چارسو پرس: یکی از فیلمهای مهم امسال فرانسوی که در بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن بسیار درخشید، محاکمه گلدمن (سدریک کان) است که از چهارشنبه ۲۷ سپتامبر به پرده ۲۸۷ سینما خواهد رفت و حتما به بحث و جدلهایی هم در رسانهها و هم بین تماشاگران دامن خواهد زد.
این اثر به دوران آخر زندگی یک مبارز انقلابی در ۱۹۷۵در فرانسه میپردازد که حکومت او را دستگیر، زندانی و به محکمه میکشد. فیلم با شروع دومین دور دادگاه پییر گلدمن به عنوان تروریست چپ گرای افراطی آغاز میشود که به خاطر چهار دزدی مسلحانه که یکی از آنها منجر به کشته شدن دو کارمند داروخانه بوده، در دور اول دادگاه به حبس ابد محکوم شده است. در فیلم بازیگر نقش پییر گلدمن (آریه ورتالتر) آنچنان نقش وی را پرجذبه بازی میکند، که تماشاگر حس میکند خود گلدمن را بر پرده میبیند!
در طول دادگاه، یک وکیل جوان (با بازی بسیار خوب آرتور هاراری) وکالت او را به عهده میگیرد، اما خیلی زود رابطه آنها تیره میشود؛ گلدمن که بسیار گریزان و تحریک کننده است، نتیجه دادگاه را به سوی نا مشخصی میکشاند. کارگردان، فیلم سحر کنندهای ساخته. او ما را بجای قضات مینشاند و در مورد محدودههای قضاوت، برایمان سئوال ایجاد میکند! او قضاوت تماشاگر درباره قضاوت کردن را به سئوال و جواب در این مورد تبدیل میکند.
در سالهای اخیر برخی از فیلمسازان فرانسوی مثل آلیس دیوپ با فیلم سنت عمر، ژوستین تریه با آناتومی یک سقوط و همین فیلم محاکمه گلدمن، وغیره، هسته مرکزی فیلم های خود را در صحنه داگاه متمرکز کردهاند. این چنین فیلمهایی اگر بازیگران قوی و دیالوگ نویسی پرقدرت و مجاب کننده و میزانسنهای هوشمندانه نداشته باشند بدون شک سریع با شکست روبرو میشوند، اما هر سه فیلم یاد شده از این ماجرا سربلند بیرون آمدهاند.
سدریک کان، با این فیلمش انگشت روی یکی از چهرههای بسیار دوست داشتنی چپ رادیکال و روشنفکر که خود نویسنده هم بوده، گذاشته و به قولی به شناساندن یک تروریسم مدرن و روشنفکر پرداخته است. این چهره مبارزاتی فرانسه در دهه ۱۹۶۰/ ۱۹۷۰ که بعدا به زندان افتاد، در زندان کتابی مربوط به خاطرات خود را نوشت که فروش بسیاری کرد و توجه منتقدین ادبی و نویسندگان را برانگیخته بود. کارگردان از این کتاب برداشت کرده، و تلاش داشته خود نویسنده را معرفی کند. گلدمن یک یهودی لهستانی تبار بوده که در فرانسه بدنیا آمده و با آزاد اندیشی که داشته، بخاطر مبارزاتی که کرده بوده، برای بسیاری به یک قهرمان تبدیل شده بود که ایدهآلهای بسیاری از مردم در او تبلور پیدا کرده بودند. فیلم با اینکه سوژهاش در پنجاه سال پیش میگذرد، اما خیلی امروزی و تازه جلوه میکند، بعنوان مثال در رابطه پلیس با مردم و خشونتی که وی بکار میبرد.
کارگردان فیلم درباره اثرش میگوید: «از محاکمه گلدمن، میتوان یک روایت جامعه شناسانه امروز هم بدست داد. جامعه امروز فرانسه هم بنوعی بین راست افراطی و چپ افراطی در نوسان است، هر آن ممکن به طرفی بچرخد. در رابطه با پلیس، گلدمن بسیار رادیکال بود، در حالیکه وکیلش، معرف یک تفکر میانهرو است.»
سدریک کان، در سال ۱۹۶۶ در حومه پاریس به دنیا آمده از نوجوانی بسیار به سینما علاقهمند شده و ابتدا دستیار مونتاژ یکی از مهمترین تدوینگران فرانسوی یان دده، شد و روی فیلمهای موریس پیالا که کار میکرد، آنجا بسیار آموخت. بعدا شروع به کارگردانی کرد که فیلم عبادت ساخته او در بخش مسابقه جشنواره برلین ۲۰۱۸ بسیار مورد توجه قرار گرفت و بازیگرش برنده جایزه شد. خود وی به عنوان بازیگر هم در بسیاری از جشنوارهها شرکت کرده و بعنوان کارگردان تاکنون ۱۴ فیلم بلند ساخته که آخرینش در جشنواره ونیز امسال با عنوان «پشت صحنه» به نمایش در آمد که نوعی فیلم در فیلم است و مشکلات فیلمسازی را مطرح میکند.
منبع: سینما سینما
نویسنده: محمد حقیقت