چارسو پرس: ابداع و نوآوری در زندگی همیشه مورد علاقه بشر بوده است و ابداع در موسیقی نیز بخشی از ماجراجویی در دنیای موسیقی است. امروز با هم ۸ ساز عجیب را مرور می‌کنیم که توسط علاقمندان برای کشف صدای جدید ساخته شده‌اند.
«لیتفون» یا پرکاشن سنگی
«لیتفون» یا ساز سنگی در واقع یک پرکاشن از جنس سنگ است. قدیمی‌ترین «لیتفون» در هند پیدا شده، اما نواختن آن در اروپا و آمریکا هم رواج داشته است. برای نواختن این ساز، سنگ‌هایی را در اندازه‌های مختلف از جنس مرمر یا انواع دیگر سنگ در کنار یکدیگر قرار می‌دهند و با نواختن «پُتک» روی هر سنگ، رنگ‌های صدایی مختلفی را ایجاد می‌کنند. این ساز، شکل‌ها و اندازه‌های مختلفی دارد و نمونه‌های قدیمی آن درنمایشگاه‌ها و موزه‌های ساز وجود دارد.
لذت ساز زدن با دستکش پلاستیکی
«آدربُت» ساز عجیبی است که توسط یک دستکش پلاستیکی و بطری آب شیشه‌ای به صدا درمی‌آید. بارتون فردی است که در سال ۲۰۰۵ توانست با این وسیله، موسیقی ایجاد کند. میزان آبی که در بطری ریخته می‌شود، تعیین‌کنننده‌ی رنگ صدا خواهد بود.
برای نواختن این ساز باید داخل بطری بدمید و همزمان دستکشی را که در بخش پایین بطری تعبیه شده است، با فشردن، بالا و پایین کنید. اگر نام این ساز را در موتورهای جست‌وجوگر بنویسید، نمونه‌های زیادی از نواختن آن را خواهید دید.
ترکیب پیانو و گیتار در یک ساز
«کزوکیلل» نام ساز استوارت دیوید است که ترکیبی از گیتارباس و پیانو محسوب می‌شود. این ساز دو نیمه‌ی اصلی دارد که بخشی از آن زهی و بخشی دیگر کلاویه‌ای است. بخش بالایی و دسته‌ی ساز، ظرفیت یک ساز بادی را نیز به آن اضافه کرده است و نوازنده با دمیدن در بخش بالایی می‌تواند همزمان چند رنگ صوتی متفاوت ایجاد کند.
با دست خیس، شیشه را بنوازید
یکی دیگر از سازهای عجیب و در عین حال بسیار قدیمی، اختراع بنجامین فرانکلین در سال ۱۷۶۲ است. این ساز که «آرمونیکا شیشه‌ای» نام دارد با ظرف‌های شیشه‌ای حلقوی که توسط یک میله به هم متصل شده‌اند، ساخته شده است. نوازنده برای نواختن این ساز باید انگشتانش را با آب خیس و حلقه‌های شیشه‌ای را لمس کند.
این ساز قدیمی در مدت کوتاهی در اروپا رواج بسیاری پیدا کرد، زیرا صدای آن به اندازه‌ی کافی بلند است و از فاصله‌های قابل توجه شنیده می‌شود. در بعضی منابع غیر رسمی هم نوشته‌اند که موتسارت برای این ساز عجیب، قطعه‌ای را نوشته است.
سازی زهی برای موسیقی جاز
«چاپمن‌استیک» یک ساز متفاوت برای موسیقی الکترونیکی است که اولین‌بار در سال ۱۹۷۰ توسط اِمِت چاپمن، هنرمند فعال موسیقی جاز نواخته شد. این ساز بسیار باریک و بلند، زهی است و می‌توان آن را با یک یا دو دست نواخت.
«بریمبو» و دسته‌ی پنج متری
«بریمبو» نام یک ساز برزیلی است که ریشه‌ی آفریقایی هم دارد. سازی که دسته‌ی باریک آن می‌تواند چهار یا پنج متر طول داشته باشد. قسمت پایینی ساز، شکلی مثل کدو تنبل دارد. این ساز که بی‌شباهت به کمانچه‌ی ایرانی هم نیست، آرشه‌ی باریکی دارد که یک تکه سنگ روی آن نصب شده است. کار این تکه سنگ، تنظیم صداست.
کاسه‌هایی که صدای سنتور می‌دهند
کاسه‌های چینی ابزار اصلی ساز «جال تَرنگ» هستند. نحوه‌ی نواختن جال ترنگ این‌گونه است که باید در چند ظرف چینی به مقادیر مختلف آب بریزید و با یک آرشه‌ی چوبی مخصوص به آرامی کاسه‌های چینی را نوازش کنید. برای این کار باید نوازنده‌ی متبحری باشید تا بتوانید صدایی مثل سنتور از دل کاسه‌های چینی بیرون بکشید.
نوای دو ساز در دل «آیکن‌هارپ»
«آیگن‌هارپ» یک ساز بادی‌چوبی است که نوازنده‌اش آن را جایگزینی مناسب برای پیانو و گیتار می‌داند. این ساز در سال ۲۰۰۱ توسط جان لمبرت معرفی شد و از سال ۲۰۰۹ مورد توجه عموم مردم قرار گرفت.
نوازندگان «آیگن‌هارپ» معتقدند که این ساز می‌تواند صدایی بلندتر حتی از سازهای الکترونیکی داشته باشد و با کلاویه‌های زیاد و در عین حال کنار هم می‌توان صدایش را کنترل کرد. این ساز باریک و بلند از جنس چوب است.
///.
