فیلم «چهار شگفت‌انگیز: اولین قدم‌ها» با نگاهی نو به طراحی شهری و معماری، در جهانی موازی از دنیای مارول روایت می‌شود. اما آنچه این اثر را از دیگر فیلم‌های ابرقهرمانی متمایز می‌کند، طراحی صحنه‌ای است که مستقیماً از آثار استنلی کوبریک و معماران مدرنیستی همچون اروسارینن و اسکار نیمایر الهام گرفته است.

چارسو پرس: فیلم «چهار شگفت‌انگیز: اولین قدم‌ها» (The Fantastic Four: The First Steps) در جهان موازی Earth-828 روایت می‌شود؛ یکی از خطوط زمانی جایگزین در دنیای سینمایی مارول.


ماجرا در منهتن جریان دارد و بازیگرانی چون پدرو پاسکال (رید ریچاردز یا آقای شگفت‌انگیز)، ونسا کربی (سو استورم یا زن نامرئی)، جوزف کوئین (جانی استورم یا مشعل انسانی) و ابون ماس-بچراخ (بن گریم یا تینگ) در آن حضور دارند.
کارگردان فیلم، مت شاکمن، از همان ابتدا دیدگاه خاصی نسبت به فضای داستان داشت: آینده‌ای خوش‌بینانه، پر از امید و رنگ.


کسرا فراهانی، طراح صحنه فیلم، این دیدگاه را با سبکی منحصربه‌فرد اجرا کرد. او استودیوهای پاین‌وود لندن را به نسخه‌ای آینده‌نگر از منهتن تبدیل کرد؛ شهری با حال و هوای رترو (نوستالژیک) اما آینده‌نگر، الهام‌گرفته از شاهکار سینمایی «۲۰۰۱: ادیسه فضایی» استنلی کوبریک و آثار معماری معاصر افرادی چون ائرو سارینن و اسکار نیمایر.

تایمز اسکوئر در دنیای آینده‌نگر

صحنه‌ی تایمز اسکوئر یکی از مهم‌ترین و زمان‌برترین پروژه‌های فیلم بود. ساخت آن ۱۵ هفته طول کشید و شامل بازسازی مکان‌هایی تاریخی مانند RKO Palace، Embassy Theater و بناهایی با ترکیب اصالت دهه ۶۰ میلادی و آینده‌گرایی بود.

فراهانی توضیح می‌دهد:

«تقریباً دوسومِ تایمز اسکوئر دقیقاً شبیه عکس‌های تاریخی دهه ۶۰ بازسازی شد، اما یک‌سوم باقی‌مانده را به‌طور آگاهانه متفاوت ساختیم — دقیقاً همان‌جایی که معماری رترو-فیوچریست وارد بازی می‌شود.»


علاوه بر بناهای واقعی، او فضاهایی مانند Horn & Hardart automat، Leighton’s haberdashery و Whelan’s Drug Store را طراحی کرد. نکته جذاب این است که بخشی از طراحی‌ها به سبک پارابولیک (قوس‌دار) اروسارینن و نیمایر ساخته شده؛ ساختاری که یادآور ترمینال TWA و طاق گیت‌وی سنت لوئیس است.


وسایل نقلیه آینده‌نگر در خیابان‌های دهه ۶۰

از دیگر عناصر چشمگیر طراحی فیلم، خودروها هستند. بیش از ۲۰ تاکسی کلاسیک Checker در خیابان‌ها دیده می‌شوند، اما فراهانی چند خودروی آینده‌نگر نیز وارد داستان کرده است:

«دو نسخه از خودروهای کلاسیک Panhard را بازسازی کردیم و باله‌ها و جزئیات آینده‌نگر به آن‌ها افزودیم. حتی پنج خودروی حبابی تک‌سرنشین روی شاسی اسکوترهای برقی ساختیم که با سقف‌های شیشه‌ای در میان خودروهای قدیمی در رفت‌وآمد هستند.»


برج باکستر و فضای داخلی رید ریچاردز

معماری برج باکستر، آپارتمان خانوادگی و آزمایشگاه رید، مستقیماً از آثار نیمایر و سارینن الهام گرفته شده‌اند.

«معماری این دو نفر همیشه آینده‌نگرانه، خوش‌بینانه و انسانی بوده. نیمایر شهری آرمانی مثل برازیلیا را طراحی کرد و سارینن هم طاق سنت‌لوئیس و فرودگاه دالِس را. فضاهایی که از امید به آینده حرف می‌زنند.»

آزمایشگاه رید از فیلم «۲۰۰۱: ادیسه فضایی» تأثیر مستقیم گرفته است. فراهانی می‌گوید:

«در آن فیلم، ظرافت و سادگی در کنار آینده‌نگری قرار دارد، بدون اینکه اغراق‌آمیز یا خیالی شود. این همان حسی بود که می‌خواستیم در فضای علمی فیلم داشته باشیم.»

در آزمایشگاه، سه دایره رنگی بزرگ دیده می‌شود:

  • دایره نارنجی: بخش کاری و شلوغ برای نمونه‌سازی و آزمایش.

  • دایره زرد: فضای فکر و گفتگو با تخته‌سیاه‌های متحرک.

  • دایره آبی: مرکز کنترل و تکنولوژی سنگین، برای دریافت اطلاعات از فضا یا تحلیل نمونه‌های فضایی.

اتاق کودک و واقعیت شخصی طراح صحنه

در داستان، رید و سو متوجه می‌شوند که در انتظار فرزند هستند. جالب آنکه، این موضوع همزمان با تجربه شخصی فراهانی در دنیای واقعی بود:

«وقتی پیشنهاد پروژه را گرفتم، فرزند دومم قرار بود فقط یک ماه بعد به دنیا بیاید. نزدیک بود پروژه را رد کنم، ولی استودیو همراهی خوبی نشان داد. همین تجربه، طراحی اتاق کودک در فیلم را برایم بسیار ملموس و شخصی کرد.»

در ابتدا اتاق نوزاد، دفتر کاری کوچک برای سو بود که با دیواری کشویی از اتاق خواب جدا می‌شد. اما با آمدن بچه، مانند زندگی واقعی، فضاها تغییر می‌کنند و اولویت‌ها بازتعریف می‌شوند.

برای دیوارها، فراهانی کاغذ دیواری خاصی طراحی کرد:

«موشک‌ها و سیارات کوچک، در پالت رنگی به سبک طراحی‌های خانواده ایمز — ترکیبی از گرما و بازیگوشی.»

نتیجه‌گیری

طراحی صحنه «چهار شگفت‌انگیز» تنها یک بازسازی تاریخی یا آینده‌نگری سطحی نیست. این فیلم با ظرافتی تحسین‌برانگیز بین گذشته، حال و آینده حرکت می‌کند و با الهام از سینما و معماری کلاسیک، جهانی باورپذیر و شاعرانه خلق می‌کند — جایی میان واقعیت علمی، فانتزی بصری، و رؤیایی انسانی.


منبع: variety
نویسنده: نسرین پورمند