چارسو پرس: فرنچایز «جنگ ستارگان» (Star Wars) یکی از مهمترین پدیدههای فرهنگی قرن بیستم و بیستویکم است. در کنار دوئلهای شمشیر نوری، نبردهای حماسی و کهکشانهایی دور از ذهن، یکی از بخشهای جدانشدنی این سری، موسیقی درخشان آن است؛ موسیقیای که در بسیاری از صحنهها، بار احساسی روایت را بر دوش میکشد.
در ادامه، به ۱۰ قطعه موسیقی برتر مجموعه «جنگ ستارگان» پرداختهایم که براساس تأثیرگذاری، محبوبیت و جایگاهشان در جهان این مجموعه انتخاب شدهاند:
۱۰. تم ری | Rey's Theme
فیلم: Star Wars: Episode VII - The Force Awakens (2015)
درست است که «نیرو برمیخیزد» یکی از بحثبرانگیزترین قسمتهای سهگانه جدید است، اما همه بر یک نکته اتفاقنظر دارند: موسیقی این فیلم بینظیر است.
تم «ری»، شخصیت اصلی داستان، قطعهای است احساسی، الهامبخش و با ملودیای که به خوبی با فضای بیابانی جاکو هماهنگ شده. جان ویلیامز، آهنگساز افسانهای، با این قطعه شخصیت ری را با حس ماجراجویی و امید به تصویر میکشد. این موسیقی نهتنها به درک بهتر مخاطب از شخصیت کمک میکند، بلکه تبدیل به یکی از بهیادماندنیترین قطعات این سهگانه شده است.
۹. هان و پرنسس | Han and the Princess
فیلم: Star Wars: Episode V - The Empire Strikes Back (1980)
قسمت پنجم، یعنی «امپراتوری ضربه میزند»، برای بسیاری بهترین قسمت کل مجموعه است. در کنار داستانپردازی و شخصیتپردازی قوی، موسیقی آن نیز در سطحی کاملاً متفاوت قرار دارد.
قطعه «هان و پرنسس» تم عاشقانهی هان سولو و پرنسس لیا است؛ آهنگی لطیف و پر از احساس که رابطه پرفراز و نشیب این دو شخصیت را به شکلی دراماتیک به تصویر میکشد. این قطعه در لحظات احساسی فیلم به کار گرفته شده و در قسمتهای مختلف سهگانه اصلی و حتی سهگانه دنبالهدار نیز بارها شنیده میشود. شنیدن آن بهراحتی میتواند اشک را به چشمها بیاورد.
۸. در میان ستارگان | Across the Stars
فیلم: Star Wars: Episode II – Attack of the Clones (2002)
اگرچه قسمت دوم سهگانه پیشدرآمد، یعنی «حمله کلونها»، با انتقادهای فراوانی از سوی منتقدان و هواداران مواجه شد، اما موسیقی متن این فیلم یکی از نقاط درخشان آن محسوب میشود. قطعهای که بیش از همه در دلها جا باز کرده، تم عاشقانه و غمانگیز «در میان ستارگان» است.
این موسیقی که داستان عشق ممنوعه آناکین اسکایواکر و پدمه آمیدالا را روایت میکند، بهطرزی استادانه با رنج، اشتیاق و سرنوشت تراژیک این رابطه گره خورده است. جان ویلیامز با ساخت این قطعه، احساسیترین بخش زندگی آناکین را به شکلی سینمایی و شنیدنی به تصویر کشیده است. اگرچه «حمله کلونها» از نظر فیلمنامه و روایت، ضعیفترین فیلم سهگانه پیشدرآمد تلقی میشود، اما «در میان ستارگان» بدون تردید یکی از زیباترین و خاطرهانگیزترین قطعات موسیقی در کل حماسه جنگ ستارگان است.
۷. یودا و نیرو | Yoda and the Force
فیلم: Star Wars: Episode V – The Empire Strikes Back (1980)
در یکی از ماندگارترین صحنههای قسمت پنجم، زمانی که یودا استادانه سفینه ایکس-وینگ لوک اسکایواکر را از مرداب بیرون میکشد، موسیقی متن تبدیل به یکی از بهترین لحظات در تاریخ این مجموعه میشود. قطعه «یودا و نیرو» با ترکیبی از سازهای بادی، زهی و برنجی، عظمتی روحانی به این سکانس میبخشد.
این موسیقی نهتنها قدرت و خرد یودا را به تصویر میکشد، بلکه با نشان دادن ارتباط او با نیرو (The Force)، به مفاهیم فلسفی عمیقی در دل داستان اشاره دارد. این قطعه در گذر زمان، به صدای درونی شخصیت یودا تبدیل شده و هر بار که نام او به میان میآید، ناخودآگاه ملودی آن در ذهن مخاطبان طنینانداز میشود.
بیشتر بخوانید: معرفی فیلمهای سینمایی
۶. آناکین در برابر اوبیوان | Anakin vs. Obi-Wan (Battle of the Heroes)
فیلم: Star Wars: Episode III – Revenge of the Sith (2005)
سهگانه پیشدرآمد با فیلم سوم یعنی «انتقام سیت» به اوج خود رسید. این فیلم با تصاویر باشکوه، مبارزات نفسگیر و روایت سقوط دردناک آناکین به سمت تاریکی، یکی از بهترین قسمتهای کل مجموعه جنگ ستارگان لقب گرفته است.
مهمترین و پرتنشترین صحنه فیلم، دوئل نهایی میان آناکین و استادش اوبیوان در سیاره آتشفشانخیز موستافار است.
موسیقی «نبرد قهرمانان» با شدت، عمق و قدرت بینظیر خود، به این صحنه ابعادی اسطورهای میبخشد. شنیدن این قطعه در حالی که این دو شخصیت اصلی با تمام توانشان میجنگند، تجربهای فراموشنشدنی برای هر تماشاگر ایجاد میکند. در این قطعه، عناصری از «مارش امپراتوری» نیز شنیده میشود که خبر از آغاز تولد شخصیت دارت ویدر میدهد؛ تغییری که جهان کهکشان را برای همیشه دگرگون خواهد کرد.
۵. خیانت آناکین (فرمان ۶۶) | Anakin's Betrayal (Order 66)
فیلم: Star Wars: Episode III – Revenge of the Sith (2005)
یکی از غمانگیزترین و تأثیرگذارترین لحظات تاریخ «جنگ ستارگان» بدون شک اجرای فرمان ۶۶ است. این صحنه که در عرض چند دقیقه، انقراض تقریباً کامل جدایها و سقوط جمهوری کهن را به تصویر میکشد، نقطه عطفی است در مسیر تبدیل آناکین اسکایواکر به دارت ویدر. موسیقی "خیانت آناکین" با فضایی تیره، اندوهبار و درخشان، این واقعه را در اوج تراژدی نشان میدهد.
جان ویلیامز با بهکارگیری ملودیهای غمانگیز و آکوردهای تعلیقآمیز، عمق فاجعه را برای بیننده ملموس میکند. این قطعه نمادی است از شکسته شدن امید، نابودی عدالت، و آغاز دوران تاریکی.
بیشتر بخوانید: اخبار و مطالب سینمای جهان
۴. غروب دوگانه | Binary Sunset
فیلم: Star Wars: Episode IV – A New Hope (1977)
این قطعه با صحنهای آغاز میشود که برای بسیاری از هواداران، نماد رؤیای ستارهای است: لوک اسکایواکر در حال تماشای دو خورشید تاتویین و در دل آرزویی برای ماجراجویی. موسیقی «غروب دوگانه» بهصورت شاعرانهای این میل به رفتن، کشف و سرنوشت را به تصویر میکشد.
فضای احساسی این قطعه، تلفیقی است از امید، غم و پیشدرآمدی بر سرنوشت بزرگ شخصیت اصلی. این موسیقی برای دههها یکی از قطعاتی بوده که هویت صوتی «جنگ ستارگان» را شکل داده است و همچنان شنیدن آن لرزه به اندام میاندازد.
۳. نبرد سرنوشت | Duel of the Fates
فیلم: Star Wars: Episode I – The Phantom Menace (1999)
شاید «شبح تهدید» از نظر داستانی فیلم کاملی نباشد، اما با «نبرد سرنوشت»، موسیقی و تصویر بهکمال رسیدهاند. دوئل میان اوبیوان، کوایگان و دارث ماول در یکی از مهیجترین صحنههای اکشن مجموعه، با همراهی این قطعه به اوج میرسد.
آوازهای کرال لاتین، ضرباهنگ سریع، و ملودی حماسی باعث میشوند «نبرد سرنوشت» فراتر از یک قطعه موسیقی باشد؛ این یک تجربه سینمایی است. نه تنها از نظر فنی برجسته است، بلکه مفهومی نمادین از نبرد خیر و شر را نیز با خود حمل میکند.
۲. مارش امپراتوری | The Imperial March
فیلم: Star Wars: Episode V – The Empire Strikes Back (1980)
در میان همه آنتاگونیستهای تاریخ سینما، کمتر شخصیتی به عظمت و ترسناکی دارث ویدر وجود دارد، و «مارش امپراتوری» صدای منحصر به فرد این شخصیت است. این قطعه، همزمان با ورود دارث ویدر به صحنه، ترس، قدرت و استیلا را القا میکند.
این موسیقی فقط مربوط به یک شخصیت نیست؛ بلکه نماینده کل ساختار امپراتوری کهکشانی است. با ساختاری آهنگین و قدرتمند، این قطعه از نظر فرهنگی، یکی از نمادینترین تمهای شر در تاریخ سینما محسوب میشود.
۱. تم اصلی جنگ ستارگان | Star Wars Main Theme
فیلم: تمام قسمتهای اصلی جنگ ستارگان
در نهایت، هیچ قطعهای از موسیقی «جنگ ستارگان» به اندازه تم اصلی آن نمادین نیست. با شنیدن نخستین نتها و ظاهر شدن متن ابتدایی روی صفحه، بیننده بلافاصله وارد دنیایی دیگر میشود. این قطعه که اولین بار در سال ۱۹۷۷ در A New Hope شنیده شد، هویت صوتی کل مجموعه را شکل داد.
تم اصلی ترکیبی است از افتخار، ماجراجویی، امید و عظمت. با حضور برجسته سازهای بادی برنجی، این موسیقی نهتنها خاطرهانگیز است بلکه بهتنهایی میتواند حس یک کهکشان دور، خیلی دور را زنده کند.
منبع: collider