چارسو پرس: از ابتدای امسال دامنه و رشد مشکلات سینمای ایران نسبت به دورهها و سالهای اخیر وسیعتر و بیشتر شده، اوضاع در پارهای از مواقع به گونهای است که هر سمت مسائل سینما را برای تحلیل و ارزیابی میگیریم، ناگهان گوشه دیگری بروز میکند.
بر فرض اگر درباره حکمهای عجیب و غریب قوه قضاییه برای هنرمندان گزارش مینویسیم، بحث فیلمهای زیرزمینی داغ میشود، از رکود و گیشه کمرونق فیلمها میگوییم، ممنوعالکاری و ممنوعالفعالیتی سینماگران تیتر میشود، از سانسور و ممیزی فیلمنامه و آثار سینماگران بنویسیم به یکباره بحث و مناقشه تکراری و ملالآور ساترا با شبکه نمایش خانگی رخ مینماید، از اوضاع معیشت و بیکاری بازیگران مصاحبه میگیریم، بحث خودکشی به میان میآید، حالا هم چند روزی است به شکل عجیب و غیرمنتظرهای قاچاق فیلمها در سینما تنش ایجاد کرده، آنهم نه یک فیلم که به شکلی دومینووار نسخه غیرقانونی چند فیلم در فضای مجازی منتشر شده است.
آن چیزی که واضح است، این بحث از انتهای سال گذشته و با نسخه با کیفیت فیلمهای «برادران لیلا» شروع شد و در ادامه به «جنگ جهانی سوم»، «خط فرضی، تفریق، بیرویا و ارادتمند نازنین، بهاره و تینا» رسید و نسخه غیرقانونی این فیلمها در شبکههای مجازی عرضه شد، اما اهمیت ماجرا آنجا زیاد نمود پیدا میکند که پیوست قاچاق سه فیلم اخیر به صورت همزمان شائبههایی را به وجود آورد که این فیلمها به صورت عمد به دست قاچاقچیان رسیده است. یعنی دستهایی در کار بوده تا این فیلمها قاچاق شود. اما توسط چه کسانی ؟ مقصر اصلی ماجرا کیست؟
همه فرضیههای قاچاق فیلم
۱- اولین فرضیهای که برای قاچاق فیلمها به صورت دومینووار، مطرح است اینکه این فیلمها دربرگیرنده موضوعات تلخ اجتماعی هستند و از آنجایی که در دوره جدید مدیران سینما مخالف طرح و بیان معضلات اجتماعی در فیلمها هستند، نسخه قاچاق این فیلمها توسط افرادی مشخص به بیرون درز کرده است، درواقع این نوع قاچاق هشداری است برای دیگر سینماگران که اگر در فیلمهایتان نکات ممنوعه و سیاه مطرح شود سرنوشتش محتوم به قاچاق است و درنهایت سرمایهای که از شما به فنا میرود. این فرضیه قائل به این است که دستهایی در حال نابودی سینمای ایران و به صورت خاص سینمای اجتماعی است.
۲- نظریه دوم این است که خود عوامل فیلم در انتشار نسخه غیرقانونی فیلمشان دست داشتند. این فرضیه درباره دو فیلم «خط فرضی» و «ارادتمند…» قوت بیشتری پیدا میکند. در توضیح این نظریه باید گفت فیلم «ارادتمند» در زمره آثاری است که مدت زیادی از زمان ساخت و توقیف آن میگذرد و این فیلم امکان نمایش عمومی را اصلا نداشته و با حواشی اخیری که برای بعضی بازیگران فیلم رخ داده بعید هم به نظر میرسید اصلا «ارادتمند…» به اکران عمومی درآید. این نظریه میگوید: دستهایی به صورت تعمدی نسخه غیرقانونی فیلم را بلافاصله بعد از بیرویا و تفریق منتشر میکنند با این فرض که قاتلش گم است و پیدا نمیشود. ما برای صحت و سقم این نظریه نتوانستیم با عوامل فیلم ارتباط برقرار کنیم.
«خط فرضی» هم بنا بر شنیدههای ما برای زمان اکران با ممیزی مواجه شده، طوریکه این ممیزی پیام فیلم را تغییر میداده، این فرضیه می گوید: بعید نیست که نسخه بدون ممیزی این فیلم توسط خود عوامل فیلم به دست سودجویان رسیده باشد. با فرنوش صمدی، کارگردان فیلم در این باره صحبت کردیم او این فرضیه را کاملا رد میکند و میگوید: انتشار نسخه قاچاق فیلم از جانب صاحبان آثار نبوده و در عین حال این نسخه قاچاق شده از طرف پخشکننده خارجی یا به دلیل اکران در خارج از ایران هم اتفاق نیفتاده است.
۳- فرضیه سوم این است که عدهای در تلاش هستند عملکرد مسوولان سینمایی در دوره جدید را زیر سوال ببرند، در نتیجه با انتشار این فیلمها به صورت کاملا غیرقانونی و سازمان یافته، به مدیران فشار وارد میکنند که اگر این نوع فیلمها توسط شما اجازه انتشار نگیرد در فضای مجازی منتشر میشود و حرفهای سینماگران بالاخره به گوش مخاطبان میرسد.
۴-اما عقیدهای درباره دو فیلم «برادران لیلا» و «تفریق» وجود دارد که به نظر منطقی و درست میآید و پیش از این هم هشدارهایی در این زمینه ازسوی سازندگان آثار داده شده بود و آن اینکه این دو فیلم یعنی «برادران لیلا» و «تفریق» با پخشکنندههای خارجی قرار داد داشتند. در نتیجه همزمان با عرضه فیلم در پلتفرمهای خارجی فیلم در داخل هم منتشر میشود. همچنین درباره فیلم «جنگ جهانی سوم» هم گفته میشود چگونگی پخش جهانی باعث آسیب و قاچاق فیلم شده است.
۵- درباره فیلم «بیرویا» نکتهای که به ما گفته شده گویا بیشتر سهلانگاری باعث قاچاق فیلم شده است، چون فیلم قرار بود در پلتفرم داخلی عرضه شود و قرارداد هم بین صاحبان فیلم و پلتفرم منعقد شده بود. در این رابطه با سعید سعیدی، تهیهکننده فیلم تماس گرفتیم، او گفت: متعجبم که این نسخه باکیفیت از کجا منتشر شده، به عنوان تهیهکننده بااطمینان میگویم که این نسخه باکیفیت را ندارم و نسخهای که در دفترم هست، این کیفیت شفاف را ندارد. حتی کارگردان هم با این کیفیت بالا فیلم را دراختیار ندارد. البته پخشکننده خارجی سه سال است که این فیلم را دراختیار دارد، اما نسخه پخشکننده زیرنویس دارد.
۶ – نظر دیگری هم هست مبنی بر اینکه احتمال دارد بعضی از این فیلمها توسط برخی عوامل فیلم به کانالهای تلگرامی یا ماهوارهها به فروش رسیده باشد، چون شواهد نشان میدهد ماهوارهها و کانالهای تلگرامی در جریان انتشار و پخش نسخه قاچاق فیلمها به سود هنگفتی میرسند.
۷– نکته دیگری هم درباره انتشار نسخه قاچاق فیلمها مطرح شده که ممکن است صادق باشد و آن اینکه احتمال دارد بعضی فیلمها از لابراتوار به بیرون منتشر شده باشد.
///.
منبع: روزنامه اعتماد