پایگاه خبری تئاتر: با نزدیک شدن به زمان برگزاری چهلمین دوره جشنواره تئاتر فجر و اعلام گروههای راه یافته به بخشهای مسابقه صحنهای و دیگر بخشها، سالنهای میزبان، خود را برای برگزاری این دوره آماده میکنند؛ جشنوارهای که قرار است به شکل حضوری برگزار شود. یکی از نقدهایی که با توجه به وضعیت موجود به جشنواره فجر وارد میشود، حجم زیاد گروههای نمایشی و برگزاری عریض و طویل این جشنواره است که حسین مسافرآستانه، دبیر این دوره از جشنواره درباره این موضوع میگوید: «تلاشمان این بوده که جشنواره شسته و رفتهای برگزار کنیم. با این حال تئاتر فجر مهمترین جشنواره تئاتری کشور است و نمیتوانیم بخشهای مختلف آن را نادیده بگیریم.»
حذف بخش مسابقه و تئاتر ملل
موضوع دیگری که همیشه در زمان برگزاری تئاتر فجر، دربارهاش بحث است، بخش بینالملل جشنواره بوده؛ بخشی که بیشترین سهم را میتواند از بودجه جشنواره داشته باشد. مسافرآستانه درباره برگزاری این بخش در دوره چهلم با اشاره به اینکه بخش مسابقه را از این بخش برداشتهایم و قرار است تئاتر ملل نام بگیرد، توضیح میدهد:«فهرست نهایی گروههای این بخش بهزودی اعلام میشود، 40اثر از کشورهای مختلف متقاضی بودند که در حال بررسی کارها هستیم، اما با گسترش سویه اومیکرون برخی از متقاضیان بهویژه در کشورهای اروپایی، ضمن عذرخواهی از نبود شرایط لازم برای سفر گفتند.» وی همچنین توضیح میدهد: «طبق نظر شورای سیاستگذاری جشنواره، ما سالهاست که اهمیت لازم را به تئاتر کشورهای منطقه که با آنها مراوده سیاسی، اقتصادی و... داریم، ندادهایم و در این میان مراوده فرهنگی بلاتکلیف مانده و هرچند این، به آن معنا نیست که در جشنواره چهلم، کشورهای اروپایی و صاحب نام در عرصه تئاتر را نادیده گرفتهایم، اما تمرکزمان را بیشتر بر کشورهای منطقه ازجمله تاجیکستان، بهعنوان میهمان ویژه گذاشتیم.»
دغدغه اجرای عمومی برای گروههای جوان
حسین مسافرآستانه میگوید: «این جشنواره فرصتی برای هنرمندان جوان و ناشناخته است.» جشنوارهای که به شکل رقابتی و غیررقابتی برگزار میشود و باید دید حضور در این جشنواره تا چه اندازه به دیده شدن و در نهایت اجرای عمومی که برای گروههای نمایشی بسیار مهم است، تأثیرگذار خواهد بود. البته مسافرآستانه به این موضوع اشاره میکند که تعدادی از آثار پذیرفته شده مربوط به کسانی است که تئاتر را تولید کردهاند ولی هنوز فرصت اجرای عمومی برای ایشان فراهم نشده است. بهگفته مسافرآستانه، افتتاحیه جشنواره، امسال در شهر یزد برگزار میشود و سعی بر این است که از این پس، استانهای بیشتری در روند برگزاری سهیم باشند.
سالنهای میزبان
در این دوره قرار است سالنهای مجموعه ایرانشهر، تئاتر شهر، تالار مولوی، تالار وحدت، تالار حافظ، مجموعه بنیاد رودکی و تالار سنگلج با جشنواره همکاری داشته باشند. برای اجرای نمایشهای خیابانی، پهنه رودکی و مقابل خانه هنرمندان و مقابل تئاتر شهر فعلا در دستور کار قرار دارند. با توجه به گروههای پذیرفته شده باید دید آیا بخش تئاتر خصوصی هم مانند دیگر دورههای جشنواره لحاظ میشود یا خیر؟
9میلیارد تومان برای فجر
یکی از دغدغههای برگزارکنندگان جشنواره، تخصیص بودجه و در پایان تسویه با گروههاست؛ بهگفته دبیر جشنواره چهلمین دوره تئاتر فجر، به نسبت شرکت گروهها، درصد پذیرفته شدن شهرستانها از تهران کمتر نیست و بودجه اختصاص یافته به جشنواره تئاتر فجر، با افزایش حدود 200درصدی نسبت به سال گذشته، حدود 9میلیارد تومان تصویب شده است.
استانها به روایت آمار
در بخش نمایشهای صحنهای رقابتی ۲۳۲گروه متقاضی بودند_ ۱۳۹گروه از تهران و ۹۳گروه از سایر استانها _ و با توجه به تعداد کمتر متقاضی از سایر استانها در قیاس با تهران، ۵۴درصد آثار پذیرفته شده از تهران و ۴۶درصد از سایر استانها هستند و این خروجی، حاصل تولید حداقلی و ورودی کمتر از تئاتر صحنهای استانهاست، اما بهعنوان مثال در بخش خیابانی، ۱۳۰گروه متقاضی حضور بودند که شامل ۱۵گروه از تهران و ۱۱۵گروه از دیگر استانها بود و در نتیجه ۷۵ درصد آثار این بخش به دیگر استانها و ۲۵درصد آن به تهران تعلق گرفته است.
نمایش مشروطی
در بخش صحنهای رقابتی گروههای منتخب شهرستانها 12نمایش حضور دارد و در سایر آثار منتخب صحنهای بخش رقابتی هم 18نمایش رقابت میکنند؛ برخی از نمایشهای پذیرفته شده هم به شکل مشروط به جشنواره راه یافتهاند. «پروانه الجزایری» یکی از نمایشهاست که متن آن در دورههایی از جشنواره اجرا شده است. همچنین «درخشش صبحگاهی سیاره ناهید» از خراسان، «آلنده نازنین» محمد برهمنی، «خاک سفید» محمدرضا هلالیزاده و «سویینی تاد» محمد نیازی از خراسان از دیگر نمایشهای مشروط هستند که احتمال دارد روی صحنه بروند. در بخش دیگر گونههای اجرایی هم 14نمایش پذیرفته شده که 5گروه از دیگر شهرهاست.
منبع: همشهری
نویسنده: فهیمه پناه آذر