مدتی پیش کمپانی برادران وارنر تیزر تریلری از فیلم جوکر منتشر کرده بود که در آن میتوان به خوبی رابطهی عاشقانهی مخرب و آشوبناک آرتور فلک (با بازی واکین فینیکس) و هارلی کویین (با بازی لیدی گاگا) را در تیمارستان آرکام، متوجه شد. چه کسی میداند رقص دیوانهوار آنها که بر اساس روان بیمار جوکر، پیریزی شده است نهایتاً منجر به چه نوع طغیان پر سر و صدایی خواهد شد؟ به هر حال، تریلر ابتدایی این فیلم اطلاعات زیادی به ما میدهد و تشریح میکند که تغییر ژانرِ آن چگونه پیادهسازی شده است.
چارسو پرس: با انتشار اولین تریلر از فیلم Joker: Folie à Deux، بالاخره توانستیم نگاهی داشته باشیم به دنبالهی فیلم کمیکبوکی جوکر که در سال ۲۰۱۹ به روی پرده سینما رفت.
مدتی پیش کمپانی برادران وارنر تیزر تریلری منتشر کرده بود که در آن میتوان به خوبی رابطهی عاشقانهی مخرب و آشوبناک آرتور فلک (با بازی واکین فینیکس) و هارلی کویین (با بازی لیدی گاگا) را در تیمارستان آرکام، متوجه شد. چه کسی میداند رقص دیوانهوار آنها که بر اساس روان بیمار جوکر، پیریزی شده است نهایتاً منجر به چه نوع طغیان پر سر و صدایی خواهد شد؟ به هر حال، تریلر ابتدایی این فیلم اطلاعات زیادی به ما میدهد و تشریح میکند که تغییر ژانرِ آن چگونه پیادهسازی شده است.
اگر با نسخه اول جوکر نتوانستید کمی بخندید، تریلر نسخهی دوم آن نیز نشانگر محتوای فان و مفرح نیست! با این وجود، اگر به طراحی بصری آن جذب شدید یا از رفرنسهای آن به کارهای کلاسیک سینما لذت بردید و همچنین ارتباطش به تاریخ غنی یونیورس دیسی را متوجه شدید، مطمئن باشید که چیزهای زیادی برای امیدوار شدن به Joker: Folie à Deux وجود دارد. همچنین، اگر احساس کردید که اطلاعات زیادی در تریلر این فیلم وجود داشته که در نگاه اولیه متوجه آن نشدید، نگران نباشید چرا که در ادامه به موشکافی آن خواهیم پرداخت.
این استراتژی عجیب در بازاریابی کمپانی برادران وارنر، امر جدیدی نیست؛ آنها در سال قبل هم هنگام تبلیغ Wonka، موزیکال بودن فیلم را پنهان میکردند. در طی همین سال، این استودیو یک اقتباس از رمان The Color Purple، به نویسندگی آلیس واکر را هم منتشر کرد؛ در طول تریلر این فیلم، تنها اعلام شد که از کتاب اقتباس شده اما اشارهای نکردند که در این پروسهی بازسازی از اقتباس برادوی هم الهام گرفتهاند و از موسیقیهای آن تنها چند ثانیه به نمایش گذاشته شد. این رویکرد مخفیانه حتی به زمانهای بسیار قبلتر هم برمیگردد.
در سال ۲۰۰۷، برادران وارنر اقتباس شدیداً پرطرفدار سوئینی تاد: آرایشگر شیطانی خیابان فلیت را منتشر کرد که تماماً موزیکال بود. پس از مدتی از اکران این فیلم، هر طرفدار تئاتر نوجوانی با موسیقیهای این فیلم همخوانی میکرد و همگی موافق بودند که موسیقیهای استفان ساندهایم (Stephen Sondheim) نکته مثبت فیلم بودهاند. با این وجود، استودیو در هنگام بازاریابی سعی داشت موزیکال بودن آن را مخفی کند و آن را به عنوان یک فیلم کاملاً تعلیقآمیز معرفی کند! آدم میماند که چرا کمپانی برادران وارنر به این شکل تبلیغ میکند و اگر به موفقیت موزیکالها در گیشه شک دارد، چرا اصلاً دست به چنین اقدامی میزند!
در میانههای تیزر تریلر، آرتور و هارلی را مشاهده میکنیم که دارند در یک ست تلویزیونی میرقصند. آنها خودشان را در اجرای موسیقی زنده رها کردهاند (و حتی میبینیم که هارلی کویین دارد با کیبرد مینوازد که مطمئناً استفاده از قدرت خوانندگی لیدی گاگا در خارج از تصویر میباشد)، جعبههای نور بزرگ میدرخشند و یک علامت APPLAUSE بالای سرشان وصل است. با دیدن ترکیب رنگهای نارنجی، زرد و آبی فیروزهای که در پردههای پشت سرشان قرار دارد میتوان ارتباطی معنادار با ست تلویزیونی موری فرانکلین با بازی رابرت دنیرو، پیدا کرد؛ کسی که در فیلم اول شخصیت مقابل جوکر بود. البته اینکه این صحنه واقعیت خواهد داشت یا صرفاً توهم آرتور است را باید هنگام دیدن فیلم مشخص کرد.
همانطور که خوانندگان ممکن است به یاد داشته باشند، موری کمدین و میزبان برنامهی گفتگوی مشهوری بود که پس از تمسخر جوکهای آرتور در برابر تلویزیون ملی، به یکباره از قهرمانِ او تبدیل به شکنجهگرش شد. موری نهایتاً توسط جوکر تازه مسیحی شده در طی یک مصاحبه در برنامهاش کشته شد. این ست جدید، احتمالاً نشان دهندهی مالکیت خود شخص جوکر باشد که در فصلی سخت از زندگیاش یعنی رابطه با هارلی کویین رخ میدهد.
یکی از این ستها مخصوصاً قابل توجه است و چشمک میزند؛ زمانی که در کلیسای کوچک آرتور و هارلی ظاهراً میخواهند ازدواج کنند. در اینجا به وضوح میتوان تشابه دکور صحنه را با فیلم موزیکال White Christmas، متوجه شد؛ این فیلم یکی از کلاسیکهای هالیوود میباشد و در سال ۱۹۵۴ توسط مایکل کورتیز کارگردانی شده است. در طول آن شاهد چندین نمایش رقص فکبرانداز بودیم؛ محبوبترین و به یاد ماندنیترینِ آنها رقص ایروینگ برلین با نام Mandy بود. شخصیت مندی در این آهنگ زنی مستقل بود که با وجود مستقل بودن باید ازدواج میکرد.
آیا میتوان کمی فراتر از ظاهرِ این رفرنس در تریلر فیلم Joker: Folie à Deux رفت و آن را به عنوان یک پیام فرا متنی در نظر گرفت؟ آیا تاد فیلیپس میخواهد با چنین صحنهی مشابهی مصیبت هارلی را زمانی که اسیر ذهن پریشان و خواستههای روانِ پیچیدهی آرتور شده است به نمایش بگذارد؟ یا شاید هم چون اخیراً چنین ارجاعاتی در دیگر فیلمها زیاد شده، ذهنمان به دیدن آن عادت کرده و دارد بیش از حد تحلیل میکند؟
مستقیمترین رفرنس موجود در این تریلر در همان ابتداً قابل کشف است؛ زمانی که وارد توهمات آرتور میشویم و با رقص و موسیقیاش همراه میشویم. در حالی که او دارد با چهار نگهبان قدم میزند (احتمالاً آنها در حیاط تیمارستان آرکهام هستند)، چترهای رنگیشان به یکباره به تکنیکالر تغییر رنگ پیدا میکنند. این شات هوایی شباهت بسیار زیادی با تصویر برداری اثر کلاسیک جین کلی یعنی «آواز در زیر باران» دارد.
این ایستر اگ بصری یافت شده، شاید تنها همین باشد و چیز مرتبط دیگری با آن نداشته باشیم. هرچند، مشخص است که شباهتهایی بین قصههای این دو فیلم وجود دارد و هر دوی آنها نمایانگر سفری عظیم، عاشقانه و تغییرات پر از تنش هستند؛ قصهای که احتمالاً اوج رابطهی جوکر و هارلی در فیلم مورد انتظار خواهد بود.
هنگامی که هارلی و جوکر به رقصیدن مشغول هستند، تابلویی روشن و رنگی وجود دارد که تأیید میکند در چه مکانی از جهان دیسی هستیم؛ با این حال، مسئله اینجاست که به جای عبارت «تیمارستان آرکهام»، در این تابلو نوشته شده: «هتل آرکهام»! میتوان این تغییر عبارت را به توهمات آرتور ربط دارد و فهمید که او درکی واقعی از محیط پیرامونش ندارد. آرتور لااقل در آن سکانس، تیمارستان آرکهام را به شکل هتل آرکهام میبیند و دکور صحنه هم به خوبی این فرضیه را تأیید میکند؛ او و هارلی ابداً در یک بیمارستان روانی نیستند و همه چیز به صحنهی اجرای تئاتر شباهت دارد! سقف، رنگبندی علامت و حتی نمایی که از آسمان شهر مشخص است، همگی نشان میدهند که آنها در یک اجرای موزیکال هستند تا مکانی واقعی. با این وجود، اشتباه نکنید، تیمارستان آرکهام مکانی بسیار بدنام است و شباهتی به یک هتل عاشقانه ندارد!
در فیلم اول جوکر، آرتور فلک با زنی به نام سوفی دوموند (با بازی زازی بیتز) آشنا میشود؛ مادری تنها که در همان آپارتمان او زندگی میکند. ابتدا که با هم آشنا میشوند، دختر سوفی در حال بازی کردن است. سوفی در جواب به او، با دستش ژست یک اسلحه را بوجود میآورد و به سر خودش شلیک میکند تا به شوخی نشان بدهد از رفتار دخترش سیر شده است! آرتور با دیدن این ژست، آن را تکرار میکند. پس از آن، بهنظر میرسد این دو رابطهای نزدیکتر با هم بوجود میآورند؛ اما زمانی که متوجه میشویم تمام این رابطه ساختهی توهمات و تخیل آرتور فلک است، شوکه میشویم. در قسمتی از تریلر اخیر، لیدی گاگا دقیقاً همین ژست را تکرار میکند و از ظاهرش مشخص است که هنوز به هارلی کویین تبدیل نشده است. از آنجا که او احتمالاً دارد این کار را روبروی آرتور انجام میدهد، بعید نیست که حداقل بخشی از رابطهی آنها هم ساختهی تخیل و فانتزیهای آرتور باشد (همانطور که صحنههای موزیکال تریلر که به آنها اشاره کردیم، شبیه به تخیل بودند تا واقعیت).
در تریلر Joker: Folie à Deux، ما جوکر را در حالی مییابیم که با کت شلوار سفید فرخنده و خرسند بهنظر میرسد. این ظاهر او، مشخصاً طرفداران را به یاد ظاهر جوکر در The Dark Knight Returns میاندازد؛ هم کمیک بوک اورجینال و هم اقتباس دو قسمتی انیمیشنی انجام شده از آن، جوکرشان کتی سفید رنگ بر تن داشت. این سری کمیکها همواره میان طرفداران محبوب بودهاند، در حدی که زک اسنایدر هم گفته بود که دوست دارد روزی آن را تبدیل به یک فیلم سینمایی بزرگ کند. فیلپیس نیز همانند او از رمان گرافیکی میلر اثر پذیرفته است و از آنجایی که فیلمهای جوکرِ فیلپیس تحت برند «دیگر-جهانها» قرار میگیرند، جای تعجب نیست که نسخه جدید جوکر از محتوای کمیکها برای الهام، بهره برده باشد.
یکی از تصاویر معروفی که بر روی جلد کمیک Batman: Harley Quinn در سال ۱۹۹۹ استفاده شده بود، تصویری ماندگار از رقص جوکر و هارلی است؛ در آن کاور که توسط الکس راس طراحی شده بود، جوکر را با کتی مشکی رنگ میبینیم که هارلی را در همان حال به آغوش کشیده است؛ جوکر با یک دست او را به آغوش کشیده و هارلی لبخند به لب دارد. در طول تریلر هم لحظهای وجود دارد که این دو به شکلی صمیمانه در حال رقصیدن هستند. اگرچه که جزئیات تصویر مقداری متفاوت است، اما نمیتوان شباهت و ارجاعی که در ذات آن وجود دارد را کتمان کرد.
هارلی کویین برای اولین بار که در Batman: The Animated Series ظاهر شد، لباسی به تن داشت که بیش از یک سوپر-ویلن به دلقک دربار شباهت داشت. با این وجود، هارلی خیلی زود توانست اثرگذاری خود را به عنوان یک شخصیت منفی قدرتمند اثبات کند و به کانون رسمی دیسی وارد شد. خیلی زود حضور او با لباسهای قرمز و مشکی و آرایش سفیدش، در ذهن طرفداران جا افتاد و هارلی کویین همیشه حاضر بود تا با دلبندش یعنی آقای جی، به خرابکاریهای زیادی خارج از آرکام مشغول شود. با وجود اینکه در فیلمهای ساخته شده شاهد نسخههای جدیدی از او بودیم که از ظواهر خلاقانه برایش استفاده میکردند اما تریلر Joker: Folie à Deux نشان میدهد که لیدی گاگا از لباسهای سنتی قرمز و مشکی او بهره میبرد و این فیلم سعی دارد به ظاهر اصلی هارلی کویین وفادار باقی بماند.
در اثر ساختار شکنانهی جف جانز یعنی Batman: Three Jokers، شوالیهی تاریکی متوجه میشود که سه شخص متفاوت پشت نقاب جوکر قایم شدهاند و در تمام مدت او در حال مبارزه با سه نفر بوده است! این سه نفر با نامهای «دلقک»، «مجرم» و «کمدین» شناخته میشود و هر کدام نشانگر عصری متفاوت در تاریخچهی کمیکبوکها هستند. نکته جالب در اینجاست که هر کدامشان به وضوح رفتاری نسبتاً متفاوت از خود بروز میدهد و باعث بوجود آمدن روابطی پویا بین بتمن و جوکر شدهاند! آرتور فلک، شباهت زیادی به نسخهی کمدین جوکر دارد، اما این موضوع هیچ مانعی برای حضور دیگر نسخههای جوکر در فیلم آتی بوجود نمیآورد. البته روایتهای دیگری هم میتواند شکل بگیرد؛ مثلاً در سری انیمیشنی Batman Beyond، یک گنگ خیابانی با الهام گرفتن از شخصیت جوکر، به صورت گروهی به خرابکاری و ترور در شهر گاتهام مشغول بودند. بعید نیست که Joker: Folie à Deux نیز از ایده جوکرهای چندگانه الهام بگیرد و شاهد حضور چندین جوکر در داستان باشیم.
با وجود اینکه نمیتوان هیچگونه ارجاع واقعی برای این صحنه در نظر آورد، اما قرابتهایی وجود دارد که بهتر است آنها را در نظر گرفت. صحنههایی حذف شده از فیلم The Batman به کارگردانی مت ریوز وجود دارد که در آن بتمن و جور در تیمارستان آرکهام یکدیگر را میبینند و شخصیت منفیِ ماجرا پشت شیشهی چند جداره نشسته است. در این صحنه چیز زیادی جز لبخند زخمی جوکر نمیتوان از پشت شیشه تشخیص داد که عمداً توسط کارگردان به این صورت طراحی شده بود تا شخصیت جوکر در هالهای از ابهام باقی بماند. شاید تریلر Joker: Folie à Deux، تنها یکجور بازی یا تصویر سازی خلاقانه باشد اما همچنین میتوان اشارهای کوتاه به دیگر جوکرهای دیده شده بر روی اسکرین مثل جوکر هیث لجر یا بری کیگون داشته باشد.
مدتی پیش کمپانی برادران وارنر تیزر تریلری منتشر کرده بود که در آن میتوان به خوبی رابطهی عاشقانهی مخرب و آشوبناک آرتور فلک (با بازی واکین فینیکس) و هارلی کویین (با بازی لیدی گاگا) را در تیمارستان آرکام، متوجه شد. چه کسی میداند رقص دیوانهوار آنها که بر اساس روان بیمار جوکر، پیریزی شده است نهایتاً منجر به چه نوع طغیان پر سر و صدایی خواهد شد؟ به هر حال، تریلر ابتدایی این فیلم اطلاعات زیادی به ما میدهد و تشریح میکند که تغییر ژانرِ آن چگونه پیادهسازی شده است.
اگر با نسخه اول جوکر نتوانستید کمی بخندید، تریلر نسخهی دوم آن نیز نشانگر محتوای فان و مفرح نیست! با این وجود، اگر به طراحی بصری آن جذب شدید یا از رفرنسهای آن به کارهای کلاسیک سینما لذت بردید و همچنین ارتباطش به تاریخ غنی یونیورس دیسی را متوجه شدید، مطمئن باشید که چیزهای زیادی برای امیدوار شدن به Joker: Folie à Deux وجود دارد. همچنین، اگر احساس کردید که اطلاعات زیادی در تریلر این فیلم وجود داشته که در نگاه اولیه متوجه آن نشدید، نگران نباشید چرا که در ادامه به موشکافی آن خواهیم پرداخت.
تیزر، موزیکال بودن فیلم را پنهان میکند
اخیراً ترندی به وجود آمده است که فیلمهای موزیکال مدرن، در بازاریابی ابتدایی خود موزیکال بودن را تا حد زیادی پنهان میکنند. اگر چه که با دنبال کردن اخبار خیلی راحت متوجه خواهید شد که سبک فیلم چیست؛ با این حال، خیلی از بینندگان عادی با دیدن اثر نهایی غافلگیر میشوند. پس بگذارید خیالتان را همینجا راحت کنیم: Joker: Folie à Deux، تماماً موزیکال است و از استانداردهای کارهای پاپ کلاسیک پیروی میکند. باید این را به شما میگفتیم، چرا که مطمئنا با دیدن تریلر متوجه نخواهید شد!این استراتژی عجیب در بازاریابی کمپانی برادران وارنر، امر جدیدی نیست؛ آنها در سال قبل هم هنگام تبلیغ Wonka، موزیکال بودن فیلم را پنهان میکردند. در طی همین سال، این استودیو یک اقتباس از رمان The Color Purple، به نویسندگی آلیس واکر را هم منتشر کرد؛ در طول تریلر این فیلم، تنها اعلام شد که از کتاب اقتباس شده اما اشارهای نکردند که در این پروسهی بازسازی از اقتباس برادوی هم الهام گرفتهاند و از موسیقیهای آن تنها چند ثانیه به نمایش گذاشته شد. این رویکرد مخفیانه حتی به زمانهای بسیار قبلتر هم برمیگردد.
در سال ۲۰۰۷، برادران وارنر اقتباس شدیداً پرطرفدار سوئینی تاد: آرایشگر شیطانی خیابان فلیت را منتشر کرد که تماماً موزیکال بود. پس از مدتی از اکران این فیلم، هر طرفدار تئاتر نوجوانی با موسیقیهای این فیلم همخوانی میکرد و همگی موافق بودند که موسیقیهای استفان ساندهایم (Stephen Sondheim) نکته مثبت فیلم بودهاند. با این وجود، استودیو در هنگام بازاریابی سعی داشت موزیکال بودن آن را مخفی کند و آن را به عنوان یک فیلم کاملاً تعلیقآمیز معرفی کند! آدم میماند که چرا کمپانی برادران وارنر به این شکل تبلیغ میکند و اگر به موفقیت موزیکالها در گیشه شک دارد، چرا اصلاً دست به چنین اقدامی میزند!
ارجاع دوباره به شخصیت فرانکلین موری با بازی رابرت دنیرو
اگر چه که بهنظر میرسد آرتور فلک با عشق هارلی کویین به دنبال رستگاری و یک آغار جدید است، این عشق دیوانهوار، ارواحی از گذشتهی او را احضار میکنند تا در این رقص دیوانهوار مشارکت کنند. و زمانی که میگوییم رقص، معنای استعاری در نظر نداریم، رقص واقعی جوکر را میگوییم.در میانههای تیزر تریلر، آرتور و هارلی را مشاهده میکنیم که دارند در یک ست تلویزیونی میرقصند. آنها خودشان را در اجرای موسیقی زنده رها کردهاند (و حتی میبینیم که هارلی کویین دارد با کیبرد مینوازد که مطمئناً استفاده از قدرت خوانندگی لیدی گاگا در خارج از تصویر میباشد)، جعبههای نور بزرگ میدرخشند و یک علامت APPLAUSE بالای سرشان وصل است. با دیدن ترکیب رنگهای نارنجی، زرد و آبی فیروزهای که در پردههای پشت سرشان قرار دارد میتوان ارتباطی معنادار با ست تلویزیونی موری فرانکلین با بازی رابرت دنیرو، پیدا کرد؛ کسی که در فیلم اول شخصیت مقابل جوکر بود. البته اینکه این صحنه واقعیت خواهد داشت یا صرفاً توهم آرتور است را باید هنگام دیدن فیلم مشخص کرد.
همانطور که خوانندگان ممکن است به یاد داشته باشند، موری کمدین و میزبان برنامهی گفتگوی مشهوری بود که پس از تمسخر جوکهای آرتور در برابر تلویزیون ملی، به یکباره از قهرمانِ او تبدیل به شکنجهگرش شد. موری نهایتاً توسط جوکر تازه مسیحی شده در طی یک مصاحبه در برنامهاش کشته شد. این ست جدید، احتمالاً نشان دهندهی مالکیت خود شخص جوکر باشد که در فصلی سخت از زندگیاش یعنی رابطه با هارلی کویین رخ میدهد.
طراحی صحنههای پرجزئیات، یادآور فیلمهای رقص کلاسیک هالیوود است
هر چه که دوست دارید دربارهی فیلم جوکر تاد فیلیپس بگویید، اما نمیتوانید انکار کنید که در این فیلم شاهد تعدادی از خیره کنندهترین طراحیهای صحنه در میان فیلمهای کمیک بوکی بودهایم. Joker: Folie à Deux بهنظر میرسد که به این سنت پایدار مانده است و با طراحی صحنههایی که ذهن مالیخولیایی آرتور فلک را با زرق و برق فیلمهای قدیمی هالیوودی موزیکال قاطی میکند، همراه است.یکی از این ستها مخصوصاً قابل توجه است و چشمک میزند؛ زمانی که در کلیسای کوچک آرتور و هارلی ظاهراً میخواهند ازدواج کنند. در اینجا به وضوح میتوان تشابه دکور صحنه را با فیلم موزیکال White Christmas، متوجه شد؛ این فیلم یکی از کلاسیکهای هالیوود میباشد و در سال ۱۹۵۴ توسط مایکل کورتیز کارگردانی شده است. در طول آن شاهد چندین نمایش رقص فکبرانداز بودیم؛ محبوبترین و به یاد ماندنیترینِ آنها رقص ایروینگ برلین با نام Mandy بود. شخصیت مندی در این آهنگ زنی مستقل بود که با وجود مستقل بودن باید ازدواج میکرد.
آیا میتوان کمی فراتر از ظاهرِ این رفرنس در تریلر فیلم Joker: Folie à Deux رفت و آن را به عنوان یک پیام فرا متنی در نظر گرفت؟ آیا تاد فیلیپس میخواهد با چنین صحنهی مشابهی مصیبت هارلی را زمانی که اسیر ذهن پریشان و خواستههای روانِ پیچیدهی آرتور شده است به نمایش بگذارد؟ یا شاید هم چون اخیراً چنین ارجاعاتی در دیگر فیلمها زیاد شده، ذهنمان به دیدن آن عادت کرده و دارد بیش از حد تحلیل میکند؟
آواز در زیر باران
با توجه به اینکه تیزر تریلر منتشر شده، محتوای چندانی از آوازخوانی ندارد و بهنظر میرسد که Joker: Folie à Deux همان سیاست فیلمهای Wonka و ریمیک Mean Girls را در پنهان کردن ژانر خود، پیشه کرده است. در این تریلر شاید چیز زیادی از خوانندگی گاگا یا فینیکس ندیدیم، اما رفرنسهای زیادی به آثار موزیکال وجود دارد که میتوانید برای آنها هیجانزده شوید.مستقیمترین رفرنس موجود در این تریلر در همان ابتداً قابل کشف است؛ زمانی که وارد توهمات آرتور میشویم و با رقص و موسیقیاش همراه میشویم. در حالی که او دارد با چهار نگهبان قدم میزند (احتمالاً آنها در حیاط تیمارستان آرکهام هستند)، چترهای رنگیشان به یکباره به تکنیکالر تغییر رنگ پیدا میکنند. این شات هوایی شباهت بسیار زیادی با تصویر برداری اثر کلاسیک جین کلی یعنی «آواز در زیر باران» دارد.
این ایستر اگ بصری یافت شده، شاید تنها همین باشد و چیز مرتبط دیگری با آن نداشته باشیم. هرچند، مشخص است که شباهتهایی بین قصههای این دو فیلم وجود دارد و هر دوی آنها نمایانگر سفری عظیم، عاشقانه و تغییرات پر از تنش هستند؛ قصهای که احتمالاً اوج رابطهی جوکر و هارلی در فیلم مورد انتظار خواهد بود.
هتل آرکهام
فیلم Joker که در سال ۲۰۱۹ شاهدش بودیم، صرفاً یک داستان دربارهی ریشههای یکی از بزرگترین ویلنهای فرهنگ عام نبود، بلکه میشد آن را قصهی تقلاهای انسان هنگام روبرو شدن با بیماریهای روانی نیز در نظر گرفت و اینکه چگونه دنیا حاضر است به آسانی شما و احساسات شما را نادیده بگیرد. در آن فیلم کاملاً متوجه بودیم که ارتباط آرتور فلک با دنیای واقعی تا حدودی قطع شده است و میشد این را لا به لای صحنههای فیلم دریافت؛ با Joker: Folie à Deux یک قدم جلوتر خواهیم رفت! فرض میشد که در این فیلم به تیمارستان آرکهام هم سری خواهیم زد و این مکان نقشی مهم در طول فیلم ایفا خواهد کرد که تریلر منتشر شده از فیلم، این گمان را تایید کرد؛ در تریلر، جوکر را در این مکان بدنام مییابیم و در قسمتی موزیکال بر روی سقف این تیمارستان حضور دارد.هنگامی که هارلی و جوکر به رقصیدن مشغول هستند، تابلویی روشن و رنگی وجود دارد که تأیید میکند در چه مکانی از جهان دیسی هستیم؛ با این حال، مسئله اینجاست که به جای عبارت «تیمارستان آرکهام»، در این تابلو نوشته شده: «هتل آرکهام»! میتوان این تغییر عبارت را به توهمات آرتور ربط دارد و فهمید که او درکی واقعی از محیط پیرامونش ندارد. آرتور لااقل در آن سکانس، تیمارستان آرکهام را به شکل هتل آرکهام میبیند و دکور صحنه هم به خوبی این فرضیه را تأیید میکند؛ او و هارلی ابداً در یک بیمارستان روانی نیستند و همه چیز به صحنهی اجرای تئاتر شباهت دارد! سقف، رنگبندی علامت و حتی نمایی که از آسمان شهر مشخص است، همگی نشان میدهند که آنها در یک اجرای موزیکال هستند تا مکانی واقعی. با این وجود، اشتباه نکنید، تیمارستان آرکهام مکانی بسیار بدنام است و شباهتی به یک هتل عاشقانه ندارد!
ارجاعی تاریک به شخصیت سوفی
چندین لحظه در تریلر Joker: Folie à Deux قابل مشاهده است که میتوان احساس کرد دارد به فیلم قبلی ارجاع میدهد. یکی از این لحظات، زمانیست که هارلی کویین میکآپ خودش را انجام میدهد و دست به صورتش میزند، انگار که میخواهد بررسی کند آن کسی که واقعاً دارد در آینه نگاه میگیرد چه کسی است! صحنهی دیگری هم در تریلر هست که بهنظر میرسد ارجاعی تاریک به صحنهای مهم از فیلم اول باشد و شخصیتی کاملاً متفاوت از هارلی در آن حضور دارد. در اینجا و با استفاده از این سرنخها، شاید بتوان حدس زد که واقعاً ماجرا در Joker: Folie à Deux از چه قرار است.در فیلم اول جوکر، آرتور فلک با زنی به نام سوفی دوموند (با بازی زازی بیتز) آشنا میشود؛ مادری تنها که در همان آپارتمان او زندگی میکند. ابتدا که با هم آشنا میشوند، دختر سوفی در حال بازی کردن است. سوفی در جواب به او، با دستش ژست یک اسلحه را بوجود میآورد و به سر خودش شلیک میکند تا به شوخی نشان بدهد از رفتار دخترش سیر شده است! آرتور با دیدن این ژست، آن را تکرار میکند. پس از آن، بهنظر میرسد این دو رابطهای نزدیکتر با هم بوجود میآورند؛ اما زمانی که متوجه میشویم تمام این رابطه ساختهی توهمات و تخیل آرتور فلک است، شوکه میشویم. در قسمتی از تریلر اخیر، لیدی گاگا دقیقاً همین ژست را تکرار میکند و از ظاهرش مشخص است که هنوز به هارلی کویین تبدیل نشده است. از آنجا که او احتمالاً دارد این کار را روبروی آرتور انجام میدهد، بعید نیست که حداقل بخشی از رابطهی آنها هم ساختهی تخیل و فانتزیهای آرتور باشد (همانطور که صحنههای موزیکال تریلر که به آنها اشاره کردیم، شبیه به تخیل بودند تا واقعیت).
کت سفید جوکر آشنا بهنظر میرسد
یکی از بزرگترین اشارات تریلر Joker: Folie à Deux به لور کمیکهای دیسی مربوط به لباسهای شخصیت جوکر است. اگرچه که ما او را عموماً با کت معروف بنفش بخاطر میآوریم، شاهزادهی دلقکی جرائم، گاهی رنگهای دیگری را هم امتحان میکند. در اثر کلاسیک Batman: The Dark Knight Returns، به کارگردانی و نویسندگی فرانک میلر، جوکر پس از سالها حضور در حالت روانیِ کاتاتونیا، به میدان نبرد برمیگردد تا بتمن را تا به کام مرگ بکشاند. در واقع، لحظات ماندگار جوکر ۲۰۱۹، هنگامی که آرتور فلک در تلویزیون زنده موری فرانکلین را به مرگی بیرحمانه میکشاند، یادآور ظاهر او در کمیکهای فرانک میلر است.در تریلر Joker: Folie à Deux، ما جوکر را در حالی مییابیم که با کت شلوار سفید فرخنده و خرسند بهنظر میرسد. این ظاهر او، مشخصاً طرفداران را به یاد ظاهر جوکر در The Dark Knight Returns میاندازد؛ هم کمیک بوک اورجینال و هم اقتباس دو قسمتی انیمیشنی انجام شده از آن، جوکرشان کتی سفید رنگ بر تن داشت. این سری کمیکها همواره میان طرفداران محبوب بودهاند، در حدی که زک اسنایدر هم گفته بود که دوست دارد روزی آن را تبدیل به یک فیلم سینمایی بزرگ کند. فیلپیس نیز همانند او از رمان گرافیکی میلر اثر پذیرفته است و از آنجایی که فیلمهای جوکرِ فیلپیس تحت برند «دیگر-جهانها» قرار میگیرند، جای تعجب نیست که نسخه جدید جوکر از محتوای کمیکها برای الهام، بهره برده باشد.
ارجاع به یکی از کاورهای کلاسیک
در فیلمهای کمیک بوکی ارجاعات زیادی به تصاویر گرافیکی کلاسیک که از منابع الهام گرفته شدهاند، دیده میشود و تریلر فیلم Joker: Folie à Deux هم از این قاعده مستنثی نیست و چندین بار به کمیکبوکهای منبع الهام خود ارجاع میدهد. دربارهی کت سفید رنگ جوکر صحبت کردیم، اما در قسمتی دیگر از تریلر، زمانی که جوکر و هارلی کویین در حال رقصیدن با ورژنی از آهنگ What the World Needs Now is Love، هستند شاهد یک رفرنس دقیقتر به یکی از تصاویر کلاسیک کمیکبوکها هستیم.یکی از تصاویر معروفی که بر روی جلد کمیک Batman: Harley Quinn در سال ۱۹۹۹ استفاده شده بود، تصویری ماندگار از رقص جوکر و هارلی است؛ در آن کاور که توسط الکس راس طراحی شده بود، جوکر را با کتی مشکی رنگ میبینیم که هارلی را در همان حال به آغوش کشیده است؛ جوکر با یک دست او را به آغوش کشیده و هارلی لبخند به لب دارد. در طول تریلر هم لحظهای وجود دارد که این دو به شکلی صمیمانه در حال رقصیدن هستند. اگرچه که جزئیات تصویر مقداری متفاوت است، اما نمیتوان شباهت و ارجاعی که در ذات آن وجود دارد را کتمان کرد.
لباس هارلی به وضوح با ظاهر اصلیاش مطابقت دارد
در فیلمهای کمیکبوکی طراحی لباس میتواند بسیار مهم باشد. برای مدت زمانی طولانی، فیلمهای ابرقهرمانی مدرن از یونیفورمهای قهرمانهای کمیکبوکی استفاده نمیکردند و ترجیح میدادند که لباسهایی بروزتر و شکیلتر را بکار بگیرند. با این حال، به مرور زمان و با بیشتر شدن آثار ساخته شده در این ژانر، این رویکرد هم دستخوش تغییر شد و بیشتر شاهد فیلمهایی هستیم که به لباسهای کلاسیک کمیکبوکی ارجاع میدهند. جوکر خودش لباس و ظاهری مشخص دارد و بهراحتی میتوان آن را شناسایی کرد، اما برای هارلی کویین قضیه مقداری متفاوت است چرا که در کارهای کلاسیک شمایل او بیشتر از آنچه که فکرش را میکنیم به دلقکها شباهت داشت. هارلی کویینِ لیدی گاگا که شدیداً انتظارش را میکشیم به خوبی توانسته از طراحی لباسهای قدیمیتر این شخصیت بهره ببرد و در عین حال رویکرد مدرن خود را حفظ کند.هارلی کویین برای اولین بار که در Batman: The Animated Series ظاهر شد، لباسی به تن داشت که بیش از یک سوپر-ویلن به دلقک دربار شباهت داشت. با این وجود، هارلی خیلی زود توانست اثرگذاری خود را به عنوان یک شخصیت منفی قدرتمند اثبات کند و به کانون رسمی دیسی وارد شد. خیلی زود حضور او با لباسهای قرمز و مشکی و آرایش سفیدش، در ذهن طرفداران جا افتاد و هارلی کویین همیشه حاضر بود تا با دلبندش یعنی آقای جی، به خرابکاریهای زیادی خارج از آرکام مشغول شود. با وجود اینکه در فیلمهای ساخته شده شاهد نسخههای جدیدی از او بودیم که از ظواهر خلاقانه برایش استفاده میکردند اما تریلر Joker: Folie à Deux نشان میدهد که لیدی گاگا از لباسهای سنتی قرمز و مشکی او بهره میبرد و این فیلم سعی دارد به ظاهر اصلی هارلی کویین وفادار باقی بماند.
وجود چندین جوکر چه معنی میتواند داشته باشد؟
در فیلم قبلی جوکر، آرتور فلک باعث تهییج مردم گاتهام علیه ثروتمندان این شهر شد تا چیزی شبیه به یکجور انقلاب را با دنبالهروی از اخلاقیات خاص این دلقک مجرم، شاهد باشیم. هرچند که به وضوح جوکر را نمیتوان یک الگوی خوب معرفی کرد، اما مردم گاتهام به پیروی از او شروع به رنگآمیزی چهره و پوشیدن لباسهای دلقک کردهاند تا در مقابل وضعیت نابرابر این شهر بزرگ بایستند. در تریلر Joker: Folie à Deux، نکتهای قابل توجه وجود داشت و آرتور توسط جوکرهای دیگری در شهر تعقیب میشد. این موضوع شاید یک رفرنس مستقیم به کمیکبوکها نباشد، اما طرفداران بهتر است بدانند که در دنیای دیسی تنها یک جوکر وجود ندارد بلکه تاکنون سه جوکر متفاوت را شاهد بودهایم.در اثر ساختار شکنانهی جف جانز یعنی Batman: Three Jokers، شوالیهی تاریکی متوجه میشود که سه شخص متفاوت پشت نقاب جوکر قایم شدهاند و در تمام مدت او در حال مبارزه با سه نفر بوده است! این سه نفر با نامهای «دلقک»، «مجرم» و «کمدین» شناخته میشود و هر کدام نشانگر عصری متفاوت در تاریخچهی کمیکبوکها هستند. نکته جالب در اینجاست که هر کدامشان به وضوح رفتاری نسبتاً متفاوت از خود بروز میدهد و باعث بوجود آمدن روابطی پویا بین بتمن و جوکر شدهاند! آرتور فلک، شباهت زیادی به نسخهی کمدین جوکر دارد، اما این موضوع هیچ مانعی برای حضور دیگر نسخههای جوکر در فیلم آتی بوجود نمیآورد. البته روایتهای دیگری هم میتواند شکل بگیرد؛ مثلاً در سری انیمیشنی Batman Beyond، یک گنگ خیابانی با الهام گرفتن از شخصیت جوکر، به صورت گروهی به خرابکاری و ترور در شهر گاتهام مشغول بودند. بعید نیست که Joker: Folie à Deux نیز از ایده جوکرهای چندگانه الهام بگیرد و شاهد حضور چندین جوکر در داستان باشیم.
مقداری خنده روی صورتت کم است!
پایان بندی تریلر، شکلی بسیار سمبلیک و جالب داشت و با یک لبخند به اتمام رسید. پس از اینکه هارلی با رژ لب خود یک لبخند بر روی شیشه میکشد، آرتور خودش را در موقعیتی قرار میدهد که انگار دارد آن خط قرمز را به عنوان آرایش خودش استفاده میکند؛ یعنی در واقع آن لبخند را بر روی لبان خود جا میدهد. پس از اینکه عنوان Joker: Folie à Deux نمایان میشود هم او را با یک لبخند کریه و اغراقآمیز میبینیم. این پایان بندی واقعاً بجا و مرتبط بود! هر چند که ما هنوز نمیدانیم دقیقاً این صحنه چه نکتهای دارد و در قالب کلی فیلم چرا حائز اهمیت است، اما میتوان آن را صحنهای کلیدی در فیلم دانست و میتوان نتیجهگیری کرد که جوکر در اینجا به هویت واقعی خود اذعان خواهد کرد. او احتمالاً در اینجا خواهد پذیرفت که مجرم بدنام شهر گاتهام است و هویت خودش را قبول میکند.با وجود اینکه نمیتوان هیچگونه ارجاع واقعی برای این صحنه در نظر آورد، اما قرابتهایی وجود دارد که بهتر است آنها را در نظر گرفت. صحنههایی حذف شده از فیلم The Batman به کارگردانی مت ریوز وجود دارد که در آن بتمن و جور در تیمارستان آرکهام یکدیگر را میبینند و شخصیت منفیِ ماجرا پشت شیشهی چند جداره نشسته است. در این صحنه چیز زیادی جز لبخند زخمی جوکر نمیتوان از پشت شیشه تشخیص داد که عمداً توسط کارگردان به این صورت طراحی شده بود تا شخصیت جوکر در هالهای از ابهام باقی بماند. شاید تریلر Joker: Folie à Deux، تنها یکجور بازی یا تصویر سازی خلاقانه باشد اما همچنین میتوان اشارهای کوتاه به دیگر جوکرهای دیده شده بر روی اسکرین مثل جوکر هیث لجر یا بری کیگون داشته باشد.
جمعبندی
چندی پیش پس از مدتها انتظار شاهد رونمایی از فیلم Joker: Folie à Deux با تریلری جذاب و تماشایی بودیم. در نگاه اول این تریلر صرفاً اطلاعاتی از وضعیت جدید آرتور فلک، شخصیت اصلی داستان و آشنا شدن او با هارلی کویین به ما میداد. همچنین جنبههایی از سبک و سیاق این فیلم مورد انتظار نیز برای طرفداران مشخص شد. با این حال زمانی که عمیقتر به آن نگاه میکنیم دارای نکاتی بود که شاید دانستن آن باعث درک بهتر ما از آنچه که انتظارش را میکشیم بشود. در طول متنی که خواندید سعی کردیم نگاهی داشته باشیم به ده تا از جزئیات Joker: Folie à Deux که شاید در نگاه اول، مشخص نبودند.https://teater.ir/news/60737