سینمای مستقل در ایران آخرین نفسهایش را میکشد. در شرایطی که تولیدات سینمایی کشور عمدتا به فیلمهای کمدی تجاری یا فیلمهای ارگانی محدود شده است، جایگاه سینمای مستقل بیش از هر زمان دیگری متزلزل به نظر میرسد. عدم حمایت نهادهای صنفی، سازمانهای فرهنگی و سیاستگذاران سینمایی از این جریان، باعث شده است که بسیاری از فیلمسازان مستقل، امکان تولید، اکران عمومی و حتی حضور در جشنوارههای داخلی را از دست بدهند.
مجید برزگر به یادداشت روحالله سهرابی درباره سینمای مستقل پاسخ داد.
وقتی سیستم دولتی پاسخگوی نیازهای اساسی جامعه سینمایی کشور نیست و آن اندک ردیف بودجه اختصاص یافته دولت نیز عمدتا توسط افرادی خاص با تولیداتی ضعیف و بدون درنظر گرفتن ذائقه مخاطب و نیازمندیهای فرهنگی جامعه، عملا حیف و میل میشوند، بنابراین نمیتوان دست روی دست گذاشت و نظارهگر پسرفت و درجا زدن روزافزون سینمای این مرز و بوم بود.
بهزادی: وقتی مدیر ارشد سینمای ایران با افتخار میگوید سینما الان تبدیل شده به یک جریان براندازی، بنابراین ما رفتار امنیتی میکنیم. یعنی ما جایی ایستادهایم که اصلا زبان همدیگر را نمیفهمیم و از اینجا به بعد کار تمام است. ما یا فیلم نمیسازیم چون در این شرایط نمیتوان ساخت، یا اگر بخواهیم بسازیم کاملا خارج از سیستم مورد نظر آنهاست.
رضا دادویی معتقد است که با وجود شباهت قصه کلی «شناور» با فیلم «درباره الی» نمیتوان این دو اثر را مشابه یکدیگر دانست چرا که نگاه و پرداخت «شناور» به موضوع و قصهای که روایت میکند با «درباره الی» متفاوت است.
ربکا اوبراین تهیهکننده «من، دنیل بلیک» میگوید بخش سینمای مستقل بریتانیا بدون حمایت مالی دولتی میمیرد.
به نظر میرسد سینمای ایران از این پس یا دولتی است یا برای جشنواره خارجی.
در سینمای ایران، کارگردانانی متکی به زبان دیداری چون امیر نادری، محسن مخملباف و بهمن قبادی، پس از مهاجرت نتوانستهاند راه خود را با آن مقبولیت قبلی ادامه دهند. بهرام بیضایی با آن تسلط کم نظیر بر ساختارهای سینمایی و دراماتیک، پس از مهاجرت، هنوز فیلمی نساخته است. عباس کیارستمی که گذشته از جایگاه تثبیت شده بینالمللی، هوش سرشار و خلاقیت گرافیکی غیرقابل انکاری داشت، در تجربههایش در ایتالیا و فرانسه و ژاپن، به آثاری که در ایران ساخته بود، نزدیک هم نشد.
مرتضی آتشزمزم با اشاره به اینکه فیلمسازی در ایران بسیار پر هزینه شده، تاکید کرد: فیلمسازان مستقل قربانی فیلمسازی پرهزینه در ایران شدهاند و نمیتوانند فیلم بسازند.
استیون سودربرگ میگوید بازیگران درجه یک میتوانند سینمای مستقل را نجات دهند.
جشنواره فیلم برلین که بهعنوان یکی از سیاسیترین جشنوارههای فیلم جهان شناخته میشود، اعلام کرد: تمامی کمپانیهای فیلمسازی، رسانهها و روزنامهنگاران ایرانی اجازه حضور در دوره آتی این رویداد سینمایی را نخواهند داشت.
برزگر: برای من سینمای مستقل تنها به معنای مستقل از سفارش و توصیه است و نه مستقل مالی. من از هر منبعی میتوانم پول و منابع مالی تأمین کنم تا فیلم خودم را بسازم.
کاوه مظاهری و کاوه تهرانی از پانزدهمین جشنواره جهانی فیلمهای مستقل اروپا جایزه گرفتند.