سایت خبری تئاتر/بازنشر متن/هنرآنلاین: "داستان باغ وحش" ادوارد آلبی نمایشنامهنویس مشهور و برجسته آمریکایی این روزها با کارگردانی مسلم خراسانی در کنار دو نمایش "فصلنامه ناکوک" و "چهار نمایشنامه منتشر نشده از مهران صوفی"، سه نمایشی هستند که بعد از برگزاری جشنواره سی و سوم تئاتر فجر در سالن استاد انتظامی خانه هنرمندان ایران روی صحنه رفتهاند. نمایشهایی که هر یک به دلیلی توانستند پای مخاطیان بسیاری را در فصلی که معروف به فصل خلوت سالنهای تئاتری است به سالنها بکشاند.
مسلم خراسانی کارگردان نمایش "داستان باغ وحش" با اشاره به روند شکلگیری این اثر نمایشی گفت: نمایشنامههای معروف جهان یک سری مضامین دارند که معمولا مربوط به ملیت خاصی هم نیستند. یکی از دلایل من برای انتخاب این متن اولا پرداخت خوب کاراکترها بود و دیگر اینکه ساختار متن دارای یک روایت خطی است و اجازه میدهد یک کاراکتر به طور کامل روی صحنه پرورش پیدا کند. برخلاف جریانهای حال حاضر تئاتر که بیشتر به سمت روایتهای غیر خطی میروند و از روایتهای اپیزودی و یا جریانهای پست مدرن که داستانگویی نمیکنند و شخصیتی هم به گونهای مستقیم به تماشاگر معرفی نمیکنند من علاقمند بودم برخلاف جریانهای مرسوم اثری را انتخاب کنم که اولا وحدت زمان و مکان داشته باشد و با استمرار زمانی و مکانی پرداخت کاراکترها را روی صحنه داشته باشیم.
خراسانی تمها و درونمایههای بیشماری که در این اثر وجود دارد را یکی دیگر از دلایل انتخاب چنین نمایشنامهای عنوان کرد و افزود:درون مایههای تنهایی، عدم ارتباط، بریدن از خدا، اختلافات طبقاتی زیاد، پوچی و درونمایههایی که به فلسفه اگزیستانسیالستی برمیگردد از جمله مواردی است که میتوان در این نمایش به آنها اشاره کرد و من با اینکه این اثر از یک نویسنده آمریکایی ترجمه شده است آن را خیلی آمریکایی نمیدانم چراکه درونمایههای مشترک زیادی با ملیتهای مختلف دارد.
او در خصوص شیوه اجرای نمایش نیز ادامه داد: تماشاگر باید متن نمایش را دقیق مطالعه کرده باشد تا متوجه شود که چه تغییرات کوچکی در متن و یا اجرای ما صورت گرفته است. اولا در نمایشنامه اصلی دو نیمکت رو به تماشاگر وجود دارند و ما این دو نیمکت را به یک نیمکت کاهش دادیم که بر این اساس نیمکت دوم همان جایگاه تماشاگران است. نکته مهم در کار ما که روی طراحی صحنه ما شکل میگیرد محل استقرار نیمکت است که به گونهای قرار گرفته است که در انتهای سمت چپ صحنه از دید تماشاگر در منتها علیه کناری، یک گوشه قرار گرفته است که وقتی کاراکتر جری در منتها علیه سمت چپ جلو نزدیک تماشاگر قرار میگیرد یک خط کاملا اوریب روی صحنه شکل میگیرد که گویا یک زاویه دید به صحنه تحمیل میشود و یک قسمت اعظمی از صحنه نمایش هم خالی میماند و یک عدم توازن صحنهای هم در صحنه نمایش کاملا مشهود است بنابراین ما در یک قسمت صحنه سنگینی میکنیم و در واقع آن جای خالی قرار است بازتاب آن اختلاف طبقاتی، سکوت و انزوایی که اکثر کاراکترهای ما با آن درگیر هستند و در کل متن مشهود است، باشد.
او در خصوص روند انتخاب بازیگران این نمایش نیز خاطرنشان کرد: من چند گزینه برای انتخاب بازیگر در ذهن داشتم. اولا میخواستم بازیگری انتخاب کنم که سن و سال قابل قبولی داشته باشد چون بازیگر مقابل من یک فرد چهل ساله است که زن و دو فرزند دارد و مدیر یک شرکت است اما به دلیل سبک بازی خاصی که ما برای این کار در نظر گرفتیم سعی کردیم بیشتر به خود موقعیت بپردازیم تا اینکه بخواهیم سن و سال یک شخص را در بازی نمایش دهیم و سعی کردیم بیشتر موقعیت پرداخت و باور پذیر شود به همین دلیل من از یک بازیگر جوان استفاده کردم که در واقعیت حتی سن و سالی کمتر از خود من دارد. از این رو از بازیگر هم خواستم که با صداسازی کاراکتر را بازی نکند و فکوس اصلی او بر موقعیت نمایش باشد.
این کارگردان در رابطه با انتخاب تماشاخانه انتظامی برای اجرای نمایش خود توضیح داد: من ابتدا برای تئاتر شهر تقاضای اجرا داده بودم اما چون مدت زمان زیادی در نوبت بودیم و تقاضای ما بیجواب ماند و زمانی که پیگیری کردیم به ما گفته شد که دوباره باید برای سال جدید تقاضای سالن بدهیم. از آنجا که این طور به نظر میرسید که ممکن است که باز هم تقاضای ما برای گرفتن سالن در تئاتر شهر بیثمر بماند من برای سالن انتظامی درخواست سالن کردم.
در پاسخ به این سوال که آیا اجرای همزمان سه نمایش در این سالن و ترافیک بالای آن با توجه به حجم کوچکی که دارد لطمهای به اجرای این نمایش از نظر کیفی زده یا نه، گفت: کسانی که در این سالن اجرا دارند هم دانشجو هستند و من شخصا با این موضوع مشکلی ندارم مقداری برای مسئله که زمانی که اجرای نمایشمان به پایان میرسد باید سریع سالن را تخلیه کنیم و تحویل گروه نمایش بعدی بدهیم و تاکید هم دارند که سر زمان مقرر اجرا را شروع کنیم یک مقدار باعث ایجاد عجله و دست پاچگی گروه نمایش میشود برای اینکه زودتر سالن را تخلیه کنند و من هم با آن کنار آمدم در صورتی که سالن انتظامی با دو اجرا کار خود را شروع میکرد اما به طور کلی چون تقاضا بسیار زیاد بود سه کار را در برنامه اجرایی این سالن گذاشته اند.
نمایش "داستان باغ وحش " نوشته ادوارد آلبی به کارگردانی مسلم خراسانی و با نقش آفرینی حمید پاکنیا و مسلم خراسانی تا 15 اسفند هر شب به جز شنبهها ساعت 16:30در تماشاخانه استاد انتظامی خانه هنرمندان روی صحنه میرود.
تئاتر «داستان باغ وحش»