چارسو پرس: به نقل از اداره کل روابط عمومی سازمان سینمایی، این نشست که به همت معاونت توسعه فناوری و مطالعات سازمان سینمایی و با حضور تعدادی از کارشناسان، صاحبنظران و متخصصان حوزه سینما برگزار شد، دکتر سعید اسدی با اشاره به نقش پیشرفتهای تکنولوژی در تحول سینما در ادوار مختلف گفت: سینما یک پدیده مدرن است و در طول تاریخ، این صنعت با پدیدههای مدرن دیگری مواجه شده و توانسته از آنها استفاده کند یا آنکه در مقابل آن بایستد. واضح است که گاهی آمدن امکانات جدید که اتفاقا حاصل مدرنیته و حاصل دستاوردهای تکنولوژی جهانی است، وقتی وارد سینما شدند عکسالعملهای متفاوتی داشتند. مثلا وقتی صدا وارد سینما شد عکس العملهای اولیه شکل گرفت. ولی بعدها همین صدا شرایط و قابلیتهای ویژهای را برای سینما پدید آورد که همه ما از نتیجه آن اطلاع داریم. گذر از سینمای صامت به سینمای ناطق، گذر از سینمای سیاه و سفید به سینمای رنگی و همینطور پدیدههایی مثل تلویزیون و بقیه چیزها وقتی به عرصه آمدند، سینما نسبت به آنها عکسالعمل متفاوتی داشته است.
وی در ادامه با اشاره انفجار تکنولوژی در دوره فعلی گفت: در عصری هستیم که دیگر نمیشود گفت هر «روز» یک پدیده یا «امکان» تازه اختراع میشود، بلکه هر روز شاهد ظهور چند پدیده و اختراع تازه هستیم و این پدیدهها هر روز با هر بخش از زندگی ما نسبت پیدا میکنند .
اسدی با توضیح اینکه سینما هم با اختراع پدیدههای نوظهور مواجه است، افزود: هنر سینما به ویژه در حوزه تولید و توزیع با این مساله روبروست و هرروز اتفاقات تازهای در این حوزه میافتد که برخی از عکسالعملهایی که به این پدیده و این امکان جدید در سینما ظاهر شدهاند، دو گانه است. یعنی عدهای از آن استقبال میکنند و عدهای هم نسبت به آن معترض هستند.
دکتر امیر رضا معتمدی هم با اشاره به تاریخچه هوش مصنوعی گفت: وقتی درباره هوش مصنوعی در حوزه سینما صحبت میکنیم ابتدا باید درک درستی از موضوع هوش مصنوعی داشته باشیم . اطلاع دارید که همه سیستمهای دیجیتالی اول وارد مرحله اتوماسیون شدند، که به عنوان ابزاری که کارها را برای انسان ساده میکردند، کاربرد داشتند. اینها سیستم ماشین لرنینگ هستند. در این جا، سیستم یادگیری ماشینی بود که در تعامل با انسان از رفتار انسان چیزهایی را یاد میگرفت. اما داستان هوش مصنوعی متفاوت است. در این جا با پدیدهای روبرو هستیم که به آن دیپ لرنینگ میگویند. دیپ لرنینگ نسبت به ماشین لرنینگ دادههای خیلی بیشتری از ما میخواهد اما نکتهای که وجود دارد این است که این سیستم نیاز بسیار کمتری به کمک انسان دارد. این یعنی اینکه این ماشین «خودش برای خودش» تصمیم میگیرد.
معتمدی درباره زمان ورود این پدیده به جامعه هم گفت: باید بگویم از عمر این پدیده 23 سال میگذرد، زمانی که زبان برنامه نویسی الگوریتمی با زبان عصبی پا به عرصه برنامه نویسی گذاشت، شرکتهای غول برنامه نویسی بر روی آن شروع به کار کردند. اگر الان به این پدیده برخورد کردهایم به خاطر این است که این سیستم را از دوره «کار آموزی» به دوره «کاروزی» ارتقا دادهاند.
وی درباره ماهیت هوش مصنوعی نیز گفت: هوش مصنوعی نیاز خیلی کمی به دخالت انسان دارد. پس این پدیده خودش کارها را انجام میدهد. ما میتوانیم تخیل کنیم این سیستم در آینده چه کارهایی میتواند انجام دهد و انسانها با تعامل با هوش مصنوعی چه اتفاقی برایشان میافتد. برخی از افراد سرمایه گذاریهای کلانی در حوزه زیر ساختهای سخت افزاری، نرم افزاری و همین هوش مصنوعی انجام دادهاند. آنها به دنبال کاهش نیاز سیستماتیک خودشان به نیروی انسانی هستند. کاهش خطاهای موجود ، کاهش هزینههای موجود از جمله اهداف آنها هستند. افراد دیگری که نیروهای متخصص هستند هوش مصنوعی را تهدیدی برای خودشان میدانند. چون هوش مصنوعی به سرعت جایگزین نیروهای کار عادی خواهد شد. یعنی هرکاری که رویه روتین و تکراری دارد خطر هوش مصنوعی ان را تهدید میکند.
فرید ناظر فصیحی هم در این نشست با اشاره تاثیر هوش مصنوعی بر سینمای ما گفت: آن چیزی که تاثیر گذاری بیشتر هوش مصنوعی در صنعت تصویر ایران و جهان خواهد داشت امکاناتی است که هوش مصنوعی ایجاد میکند برای اینکه تصاویر جدید و بدیع خلق کنیم با هزینههای کمتر. به هر حال هزینههای تولید بسیار زیاد است و گه گاه شرایط تولید غیر ممکن است مثلا اگر درباره ایدههایی صحبت کنیم که در جغرافیا و در شرایطی که گروه و تیم تولید بخواهد در محل بروند و کار فیلمبرداری انجام بدهند. انجام این کار شاید خیلی هزینه بر باشد. و با سختیها و مشکلات فراوان همراه باشد. بزرگترین تاثیر هوش مصنوعی در زمینه ویژوال پروداکشن است و بخشی است که استودیوهای مجازی و ال وی والهای بزرگ تاثیر زیادی روی صنعت تصویر میگذارند. راهکار این است که ما هم به آن سمت حرکت کنیم. یعنی اگر که قرار باشد به چشم مخاطره و تهدید به آن نگاه کنیم چون قرار است نیروی کار معمولی را بخواهد حذف بکند و بخواهیم جلوی آن را بگیریم مانند جریان آبی است که همه ما را در بر خواهد گرفت. بهتر است که بتوانیم به سمت هوش مصنوعی حرکت بکنیم بهتر است در تولیداتی که داریم از هوش مصنوعی در جای درست استفاده کنیم.
وی با توضیح اینکه به عنوان استودیویی که در حوزه جلوههای بصری فعال است در تمام این سالها برای کمک به رشد صنعت تصویر، سعی کردیم قدم رو به جلویی داشته باشیم، افزود: تقریبا یک سال است که از مرحله کانسپت تا طراحی از هوش مصنوعی استفاده میکنیم. در استودیوی ما که بالغ بر 35 تا 40 نفر نیروی متخصص مشغول فعالیت هستند ما هنوز به موضوع تعدیل نیرو نرسیدهایم برای اینکه معتقدم با هوش مصنوعی کار کردن یک پوزیشن جدید ایجاد میشود به نام آرتیستهایی که میتوانند به طور تخصصی از هوش مصنوعی برای ارتقای سطح کیفی تصاویر استفاده کنند و این یک فرصت است.
دکتر مسعود سفلایی هم درباره تهدیدها و فرصتهای هوش مصنوعی در حوزه سینما گفت: در حوزه هوش مصنوعی ما در یک دوره گذار به سر میبریم که شاید رنگ ولعاب ان نسبت به خیلی از دورههای دیگر متفاوت است. ترس از هوش مصنوعی به نوعی از همان ابتدای تاریخ سینما هم وجود داشته است. یعنی ما در فیلم متروپلیس به نوعی ترس از هوش مصنوعی را به خوبی میبینیم. ترس از اینکه هوش میتواند همه جوانب زندگی ما را در برگیرد را هم داشتیم. در فیلم اودیسه فضایی 2001 هم این ترس را به شکل بدتری شاهد هستیم در فیلم «ای آی» ساخته استیون اسپیلبرگ هم به نوعی وارد فاز دیگری در این حوزه میشویم به این معنی که اگر هوش مصنوعی فراگیر شود احساسات بشر هم تحت تاثیر قرار میگیرد.
دکتر محمد شیخ انصاری هم درباره پدیده هوش مصنوعی و اثرات ان بر زندگی گفت: سیستمی که به کمک هوش مصنوعی فعالیت انجام میدهد درک شخصی از دنیا دارد آن هم بدون حضور ما. سیستم از ما یاد گرفته است. مثل بچهای که از پدر و مادرش چیز یاد میگیرد و به تدریج با آموختههایش بزرگ میشود. نگرانیهایی که به خاطر هوش مصنوعی وجود دارد به این خاطر است که هوش مصنوعی به دلیل مهارتهایی که دارد، امکاناتی که دارد، قابلیت انجام محاسبات بسیار سریع پیشنهاداتش بر انسان غلبه کرده است.