چارسو پرس: سینما به عنوان یک هنر و صنعت، در عربستان سعودی در دهه اخیر تحولات و تغییرات قابل توجهی را تجربه کرده است. با پذیرش برخی اصلاحات اجتماعی و فرهنگی، فضای سینما در این کشور رو به رشد و توسعه پیشرفته است. در این گزارش، ما نگاهی به پیشرفت‌ها، چالش‌ها و آینده سینمای عربستان می‌اندازیم.
چرا عربستان صعودی در سینما سرمایه گذاری می‌کند؟
توسعه صنعت سینما: سرمایه‌گذاری عربستان در صنعت سینما به منظور توسعه و رشد این صنعت در کشور است. سینما به عنوان یک صنعت فرهنگی و هنری، قابلیت ایجاد اشتغال، توسعه اقتصادی و ارتقای نمایش هنر در جامعه را داراست.
نقش فرهنگی و هنری: سینما، نقش مهمی در ترویج فرهنگ، هویت ملی و همبستگی اجتماعی دارد. بازیگران، کارگردانان و تولیدکنندگان عربستانی می‌توانند ارزش‌ها و موضوعات مهم مرتبط با جامعه خود را به نمایش بگذارند و با جذب تماشاگران، به ایجاد هویت فرهنگی و تقویت ارتباطات اجتماعی کمک کنند.
توسعه صنعت سینمایی محلی: سرمایه‌گذاری در صنعت سینما در عربستان می‌تواند منجر به توسعه و رشد صنعت سینمایی محلی شود. این امر شامل تولید فیلم‌های مستقل، استقلال مالی بیشتر برای سازندگان محلی و توانایی رقابت با صنعت سینمایی بین‌المللی می‌شود.
جذب توریست: صنعت سینما و جشنواره‌های فیلم، می‌توانند جذابیت‌های گردشگری برای عربستان ایجاد کنند. با برگزاری جشنواره‌های بین‌المللی و نمایش فیلم‌های محلی و خارجی، توریست‌ها را به عربستان جذب کرده و تاثیر مثبتی بر صنعت گردشگری داشته باشند.
نمایش قدرت و ثروت: سرمایه‌گذاری در صنعت سینما و حمایت از تولید فیلم‌های با کیفیت و بزرگ، به عنوان یک نماد از قدرت و ثروت کشور، به عربستان امکان می‌دهد تا در صحنه بین‌المللی موجودیت قوی‌تری را ایجاد کند.
به طور کلی، سرمایه‌گذاری عربستان در صنعت سینما برای توسعه و ترویج هنر و فرهنگ، توسعه صنعت محلی و بهبود تصویر عربستان در صحنه بین‌المللی اهمیت دارد.
تاریخچه و تحولات: تاریخچه سینما در عربستان سعودی با ریشه‌هایی به دوران قبل از اسلام باز می‌گردد، اما تا دهه‌های اخیر با محدودیت‌ها و تحریم‌های فرهنگی روبرو بوده است. در اینجا به طور خلاصه به تاریخچه سینما در این کشور پرداخته می‌شود:
دهه 1930: فیلم‌های نمایشی خارجی به طور منتظم در سینماها و تئاترهای عمومی در عربستان سعودی نمایش داده می‌شدند. اما در سال‌های بعد، با ظهور حرکت‌های محافظه‌کار و روابط با برخی جریانات دینی، نمایش فیلم‌ها ممنوع شد.
دهه 1960: در این دوران، حکومت سعودی به محدودیت‌هایی در نمایش فیلم‌ها و رسانه‌های عمومی پایبند بود. این باعث شد که تنها تئاترهای کوچکی در مناطقی مانند جده و جیزان، با مجوز ویژه فیلم‌ها را نمایش دهند.
دهه 1980: در این دوره، نمایش فیلم‌ها تحت نظارت دقیق وزارت اطلاعات سعودی بود و تنها فیلم‌های بسیار محدودی از خارج از کشور مجوز نمایش در سینماها را دریافت می‌کردند.
دهه 1990: در این دوران، اجرای قوانین بیشتری در رابطه با سینما و فعالیت‌های فرهنگی صورت گرفت. محرمانگی و محدودیت‌های بیشتری بر روی فعالیت‌های سینمایی تمرکز شد.
تا دهه 2000، سینما در عربستان سعودی تقریباً ممنوع بود و تنها نمایشگاه‌ها و تئاترهایی با فعالیت محدود در شهرهای بزرگ وجود داشتند.
در سال 2018، حکومت سعودی تصمیم به بازگشایی سالن‌های سینما در کشور گرفت. این تصمیم تغییری بزرگ در صنعت سینما و تحولات فرهنگی در عربستان سعودی را به همراه داشت. از آن زمان به بعد، سالن‌های سینما در سراسر کشور ظهور کرده‌اند و فیلم‌های محلی و بین‌المللی را نمایش می‌دهند.
از آن زمان تا به امروز، صنعت سینما در عربستان سعودی در حال رشد و توسعه است. برگزاری جشنواره‌های فیلم و تأسیس شرکت‌های تولید فیلم محلی، نشان از رونق جدیدی است که در حوزه سینما در این کشور ایجاد شده است. همچنین، نقش سینما در تغییرات اجتماعی و فرهنگی نیز افزایش یافته است.
رشد و توسعه سینمای عربستان سعودی در دهه اخیر به عنوان یکی از عناصر مهم در صنعت سرگرمی و فرهنگی این کشور، قابل توجه است.
بازگشایی سالن‌های سینما: در سال 2018، پس از تقریباً 35 سال، حکومت سعودی تصمیم به بازگشایی سالن‌های سینما در کشور گرفت. این تصمیم امکان دسترسی عموم به تجربه سینما را فراهم کرد و این صنعت را در عربستان سعودی رونق بخشید.
تأسیس شرکت‌های تولید و توزیع فیلم: در دهه اخیر، شرکت‌های تولید و توزیع فیلم محلی در عربستان سعودی تأسیس شده‌اند. این شرکت‌ها تلاش می‌کنند تا فیلم‌های محلی را تولید و به نمایش عمومی برسانند و از توانایی‌ها و خلاقیت‌های محلی بهره‌برداری کنند.
افزایش تولید فیلم‌های محلی: با بازگشایی سالن‌های سینما، فرصت برای توسعه صنعت سینمایی محلی در عربستان سعودی فراهم شده است. فیلم‌هایی با موضوعات محلی و بازیگران و تیم‌های فنی محلی تولید می‌شوند و به نمایش در می‌آیند. این تولیدات، هویت فرهنگی و تاریخی کشور را نمایان می‌سازند و به رشد و شناخت بیشتر صنعت سینما در عربستان سعودی کمک می‌کنند.
همکاری بین‌المللی: صنعت سینما در عربستان سعودی در حال همکاری با سایر صنایع سینمایی بین‌المللی است. فیلم‌های عربستانی در جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های بین‌المللی حضور پیدا می‌کنند و تجارب مشترکی با صنعت سینما در سایر کشورها دارند.
تغییرات اجتماعی و فرهنگی: صنعت سینما در عربستان سعودی نقش مهمی در تغییرات اجتماعی و فرهنگی این کشور ایفا کرده است. فیلم‌ها به عنوان وسیله‌ای برای بیان دیدگاه‌ها و مسائل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی به کار گرفته می‌شوند و به ایجاد گفتمان‌های جدید و آگاهی‌بخشی به جامعه کمک می‌کنند.
به طور کلی، رشد و توسعه سینمای عربستان سعودی نشان از تغییرات قابل توجهی در صنعت سینما و تحولات فرهنگی در این کشور دارد. این رشد، بازتابی از تلاش‌ها برای توسعه هنر سینما، ترویج هویت محلی و ارتقای فرهنگ سینما در عربستان سعودی است.
صنعت سینمای عربستان سعودی با وجود رشد و توسعه‌ای که در دهه‌های اخیر داشته است، با چالش‌ها و موانعی نیز روبروست.
محدودیت‌های فرهنگی و سیاسی: در عربستان سعودی، هنوز محدودیت‌های فرهنگی و سیاسی در صنعت سینما وجود دارد. این شامل محدودیت‌های نمایش، محتوا و موضوعاتی است که می‌تواند با ارزش‌ها و قوانین فرهنگی و دینی مطابقت نداشته باشد.
تنش‌های اجتماعی و سیاسی: عربستان سعودی جامعه‌ای با تنوع فرهنگی و اجتماعی است و برخی از مسائل اجتماعی و سیاسی می‌تواند موانعی برای توسعه سینما در این کشور باشد. نظارت بر محتوا و ارائه دیدگاه‌های چندگانه می‌تواند مشکلاتی را به وجود آورد.
رقابت با فیلم‌های خارجی: صنعت سینما در عربستان سعودی در رقابت با فیلم‌های خارجی قرار دارد. ارائه فیلم‌های محلی کیفیت بالا و جذابیتی مشابه با فیلم‌های خارجی می‌تواند چالش‌هایی را برای رشد و توسعه سینمای عربستان سعودی به دنبال داشته باشد.
تأمین منابع مالی: تأمین منابع مالی برای تولید، توزیع و تبلیغات فیلم‌های عربستانی یک چالش مهم است. صنعت سینمایی نیازمند سرمایه‌گذاری قوی و حمایت مالی دولت و بخش خصوصی است تا بتواند به طور پایدار در حال رشد باقی بماند.
محدودیت‌های اکران: هرچند سالن‌های سینما بازگشایی شده‌اند، اما محدودیت‌های نمایش فیلم‌ها و تأثیر آنها بر دسترسی عموم به فیلم‌ها هنوز وجود دارد. تعداد سالن‌های سینما و توزیع فیلم‌های محلی همچنان محدود است که می‌تواند تأثیر منفی بر رشد سینمای عربستان سعودی داشته باشد.
به طور کلی، صنعت سینمای عربستان سعودی با چالش‌های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی روبروست. اما با رشد و توسعه صنعت سینمایی و تلاش‌های متعدد در جهت تغییرات مثبت در این حوزه، امیدواری به رونق بیشتر سینمای عربستان سعودی وجود دارد.
نویسنده: خسرو خالقی
