از شروع امسال گویی هر روز به تعداد بازیگران فوت شده ۱۴۰۲ اضافه شد و در کمال ناباوری هنرمندانی را در این سال از دست دادیم که فقدان آنها مصیبت سنگینی برای جامعه هنری ایران است. مرگهایی به یکباره و پر از ماتم که بعضی از آنها شوکهکننده و دلخراش بودند.
چارسو پرس: اخبار بازیگران فوت شده ۱۴۰۲ جزو تلخترین خبرهای امسال بود. گویی هنرمندانی که در این سال به سوی دیار باقی رهسپار شدند، بیشتر از دیگر سالها بود. مرگ یک مفهوم وسیع است که توانایی درک آن شاید کار هر فردی نباشد. اگرچه ما هر روز درباره خبر فوت اقوام، آشنایان و افراد معروف میشنویم اما به محض مواجهشدن با آن درست شبیه به اولین روزی که مفهوم مرگ برایمان توضیح داده شد، اندوهگین میشویم. هیچکس از سرگذشت و تاریخ فوت خود خبر ندارد و این مفهوم همیشه غافلگیرانه به سراغ انسانهای مختلف در جای جای جهان میرود. از شروع امسال گویی هر روز به تعداد بازیگران فوت شده ۱۴۰۲ اضافه شد و در کمال ناباوری هنرمندانی را در این سال از دست دادیم که فقدان آنها مصیبت سنگینی برای جامعه هنری ایران است. مرگهایی به یکباره و پر از ماتم که بعضی از آنها شوکهکننده و دلخراش بودند.
امرالله صابری
امرالله صابری بازیگر پیشکسوت سینمای ایران که در فیلمهایی از داریوش مهرجویی و مسعود کیمیایی هنرنمایی کرده بود، چهارشنبه پنجم مهرماه در ۸۲ سالگی درگذشت. امرالله صابری در سال ۱۳۲۰ در شهر تنکابن متولد شد. وی لیسانس کارگردانی و بازیگریاش را از دانشگاه دولتی هانوفر آلمان گرفته بود. بازی در تئاتر را از سال ۱۳۴۷ و همکاری با تلویزیون را از همین سال آغاز کرد. بازی در سینما را از سال ۱۳۵۱ با نقش کوتاهی در «پستچی» به کارگردانی داریوش مهرجویی شروع کرد.
فریماه فرجامی
فریماه فرجامی در سال ۱۳۵۶ از دانشکدهٔ هنرهای دراماتیک در مقطع کارشناسی فارغ التحصیل شد و از سال ۱۳۵۵ با گویندگی نمایشهای رادیویی و بازی در نمایش تلویزیونی «آدمک مومی» فعالیت هنری خود را آغاز کرد. لاله در «خط قرمز» (مسعود کیمیایی)، سوسن مکاشی در «تیغ و ابریشم» (مسعود کیمیایی) ٫ مونس در «سرب» (مسعود کیمیایی) که برایش جایزه دیپلم افتخار هفتمین جشنواره فیلم فجر را به ارمغان آورد، ماه منیر در «مادر» (علی حاتمی)، فروغ الزمان در «پرده آخر» (واروژ کریم مسیحی)، آفاق در «نرگس» (رخشان بنی اعتماد) از نقشآفرینیهای درخشان او بودند. زندهیاد فرجامی در فیلمهای ماندگاری همچون پرده آخر، مادر، اجارهنشینها، تیغ و ابریشم، سرب، خط قرمز، نرگس و ... ایفای نقش کرد و از مهمترین بازیگران دهههای ۶۰ و ۷۰ بود. او یکبار موفق به دریافت سیمرغ بلورین نقش اول زن برای فیلم پرده آخر از نهمین دوره جشنوارهٔ فیلم فجر شد و در سال ۶۷ دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول زن را برای بازی در فیلم سرب دریافت کرد. فریماه فرجامی در سن ۷۱ سالگی ۹ تیر ۱۴۰۲ از دنیا رفت.
پروانه معصومی
پروانه معصومی، سال ۱۳۲۳ در تهران به دنیا آمد. او با نام پیشین سکینه کبودرآهنگی، در سینما و تلویزیون فعالیت میکرد. او تحصیلاتش را در دانشکده زبانهای خارجی دانشگاه ملی ایران تمام کرده و برای ادامه تحصیل به آلمان رفته بود و نخستین بار در سال۱۳۵۰ در فیلم «بیتا» نقش کوتاهی گرفت و سپس در «رگبار» بهرام بیضایی نقش اول زن را بازی کرد. او بازیگری را از دوران پیش از انقلاب و حدود سال ۱۳۵۰ آغاز کرد و در این دوران در فیلمهایی چون بیتا، رگبار، شهر قصه، غریبه و مه و کلاغ ایفای نقش کرد و بعد از آن چند سال هیچ نقشی را بازی نکرد و بعد از انقلاب دوباره به دنیای بازیگری بازگشت. اولین تجربه جدی پروانه معصومی بعد از انقلاب مربوط به سال۶۳ و بازی در فیلم گلهای داوودی ساخته رسول صدرعاملی است. سریال «کوچک جنگلی» به کارگردانی بهروز افخمی در سال ۶۶ اولین تجربه بازیگری پروانه معصومی در دنیای تلویزیون است که در نقش جواهر در این سریال ایفای نقش کرد، اما بازی در سریال امام علی (ع) نقطه عطفی در کارنامه بازیگری او بود. پروانه معصومی علاوه بر دو جایزهای که از جشنواره فجر گرفت در دو جشنواره دیگر هم مورد تجلیل قرار گرفت. ۲۷ تیرماه سال ۹۸ هفتمین جشنواره بینالمللی فیلم شهر در پردیس سینمایی ملت برگزار شد و در این جشنواره از پروانه معصومی هنرمند پیشکسوت به پاس سالها فعالیت در وادی هنر تقدیر شد. این بازیگر در ۶ آذر ۱۴۰۲ از دنیا رفت.
فخری خوروش
فخری خوروش، بازیگر سرشناس سینما و تئاتر، روز شنبه بیستم خرداد ۱۴۰۲ در نود و سه سالگی، بعد از سالها مهاجرت و دوری از صحنه تئاتر و سینمای ایران، در شهر لسآنجلس آمریکا درگذشت. وی متولد دهم خرداد ۱۳۰۹ خورشیدی در کرمانشاه بود و پس از پایان تحصیلات در دانشسرا، به معلمی و تدریس در مدارس پرداخت، اما در سالهای آغازین معلمی برای اولینبار با نقش آفرینی در یکی از اجراهای «دستهای آلوده» نوشته ژان پل سارتر، تئاتر را آغاز کرد و از سال ۱۳۳۴ خورشیدی نیز با بازی در فیلم سینمایی «برای تو» به کارگردانی صادق بهرامی به فعالیت هنری در سینما رو آورد که حاصل آن بازی در بیش از چهل فیلم سینمایی است. فخری خوروش از سالها پیش به دلیل سکونت دو فرزندش در آمریکا، اقامت ایالات متحده را دریافت کرده بود و پس از سال ۱۳۸۴ و نقشآفرینی در فیلم «یک بوس کوچولو» ساخته بهمن فرمانآرا، دیگر فعالیتی در سینمای ایران نداشت و در شهر لسآنجلس ایالت کالیفرنیا سکونت داشت.
حمیدرضا مرادی
حمیدرضا مرادی، بازیگر جوان و مطرح دهه هفتاد که سابقه نقشآفرینی در بسیاری از فیلمهای سینمای کودک را در کنار بازیگران مطرحی همچون اکبر عبدی، رضا کیانیان و …در پرونده کاری خود داشت بر اثر ایست قلبی دار فانی را وداع گفت. حمیدرضا مرادی نخستین بار در فیلم ماهی (زندهیاد کامبوزیا پرتوی) جلوی دوربین رفت و بازی در سریالهای تلویزیونی «کیمیا» و «دل دار» را در کارنامه خود داشت. او علاوهبر بازیگر بهعنوان چهرهپرداز نیز در سینما و تلویزیون فعالیت داشت. این هنرمند در ۱۵ آبان ۱۴۰۲ فوت کرد.
الهام شکیب
الهام شکیب، مدتی درگیر بیماری سرطان بود و یکشنبه، ۱۴ آبان ۱۴۰۲ درگذشت. او دانشآموخته رشته نمایش با گرایش طراحی صحنه از دانشگاه آزاد اسلامی بود. زندهیاد الهام شکیب با کارگردانان گوناگونی همچون دکتر علی رفیعی، محمد عاقبتی، حمید پورآذری، آتیلا پسیانی، رضا حداد و... همکاری داشت. او در نمایشهایی همچون «رستم از شاهنامه رفت» زندهیاد رضا حداد، «عروس طوقی» نیما دهقان، «خرس» و «یک نوکر و دو ارباب» حمید پورآذری، «شازده احتجاب» علی رفیعی، «آوای باد» حمید ابراهیمی، «کلفتها» و «خیلی دیرم شده» محمد عاقبتی، «زنی که زیاد میدانست» علیرضا اولیایی و «پرفورمنس» زنده یاد آتیلا پسیانی بوده است. در کارنامه هنری او کارگردانی نمایشهایی مانند «بیماری خانواده میم» و «یرما» دیده میشد. بازی در فیلمهایی مانند «مینیبوس»، «شاطره»، «دسر توتفرنگی»، «روز امتحان»، «بازجویی در کافه تهران» و سریال «خاتون» و همچنین فیلم کوتاه «لطفا یک کارگر ساده» از دیگر فعالیتهای هنری او به شمار میآید.
آرش میراحمدی
آرش میراحمدی، سهشنبه (۲۸ شهریور ماه) جان خود را از دست داد. آرش میراحمدی متولد ۴ تیر ۱۳۵۰ در فراشبند استان فارس بود و آغاز فعالیت این بازیگر سینما و تلویزیون به سال ۱۳۷۲ برمیگردد. میراحمدی در برنامههای «خنده بازار»، «محله گل و بلبل» و سریال «بچه محل» بازی کرده بود.
بیتا فرهی
بیتا فرهی، که چند هفته به دلیل عارضه ریه و قلبی در بیمارستان دی بستری بود، ظهر ۴ آذر ۱۴۰۲ از دنیا رفت. «هامون»، «برادرم خسرو»، «دوران عاشقی»، «در انتظار معجزه»، «خاک آشنا»، «خون بازی»، «خانهای روی آب»، «اعتراض»، «کیمیا»، «بانو»، «لامینور» و.. از جمله فیلمهای سینمایی است که بیتا فرهی در آنها به ایفای نقش پرداخته است. بیتا فرهی متولد سال ۱۳۳۷ بود و در سن ۶۵ سالگی از دنیا رفت.
حمید منوچهری
حمید منوچهری، بیش از ۶۰ سال صدایش در رادیو و دوبله شنیده میشد. این پیشکسوت ۸۲ ساله زادهی ۹ دی ماه سال ۱۳۲۰ بود. حمید منوچهری که به دلیل عارضه ریوی مدتی بود در بخش مراقبتهای های ویژه بیمارستان بستری بود، ۱۱ مرداد ۱۴۰۲ در بیمارستان درگذشت. او به دلیل شکستگی لگن و در ادامه به دلیل عارضه ریوی در بخش مراقبتهای ویژه بستری شد. منوچهری به گفتهی خودش در سال ۱۳۳۶ در شانزده سالگی با نمایشهای رادیویی و یک سال بعد از طریق هوشنگ کاظمی با حرفه دوبله آشنا شد. او در سال ۱۳۴۲ با کمک نصرت الله محتشم به رادیو ایران آمد و در سال ۱۳۵۱ کارگردانی برنامه کودک رادیو را بر عهده گرفت، منوچهری تا سال ۱۳۵۷ چندین برنامه دیگر را کارگردانی کرد. او علاوه بر گویندگی در فیلمهای سینمایی همچون "مشت و تفنگ شکسته"، "شیطان صفتان"، "ماموریت"، "چهره دوم سقوط"، "جغدها" و مجموعههای تلویزیونی "یکی از این روزها"، "داستان یک زندگی" و "معمای شاه" به عنوان بازیگر ایفای نقش داشته است.
«خسرو امیرصادقی»
خسرو امیرصادقی، متولد سال ۱۳۳۷ بود و از سال ۱۳۵۷ وارد عرصه سینما شد. او تهیه کنندگی فیلمهای سینمایی پسر تهرانی، بله برون و کلید ازدواج را برعهده داشته است. امیر صادقی در فیلمهای سینمایی مسافران مهتاب، رانده شده، میرزا کوچک خان، سهراب و... نیز نقش آفرینی داشته و یکی از آخرین فعالیتهای وی بازی در سریال پایتخت۶ بود. وی در ۲۴ تیر ۱۴۰۲ در ۶۵ سالگی درگذشت.
«اسماعیل سلطانیان»
اسماعیل سلطانیان، سال ۱۳۳۳ در کرمانشاه متولد شد و فارغالتحصیل بازیگری و کارگردانی تئاتر از دانشکده هنرهای دراماتیک بود. فعالیت هنری را از سال ۱۳۴۹ با تئاتر به عنوان نویسنده، بازیگر و کارگردان آغاز کرد. همزمان در سال ۱۳۴۹ در مرکز آموزش هنرهای دراماتیک کرمانشاه یک دورهٔ ۶ ماهه را زیر نظر آتش تقیپور گذراند. فعالیت در سینما را از سال ۱۳۶۴ با بازی در فیلم شکار شکارچی آغاز کرد. همچنین در طول جنگ نیز چند تئاتر در جبههها به روی صحنه برد و از دیگر آثار سلطانیان میتوان به بازی در سریال پایتخت ۲، یوسف پیامبر، مرد هزارچهره، ستایش و قورباغه اشاره کرد. وی در ۲۴ خرداد ۱۴۰۲ فوت کرد.
«حسام محمودی»
حسام محمودی، بازیگر جوان سینمای ایران ۱۲ اردیبهشت، بر اثر سکته قلبی در منزل خود درگذشت. این بازیگر جوان در یکی از آخرین آثار سینمایی خود در فیلم غریب محمد حسین لطیفی ایفای نقش کرده است. فیلم «عطرآلود» هادی مقدمدوست در کنار فیلم «غریب» از آخرین آثار این بازیگر در جشنواره فجر سال گذشته بودند. محمودی جزو بازیگران مطرح سینما بود که با ایفای نقش عماد در «رمانتیسم عماد و طوبا» و حضور در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر توانست چهرهای به یادماندنی از خود برجای بگذارد.
داریوش مهرجویی و وحیده محمدیفر
داریوش مهرجویی و همسرش وحیده محمدیفر،۲۲ مهرماه در ویلای شخصی خود در منطقه زیبادشت کرج به قتل رسیدند. داریوش مهرجویی متولد سال ۱۳۱۸ و از کارگردانهای موج نوی سینمای ایران است که فیلمهای مطرحی همچون «هامون»، «دایره مینا»، «گاو»، «اجارهنشینها»، «سارا»، «پری»، «لیلا»، «مهمان مامان» و «سنتوری» را ساخته است؛ آخرین فیلم او «لامینور»، در سال ۹۸ ساخته و اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱ اکران شد. وحیده محمدیفر، همسر داریوش مهرجویی نیز فعالیت در سینما را از سال ۱۳۷۵ و با بازی در فیلم سینمایی «لیلا» آغاز کرد. محمدیفر با نگارش اپیزود اول فیلمنامهی «داستانهای جزیره» نویسندگی را به شکل جدی پی گرفت و با نگارش مشترک فیلمنامهی «مهمان مامان» با مهرجویی و حضور در آثاری همچون لامینور، اشباح، چه خوبه که برگشتی، نارنجی پوش، سنتوری و آسمان محبوب من در کسوت فیلمنامهنویس مطرح شد.
فردوس کاویانی
فردوس کاویانی، متولد ۳ مهر ۱۳۲۰ در کرمان بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون بود. فردوس کاویانی از کودکی به بازیگری علاقهمند بود. بعد از اتمام دوره شش ساله ابتدایی به تهران آمد و چند سالی در تهران در پارچه فروشی کار کرد و بعد از گرفتن دیپلم در بورسیه اعزام به خارج شرکت کرد و به آلمان رفت و در رشته شیمی در برلین تحصیل میکرد که آن را نیمه کاره رها کرد و در سال ۱۳۴۰ در ۲۰ سالگی به ایران بازگشت. بازی در تئاتر را از سال ۱۳۴۰ آغاز کرد و بازی در سینما را از سال ۱۳۴۹ با فیلم «تجاوز» به کارگردانی «حمید مصداقی» شروع کرد. فردوس کاویانی بعد از سپری کردن یک دوره زیر نظر حمید سمندریان شروع به بازی در تئاتر کرد. فردوس کاویانی در سال ۱۳۵۰ از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران در رشته بازیگری و کارگردانی فارغ التحصیل شد. او در ۹ مهر ۱۴۰۲ درگذشت.
آتیلا پسیانی
آتیلا پسیانی، از بازیگران مطرح و تأثیرگذار سینما، تئاتر و تلویزیون ایران که طی سالهای اخیر در حال مبارزه با بیماری سرطان بود، جمعه ۱۴ مهر و در ۶۶ سالگی، در کشور فرانسه دار فانی را واع گفت. پسیانی متولد ۱۰ اردیبهشت ۱۳۳۶ فرزند زندهیاد جمیله شیخی است. وی که از کودکی بر صحنههای تئاتر حضور داشت، در سنین جوانی و بزرگسالی به یکی از تأثیرگذارترین چهرههای بازیگری و کارگردانی تئاتر ایران تبدیل شد. پسیانی که تجربه حضور و فعالیت در کارگاه نمایش و همکاری با آربی آوانسیان را داشت، گروه تئاتر «بازی» را به عنوان یکی از تأثیرگذارترین گروههای حرفهای تئاتر ایران تشکیل داد که این گروه تاکنون به فعالیت خود ادامه داده است.
اکبر قدمی
اکبر قدمی، فروردین ماه ۱۳۳۰ متولد شده بود. او در رؤیای خیس، جایی برای زندگی، برگ برنده، لانه عقابها، مرد عوضی، ارابه مرگ، طوفان، شیخ مفید، حسرت، روز شیطان، مجسمه، مسافران، تحفهها و... به ایفای نقش پرداخته بود؛ او سریالهای چون شهریار و مرد هزار چهره و... را هم در کارنامه هنریاش دارد. اکبر قدمی در آمریکا به سر میبرده و ۲۶ مهر ماه از دنیا رفت.
پردیس افکاری
پردیس افکاری، زاده سال ۱۳۴۲، دانش آموخته رشته تئاتر از دانشگاه آزاد است و دوره بازیگری را در گروه تئاتر آناهیتا گذرانده است. وی فعالیت خود را در سینما با فیلم «شاخههای بید» به کارگردانی امرالله احمدجو در سال ۱۳۶۷ آغاز کرد. او در تئاتر با کارگردانانی، چون زندهیاد رکنالدین خسروی، مجید جعفری، شکرخدا گودرزی، محمد نجفی و قطبالدین صادقی همکاری داشته و از عمده نمایشهایی که در آنها بازی کرده میتوان به آثاری چون سوسنگرد، ابن سینا، باغ آلبالو، زیرگنبد کبود، ژاندارک، عروسی، عاشقکشون، دندون طلا اشاره کرد. بازی در فیلمها و نمایشهای تلویزیونی چون هادی و هدی، بزبز قندی (عروسکگردان)، غروب یک روز بارانی، غفلت، معین پزشک، با طراوت، فکر پلید، خانه شماره پنجم، این یک دادگاه نیست، در مسیر زاینده رود، بخش دیگری از کارنامه هنری این بازیگر است. افکاری در سینما با کارگردانانی چون سیروس الوند، محمد علی سجادی، امرالله احمدجو، حسن فتحی، کریم آتشی، حمید رخشانی و ... همکاری کرده که نتیجه آن بازی در اثاری همانند دخترک کنار مرداب، گزل، کیفر، برخورد، پرواز را به خاطر بسپار، پنجاه روز التهاب، ضربه آخر، بانی چاو ... است. این بازیگر دهه ۹۰ در نمایش «کاسپار» نوشته «پتر هاندکه» و به کارگردانی محسن معینی، به ایفای نقش پرداخت. بازی در نمایش «بر فَرَس تندرو» به کارگردانی محسن معینی، دیگر حضور او بر صحنه نمایش است. وی به دلیل سرطان کبد در ۳ بهمن ۱۴۰۲ درگذشت.
اکبر گلپایگانی
اکبر گلپایگانی، ۱۰ بهمن سال ۱۳۱۲ در تهران متولد شد. چهار برادر بنامهای عباس، حسن (مدرس آواز و استاد دانشگاه)؛ محمد (خواننده مشهور به گلریز)، محمود (مهندس و مدرس آواز) و یک خواهر بنام مریم دارد. در سال ۱۳۱۸ گلپا وارد دبستان فرهنگ شد و به عنوان قاری قرآن در کلاسش برگزیده شد. پس از این فعالیتها، اکبر گلپایگانی با آشنایی با تعدادی قاری قرآن و تعزیه خوان و کار کردن زیر نظر آنها اصول اولیه آوازخوانی را آموخت. در سال ۱۳۲۰ وی بهطور جدی و منظم تعلیم موسیقی و دستگاهها را نزد پدرش آغاز کرد. اکبر گلپایگانی در سال ۱۳۲۶ اولین تجربه شرکت در یک گروه ارکستر کر و در سال ۱۳۲۷ در انجمن موسیقی مدرسه نظام عضو شد و از سال ۱۳۲۸ به بعد کمکم با اساتید طراز اول موسیقی آشنا شد و تعلیم را زیر نظر این اساتید آغاز کرد.گلپا تحصیلاتش را ادامه میداد، اما از موسیقی جدا نبود تا اینکه در پانزده سالگی با حسین خواجهامیری (ایرج) در مدرسه نظام همکلاس شد تا سرنوشت دو چهره فراموشنشدنی موسیقی ایرانی به یکدیگر گره بخورد. اکبر گلپایگانی پلههای شهرت و محبوبیت را چند تا یکی بالا رفت و به یکی از ستارههای درخشان موسیقی ایران تبدیل شد؛ آثارش، هم رنگوبوی موسیقی اصیل ایرانی و هم رگههایی از موسیقی پاپ را داشتند که هم توجه نسل گذشته و هم جوانان را جلب میکرد. اکبر گلپا عصر شنبه ۱۳ آبان ماه بر اثر بیماری درگذشت.
مصطفی احمدیان
مصطفی احمدیان، دو سالی در عرصه سینما و تلویزیون فعالیت نداشت و آخرین کار او به سریال "آسانسور" برمی گشت که از تلویزیون پخش نشد. از مهمترین آثار تلویزیونی مصطفی احمدیان میتوان به فعالیت در سریال "همسایهها"، سریال "روزهای زندگی" و سریال "گاو صندوق" اشاره کرد. مصطفی احمدیان کار حرفهای خود را از تلویزیون آغاز کرد و سال ۱۳۶۷ در سریال بخش "چهار جراحی" به کارگردانی مسعود فروتن به عنوان مدیر فیلم برداری فعالیت داشته است. او مجموع ۲۳ اثری که در کارنامه دارد، در ۱۸ اثر در تلویزیون با نامهای سریال "همسایهها"، "سریال خط"، سریال "راه شب"، سریال "زمین انسانها"، سریال "عملیات ۱۲۵"، سریال "گاو صندوق"، سریال بیداری، سریال "پرستار"، سریال "زیرزمین"، سریال "طلسم شدگان"، سریال "روزهای زندگی"، سریال "روزی عقابی"، سریال "شرکت"، سریال "وکلای جوان"، سریال "خودرو تهران ۱۱"، سریال "مهر و ماه" و سریال "بخش چهار جراحی" و در ۵ فیلم در سینما با نامهای فیلم "شاباش"، فیلم "صدای پای من"، فیلم "پروانهای در مه"، فیلم "پیک نیک در میدان جنگ" و فیلم "زخم زیتون" فعالیت داشته است. وی در ۲۱ اسفند ۱۴۰۲ درگذشت.
معین محمودزاده
معین محمودزاده، بازیگر فیلمهای زیرهمکف، بوفالو و سریالهایی، چون «راز بقا»، «نیوکمپ»، «میدان سرخ» و در ۸ اسفند بر اثر سکتهٔ قلبی در ۳۸ سالگی درگذشت.
امرالله صابری
امرالله صابری بازیگر پیشکسوت سینمای ایران که در فیلمهایی از داریوش مهرجویی و مسعود کیمیایی هنرنمایی کرده بود، چهارشنبه پنجم مهرماه در ۸۲ سالگی درگذشت. امرالله صابری در سال ۱۳۲۰ در شهر تنکابن متولد شد. وی لیسانس کارگردانی و بازیگریاش را از دانشگاه دولتی هانوفر آلمان گرفته بود. بازی در تئاتر را از سال ۱۳۴۷ و همکاری با تلویزیون را از همین سال آغاز کرد. بازی در سینما را از سال ۱۳۵۱ با نقش کوتاهی در «پستچی» به کارگردانی داریوش مهرجویی شروع کرد.
فریماه فرجامی
فریماه فرجامی در سال ۱۳۵۶ از دانشکدهٔ هنرهای دراماتیک در مقطع کارشناسی فارغ التحصیل شد و از سال ۱۳۵۵ با گویندگی نمایشهای رادیویی و بازی در نمایش تلویزیونی «آدمک مومی» فعالیت هنری خود را آغاز کرد. لاله در «خط قرمز» (مسعود کیمیایی)، سوسن مکاشی در «تیغ و ابریشم» (مسعود کیمیایی) ٫ مونس در «سرب» (مسعود کیمیایی) که برایش جایزه دیپلم افتخار هفتمین جشنواره فیلم فجر را به ارمغان آورد، ماه منیر در «مادر» (علی حاتمی)، فروغ الزمان در «پرده آخر» (واروژ کریم مسیحی)، آفاق در «نرگس» (رخشان بنی اعتماد) از نقشآفرینیهای درخشان او بودند. زندهیاد فرجامی در فیلمهای ماندگاری همچون پرده آخر، مادر، اجارهنشینها، تیغ و ابریشم، سرب، خط قرمز، نرگس و ... ایفای نقش کرد و از مهمترین بازیگران دهههای ۶۰ و ۷۰ بود. او یکبار موفق به دریافت سیمرغ بلورین نقش اول زن برای فیلم پرده آخر از نهمین دوره جشنوارهٔ فیلم فجر شد و در سال ۶۷ دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول زن را برای بازی در فیلم سرب دریافت کرد. فریماه فرجامی در سن ۷۱ سالگی ۹ تیر ۱۴۰۲ از دنیا رفت.
پروانه معصومی
پروانه معصومی، سال ۱۳۲۳ در تهران به دنیا آمد. او با نام پیشین سکینه کبودرآهنگی، در سینما و تلویزیون فعالیت میکرد. او تحصیلاتش را در دانشکده زبانهای خارجی دانشگاه ملی ایران تمام کرده و برای ادامه تحصیل به آلمان رفته بود و نخستین بار در سال۱۳۵۰ در فیلم «بیتا» نقش کوتاهی گرفت و سپس در «رگبار» بهرام بیضایی نقش اول زن را بازی کرد. او بازیگری را از دوران پیش از انقلاب و حدود سال ۱۳۵۰ آغاز کرد و در این دوران در فیلمهایی چون بیتا، رگبار، شهر قصه، غریبه و مه و کلاغ ایفای نقش کرد و بعد از آن چند سال هیچ نقشی را بازی نکرد و بعد از انقلاب دوباره به دنیای بازیگری بازگشت. اولین تجربه جدی پروانه معصومی بعد از انقلاب مربوط به سال۶۳ و بازی در فیلم گلهای داوودی ساخته رسول صدرعاملی است. سریال «کوچک جنگلی» به کارگردانی بهروز افخمی در سال ۶۶ اولین تجربه بازیگری پروانه معصومی در دنیای تلویزیون است که در نقش جواهر در این سریال ایفای نقش کرد، اما بازی در سریال امام علی (ع) نقطه عطفی در کارنامه بازیگری او بود. پروانه معصومی علاوه بر دو جایزهای که از جشنواره فجر گرفت در دو جشنواره دیگر هم مورد تجلیل قرار گرفت. ۲۷ تیرماه سال ۹۸ هفتمین جشنواره بینالمللی فیلم شهر در پردیس سینمایی ملت برگزار شد و در این جشنواره از پروانه معصومی هنرمند پیشکسوت به پاس سالها فعالیت در وادی هنر تقدیر شد. این بازیگر در ۶ آذر ۱۴۰۲ از دنیا رفت.
فخری خوروش
فخری خوروش، بازیگر سرشناس سینما و تئاتر، روز شنبه بیستم خرداد ۱۴۰۲ در نود و سه سالگی، بعد از سالها مهاجرت و دوری از صحنه تئاتر و سینمای ایران، در شهر لسآنجلس آمریکا درگذشت. وی متولد دهم خرداد ۱۳۰۹ خورشیدی در کرمانشاه بود و پس از پایان تحصیلات در دانشسرا، به معلمی و تدریس در مدارس پرداخت، اما در سالهای آغازین معلمی برای اولینبار با نقش آفرینی در یکی از اجراهای «دستهای آلوده» نوشته ژان پل سارتر، تئاتر را آغاز کرد و از سال ۱۳۳۴ خورشیدی نیز با بازی در فیلم سینمایی «برای تو» به کارگردانی صادق بهرامی به فعالیت هنری در سینما رو آورد که حاصل آن بازی در بیش از چهل فیلم سینمایی است. فخری خوروش از سالها پیش به دلیل سکونت دو فرزندش در آمریکا، اقامت ایالات متحده را دریافت کرده بود و پس از سال ۱۳۸۴ و نقشآفرینی در فیلم «یک بوس کوچولو» ساخته بهمن فرمانآرا، دیگر فعالیتی در سینمای ایران نداشت و در شهر لسآنجلس ایالت کالیفرنیا سکونت داشت.
حمیدرضا مرادی
حمیدرضا مرادی، بازیگر جوان و مطرح دهه هفتاد که سابقه نقشآفرینی در بسیاری از فیلمهای سینمای کودک را در کنار بازیگران مطرحی همچون اکبر عبدی، رضا کیانیان و …در پرونده کاری خود داشت بر اثر ایست قلبی دار فانی را وداع گفت. حمیدرضا مرادی نخستین بار در فیلم ماهی (زندهیاد کامبوزیا پرتوی) جلوی دوربین رفت و بازی در سریالهای تلویزیونی «کیمیا» و «دل دار» را در کارنامه خود داشت. او علاوهبر بازیگر بهعنوان چهرهپرداز نیز در سینما و تلویزیون فعالیت داشت. این هنرمند در ۱۵ آبان ۱۴۰۲ فوت کرد.
الهام شکیب
الهام شکیب، مدتی درگیر بیماری سرطان بود و یکشنبه، ۱۴ آبان ۱۴۰۲ درگذشت. او دانشآموخته رشته نمایش با گرایش طراحی صحنه از دانشگاه آزاد اسلامی بود. زندهیاد الهام شکیب با کارگردانان گوناگونی همچون دکتر علی رفیعی، محمد عاقبتی، حمید پورآذری، آتیلا پسیانی، رضا حداد و... همکاری داشت. او در نمایشهایی همچون «رستم از شاهنامه رفت» زندهیاد رضا حداد، «عروس طوقی» نیما دهقان، «خرس» و «یک نوکر و دو ارباب» حمید پورآذری، «شازده احتجاب» علی رفیعی، «آوای باد» حمید ابراهیمی، «کلفتها» و «خیلی دیرم شده» محمد عاقبتی، «زنی که زیاد میدانست» علیرضا اولیایی و «پرفورمنس» زنده یاد آتیلا پسیانی بوده است. در کارنامه هنری او کارگردانی نمایشهایی مانند «بیماری خانواده میم» و «یرما» دیده میشد. بازی در فیلمهایی مانند «مینیبوس»، «شاطره»، «دسر توتفرنگی»، «روز امتحان»، «بازجویی در کافه تهران» و سریال «خاتون» و همچنین فیلم کوتاه «لطفا یک کارگر ساده» از دیگر فعالیتهای هنری او به شمار میآید.
آرش میراحمدی
آرش میراحمدی، سهشنبه (۲۸ شهریور ماه) جان خود را از دست داد. آرش میراحمدی متولد ۴ تیر ۱۳۵۰ در فراشبند استان فارس بود و آغاز فعالیت این بازیگر سینما و تلویزیون به سال ۱۳۷۲ برمیگردد. میراحمدی در برنامههای «خنده بازار»، «محله گل و بلبل» و سریال «بچه محل» بازی کرده بود.
بیتا فرهی
بیتا فرهی، که چند هفته به دلیل عارضه ریه و قلبی در بیمارستان دی بستری بود، ظهر ۴ آذر ۱۴۰۲ از دنیا رفت. «هامون»، «برادرم خسرو»، «دوران عاشقی»، «در انتظار معجزه»، «خاک آشنا»، «خون بازی»، «خانهای روی آب»، «اعتراض»، «کیمیا»، «بانو»، «لامینور» و.. از جمله فیلمهای سینمایی است که بیتا فرهی در آنها به ایفای نقش پرداخته است. بیتا فرهی متولد سال ۱۳۳۷ بود و در سن ۶۵ سالگی از دنیا رفت.
حمید منوچهری
حمید منوچهری، بیش از ۶۰ سال صدایش در رادیو و دوبله شنیده میشد. این پیشکسوت ۸۲ ساله زادهی ۹ دی ماه سال ۱۳۲۰ بود. حمید منوچهری که به دلیل عارضه ریوی مدتی بود در بخش مراقبتهای های ویژه بیمارستان بستری بود، ۱۱ مرداد ۱۴۰۲ در بیمارستان درگذشت. او به دلیل شکستگی لگن و در ادامه به دلیل عارضه ریوی در بخش مراقبتهای ویژه بستری شد. منوچهری به گفتهی خودش در سال ۱۳۳۶ در شانزده سالگی با نمایشهای رادیویی و یک سال بعد از طریق هوشنگ کاظمی با حرفه دوبله آشنا شد. او در سال ۱۳۴۲ با کمک نصرت الله محتشم به رادیو ایران آمد و در سال ۱۳۵۱ کارگردانی برنامه کودک رادیو را بر عهده گرفت، منوچهری تا سال ۱۳۵۷ چندین برنامه دیگر را کارگردانی کرد. او علاوه بر گویندگی در فیلمهای سینمایی همچون "مشت و تفنگ شکسته"، "شیطان صفتان"، "ماموریت"، "چهره دوم سقوط"، "جغدها" و مجموعههای تلویزیونی "یکی از این روزها"، "داستان یک زندگی" و "معمای شاه" به عنوان بازیگر ایفای نقش داشته است.
«خسرو امیرصادقی»
خسرو امیرصادقی، متولد سال ۱۳۳۷ بود و از سال ۱۳۵۷ وارد عرصه سینما شد. او تهیه کنندگی فیلمهای سینمایی پسر تهرانی، بله برون و کلید ازدواج را برعهده داشته است. امیر صادقی در فیلمهای سینمایی مسافران مهتاب، رانده شده، میرزا کوچک خان، سهراب و... نیز نقش آفرینی داشته و یکی از آخرین فعالیتهای وی بازی در سریال پایتخت۶ بود. وی در ۲۴ تیر ۱۴۰۲ در ۶۵ سالگی درگذشت.
«اسماعیل سلطانیان»
اسماعیل سلطانیان، سال ۱۳۳۳ در کرمانشاه متولد شد و فارغالتحصیل بازیگری و کارگردانی تئاتر از دانشکده هنرهای دراماتیک بود. فعالیت هنری را از سال ۱۳۴۹ با تئاتر به عنوان نویسنده، بازیگر و کارگردان آغاز کرد. همزمان در سال ۱۳۴۹ در مرکز آموزش هنرهای دراماتیک کرمانشاه یک دورهٔ ۶ ماهه را زیر نظر آتش تقیپور گذراند. فعالیت در سینما را از سال ۱۳۶۴ با بازی در فیلم شکار شکارچی آغاز کرد. همچنین در طول جنگ نیز چند تئاتر در جبههها به روی صحنه برد و از دیگر آثار سلطانیان میتوان به بازی در سریال پایتخت ۲، یوسف پیامبر، مرد هزارچهره، ستایش و قورباغه اشاره کرد. وی در ۲۴ خرداد ۱۴۰۲ فوت کرد.
«حسام محمودی»
حسام محمودی، بازیگر جوان سینمای ایران ۱۲ اردیبهشت، بر اثر سکته قلبی در منزل خود درگذشت. این بازیگر جوان در یکی از آخرین آثار سینمایی خود در فیلم غریب محمد حسین لطیفی ایفای نقش کرده است. فیلم «عطرآلود» هادی مقدمدوست در کنار فیلم «غریب» از آخرین آثار این بازیگر در جشنواره فجر سال گذشته بودند. محمودی جزو بازیگران مطرح سینما بود که با ایفای نقش عماد در «رمانتیسم عماد و طوبا» و حضور در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر توانست چهرهای به یادماندنی از خود برجای بگذارد.
داریوش مهرجویی و وحیده محمدیفر
داریوش مهرجویی و همسرش وحیده محمدیفر،۲۲ مهرماه در ویلای شخصی خود در منطقه زیبادشت کرج به قتل رسیدند. داریوش مهرجویی متولد سال ۱۳۱۸ و از کارگردانهای موج نوی سینمای ایران است که فیلمهای مطرحی همچون «هامون»، «دایره مینا»، «گاو»، «اجارهنشینها»، «سارا»، «پری»، «لیلا»، «مهمان مامان» و «سنتوری» را ساخته است؛ آخرین فیلم او «لامینور»، در سال ۹۸ ساخته و اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱ اکران شد. وحیده محمدیفر، همسر داریوش مهرجویی نیز فعالیت در سینما را از سال ۱۳۷۵ و با بازی در فیلم سینمایی «لیلا» آغاز کرد. محمدیفر با نگارش اپیزود اول فیلمنامهی «داستانهای جزیره» نویسندگی را به شکل جدی پی گرفت و با نگارش مشترک فیلمنامهی «مهمان مامان» با مهرجویی و حضور در آثاری همچون لامینور، اشباح، چه خوبه که برگشتی، نارنجی پوش، سنتوری و آسمان محبوب من در کسوت فیلمنامهنویس مطرح شد.
فردوس کاویانی
فردوس کاویانی، متولد ۳ مهر ۱۳۲۰ در کرمان بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون بود. فردوس کاویانی از کودکی به بازیگری علاقهمند بود. بعد از اتمام دوره شش ساله ابتدایی به تهران آمد و چند سالی در تهران در پارچه فروشی کار کرد و بعد از گرفتن دیپلم در بورسیه اعزام به خارج شرکت کرد و به آلمان رفت و در رشته شیمی در برلین تحصیل میکرد که آن را نیمه کاره رها کرد و در سال ۱۳۴۰ در ۲۰ سالگی به ایران بازگشت. بازی در تئاتر را از سال ۱۳۴۰ آغاز کرد و بازی در سینما را از سال ۱۳۴۹ با فیلم «تجاوز» به کارگردانی «حمید مصداقی» شروع کرد. فردوس کاویانی بعد از سپری کردن یک دوره زیر نظر حمید سمندریان شروع به بازی در تئاتر کرد. فردوس کاویانی در سال ۱۳۵۰ از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران در رشته بازیگری و کارگردانی فارغ التحصیل شد. او در ۹ مهر ۱۴۰۲ درگذشت.
آتیلا پسیانی
آتیلا پسیانی، از بازیگران مطرح و تأثیرگذار سینما، تئاتر و تلویزیون ایران که طی سالهای اخیر در حال مبارزه با بیماری سرطان بود، جمعه ۱۴ مهر و در ۶۶ سالگی، در کشور فرانسه دار فانی را واع گفت. پسیانی متولد ۱۰ اردیبهشت ۱۳۳۶ فرزند زندهیاد جمیله شیخی است. وی که از کودکی بر صحنههای تئاتر حضور داشت، در سنین جوانی و بزرگسالی به یکی از تأثیرگذارترین چهرههای بازیگری و کارگردانی تئاتر ایران تبدیل شد. پسیانی که تجربه حضور و فعالیت در کارگاه نمایش و همکاری با آربی آوانسیان را داشت، گروه تئاتر «بازی» را به عنوان یکی از تأثیرگذارترین گروههای حرفهای تئاتر ایران تشکیل داد که این گروه تاکنون به فعالیت خود ادامه داده است.
اکبر قدمی
اکبر قدمی، فروردین ماه ۱۳۳۰ متولد شده بود. او در رؤیای خیس، جایی برای زندگی، برگ برنده، لانه عقابها، مرد عوضی، ارابه مرگ، طوفان، شیخ مفید، حسرت، روز شیطان، مجسمه، مسافران، تحفهها و... به ایفای نقش پرداخته بود؛ او سریالهای چون شهریار و مرد هزار چهره و... را هم در کارنامه هنریاش دارد. اکبر قدمی در آمریکا به سر میبرده و ۲۶ مهر ماه از دنیا رفت.
پردیس افکاری
پردیس افکاری، زاده سال ۱۳۴۲، دانش آموخته رشته تئاتر از دانشگاه آزاد است و دوره بازیگری را در گروه تئاتر آناهیتا گذرانده است. وی فعالیت خود را در سینما با فیلم «شاخههای بید» به کارگردانی امرالله احمدجو در سال ۱۳۶۷ آغاز کرد. او در تئاتر با کارگردانانی، چون زندهیاد رکنالدین خسروی، مجید جعفری، شکرخدا گودرزی، محمد نجفی و قطبالدین صادقی همکاری داشته و از عمده نمایشهایی که در آنها بازی کرده میتوان به آثاری چون سوسنگرد، ابن سینا، باغ آلبالو، زیرگنبد کبود، ژاندارک، عروسی، عاشقکشون، دندون طلا اشاره کرد. بازی در فیلمها و نمایشهای تلویزیونی چون هادی و هدی، بزبز قندی (عروسکگردان)، غروب یک روز بارانی، غفلت، معین پزشک، با طراوت، فکر پلید، خانه شماره پنجم، این یک دادگاه نیست، در مسیر زاینده رود، بخش دیگری از کارنامه هنری این بازیگر است. افکاری در سینما با کارگردانانی چون سیروس الوند، محمد علی سجادی، امرالله احمدجو، حسن فتحی، کریم آتشی، حمید رخشانی و ... همکاری کرده که نتیجه آن بازی در اثاری همانند دخترک کنار مرداب، گزل، کیفر، برخورد، پرواز را به خاطر بسپار، پنجاه روز التهاب، ضربه آخر، بانی چاو ... است. این بازیگر دهه ۹۰ در نمایش «کاسپار» نوشته «پتر هاندکه» و به کارگردانی محسن معینی، به ایفای نقش پرداخت. بازی در نمایش «بر فَرَس تندرو» به کارگردانی محسن معینی، دیگر حضور او بر صحنه نمایش است. وی به دلیل سرطان کبد در ۳ بهمن ۱۴۰۲ درگذشت.
اکبر گلپایگانی
اکبر گلپایگانی، ۱۰ بهمن سال ۱۳۱۲ در تهران متولد شد. چهار برادر بنامهای عباس، حسن (مدرس آواز و استاد دانشگاه)؛ محمد (خواننده مشهور به گلریز)، محمود (مهندس و مدرس آواز) و یک خواهر بنام مریم دارد. در سال ۱۳۱۸ گلپا وارد دبستان فرهنگ شد و به عنوان قاری قرآن در کلاسش برگزیده شد. پس از این فعالیتها، اکبر گلپایگانی با آشنایی با تعدادی قاری قرآن و تعزیه خوان و کار کردن زیر نظر آنها اصول اولیه آوازخوانی را آموخت. در سال ۱۳۲۰ وی بهطور جدی و منظم تعلیم موسیقی و دستگاهها را نزد پدرش آغاز کرد. اکبر گلپایگانی در سال ۱۳۲۶ اولین تجربه شرکت در یک گروه ارکستر کر و در سال ۱۳۲۷ در انجمن موسیقی مدرسه نظام عضو شد و از سال ۱۳۲۸ به بعد کمکم با اساتید طراز اول موسیقی آشنا شد و تعلیم را زیر نظر این اساتید آغاز کرد.گلپا تحصیلاتش را ادامه میداد، اما از موسیقی جدا نبود تا اینکه در پانزده سالگی با حسین خواجهامیری (ایرج) در مدرسه نظام همکلاس شد تا سرنوشت دو چهره فراموشنشدنی موسیقی ایرانی به یکدیگر گره بخورد. اکبر گلپایگانی پلههای شهرت و محبوبیت را چند تا یکی بالا رفت و به یکی از ستارههای درخشان موسیقی ایران تبدیل شد؛ آثارش، هم رنگوبوی موسیقی اصیل ایرانی و هم رگههایی از موسیقی پاپ را داشتند که هم توجه نسل گذشته و هم جوانان را جلب میکرد. اکبر گلپا عصر شنبه ۱۳ آبان ماه بر اثر بیماری درگذشت.
مصطفی احمدیان
مصطفی احمدیان، دو سالی در عرصه سینما و تلویزیون فعالیت نداشت و آخرین کار او به سریال "آسانسور" برمی گشت که از تلویزیون پخش نشد. از مهمترین آثار تلویزیونی مصطفی احمدیان میتوان به فعالیت در سریال "همسایهها"، سریال "روزهای زندگی" و سریال "گاو صندوق" اشاره کرد. مصطفی احمدیان کار حرفهای خود را از تلویزیون آغاز کرد و سال ۱۳۶۷ در سریال بخش "چهار جراحی" به کارگردانی مسعود فروتن به عنوان مدیر فیلم برداری فعالیت داشته است. او مجموع ۲۳ اثری که در کارنامه دارد، در ۱۸ اثر در تلویزیون با نامهای سریال "همسایهها"، "سریال خط"، سریال "راه شب"، سریال "زمین انسانها"، سریال "عملیات ۱۲۵"، سریال "گاو صندوق"، سریال بیداری، سریال "پرستار"، سریال "زیرزمین"، سریال "طلسم شدگان"، سریال "روزهای زندگی"، سریال "روزی عقابی"، سریال "شرکت"، سریال "وکلای جوان"، سریال "خودرو تهران ۱۱"، سریال "مهر و ماه" و سریال "بخش چهار جراحی" و در ۵ فیلم در سینما با نامهای فیلم "شاباش"، فیلم "صدای پای من"، فیلم "پروانهای در مه"، فیلم "پیک نیک در میدان جنگ" و فیلم "زخم زیتون" فعالیت داشته است. وی در ۲۱ اسفند ۱۴۰۲ درگذشت.
معین محمودزاده
معین محمودزاده، بازیگر فیلمهای زیرهمکف، بوفالو و سریالهایی، چون «راز بقا»، «نیوکمپ»، «میدان سرخ» و در ۸ اسفند بر اثر سکتهٔ قلبی در ۳۸ سالگی درگذشت.
مصطفی فتاحی
مصطفی فتاحی خواننده موسیقی پاپ ۲۵ بهمن ۱۳۵۹ به دنیا آمد و اصالتا کرد بود. او فرزند اول خانواده بود و یک خواهر و سه برادر دارد. زنده یاد مصطفی فتاحی از ۷ سالگی به عنوان قاری قرآن شناخته شد و از ۱۲ سالگی به دلیل علاقه اش به استاد افتخاری، به خوانندگی و همخوانی آهنگهای او میپرداخت تا این که در دوران دانشگاه شروع به ضبط موسیقی کرد و از سال ۸۲ وارد موسیقی شد، اما فعالیت رسمی خود را در موسیقی از سال ۱۳۸۴ آغاز نمود. بر اساس گزارشها و روایات منتشر شده، مصطفی فتاحی خواننده موسیقی پاپ که دوره خاطره انگیزی را برای نسل دهه ۷۰ و شصت ایرانی رقم زد، حدود چند ماه قبل در یکی از مناطق مرزی شمال غرب ایران دچار سانحه شد و مدتی در کما بود. او سرانجام جانش را از دست داد.https://teater.ir/news/58408