چگونه میراث سینمایی مجارستان از خاکستر برخاست: مدل بازسازی و احیای سینمای ملی

چارسو پرس: در جریان بازار بین‌المللی فیلم کلاسیک (MIFC) در لیون، مجارستان به عنوان کشور مهمان مورد توجه قرار گرفت و تمرکز بر مؤسسات فرهنگی‌ای بود که داستانی شگفت‌انگیز از احیای فرهنگ سینمایی روایت می‌کنند.

ژیورگی رادولی، مدیر آرشیو ملی فیلم مجارستان، گفت: «وقتی در ۲۰۱۷ مسئولیت را بر عهده گرفتم، همه چیز از صفر شروع شد، یک خرابه بود. سخت‌ترین بخش، تغییر ذهنیت بود. ده سال هیچ پیشرفتی صورت نگرفته بود و مردم کاملاً ناامید بودند.»

امروز، رادولی سیستم همکاری بین آرشیو، لابراتوار و صندوق ملی فیلم را مانند یک «روبیک» توصیف می‌کند: همه بخش‌ها با هم کار می‌کنند تا تصویر کامل شکل بگیرد.

تیم آرشیو-لاب-صندوق؛ بازسازی، دیجیتالی‌سازی و دسترسی

بازسازی و دیجیتال کردن فیلم‌ها

از سال ۲۰۱۷، مؤسسات مجارستان بیش از ۳۵۰ فیلم را بازسازی و صدها اثر دیگر را دیجیتال کرده‌اند. این فیلم‌ها در پلتفرم ملی Filmio و یک فهرست آنلاین مدارس در دسترس هستند و با زیرنویس انگلیسی ارائه می‌شوند تا مخاطبان اروپایی نیز به آثار دسترسی داشته باشند.

رادولی توضیح می‌دهد: «ما عناوین را نه فقط بر اساس دوره تولید بلکه بر اساس اهمیت امروزشان انتخاب می‌کنیم. حدود ۳۰ فیلم بلند هر سال بازسازی می‌شوند، از آثار صامت تا عناوین پس از ۱۹۸۹.»

 لابراتوار؛ قلب سیستم

ویکتوریا سواک لوویور، مدیر Filmlab، گفت: «ما کل فرآیند بازسازی را از ابتدا تا انتها مدیریت می‌کنیم – از بازسازی شیمیایی و دیجیتال، اصلاح رنگ تا اسکن معکوس. خوشبختیم که لابراتوار و آرشیو زیر یک سقف هستند و می‌توانیم نزدیک هم کار کنیم.»

او همچنین به اهمیت حفظ نسخه‌های آنالوگ اشاره کرد: «فیلم‌های مجارستانی بسیار خوب محافظت شده‌اند.»

آموزش، دسترسی و دیپلماسی فرهنگی

با نبود یک سینماتک ملی، مؤسسات مجارستان خلاقیت به خرج دادند: سالانه حدود ۳۰۰۰ نمایش فیلم در سینماها و مدارس برگزار می‌شود و با طرح یارانه‌ای وزارت آموزش، دانش‌آموزان می‌توانند تنها با ۱.۵ یورو در نمایش‌ها شرکت کنند.

بازسازی‌ها و نمایش‌های بین‌المللی، نقش مهمی در ارتقای فرهنگ سینمایی دارند. فیلم‌های بازسازی‌شده در جشنواره‌هایی مانند کن، برلین و آنسی نمایش داده می‌شوند و جشنواره‌ی Budapest Classics Film Marathon با بیش از ۱۲۰ فیلم و ده‌ها هزار بازدیدکننده به رویدادی برجسته تبدیل شده است.

رادولی می‌گوید: «میراث فیلم نقش میانجی بین نسل‌ها را دارد. وقتی مردم ۱۲۵ سال سینمای مجارستان را ببینند، درمی‌یابند این کشور تولیدکننده فیلم است.»

همکاری اروپایی و چشم‌انداز آینده

بازسازی فیلم‌های مشترک با کشورهای دیگر، از جمله نمونه‌ی «After Death» ساخته کریستین ژاک، نشان‌دهنده همکاری موفق بین مجارستان، بلژیک و فرانسه است. رادولی توضیح داد: «تنها نسخه باقی‌مانده این فیلم صامت ۱۹۲۲ در بلژیک پیدا شد و با حمایت اروپا بازسازی شد.»

برنامه‌ریزی برای تأسیس یک سینماتک ملی در بوداپست در جریان است و هرچند تصویب نهایی و تأمین بودجه هنوز نیازمند تصمیمات سیاسی است، اما اتحاد آرشیو-لاب-صندوق توانسته با تمرکز بر حفاظت، آموزش و دسترسی، موفق عمل کند.

رادولی می‌گوید: «حتی در ۱۹۱۷ و ۱۹۱۸، مجارستان بیش از ۱۰۰ فیلم بلند در سال تولید می‌کرد. این در DNA ماست.»