مطالعات اجرا در سالهای اخیر، وارد محافل دانشگاهی ایران شده است و مقالهها و کتابهای مهمی در این زمینه منتشر شده است. جالب است که همچنان، مطالعات تئاتر، جایگاه ویژهای در ایران ندارد؛ ولی مطالعات اجرا، شور و شوق زایدالوصفی را ایجاد کرده است. دلیل این امر، وجود کارگردانانی است که علاقه زیادی به نظریههای اجرا دارند.
رابرت ویلسون کارگردان نابغه تئاتر مدرن جهان روز 30 آوریل (10 اردیبهشتماه) پرفورمنس «شوآیک» را برگرفته از شخصیتی با همین نام از ادبیات داستانی جمهوری چک در تئاتر بینالمللی شهر پراگ روی صحنه میبرد.
در این نوشته تلاش شده تا مفهوم اجرا در آثار او بررسی شود تا بتوان رویكرد وی به مقوله اجرا را فهمید و چگونگی استفاده وی از عناصر مختلف بیان هنری در جهت رسیدن به رویكرد شخصی ویلسون به اجرا را بررسی كنیم. در این جهت سعی نگارنده بر جمعآوری مطالب از منابعی بوده كه به طور مستقیم از زبان خود ویلسون بیان شده باشند. بیشتر مطالب در این مقاله از كتابی جامع درباره ویلسون و كارهایش گرفته شده است2.
در آغاز مختصری از زندگینامه وی را توضیح و سپس درباره تاسیس مدرسه برد هافمان شرح میدهیم و در فصل سوم رویكرد ویلسون به مفهوم اجرا را با شرح ابزار بیانی همچون اجرا، نور، كلام و غیره در آثار او و تاثیرهای مختلف بر شكلگیری رویكردش به اجرا را شرح داده و در پایان یك نمونه از اجراهای وی به نام نگاه مرد كر3 كه از كارهای اولیه اوست و جهت ویلسون را در تئاتر آوانگارد مشخص كرد را توضیح میدهیم.