کتاب «تناقضات نابازیگری؛ و مقاله‌های دیگر درباره سینمای عباس کیارستمی» نوشته روبرت صافاریان توسط نشر مرکز منتشر و راهی بازار نشر شد.

چارسو پرس: کتاب «تناقضات نابازیگری؛ و مقاله‌های دیگر درباره سینمای عباس کیارستمی» نوشته روبرت صافاریان به‌تازگی توسط نشر مرکز منتشر و راهی بازار نشر شده است.

روبرت صافاریان متولد سال ۱۳۳۳ در تهران، مدرس و منتقد سینمایی ارمنی‌تبار کشور است و ترجمه کتاب‌های «تاریخ سینما»، «تدوین فیلم و ویدئو»،‌ «ازو و بوطیقای سینما» و رمان‌های «خانه دو طبقه خیابان سنایی» و «یادداشت‌های سردبیر هایاتسک» و کتاب «ساکن دو فرهنگ» از جمله آثاری هستند که نشر مرکز از او چاپ کرده است.

او سال ۱۳۹۵ کتابی با عنوان «سینمای عباس کیارستمی» منتشر کرد و می‌گوید پس از مرگ این‌فیلم‌ساز و انتشار همه مطالب منتشرنشده و جدیدی که از او عرضه شدند، حالا وقت آن بود که کتابی دیگر درباره او منتشر کند. صافاریان می‌گوید در آن‌کتاب اول، هدف این بود که همه زندگی و فعالیت سینمایی کیارستمی کمابیش به‌ترتیب گاه‌نامه‌ای ارائه شود. به همین‌دلیل امکان ورود به جزییات همه مسائل نظری وجود نداشت. تفاوت اصلی کتاب اول با «تناقضات نابازیگری» این است که هریک از مقالات این‌کتاب، بر وجه خاصی از سینمای کیارستمی تمرکز دارند و به‌ترتیب زمانی هم به کارنامه‌اش نپرداخته‌اند. اما در کل، به مجموعه آثار کیارستمی به‌عنوان یک‌متن بزرگ نگاه شده و بین استناد به متن فیلم‌ها به‌عنوان مرجع اصلی و استناد به حرف‌هایش، حرف‌های دیگران و اطلاعاتی که درباره زندگی‌اش منتشر شده، موازنه‌ای برقرار شده است.

کیارستمی در جلوی دوربین، نابازیگری در فیلم‌هایش، شعر و قالب کوتاه در آثارش و ... ازجمله موضوعاتی هستند که صافاریان در مقالات این‌کتاب به آن‌ها پرداخته است.

کتاب پیش‌رو ۹ مقاله و ۲ ضمیمه دارد. مقالات به‌ترتیب عبارت‌اند از: «نان و کوچه»، «تناقضات نابازیگری در فیلم‌های عباس کیارستمی»، «کلوزآپ»، «کیارستمی و جشنواره‌ها»، «باد ما را خواهد برد»، «ده: نقطه‌ عطف»، «کیارستمی جلوی دوربین»، «قالب کوتاه، به‌خصوص شعر»، «۲۴ فریم».

همان‌طور که اشاره شد، این‌کتاب ۲ ضمیمه هم دارد که عبارت‌اند از «ضمیمه یک: ظرافت در برابر شور» و «ضمیمه دو: کیارستمی درباره کلوزآپ». پس از این‌ضمیمه‌ها هم «پیوست‌ها»ی کتاب درج شده‌اند که به‌ترتیب عبارت‌اند از فیلم‌شناسی عباس کیارستمی، فهرست فیلم‌های مستند درباره عباس کیارستمی، برای مطالعه بیشتر.

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

گفتیم که اندیشیدن درباره فرایند فیلم‌سازی انگیزه اولیه ساخت کلوزآپ نبوده است، اما دست‌کم می‌توان پذیرفت که در تحلیل نهایی فرایند فیلم‌سازی یکی از درون‌مایه‌های فیلم است. به‌خصوص در صحنه دادگاه و صحنه پایانی، فیلم‌ساز (از طریق به کار گیری خلاق حاشیه صوتی) در فیلم حضور دارد، و به این‌ترتیب، فیلم‌سازی و فیلم‌سازان از پشت صحنه به جلوی صحنه رانده می‌شوند.

این موضوع در چهار فیلم بعدی و چهار فیلم مهم دهه ۱۳۷۰ کیارستمی در کانون تماتیک فیلم‌ها جای می‌گیرد. تم پررنگ و برجسته این فیلم‌ها ایده «زندگی ادامه دارد» است، اما این‌فیلم‌ها در عین حال فیلم‌هایی درباره فیلم‌سازی هستند. در زندگی و دیگر هیچ (۱۳۷۰) با فیلم‌سازی روبه‌رو هستیم که با فرزند خردسالش برای یافتن بازیگران یکی از فیلم‌هایش (خانه دوست کجاست) به منطقه زلزله‌زده رودبار رفته و در صحنه‌هایی از فیلم شاهدیم که منشی صحنه به جلوی دوربین می‌آید و راجع به فیلم‌سازی با پیرمردی از کاراکترهای فیلم صحبت می‌کند. نقش این‌کارگردان را کس دیگری (فرهاد خردمند) بازی می‌کند _ کیارستمی خودش جلوی دوربین نمی‌آید _‌ اما از آن‌جا که فرهاد خردمند نقش کارگردان فیلم خانه دوست کجاست را بازی می‌کند، شکی نیست که کارگردان فیلم همان کیارستمی‌ست.

این‌کتاب با ۳۲۲ صفحه، شمارگان هزار و ۲۰۰ نسخه و قیمت ۲۳۵ هزار تومان منتشر شده است.