چارسو پرس: ساندرا کاروتا بازیگر و کارگردان تئاتر بلژیکی فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد از دانشگاه بلژیک است که مدیریت کمپانی گروپو کاروتا را بر عهده دارد. او تاکنون کارگردانی و نمایشنامه‌نویسی بیش از ۱۵ اثر نمایشی را در کارنامه هنری خود دارد و در بیش از ۲۰ اثر نمایشی نیز به عنوان بازیگر و طراح حرکات فرم حضور داشته است. بیشتر فعالیت‌های این هنرمند در کشورهای آلمان، فرانسه، هلند، اسپانیا و بلژیک بوده است و به عنوان مدرس نیز در دانشگاه "تی ال روس" بلژیک به تدریس مشغول است.
ساندرا کاروتا روش "در جستجوی تصاویر واقع گرایانه" را به عنوان یک روش منحصر و جدید به ثبت رسانده است. سفر او به ایران برای حضور در کارگاه بین‌المللی گروه تئاتر زندگی که با همکاری مرکز تئاتر مولوی دانشگاه تهران برگزار می‌شود، بهانه‌ای بود تا با او درباره مسائل مختلفی از جمله نحوه آشنایی‌اش با گروه تئاتر زندگی، حضورش در تهران، سرفصل‌هایی که قرار است در کارگاه‌های خود در تهران تدریس کند و... به گفت‌وگو بنشینیم. آنچه در پی می‌خوانید ماحصل گفت‌وگوی ما با این هنرمند بلژیکی تئاتر است.
پیش از آشنایی با گروه تئاتر زندگی آشنایی چندانی با تئاتر ایران نداشتم
ساندرا کاروتا با اشاره به اینکه کار تئاتر را از کودکی آغاز کرده است، گفت: از 8 سالگی شروع به بازیگری تئاتر کردم و در دانشگاه نیز در رشته هنر مشغول تحصیل و در آخر در هنرهای اجرایی و نمایشی فارغ التحصیل شدم.
او با اشاره به چگونگی آشنایی خود با جعفر مهیاری مدیرگروه تئاتر زندگی با بیان اینکه تا پیش از آشنایی با این گروه شناخت چندانی با تئاتر ایران نداشته است، افزود: بعد از آشنایی با گروه "تئاتر زندگی" در ترکیه شروع به تحقیق در مورد تئاتر ایران کردم. البته پیشتر در خصوص برخی از کارگردانان ایرانی مانند اصغر فرهادی و فیلم "جدایی نادر از سیمین" مطالبی شنیده بودم اما خود تاکنون این فیلم را ندیده ام.
ساندرا کاراتا با بیان اینکه به واسطه مطرح شدن یکی از نمایش‌های خود با عنوان "مادام تری بلو " در ترکیه با گروه تئاتر زنگی آشنا شده است، ادامه داد: کمی پیش از سفرم به ایران به واسطه یکی از نمایش‌های خود با عنوان "مادام تری بلو" ("تری بلو" به معنی بسیار آبی رنگ) برای شرکت در جشنواره‌ای در ترکیه دعوت شدم تا این نمایش را در آنجا نیز به اجرا درآورم. اگرچه از جانب این جشنواره به گروه نمایش ما پیشنهادهایی نیز مبنی بر متقبل شدن مقداری از هزینه‌های این سفر داده شده بود اما چون تعداد افراد گروه 10 نفر بود و بنابراین هزینه‌های سفر نیز برای ما گران تمام می‌شد نتوانستیم در آن جشنواره شرکت کنیم، اما علیرغم حضور ما در آن جشنواره یک سری پوستر و پیش نمایش به صورت کاتالوگ از نمایش "مادام تری بلو" منتشر شد و گروه تئاتر زندگی از طریق این پوسترها و کاتالوگ‌ها با ما آشنا شدند و در پی این آشنایی برای همکاری با ما تماس گرفتند.
برای رسیدن به خلاقیت باید ذهن بازیگر را باز گذاشت
این هنرمند بلژیکی در توضیح ورک شاپ آموزشی "در جستجوی تصاویر واقعگرایانه" که در طی روزهای 24 تا 29 دی ماه از ساعت 15 تا 19 در حال برگزاری است، بیان داشت: من معتقدم باید بتوان ذهن یک بازیگر را باز کرد تا او خود بتواند خلاقیت داشته باشد. در حقیقت شما اگر بتوانید مسیر خلاقیت را در ذهن یک بازیگر باز کنید خود آن بازیگر می‌تواند به آزادی برسد و بر این اساس هنرجویان در این کارگاه با تمرکز بر اصالت و اعتبار در نقش و حرکت، کشف قدرت تخیل با استفاده از روش کیت جانسون بنیان‌گذار تئاتر بداهه، بررسی و پرداختن به نظرات پیشنهادی بر روی صحنه و انتقال و دگردیسی، آشنا می‌شوند.
ساندرا کاروتا در توضیح متدهای آموزشی که قرار است در کارگاه آموزشی خود به کار ببرد، گفت: من در این ورکشاپها برای اینکه ناخودآگاه بازیگر به آزادی برسد از انواع مختلفی از متدها استفاده می‌کنم که یکی از آنها شامل پرداختن به مواردی است که در طی روز درباره آنها خیال‌پردازی می‌کنیم و بنابراین یکی از متدهای ما متد خیال‌پردازی کردن است.
او ادامه داد: متد دیگری که قصد تدریس آن در این ورک شاپ‌ها را دارم تمرکز بر خود شخص است که بر اساس آن به بازیگران آموزش داده می‌شود که چگونه به روی شخصیت خود تمرکز کنند و اول از همه ظاهر و شخصیت خود را به هر شکلی که هست به طور کامل بپذیرند تا بعد از آن بتوانند به شخصیت کاراکتری که قصد به نمایش درآوردن آن را دارند برسند.
ساندرا کاروتا همچنین با اشاره به بهره‌گیری از روش های سوررئال در تمرین‌ها، تاکید کرد: بر اساس متد سوررئال ارتباطی که بین کارگردان و بازیگر وجود دارد درحقیقت برای خلق کاراکتر و شرایطی است که در حالت واقعی اصلا وجود ندارد.
این هنرمند بلژیکی در توضیحات دیگری در خصوص شیوه‌های تدریس خود در این کارگاه‌های آموزشی، متد تبدیل کردن را یکی دیگر از مهم‌ترین و محوری‌ترین روش‌های تدریس خود عنوان کرد و افزود: در حقیقت در این روش چگونگی تصور گرفتن از چیزهای غیرواقعی و چیزهایی است که وجود خارجی ندارند را آموزش می‌دهیم تا بازیگر بتواند آنها را به شیوه‌ای واقعی به نمایش درآورد.
در ورکشاپها علاوه بر بازیگری بر روش‌های کارگردانی هم تاکید می‌شود
ساندرا کاروتا با یادآوری اینکه در این ورک شاپ‌ها به جز متدهای بازیگری، روش‌هایی از کارگردانی نیز به هنرآموزان آموزش داده می‌شود، گفت: دلیل اینکه در این ورکشاپها بر روی روش‌های کارگردانی تاکید می‌شود این است که وقتی یک بازیگر قصد خلق کاراکتری را دارد درحقیقت باید از خود وجودی خود خارج شود و آن کاراکتر را بیرون ببیند و آنگاه بتواند دور آن حتی راه برود و ببیند که این کاراکتر دارای چه ابعادی است و این در واقع دیدی است که یک کارگردان نسبت به یک کاراکتر دارد و یک بازیگر نیز باید همان دید را به دست بیاورد تا درآینده تقابل و همکاری بین بازیگر و کارگردان به خوبی و راحتی انجام پذیرد.
فروتنی و تواضع درتئاتر مهم‌ترین چیزی است که قصد آموزش آن را دارم
این هنرمند بلژیکی فروتنی و رعایت اصول کار گروهی را مهم‌ترین اصلی دانست که باید در هنر تئاتر به شکلی جدی به آن توجه شود و تصریح کرد: مهم‌ترین هدف من از برگزاری این کارگاه و متدهایی که آموزش می‌دهم این است که دوست دارم بازیگران فروتن و متواضعی را تربیت کنم به این دلیل که به عنوان یک بازیگر مهم‌ترین نکته‌ای که باید بدانیم این است که با یک گروه همکاری می‌کنیم و باید بتوانیم خودخواهی و دائما فکر کردن به خود را کنار بگذاریم و این مهم‌ترین متدی است که قصد آموزش آن را دارم.
او همچنین در ادامه خاطرنشان کرد: هدف نهایی این کارگاه‌ها این است که بازیگران بتوانند یک شخصیت سوررئال و صحنه سوررئال را تحویل بدهند و خلاقیت‌شان کاملا شکوفا شده باشد.
ساندرا کاروتا در رابطه با خروجی کار این ورکشاپها نیز توضیح داد: معمولا کاری که در ورکشاپها انجام می‌دهیم این است که هنرآموزان شرکت‌کننده در کارگاه هر روز یک پرفورمنس خواهند داشت و در آخر که ورکشاپها به اتمام می‌رسد بهترین قطعات این پرفورمنس‌ها را باهم مونتاژ می‌کنیم و در نهایت یک برون داد اینچنینی را ارائه خواهیم کرد.
احساس می‌کنم در خانه خودم هستم
این هنرمند بلژیکی ضمن تشکر از گروه تئاتر زندگی برای اینکه این فرصت را برای او فراهم کرده‌اند که به تهران بیاید، از سفر خود به تهران با عنوان تجربه‌ای خوشایند یاد کرد و گفت: من تهران را خیلی دوست دارم چراکه مردم خیلی خون گرم و مهمان نوازی را دیدم که به بخش ایتالیایی خانواده من بسیار نزدیک هستند و از اینکه اینجا هستم بسیار خوشحالم و از احساس می‌کنم که در خانه خودم هستم.
ساندرا کاروتا با اشاره به اینکه اولین بار با مطالعه آثار قادرعبدالله - نویسنده سرشناس ایرانی مقیم هلند که اگرچه آثارش به 27 زبان ترجمه شده است اما هنوز ترجمه‌ای از آنها به فارسی منتشر نشده است، به همین دلیل او بیشتر در اروپا شناخته شده است- با فرهنگ ایران آشنا شده است، عنوان کرد: قادر عبدالله که در هلند زندگی می‌کند کتاب‌های بسیاری در خصوص ایران نوشته است که با مطالعه یک سری از آنها اطلاعاتی در مورد ایران به دست آوردم و در مورد هنر ایران و فرش‌های ایران هم یک سری اطلاعات از گذشته داشتم ولی الان که به اینجا سفر کردم احساس می‌کنم که باید خیلی بیشتر با فرهنگ ایران آشنا شوم.
پس از برگزاری کارگاه یک نمایش با حضور افراد منتخب تولید می‌شود
جعفر مهیاری سرپرست گروه تئاتر زندگی که پیش از این نیز دو کارگاه "امواج و گفتار بدن" و "نوای بازیگری" به همت او و گروهش با حضور دانا لوبک و روبرت گرینوود دو هنرمند کانادایی در آذرماه امسال در تئاتر شهر برپا شد، در توضیحات بیشتری در خصوص کارگاه "در جستجوی تصاویر واقعگرایانه" و برنامه‌های آن بیان داشت: در ادامه برپایی کارگاه‌های آموزشی بازیگری، دومین دوره این ورکشاپها با حضور ساندرا کاروتا از بلژیک با همکاری گروه تئاتر زندگی و مرکز تئاتر مولوی دانشگاه تهران برگزار خواهد شد و در پایان این دوره‌های آموزشی نیز گواهینامه معتبر از کمپانی تئاتر کاروتا به شرکت‌کنندگان ارائه خواهد شد.
او ادامه داد: طبق توافقات به عمل آمده میان تئاتر دانشگاهی، گروه تئاتر زندگی و کمپانی گروپو کاروتا؛ بعد از پایان این دوره افرادی با نظر ساندرا کاروتا استاد کارگاه انتخاب می‌شوند و در نهایت یک نمایش با حضور افراد منتخب تولید می‌شود که این اثر در جشنواره دانشجویی سال آینده در تالار مولوی و همچنین کشور بلژیک اجرا خواهد شد.
سرپرست گروه تئاتر زندگی در پاسخ به این سوال که آیا برنامه‌ای برای برگزاری این کارگاه‌های آموزشی در شهرهای دیگر به غیر از تهران نیز در دست دارند یا خیر، گفت: اینکه بخواهیم در شهرهایی به جز تهران هم کارگاه برگزار کنیم هنوز قطعی نشده است اما برای برگزاری کارگاه در شهرهای اصفهان، شیراز و قم در حال مذاکره هستیم و چنانچه امکان آن فراهم شود قرار است از اول بهمن ماه ورک شاپ‌های 2 تا 4روزهای را در این شهرها برگزار کنیم.
مهیاری با اشاره به هم زمانی برگزاری این ورک شاپ‌ها با جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر نیز خاطرنشان کرد: اگرچه زمان برگزاری این ورک شاپ‌ها با توجه به هم زمانی آن با برگزاری جشنواره تئاتر فجر خیلی مناسب نیست اما به هرحال تجربه بسیار خوبی است.
ساندرا کاروتا نیز در واکنش به مشکلات احتمالی که ممکن است در نتیجه این هم زمانی در برگزاری ورک شاپ ها وجود داشته باشد، گفت: همیشه ممکن است از لحاظ زمان‌بندی مشکلاتی به وجود بیاید اما برای تجربه اول هر زمانی که باشد خوب است و با اینکه یک سری مشکلات وجود دارد اما ما از این زمان استفاده می کنیم تا زمان بندی و برنامه‌ریزی‌ها را بهتر انجام دهیم.
