۱۰ صحنه پرهزینه تاریخ سینما؛ از پیاده‌سازی در نرماندی تا مسابقه ارابه‌ها

چارسو پرس: هالیوود همیشه صنعت پول‌های هنگفت بوده است. از «عصر طلایی»اش گرفته که بودجه‎‌های هنگفتی را صرف ساخت سکانس‌های کاباره‌ای طولانی می‌کرد تا امروز که دیگر سینمای معاصرش میل به هزینه برای جلوه‌های ویژه دارد. بدیهی است که هر فیلمسازی برای ساخت جهان خیالی و صحنه‌های اکشن پرهیجانش به مقادیر زیادی انفجار و کارهای پرهزینه دیگری نیاز دارد.
با ده صحنه پرهزینه فیلم‌های تاریخ سینما آشنا شوید.

۱۰. صحنه بازگشت به کریپتون در «بازگشت سوپرمن» (Superman Returns)

• سال اکران: ۲۰۰۶
• کارگردان: برایان سینگر
• بازیگران: براندون روث، کیت باسوورث، کوین اسپیسی، جیمز مارسدن، فرانک لانگلا، اوا ماری سنت، پارکر پوزی، کل پن
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۷۴ از ۱۰۰
• خلاصه داستان: از ماجراهای «سوپرمن ۲» مدت زمانی گذشته و پس از ناپدید شدن ناگهانی سوپرمن دنیا به زندگی بدون او عادت کرده است. وقتی سوپرمن باز می‌گردد و با متروپولیسی روبه‌رو می‌شود که دیگر به او نیاز ندارد. او دوباره به شکل و شمایل کلارک کنت، به دفتر روزنامه دیلی پلانت می‌رود. اما خیلی زود متوجه می‌شود که حضورش به عنوان سوپرمن لازم است.
  

صحنه «بازگشت به کریپون» در «بازگشت سوپرمن» برایان سینگر لحظه بسیار مهمی در فیلم و قصه سوپرمن است. ما قرار است در این صحنه ببینیم سوپرمن از کجا آمده است. اینجا لحظه‌ای است که بازگشت سوپرمن از فضا به سرزمین ویران‌شده‌اش قرار است احساس نوستالژی و آرزو را به مخاطب القا کند. ده میلیون دلار هزینه تولید این صحنه شد که در نهایت هم از فیلم بیرون آورده شد. تصمیم بدی که به یک فیلم متوسط ضربه زد، چون می‌توانست تنها نکته خوب فیلم باشد و باید به پروژه اضافه شد. امروز دیگر کسی زیاد فیلم سوپرمن سینگر را به یاد نمی‌آورد. به‌خصوص از زمانی که هنری کاویل در نقش این ابرقهرمان به فرنچایز سوپرمن اضافه شد.

۹. صحنه پیاده‌سازی در نورماندی در «نجات سرباز رایان» (Saving Private Ryan)

• سال اکران: ۱۹۹۸
• کارگردان: استیون اسپیلبرگ
• بازیگران: تام هنکس، تام سایزمور، بری پپر، آدام گلدبرگ، مت دیمون، وین دیزل، پل جیاماتی، جووانی ریبیسی، اریش ردمن، نایجل ویتمی
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۴ از ۱۰۰
• خلاصه داستان: بعد از فرود تاریخی سربازان امریکایی در ساحل نورماندی، سال ۱۹۴۴ در جنگ حهانی دوم، گروهی سرباز به پشت خط دشمن می‌روند تا سرباز چتربازی را پیدا کنند.
  

صحنه‌های ابتدایی فیلم‌ها معمولاً پرهزینه‌اند و به هزینه‌اش می‌ارزند. چرا که ورودی فیلم بسیار مهم است. یکی از بهترین و پرهزینه‌ترین صحنه‌های ابتدایی فیلم‌ها متعلق به «نجات سرباز رایان» اسپیلبرگ است. این صحنه بازسازی عملیات پیاده‌سازی در نرماندی است. (پیاده‌سازی‌های نرماندی (با نام رمز عملیات نپتون) نخستین عملیات در جبهه نرماندی در جنگ جهانی دوم بود که در ششم ژوئن ۱۹۴۴ با پیاده شدن ۱۶۰٬۰۰۰ نفر در ساحل نرماندی و با بیش از ۵٬۰۰۰ کشتی انجام شد.)

اسپیلبرگ هرگز ابایی از ساختن فیلم بلاک‌باستر نداشت و همیشه از لحظات بلاک‌باستری در فیلم‌هایش استفاده کرده است. اما در این فیلم محصول ۱۹۹۸ نه تنها صحنه ورودی فیلم را برای روایتش آماده می‌کند که وحشت جنگ را به خوبی به نمایش می‌گذارد. بسیاری از کهنه‌سربازها با تماشای این فیلم به یاد تراماهای خود در دوران جنگ افتادند. بدیهی است که چنین صحنه‌ای پرهزینه بوده باشد. فیلمبرداری این صحنه بیست دقیقه‌ای بی‌نقص چهار هفته طول کشید و دوازده میلیون هزینه برداشت. یکی از پرهزینه‌ترین صحنه‌های تاریخ سینماست اما به همه‌اش می‌ارزد.

۸. صحنه تعقیب و گریز در «بارگذاری مجدد ماتریکس» (The Matrix Reloaded)

• سال اکران: ۲۰۰۳
• کارگردان: واچوفسکی‌ها
• بازیگران: کیانو ریوز، لارنس فیشبرن، کری-ان ماس، هوگو ویوینگ، دنیل برنهارت، مونیکا بلوچی، جیدا پینکت اسمیت، کولین چو، هارولد پرینوا، لمبرت ویلسون، گلوریا فاستر، استیو باستونی
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۷۴ از ۱۰۰
• خلاصه داستان: نئو و رهبران شورش متوجه می‌شوند که هفتاد و دو ساعت تا حمله ۲۵۰ هزار ماشین به صهیون وقت دارند. همزمان نئو باید تصمیم بگیرد که چگونه ترینیتی را از سرنوشت تاریکی که در رویا برایش دیده است، نجات دهد.
  

در فیلم‌های پرخرج اکشن معمولاً وقتی یک اتومبیل گران‌قیمت را نابود می‌کنند، دلت می‌سوزد. اما شاید عجیب و جالب باشد که بدانید گاهی از بین بردن و منفجر کردن اتومبیل واقعی هزینه کمتری دارد به نسبت دیگر روش‌های ساخت چنین صحنه‌ای. مثلاً وقتی مثل واچوفسکی‌ها بخواهی با استفاده از جلوه‌های ویژه کل یک صحنه تعقیب و گریز را بسازی. ترکیب این دو با هم بدون شک خرج زیادی روی دست تهیه‌کننده می‌گذارد. این مشکلی بود که واچوفسکی‌ها برای صحنه مهم تعقیب و گریز قسمت دوم مجموعه «ماتریکس» با آن مواجه شده بودند.

اولش فقط ۲/۵ میلیون دلار هزینه ساخت بزرگراه برای «بارگذاری مجدد ماتریکس» شد. این خودش هزینه هنگفتی برای فیلم داشت. اما باید یک سری متخصص را می‌آوردند تا به بازیگران آموزش‌هایی بدهند، یک خروار وسیله نقلیه، جلوه‌های بصری و کلی هزینه دیگر باعث شد، کل این صحنه در نهایت ده تا پانزده میلیون دلار هزینه در برداشته باشد. صحنه بسیار مهم و خوبی، در واقع بهترین صحنه فیلم است، اما به قیمت میلیون‌ها دلار که از نگاه بسیاری به هر پنی‌اش می‌ارزد. امروز از قسمت دوم «ماتریکس» این صحنه بیش از سایرین در یادها مانده است.

۷. صحنه آشغالدونی در «تبدیل‌شوندگان: آخرین شوالیه» (Transformers: The Last Knight)

• سال اکران: ۲۰۱۷
• کارگردان: مایکل بی
• بازیگران: مارک والبرگ، جاش دوهامل، استنلی توچی، ایزابلا مونر، لارا هادوک، جراد کارمایکل، راب جارویس، آنتونی هاپکینز
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۱۶ از ۱۰۰
• خلاصه داستان: انسان‌ها و تبدیل‌شوندگان مدتی است که در حال جنگ با یکدیگر هستند و دیگر خبری از اُپتیموس نیست. اکنون کلیدی برای نجات زمین وجود دارد که در اعماق زمین دفن شده است.
  

فیلم‌های مجموعه «تبدیل‌شوندگان» را تقریباً به طور کامل با جلوه‌های ویژه کامپیوتری می‌سازند. مایکل بی کارگردان فیلم عاشق انفجار است. بنابراین، مجموعه فیلم‌های «تبدیل‌شوندگان» جزو پرهزینه‌ترین پروژه‎‌های تاریخ سینمای مدرن است. مجموع بودجه هر هفت فیلم «تبدیل‌شوندگان» به ۱/۲ میلیارد دلار می‌رسد. زیاد است، نه؟ وقتی کل مجموعه چنین هزینه‌ای داشته، پانزده میلیون برای یک صحنه اصلاً مبلغ زیادی نیست. صحنه آشغالدونی «تبدیل‌شوندگان: آخرین شوالیه» فیلمبرداری‌اش ده روز طول کشید اما جلوه‌های ویژه و بودجه هنگفتی که بی همیشه برای انفجارهایش کنار می‌گذارد، باعث شد هزینه همین یک صحنه بیشتر از بودجه در نظرگرفته برای فیلم شود.

۶. صحنه اتوبوس در حال پرواز در «اره‌ماهی» (Swordfish)

• سال اکران: ۲۰۰۱
• کارگردان: دامینیک سینا
• بازیگران: جان تراولتا، هیو جکمن، هلی بری، دان چیدل، وینی جونز
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۲۶ از ۱۰۰
• خلاصه داستان: یک سوپر جاسوس خطرناک به اسم گابریل مأمور می‌شود تا یک بودجه مخفی دولتی شش میلیارد دلاری را که برای مبارزره با قاچاق مواد مخدر هزینه‌شده از حساب‌های کامپیوتری دولت امریکا برداشته و در اختیار یک سناتور قرار دهد. گابریل عملیات خود را با همکاری دوست‌دخترش جنیفر آغاز می‌کند و برای انجام این سرقت سراغ یک هکر ماهر کامپیوتری به نام استنلی می‌رود. استنلی پس از دو سال حبس، تازه از زندان آزاد شده و تا آخر عمر اجازه استفاده از کامپیوتر را ندارد. حالا او باید فقط ظرف شصت ثانیه به این حساب‌ها دسترسی پیدا کند.
  

خب در این فهرست ما صحنه ورودی فیلم جنگی معروف اسپیلبرگ داریم. صحنه تعقیب و گریز ابتدایی «بارگذاری مجدد ماتریکس» را داریم. و تمام انفجارهای مایکل بی. چه می‌ماند؟ اتوبوسی که در با یک هلی‌کوپتر در آسمان به پرواز درمی‌آید؛ یکی از ده صحنه پرهزینه فیلم‌های تاریخ سینما که آن را در فیلم «اره‌ماهی» دومینیک سینا دیدیم. در یک صحنه پانزده میلیونی دلاری دیگر، این اتوبوسی که بر فراز شهر با هلی‌کوپتر پرواز می‌کند، نتیجه جلوه‌های ویژه نیست. سینا و تمیش برای خلق این لحظه مهم از جلوه‌های واقعی استفاده کردند. صحنه‌ای به‌یادماندنی که در هیچ یک از فیلم‌های جان تراولتا نزدیکش هم پیدا نمی‌شود.

۵. صحنه تعقیب و گریز اتومبیل در رم در «اسپکتر» (Spectre)

• سال اکران: ۲۰۱۵
• کارگردان: سام مندس
• بازیگران: دنیل کریگ، کریستوف والتس، لئا سیدو، بن ویشاو، نائومی هریس، دیوید باتیستا، اندرو اسکات، مونیکا بلوچی، رالف فاینس، مارک زینگا، آنتونیو سالینس، دِتلِـف بوته
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۶۳ از ۱۰۰
• خلاصه داستان: مأمور ۰۰۷ اینتلیجنت سرویس با دریافت پیامی مخفی از یکی از آشنایان قدیمی وارد نقشه‌‌هایی می‌‌شود. مدیر واحدی در اینتلیجنت سرویس که جیمزباند زیر نظر اوست، مجبور است با نیروهایی سیاسی بجنگد تا سرویس مخفی او سر پا بماند. در عین حال، جیمز باند در تلاش است تا پوشش توطئه و فریبی را که پیرامون او گسترده شده، لایه‌به‌لایه بشکافد و به واقعیت هولناکی که پشت نام اسپکتر مخفی است، پی ببرد.
  

مجموعه معروف «جیمز باند» هم به انفجارهای بزرگش، صحنه‌های پرزرق و برق و نبردهای سنگین و در عین حال ظریف معروف است. بنابراین، نباید از حضور یکی از فیلم‌های این مجموعه در فهرست ده صحنه پرهزینه فیلم‌های تاریخ سینما تعجب کرد. یک چیز دیگری هم که مأمور ۰۰۷ به آن معروف است، علاقه‌اش به اتومبیل‌هاست. سام مندس، کارگردان فیلم تصمیم می‌گیرد دل قهرمان شکست‌ناپذیر قصه را با منفجر کردن چند اتومبیل لوکس دست‌کم سی و دو میلیون دلاری را بشکند. این لحظه زمانی اتفاق می‌افتد که باند از میان خیابان‌های رم در یک استون مارتین DB5 با سرعت در حال فرار است. اما در این تعقیب و گریز دیوانه‎‌وار هفت استون مارتین DB10 را نابود می‌کند.

۴. صحنه تصادف کشتی در «سرعت ۲: کنترل سفر دریایی» (Speed 2: Cruise Control)

• سال اکران: ۱۹۹۷
• کارگردان: یان ده بونت
• بازیگران: ساندرا بولاک، جیسون پاتریک، ویلم دفو، تمورا موریسون، گلن پلامر، کالین کمپ
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۴ از ۱۰۰
• خلاصه داستان: یک هکر در سیستم یک کشتی حمل مسافر نفوذ کرده و مسیر حرکت آن را برای برخورد با یک نفتکش تنظیم می‌کند.
  

همه «سرعت» محصول ۱۹۹۴ را با کیانو ریوز جوان و ساندرا بولاک خوب به خاطر دارند. فیلم اکشن پرانرژی خوبی در دهه ۱۹۹۰ بود که خط داستانی‌اش هم به هیجانش می‌افزود. یک مأمور پلیس باید تلاش کند جلو منفجر شدن یک بمب را اتوبوسی در حال حرکت بگیرد. «سرعت» یک دنباله عجیب و غریب هم دارد که سال ۱۹۹۷ ساخته شد. ساندرا بولاک اینجا بدون کیانو ریوز بازی کرده است. فیلم را هیچ‌کس نپسندید. منتقدان راتن تومیتوز به آن از ۱۰۰، چهار امتیاز دادند. نکته عجیب‌تری که درباره این فیلم وجود دارد، این است که هزینه بسیار زیادی برای این فیلم و یک صحنه ویژه شده است. صحنه‌ای که کشتی تفریحی به بندر سن مارتین برخورد می‌کند. ساخت ماکت این کشتی و کل صحنه روی هم بیست و پنج میلیون دلار هزینه برداشت.

۳. صحنه مسابقه ارابه‌ها در «بن هور» (Ben-Hur)

• سال اکران: ۱۹۵۹
• کارگردان: ویلیام وایلر
• بازیگران: چارلتون هستون، جک هاوکینز، هایا هاراریت، استیون بوید، هیو گریفیث، کتی اودانل، خوزه گرچی، فوریو منیکونی، فرانکو فانتازیا، جان هورسلی
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۵ از ۱۰۰
• خلاصه داستان: شاهزاده‌ای یهودی، بعد از اینکه با خیانت دوست رومی‌اش برده می‌شود و تمام اعضای خانواده‌اش را از دست می‌دهد، آزادی‌اش را دوباره به دست می‌آورد و برای انتقام بازمی‌گردد.
  

تمام فیلم‌های پرهزینه‌ای که تا به اینجا درباره‌شان حرف زدیم، متعلق به سینمای مدرن بودند. زمانی که جلوه‌های ویژه کامپیوتری به سینما اضافه شده و هزینه‌ ساخت فیلم‌ها را بالاتر برده است. اما وقتی «بن هور» داشت ساخته می‌شد، چیزی به نام کامپیوتر و جلوه‌های ویژه وجود نداشت. همین است که این فیلم را تبدیل به یکی از مهم‎‌ترین آثار تاریخ سینما می‌کند و البته یکی از تحسین‌برانگیزترین‌ها. صحنه نه دقیقه‌ای نبرد ارابه‌ها که صحنه بسیار معروفی است، آن زمان چهار میلیون دلار هزینه دربرداشت. همین شد که فیلم اسکار بهترین فیلم را هم دریافت کرد. اگر با تورم امروز محاسبه کنید، به پول امروز می‌شود سی و چهار میلیون دلار، که یعنی یکی از پرهزینه‌ترین صحنه‌های تاریخ سینماست.

۲. صحنه نئو در برابر اسمیت‌ها در «بارگذاری مجدد ماتریکس» (The Matrix Reloaded)

به جز صحنه ورودی تعقیب و گریز «بارگذاری مجدد ماتریکس» این قسمت یک صحنه مهم و به‌یادماندنی دیگر هم دارد. صحنه نبرد نیو با اسمیت‌ها. کمپانی برادران وارنر بیش از ۱۲۵ میلیون دلار بودجه برای فیلم در نظر گرفت تا موفقیتش را تضمین کند. فیلم در نهایت ۷۴۱/۸ میلیون دلاری فروخت که یعنی موفق شد. اما به قیمت میلیون‌ها دلاری که صرف جلوه‌های ویژه شد. در واقع، سازندگان فیلم مجبور شدند جلوه‌های ویژه جدیدی را برای ساخت صحنه نبرد نئو با ارتش اسمیت‌ها بسازند. این صحنه با جلوه‌های ویژه کامپیوتری فراوان نزدیک به چهل میلیون دلار هزینه برداشت.

۱. نبرد بورودینو در «جنگ و صلح» (War and Peace)

• سال اکران: ۱۹۶۵
• کارگردان: سرگئی باندارچوک
• بازیگران: لودمیلا ساویلیوا، ویاچسلاو تیخونوف، سرگئی باندارچوک، نیکیتا میخالکوف، اولگ تاباکف، اولگ یفریمف، ایرینا اسکوبتسوا، واسیلی لاناوی، ادوارد مارتسویچ، نیکولای روبنیکف، نونا ماردوکووا، کلاودیا پالاویکووا، نیکولای کوتوزف، آناستازیا ورتینسکایا، بوریس خملنیتسکی، نیکولای گرینکو، ایرینا گوبانووا
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۷۱ از ۱۰۰
• خلاصه داستان: در این اقتباس هشت ساعته بر اساس رمان لئو تولستوی، دو داستان جدا به هم پیوند می‌خورند. یک داستان عاشقانه کنتسی جوان و کنتی که زندگی شادی ندارند و دیگری جنگی بزرگ علیه ناپلئون در سال ۱۸۱۲.
  

شاید پیش خودتان بگویید مقام اول فهرست ده صحنه پرهزینه فیلم‌های تاریخ سینما باید متعلق به فیلم‌های «جنگ ستارگان» (Star Wars) یا «تلماسه» (Dune) باشد. با توجه به جلوه‌های ویژه زیادی که دارند. اما حقیقت این است که پرهزینه‌ترین صحنه تاریخ سینما صحنه نبرد بوردینو در فیلم اقتباسی چهار قسمتی سرگئی باندراچوک از رمان «جنگ و صلح» چاپ ۱۸۶۷ لئو تولستوی است. فیلم سال ۱۹۶۵ ساخته شده اما بودجه‌اش صد میلیون دلار بوده که امروز با حساب تورم می‌شود هفتصد میلیون دلار. از این بودجه تقریباً تمامش صرف صحنه نبرد بوردینو شد؛ یک سکانس یک ساعته با بیش از صد هزار سیاهی‌لشگر و یک بلندپروازی سینمایی شگفت‌انگیز حتی با توجه به استانداردهای امروز.

منبع: دیجی‌مگ