ما مشکلمان این است که نمیخواهیم قوانین را رعایت کنیم و توقیفها هم به همین دلیل است وگرنه این آثار منع قانونی ندارند و فقط سلیقههاست که چنین توقیفهایی را به وجود میآورد.
پایگاه خبری تئاتر:با توجه به اینکه اعلام شده فیلم کاناپه برای همیشه توقیف شده است، در ابتدا میخواهیم بدانیم شما چه نظری درباره این توقیف دارید؟
من اول بگویم که فیلم کاناپه را ندیدهام و فقط تعدادی از دوستانم در یک اکران خصوصی موفق به دیدنش شدهاند و من هم از جمله این دوستان خوشبخت نبودهام، اما میتوانم بگویم که به سبک کار کیانوش عیاری در فیلمهایش علاقهمندم. بنابراین طبعا اگر قرار باشد فیلمی از او توقیف شود، به نظرم برای سینمای ایران یک اتفاق ناگوار است. درباره فیلم کاناپه، چون هنوز آن را ندیدهام طبعا نمیتوانم اظهارنظری کنم، اما درباره اصلیترین مسئله آن که استفاده از کلاهگیس در لوکیشنهای داخلی است، میتوانم نظر بدهم.
بله بفرمایید؟
درباره این مسئله دو دلیل هست که میتواند در حل آن مؤثر باشد؛ یک اینکه، از قبل اعلام شده که در فیلم از کلاهگیس استفاده شده و این قضیه بهطور رسمی هم اعلام شده است. پیش از این هم در خیلی از فیلمها مسئله مو مطرح بوده و مسائل دیگری که با همین اعلام عمومی حلوفصل شدهاند؛ برای مثال در فیلم آقای کاهانی، اگر اشتباه نکنم، فیلم «استراحت مطلق» از قبل اعلام میشود که رضا عطاران و همسرش در این فیلم دارند بازی میکنند و چون اینها زنوشوهرند در طول فیلم دست همدیگر را میگیرند و زن بدن نیمهعریان همسرش را میبیند و چیزهایی از این دست و طبعا مشکلی هم پیش نمیآید. برای فیلم «کفشهایم کو»ی آقای پوراحمد نیز در همان ابتدا کپشنی آمد که دستهای خانمی که دست آقای کیانیان را لمس میکند، دست همسر ایشان است.
البته در تئاترها نیز گاهی پیش میآید که بهناچار از کلاهگیس استفاده میکنند و مشکلی در ممیزی نداشتهاند؟
بله، این اتفاق از سوی آقای عیاری اصلا نوآورانه هم نیست، چون هم بارها در تئاتر از کلاهگیس استفاده شده و هم در سینما و هم در تلویزیون که میدانیم ممیزیهای سختگیرانهتری برای سریالهایش در نظر میگیرد، بارها از کلاهگیس استفاده شده و چون تماشاگر هم با همان اعلام رسمی میداند کلاهگیس بهجای موست، مشکلی هم پیش نیامده است.
بنابراین چه انتظاری از مسئولان میرود؟
اینکه مسئولان با سعه صدر برخورد کنند و روش مناسبتری برای حل مشکل توقیف فیلم کاناپه در نظر بگیرند، چون حتما راههای بهتر و جدیدتری برای اینکه سر صحبت برای حل مشکل این فیلم باز شود وجود دارد و باید نکات مهم ماجرا را گوشزد کنند تا شاهد توقیف آن نباشیم، چون الان با توجه به اعلام رسمی فیلم کاناپه و اینکه در فیلمهای دیگر نیز چنین چیزی بوده و مشکلی هم نبوده است، توقیف این فیلم حیرتآور بهنظر میرسد و بنابراین همان بهتر که شیوه بهتری برای صحبت و حل مسئله این فیلم در نظر گرفته شود. درکل نه این مسئله جدید است و نه این مسئله غیرقابلحل و باید که در نهایت بهدرستی برای حلوفصلش اقدام شود.
با توجه به اعلام آقای داروغهزاده مبنی بر توقیف همیشگی فیلم، آیا میتوان امیدوار بود که راهحل دیگری هم باشد؟
اینطور نیست. دورادور شناختی از آقای داروغهزاده دارم و میدانم که ایشان انسان دوراندیشی است و مدیریت قابلقبول و مثبتاندیشی دارد، بههمیندلیل بعید میدانم ایشان دقیقا منظورشان این باشد. این لفظ «برای همیشه»، شاید یک بازی مطبوعاتی باشد و شاید رسانهها آن را گفته باشند. اصلا از نظر من چیزی به نام «برای همیشه» وجود ندارد. فقط خدا برای همیشه هست و همهچیز غیر از او امر نسبی است و نه در ایران بهلحاظ جغرافیایی و تاریخی و نه در جهان بهلحاظ جغرافیایی و تاریخی هیچچیزی برای همیشه نیست و همهچیز نسبی است. در ایران مسائل و حل آنها بستگی به این دارد که چه مسئولی سر کار باشد و چه شرایطی حاکم باشد و ما در چه دورهای بهسر ببریم. بارها دیدهایم که فیلمی توقیف شده، اما با رفتن یک مدیر و آمدن مدیر بعدی شرایط هم تغییر کرده و فیلمها رفعتوقیف شده و از محاق بیرون آمدهاند. اگر فیلم کاناپه هم مشکلش همین کلاهگیس باشد که گفتهاند، مشکل کاملا حلشدنی است.
با توجه به تعدد فیلمهای توقیفی، میتوان گفت که این توقیفها باعث مهار و انحراف در تولید فیلم خواهد شد؟
هیچ تغییری ایجاد نخواهد شد. ما در مقطعی هستیم که شما بزرگترین مسائل اجتماعی و سیاسی را میبینید که در کشور ما به وجود میآید و بعد هیچچیز تغییری نمیکند، اما در تمام دنیا این تغییرات، تغییرات بعدی را به وجود میآورند. متأسفانه ما در ایران حافظه کوتاهمدتمان کار میکند و اصلا حافظه بلندمدت نداریم. همهچیز بعد از دو روز فراموش میشود و با دیده اغماض حداکثر سه روز طول میکشد که فراموش شود. اینکه فیلمهای بسیاری هم توقیف شوند، باز هم دوباره فیلمسازان و تهیهکنندگان به کارشان ادامه میدهند، چون توقیفها بنابر ضابطه و قانون نیست، بلکه بر اساس تفاسیر متعدد مدیران است و هر یک موضوع و مسئلهای را نسبت به فیلمها ابراز میکنند. مدیران هم مدام و بهسرعت تغییر میکنند و شرایط نیز تغییر میکند و بنابراین همهچیز کنفیکون میشود و میتوان فیلم را از توقیف درآورد یا راهحلی برای عبور از آن پیدا کرد. فیلمسازان نیز در این شرایط ترجیح میدهند کار خودشان را بکنند و حتی اگر توقیف چندسال هم به درازا بکشد، باز هم امکان رفع توقیف هست و درکل نمیتواند تأثیر عمیقی بر جریان سینما بگذارد که باعث انحراف در تولید شود.
آیا جبرانی هم برای ضررهای اقتصادی و مالی این فیلمها در نظر گرفته میشود؟
من دقیقا نمیدانم و باید مسئولان و فیلمسازان دراینباره پاسخ بدهند، اما شنیدههای من از پشتپرده این است که برای فیلمها بهلحاظ اقتصادی مسائلی را در نظر میگیرند و از شرایط مالی ویژهای برای جبران ضرروزیان فیلمها استفاده میشود. دراینباره شاید خود فیلمسازان و تهیهکنندگان سینما بهتر بتوانند آمار بدهند.
آیا راهحلی برای پرهیز از اینهمه تکرار فیلمهای توقیفی هست؟
هیچ راهحلی وجود ندارد، چون در همهجای دنیا بر اساس قوانین رفتار میکنند و قانون حد نهایی اصول است، اما چون ما قانون را رعایت نمیکنیم همواره این مسئله وجود دارد؛ برای مثال حوزه هنری نیز با اکران برخی از فیلمها در سینماهای وابسته به خودش مشکل دارد و مانع از اکران آنها میشود، درحالیکه رفتار آنها به این شکل و درحالیکه فیلمها پروانه نمایش قانونی دارند غیرقانونی است. همه این فیلمها از وزارت ارشاد با طیکردن تمام مراحل قانونی به مجوز پخش رسیدهاند و باید الان اکران شوند. اگر حوزه هنری مشکلی دارد (که حتما دارد) باید در گفتوگو با وزارت ارشاد یا حکمیتی بالاتر آن را حل کند و آن را تبدیل به یک قانون کند. ما مشکلمان این است که نمیخواهیم قوانین را رعایت کنیم و توقیفها هم به همین دلیل است وگرنه این آثار منع قانونی ندارند و فقط سلیقههاست که چنین توقیفهایی را به وجود میآورد.
https://teater.ir/news/15591