چارسو پرس: از زمان اکران «آروارهها»، درباره کوسهها دهها فیلم کوچک و بزرگ ساخته شده است که اکثرشان کیفیت بالایی ندارند اما میتوانند سرگرمکننده باشند. با اکران فیلم «مگ ۲: گودال» و فروش غیرمنتظرهی آن در گیشه (علیرغم کیفیت پایینی که دارد)، حالا شاید بهترین زمان باشد تا به آثار کوسهای هیجانانگیز دهههای اخیر نگاهی داشته باشیم.
اولین حضور کوسهها در دنیای سینما به مستند «مرگ سفید» (۱۹۳۶) بازمیگردد اما اولین نسخهی داستانی را باید «مبارزان کوسه» (۱۹۵۶) به کارگردانی جری هاپر بدانیم که کیفیت بسیار پایینی هم دارد. فیلم پرسروصدای بعدی یک دههی بعد از راه رسید، «کوسه!» (۱۹۶۹) اثر ساموئل فولر، با بازی برت رینولدز که آنهم افتضاح و نیمهکاره بود (پس از به قتل رسیدن یکی از بدلکاران توسط کوسه، ساموئل فولر فیلم را رها کرد. استودیو که از این اتفاق خوشحال شده بود، تلاش کرد تا از مرگ بدلکار نگونبخت به نفع خود استفاده کند و فیلم را بدون تدوین مناسب روی پرده فرستاد). به نظر نمیرسید که کوسهها دیگر شانسی برای خودنمایی در هالیوود داشته باشند تا اینکه اواسط دههی ۷۰ میلادی، آروارهها از راه رسید و همه را غافلگیر کرد.
۱۲- شارکنادو (Sharknado)
- سال انتشار: ۲۰۱۳
- کارگردان: آنتونی سی. فرانته
- بازیگران: ایان زیرینگ، جان هرد، کسی اسکربو، جیسون سیمونز، آبری پیپلز، چاک هیتینگر، کانر ویل
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۳.۳ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۷۴ از ۱۰۰
«شارکنادو» در حقیقت فیلم احمقانه و مضحکی است اما شاید نکته همین باشد و زیبایی مجموعه در سکانسهای دیوانهوار آن نهفته است. در قسمت اول – که وضعیت بهتری نسبت به دنبالههای بعدی دارد – ما با نوع جدیدی از کوسهها آشنا میشویم که بهواسطهی گردباد به مناطق مختلف لس آنجلس میروند و آدمها را به قتل میرسانند. قهرمان قصه، یک کافهدار به نام فین (ایان زیرینگ) است که میخواهد خانوادهاش را نجات دهد، این کار آسان به نظر نمیرسد اما فین آدم باهوشی است و معمولا یک راه کارآمد برای نجات افراد مختلف پیدا میکند.
در شارکنادو خبری از واقعگرایی و جدیت نیست، همهچیز در کمدیترین حالت ممکن دنبال میشود و سازندگان هر ایدهی غیرعادی و توهینآمیزی که به ذهنشان رسیده است را پیادهسازی کردهاند. علاوه بر حضور کوتاه چند بازیگر سرشناس، سکانسهای اکشن فیلم را هم احتمالا بهراحتی فراموش نخواهید کرد زیرا چیزی شبیه به آنها را ندیدهاید.
۱۱- ۴۷ متر پایین تر (۴۷Meters Down)
- سال انتشار: ۲۰۱۷
- کارگردان: یوهانس رابرتس
- بازیگران: مندی مور، کلر هولت، یانی گلمن، کریس جی. جانسون، سانتیاگو سگورا، متیو موداین
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۵.۶ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۵۲ از ۱۰۰
«۴۷ متر پایینتر» بیشتر از اینکه ترسناک باشد، یک تریلر روانشناختی است که بهتدریج تعلیقآمیزتر میشود. لیزا (مندی مور) و کیت (کلر هولت) دو خواهر هستند که به مکزیک سفر کردهاند و تصمیم میگیرند تا به غواصی بروند و کوسهها را تماشا کنند. با اینکه آنها از وضعیت آشفتهی کشتی و کاپیتان آن آگاهی دارند اما برنامههای خود را لغو نمیکنند و پیش میروند.
در پروسهی تماشای کوسهها، کابل قفس آنها جدا میشود تا زیر آب زندانی شوند و حالا باید قدمهای بعدی خود را با احتیاط بردارند. آنها میتوانند منتظر بمانند تا گروه نجات از راه برسد اما ممکن است اکسیژن تمام کنند یا میتوانند از قفس خارج شوند و به سمت بالا شنا کنند که در این صورت، در مقابل کوسهها قرار خواهند گرفت. فیلم چند سکانس مرگ هم دارد اما چندان خشن نیست و یوهانس رابرتس بیشتر علاقهمند است که مخاطب را بدون خونریزی مضطرب کند.
۱۰- طعمه (Bait)
- سال انتشار: ۲۰۱۲
- کارگردان: کیمبل رندل
- بازیگران: خاویر ساموئل، شارنی وینسن، چی یووو، الکس راسل، فیبی تانکین، جولین مکمان، دنیل وایلی
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۵.۲ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۴۶ از ۱۰۰
پس از وقوع یک سونامی بزرگ، شهر را آب میگیرد. گروهی از آدمها در یک فروشگاه محبوس میشوند و باید راهی برای نجات پیدا کنند. این سونامی اما چند کوسهی سفید خطرناک را هم به شهر آورده است که حالا در خیابانهای آبگرفتهی شهر پرسه میزنند و آدمها را سربهنیست میکنند. این کوسهها و بازماندگان فروشگاه مقابل یکدیگر قرار میگیرند و یک نبرد خونین میان آنها شکل میگیرد.
«طعمه» در مجموع فیلم متوسطی است، بلندپروازی نمیکند، داستان چندان غافلگیرکنندهای ندارد و اهمیت زیادی به شخصیتها نمیدهد، با وجود این، کیمبل رندل از حاشیه دوری کرده و یک فیلم ساده اما سرگرمکننده ساخته است که ادعایی ندارد و میتواند راضیکننده باشد. فیلم به صورت سهبعدی اکران شد اما نسخهی سهبعدی آن دستکمی از فاجعه ندارد و بهتر است همان نسخهی دوبعدی را تماشا کنید.
۹- ۴۷ متر پایین تر: آزاد شده (۴۷Meters Down: Uncaged)
- سال انتشار: ۲۰۱۹
- کارگردان: یوهانس رابرتس
- بازیگران: سیستین استالونه، سوفی نیلیس، کورین فاکس، نیا لانگ، جان کوربت، بیریان جو، داوی سانتوس
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۵ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۴۵ از ۱۰۰
«آزاد شده» اگرچه نام ۴۷ متر پایینتر را یدک میکشد اما هیچ بازیگر مشترکی ندارد و قصهاش به مسیر متفاوتی میرود، در نتیجه میتوانیم آن را به چشم یک فیلم مستقل ببینیم. این بار با گروهی از غواصهای جوان همراه میشویم که میخواهند خرابههای یک شهر کهن که قرنهاست زیر آب رفته است را از نزدیک مشاهده کنند. مطابق معمول، نقشههای آنها درست پیش نمیرود و آنجا گرفتار میشوند، حالا پیش از آنکه اکسیژن تمام شود، جوانان قصه باید راهی برای بازگشت به سطح آب پیدا کنند. به این شرایط پیچیده، کوسههای سفید را هم اضافه کنید که گرسنه هستند و میخواهند شخصیتها را شکار کنند.
برخلاف قسمت اول که از چهرههای سرشناسی همچون مندی مور، کلر هولت و متیو موداین بهره میبرد، آزاد شده تیم بازیگری گمنامی دارد اما از نظر کیفی، بهتر از نسخهی پیشین است، سکانسهای هیجانانگیز بیشتری دارد و مرگ شخصیتها را جذابتر به تصویر میکشد. علاوه بر این، کوسههای قصه نیز تفاوت جالبی با نمونههای مشابه دارند، آنها نابینا هستند و از طریق صدا شکار میکنند.
۸- مگ (The Meg)
- سال انتشار: ۲۰۱۸
- کارگردان: جان ترتلتاب
- بازیگران: جیسون استاتهام، لی بینگبینگ، رین ویلسون، روبی رز، وینستون چائو، کلیف کرتیس، پیج کندی
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۵.۶ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۴۶ از ۱۰۰
جان ترتلتاب در «مگ» سعی میکند تا عناصر ترسناک رویارویی با یک کوسهی بزرگ را کنار بگذارد و یک فیلم اکشن خالص ارائه دهد. پس از ناپدید شدن زیردریایی یک شرکت، آنها جوناس تیلور (جیسون استاتهام) را استخدام میکنند تا راز گم شدن آن را کشف کند. او در اولین قدم، این زیردریایی را پیدا میکند و اعضای خدمه را نجات میدهد اما همزمان از یک حقیقت وهمانگیز آگاه میشود، اینکه در این دریا یک مگالودون (یک گونهی عظیمالجثه از کوسه که میلیونها سال قبل منقرض شد) وجود دارد.
چنین هیولای قاتلی میتواند یک خطر جدی برای هر کسی باشد که به دریا قدم میگذارد، بنابراین جوناس و دیگر اعضای تیم تصمیم میگیرند تا پیش از آنکه فجایع بزرگتری رخ دهد، جلوی مگالودون قصه را بگیرند و آن را به قتل برسانند. داستان قابلپیشبینی است، بازیگران بیگمان فیلم را جدی نگرفتهاند و جان ترتلتاب هم به عرضهی یک برداشت جدی از کوسهها علاقهای ندارد؛ با این حال، این فیلم اقتباسی از کتاب «مگ: رمانی از ترس عمیق» نوشتهی استیو آلتن، علیرغم ضعفهایش سرگرمکننده از آب در آمده است. متاسفانه قسمت دوم که مدتی قبل اکران شد، وضعیت متفاوتی دارد و افراطگری سازندگان و پافشاری آنها بر کمدی، باعث شد تا این نسخه حرفی برای گفتن نداشته باشد اما فیلم به فروش خوبی رسید تا احتمالا شرکت برادران وارنر تصمیم بگیرد که نسخهی سوم را هم بسازد.
۷- زندگی کوسه ها (Sharkwater)
- سال انتشار: ۲۰۰۶
- کارگردان: راب استوارت
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۹ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۷۹ از ۱۰۰
«زندگی کوسهها» ترسناک، تریلر یا اکشن نیست بلکه یک فیلم مستند درباره کوسهها است که اطلاعات جالبی در اختیار شما قرار میدهد. راب استوارت در این مستند تلاش کرده است تا دیدگاههای رایج نسبت به کوسهها را بررسی کند، فیلم همچنین به شکارچیان غیرقانونی کوسهها میپردازد که آسیب زیادی در سالهای اخیر به این گونه وارد کردهاند. جمعیت کوسهها به تدریج در حال کمتر شدن است و باید دید دولتها چه چارهای برای این مشکل میاندیشند.
افزون بر این، استوارت به این مسئله اشاره میکند که برداشتهای سینمایی از این موجود تا چه اندازه غلط است و آنها علاقهای به شکار انسان ندارند. با اینکه مستندهای متعددی پیرامون کوسهها ساخته شده است اما این ساختهی راب استوارت به موضوعات مهمی میپردازد و پرترهای مثبت از آنها ارائه میدهد. اگر میخواهید از کوسهها بیشتر بدانید، این مستند میتوانید یک گزینهی مناسب باشد.
۶- دریای آبی عمیق (Deep Blue Sea)
- سال انتشار: ۱۹۹۹
- کارگردان: رنی هارلین
- بازیگران: سافرون باروز، توماس جین، مایکل راپاپورت، ژاکلین مککنزی، استلان اسکاشگورد، ساموئل ال. جکسون
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۵.۹ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۶۰ از ۱۰۰
این فیلم تریلر ترسناک رنی هارلین، از فیلمهای کوسهای خاطرهانگیز دههی ۹۰ میلادی است که البته میتوانست بهتر باشد. آزمایشات یک تیم علمی بر کوسهها باعث میشود تا آنها حتی از گذشته هم باهوشتر و خطرناکتر شوند و حالا این کوسهها قصد شکاری گروهی از دانشمندان را دارند که در ساختمانی زیر آب فعالیت میکنند. اعضای گروه که متوجه وخامت اوضاع شدهاند، باید از حملات ناگهانی و نوآورانهی کوسهها جان سالم به در ببرند و راهی برای فرار از این ساختمان پیدا کنند.
«دریای آبی عمیق» اثر اغراقآمیزی است اما در مجموع همهی انتظارات شما از چنین فیلمهایی را برآورده میکند. قصه قابلقبول است و از کنار کیفیت تیم بازیگری هم نباید عبور کرد. (خطر اسپویل) برگ برندهی فیلم را باید سکانس مرگ ساموئل ال جکسون بدانیم که هیچکس انتظارش را نداشت و آن را تا مدتها فراموش نخواهید کرد.
۵- آرواره ها ۲ (Jaws 2)
- سال انتشار: ۱۹۷۸
- کارگردان: جیننات وارک
- بازیگران: روی شایدر، لورین گری، مورای همیلتون، ژوزف ماسکولو، کالین ویلکاکس، سوزان فرنچ، کیث گوردن
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۵.۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۶۲ از ۱۰۰
هنگامی که سروکلهی یک کوسهی سفید دیگر پیدا میشود، افسر برودی (روی شایدر) سعی میکند تا دربارهی آن به شهردار هشدار دهد. شهردار اما باور نمیکند که رویدادهای قبلی بار دیگر تکرار شود و این هشدار را جدی نمیگیرد. کوسهی جدید اما دستکمی از قبلی ندارد و نه تنها ساکنان جزیره را تهدید میکند بلکه ممکن است مرگ پسران برودی که همراه با دوستانشان به سفر دریایی رفتهاند را هم رقم بزند.
ساخت قسمت دوم یکی از بهترین فیلمهای تاریخ معمولا به نتایج مثبتی ختم نمیشود و قابلپیشبینی بود که «آروارهها ۲» در حدواندازهی فیلم اصلی استیون اسپیلبرگ نباشد. با این همه، با یک فاجعهی تاریخی روبهرو نیستیم و این ساختهی جیننات وارک نسبتا قابلقبول است. فیلم کیفیت مناسبی دارد، خط داستانی آن پرکشش است و روی شایدر بار دیگر مهارتهای بازیگریاش را به رخ میکشد. قسمت دوم با همهی ضعفهایش، از دنبالههای توهینآمیز و ضعیف بعدی وضعیت بهتری دارد.
۴- صخره (The Reef)
- سال انتشار: ۲۰۱۰
- کارگردان: اندرو تراکی
- بازیگران: دامیان والش هاولینگ، زوئی نیلور، آردین پیکرینگ، گایتون گرنتلی، کایرن دارسی اسمیت، مارک سیمپسون
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۵.۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۰ از ۱۰۰
«صخره» همانند ۴۷ متر پایینتر، بیشتر یک تریلر خالص است تا فیلم ترسناک درباره کوسهها. گروهی از دوستان، باید یک کشتی تفریحی را به اندونزی تحویل دهند اما در این مسیر با یک صخره برخورد میکنند. کشتی واژگون میشود و بازماندگان وسایل ضروری را جمعآوری میکنند تا به جزیرهای بروند که در آن نزدیکی قرار دارد. کاپیتان کشتی مخالفت میکند و میگوید که در این آبها کوسه وجود دارد، باقی اعضای گروه به حرف او گوش نمیدهند و میروند تا اینکه متوجه میشوند توسط یک کوسهی سفید محاصره شدهاند.
اندرو تراکی سعی کرده است تا واقعگرایی را در کانون توجه قرار دهد، در نتیجه فیلم به چشمگیری و هیجانانگیزی دیگر آثار کوسهای نیست اما دقیقا به همین دلیل است که صخره ارزش تماشا دارد. خبری از لحظات خونین یا اغراقآمیز نیست و سازندگان به جای استفاده از جلوههای ویژه، ویدیوهایی از کوسههای واقعی را ضبط کردهاند و در فیلم قرار دادهاند تا رویدادها به واقعیت نزدیک شوند.
۳- آب های آزاد (Open Water)
- سال انتشار: ۲۰۰۳
- کارگردان: کریس کنتیس
- بازیگران: بلانچارد راین، دانیل تراویز، سال استین، مایلک ای ویلیامسون، کریستینا زناتو، جان چارلز
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۵.۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۷۲ از ۱۰۰
«آبهای آزاد» زیرژانر فیلمهای کوسهای را وارد مرحلهی تازهای میکند. دنیل (دانیل تراویز) و سوزان (بلانچارد راین) همراه با یک گروه به غواصی میروند اما یک اتفاق عجیب برایشان رخ میدهد. اعضای گروه به جز دنیل و سوزان به کشتی بازمیگردند و مسئول گروه به اشتباه فکر میکند که همه را سوار کرده است و میرود. هنگامی که زوج قصه به سطح آب میآیند، متوجه میشوند که تنها ماندهاند و اطرافشان هیچچیز جز آب نیست. حالا آنها هیچ راهی ندارند جز اینکه زنده بمانند و منتظر نجات باشند.
مشابه صخره، کریس کنتیس سعی کرده است تا یک فیلم مینیمال و واقعگرایانه بسازد و اینجا هم به جای کوسههای رایانهای، از کوسههای واقعی استفاده شده است. فیلم سکانسهای اکشن هیجانانگیز یا جامپاسکر ندارد اما استرس زیادی به شما وارد میکند، کافی است خودتان را لحظهای جای شخصیتها بگذارید تا ترس وجودتان را تسخیر کند. ناگفته نماند که فیلم بر اساس یک داستان واقعی ساخته شده است، تام و ایلین لونرگان سال ۱۹۹۸ به غواصی رفتند و مسئول کشتی، آنها را فراموش کرد، متاسفانه جسد این زوج هرگز پیدا نشد.
۲- آب های کم عمق (The Shallows)
- سال انتشار: ۲۰۱۶
- کارگردان: ژائومه کولت-سرا
- بازیگران: بلیک لایولی، اسکار جانادا، برت کالن، جنل بیلی، چلسیا مودی، جوزف سالاس، پابلو کالوا
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶.۳ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۷۸ از ۱۰۰
«آبهای کمعمق» با تبلیغات محدود روی پرده رفت اما کیفیت خوب آن باعث شد تا مخاطبان زیادی پیدا کند و در مجموع فیلم قابلدفاعی درباره کوسهها است. قصه پیرامون نانسی (بلیک لایولی) اتفاق میافتد که مادرش را از دست داده و حالا به مکزیک سفر کرده است تا به همان ساحلی برود که مادر فقیدش قدیمالایام رفته بود. فیلم شروع آرامی دارد اما پس از ورود کوسهی سفید قاتل، شرایط عوض میشود. برگ بندهی فیلم شاید این باشد که ژائومه کولت-سرا از نشان دادن کامل کوسه خودداری کرده است تا او را به موجودی مرموز و ترسناک تبدیل کند.
مثل آروارهها، قصهی آبهای کمعمق پیچیدگی خاصی ندارد اما کولت-سرا از منابع معدود خود به بهترین شکل استفاده کرده است تا تعلیق ایجاد کند. هوشمندیهای قهرمان قصه هم به افزایش جذابیت قصه کمک کرده است، نانسی تصمیمات احمقانهای نمیگیرد و قدمهای بعدیاش در مسیر شکست دادن کوسه را درست و با احتیاط برمیدارد.
۱- آرواره ها (Jaws)
- سال انتشار: ۱۹۷۵
- کارگردان: استیون اسپیلبرگ
- بازیگران: روی شایدر، رابرت شاو، ریچارد درایفس، لورین گری، مورای همیلتون، کریس ربلو، رابرت نوین
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸.۱ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۷ از ۱۰۰
برترین فیلم تاریخ درباره کوسهها؛ اگر این شاهکار تکرارنشدنی استیون اسپیلبرگ وجود نداشت، شاید بسیاری از فیلمهای این فهرست هرگز ساخته نمیشد. از روزی که این فیلم اکران و به یک بلاکباستر بزرگ تبدیل شد، فیلمسازان و استودیوهای گوناگونی تلاش کردند تا با تقلید از آن، به موفقیتهای مشابهی برسند اما با گذشت چند دهه، هنوز فیلمی از راه نرسیده است که توانایی رقابت با آروارهها را داشته باشد. هنگامی که یک کوسهی سفید بزرگ، سواحل یک شهر کوچک را متشنج میکند، افسر پلیس، مارتین برودی (روی شایدر) با کمک یک زیستشناس به نام مت هوپر (ریچارد درایفس) و یک شکارچی کوسه به نام کوئینت (رابرت شاو) وارد عمل میشود تا این کوسه را از بین ببرد.
اسپیلبرگ نه تنها یک فیلم ترسناک درجهیک ساخته بلکه اهمیت زیادی برای شخصیتها قائل است و زمان زیادی را صرف پرداختن به آنها میکند، به همین دلیل مخاطب با این آدمها همذاتپنداری میکند و نگرانشان میشود. فیلم با گذشت چهار دهه، همچنان کیفیت خود را حفظ کرده است و تاثیرگذاری آن را هم نباید نادیده گرفت، آروارهها باعث شد تا آدمهای متعددی کابوس ببینند و برای همیشه از شنا کردن واهمه داشته باشند.
///.
منبع: دیجیمگ