چارسو پرس: «هیچی به شما تعلق نمیگیرد! شما میبازید! روز خوش قربان!» فصل جوایز نزدیک است و همراه آن، لذت و ناامیدی فرا خواهد رسید. دیدن نامزد شدن بازیگران و فیلمسازان بزرگی که مورد ستایش مخاطبان و منتقدان قرار گرفتهاند، در جشنوارهی اسکار یا هر جشنوارهی دیگری، همیشه لذتبخش است و اگر بتوانند جایزه را به خانه ببرند، حتی لذتبخشتر هم میشود، اما بر همین اساس، فیلمها و بازیگرانی که نادیده گرفته میشوند هم میتوانند باعث ناراحتی شوند. سالهای اخیر هم از این قاعده مستثنی نبودهاند و تعدادی نقشآفرینی بزرگ قدرنادیده داشتیم که به آنچه سزاوارش بودند نرسیدند؛ به خصوص توسط اسکار.
۱۰ نقشآفرینی برگزیدهی این مقاله، به دلایل مختلفی قدرنادیده به حساب میآیند. بعضیهایشان از فیلمهای موردپسند منتقدان سر بر آوردهاند و برخی دیگر از علایق مخاطبان، اما همهی آنها لایق عشق و توجه بیشتری هستند و همراه آنها شاید بتوانند جایزه هم بگیرند. لیستی که در ادامه میآید، هیچ ترتیب خاصی ندارد. در ادامه نگاهی میاندازیم به نقشآفرینیهای قدرنادیدهای که میتوانستند دنیا را به آتش بکشند و در فصل جوایز بدرخشند.
۱۰. لئوناردو دیکاپریو در نقش ارنست برکهارت در «قاتلان ماه کامل» (Killers of the Flower Moon)
- سال تولید: ۲۰۲۳
- کارگردان: مارتین اسکورسیزی
- سایر بازیگران: رابرت دنیرو، لیلی گلداستون
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۳ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۹ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۷ از ۱۰
حالا دیگر همه میدانند که مارتین اسکورسیزی و لئوناردو دیکاپریو با هم یک رابطهی کاری بینظیر دارند؛ این دو نفر همکاری خود را از سال ۲۰۰۲، با فیلم «دارودستههای نیویورکی» (Gangs of New York) آغاز کردند. اگرچه در رابطه با آن فیلم، شاید بتوان گفت که دنیل دی-لوئیس فیلم را تحت تاثیر خودش قرار داد، اما بعدتر وقتی که نوبت به فیلمهای «هوانورد» (The Aviator) و «گرگ وال استریت» (The Wolf of Wall Street) رسید، دیکاپریو ثابت کرد که بازیگر سایهها نیست.
این همکاریهای جذاب اسکورسیزی و دیکاپریو تا سال ۲۰۲۳ و درام جنایی-تاریخی حماسی «قاتلان ماه کامل» ادامه پیدا کرد. «قاتلان ماه کامل» توانستهاست نامزد ۹ اسکار شود. دیدن نام لیلی گلداستون و رابرت د نیرو در بین نامزدهای بهترین بازیگر نقش اصلی زن و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد خوشحالکننده است، اما دیکاپریو هم به اندازهی آنها درخشان و دیدنی بود و او بیتردید از بهترین بازیگران سال ۲۰۲۳ است.
دانستن این حقیقت که او نامزد جایزه نشدهاست باعث تعجب میشود. با این حال، دیکاپریو پیش از این توانسته اسکار را به خانه ببرد و بارها نامزد دریافت این جایزه شدهاست. با اینحال باید نقشآفرینی درخشان دیکاپریو را ستایش کرد؛ با توجه به این که این شخصیت، تا جه اندازه با شخصیتهای دیگری که او پیش از این به آنها جان بخشیده، متفاوت است.
۹. مارگو رابی در نقش نلی لاروی در «بابیلون» (Babylon)
- سال تولید: ۲۰۲۲
- کارگردان: دیمین شزل
- سایر بازیگران: برد پیت، دیهگو کالوا
- امتیاز راتن تومیتوز: ۵۷ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۱ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۱ از ۱۰
«بابیلون» هرگز قرار نبود فیلمی برای تمام سلایق باشد. دیمین شزل ریسک بزرگی کرد و بعد از موفقیت فیلمهای قبلیاش، «شلاق» (Whiplash)، «لا لا لند» (La La Land) و «نخستین مرد» (First Man) که آخرین آنها در گیشه نتوانست به موفقیت دست پیدا کند، تصمیم به ساختن فیلمی حماسی گرفت که بیش از سه ساعت طول داشت و دربارهی هالیوود دههی ۲۰ و ۳۰ میلادی بود. این فیلم، نامهای عاشقانه به سینما است، اما نگاه تند و نقادانهای هم به خود صنعت سینما دارد؛ فیلمهای ساخته شده را ستایش میکند، اما نحوهی ساختهشدن آنها را محکوم.
پیامی که فیلم قصد فرستادنش را دارد، بین ساعتهای طولانی فیلم گم میشود و بسیاری از مخاطبان نمیتوانند با آن ارتباط برقرار کنند، با اینحال «بابیلون» از نظر فنی یک فیلم خارقالعاده است و مارگو رابی در نقش نلی لاروی در آن، دیدنی. لاروی یک بازیگر الهامبخش است که داستان ظهور و افول تراژیکاش جذاب و درگیرکننده میباشد. نامزد نشدن رابی برای نقش آفرینیاش در «باربی»، بیشتر از نامزد نشدنش برای «بابیلون»، مورد توجه رسانهها قرار گرفت، اما رابی در «بابیلون» نقشی را ایفا میکند که تا به امروز، سختترین، جسورانهترین و پیچیدهترین تقش افرینیاش است. هردوی این فیلمها و نقشآفرینی رابی در آنها به اندازهی کافی مورد توجه قرار نگرفتند و تبدیل به دو نقشآفرینی قدرنادیده شدند.
۸. بری کیوگن در نقش الیور کوئیک در «سالتبرن» (Saltburn)
- سال تولید: ۲۰۲۳
- کارگردان: امرالد فنل
- سایر بازیگران: برد پیت، دیهگو کالوا
- امتیاز راتن تومیتوز: ۷۱ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۱ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۱ از ۱۰
وقتی صحبت از فیلمهایی باشد که قرار نبوده همه از آنها خوششان بیاید، «سالتبرن» یکی از آنها است. این فیلم خیلی زود تبدیل به یکی از بحث برانگیزترین فیلمهای سال ۲۰۲۳ شد. این فیلم شامل صحنههایی است که میتوانند برای بعضی از بینندگان اذیتکننده و مشمئزکننده باشند و مردم بعد از دیدن این صحنهها راهی جز صحبت کردن دربارهی آنها نداشتند.
داستان این فیلم که روایتکنندهی قصهی تطبیق پیدا کردن یک مرد جوان با آداب و رسومات طبقات مرفه جامعه است، میتواند برای تمام بازیگران درگیر ساخت، فرصتی خارقالعاده برای درخشیدن باشد، اما بری کیوگن، به عنوان قهرمان، از همه بیشتر میدرخشد. کیوگن در تمام فیلمهایی که طی چند سال اخیر در آنها ظاهر شده، عالی بودهاست، اما نقش اصلی او در «سالتبرن»، چیزی جدید است و بیشک به او کمک خواهد کرد که تبدیل به یکی از بهترین بازیگران جوان هالیوود شود.
شخصیت او پیچیده است، چیزی تراژیک که داستان غافلگیرکنندهای دارد و همیشه میتواند جذاب باشد و کیوگن به طرز خیرهکنندهای موفق میشود تمام این ویژگیها را روی پردهی نقرهای بازآفرینی کند. نقشآفرینی او، اگر کسی از پایانبندی «سالتبرن» آگاهی داشتهباشد، حتی جذابتر هم میشود. عدم توجه جشنوارهها به این نقشآفرینی درخشان کیوگن، آن را تبدیل به یک نقشآفرینی قدرنادیده میکند.
۷. جودی کومر در نقش مارگریت دو کاروژ در «آخرین دوئل» (The Last Duel)
- سال تولید: ۲۰۲۱
- کارگردان: ریدلی اسکات
- سایر بازیگران: مت دیمون، بن افلک
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۵ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۷ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۴ از ۱۰
وقتی که به اندازهی ریدلی اسکات فیلم ساخته باشید و کارنامهای به پرباری او داشته باشید، بیشک تعدادی از فیلمهای شما با استقبال روبهرو نخواهند شد. «آخرین دوئل» از نظر مالی یک شکست تمام عیار بود و شاید بتوان او را یکی از قربانیان ویروس کووید ۱۹ دانست، اما در همان حال، یک فیلم جسور هم بود که احتمالا با توجه به مضامین سنگینی که در یک بافت تاریخی به آنها اشاره مینمود، اگر در سال دیگری اکران میشد هم نمیتوانست مخاطبان زیادی داشته باشد.
شاید ساختار خاص فیلم بعضی از مخاطبان را ناامید کرده است، در حالی که بعضی دیگر از مخاطبان از داستان ناامید شدهاند، اما نقشآفرینیای به خوبی نقشآفرینی جودی کومر نباید هرگز توسط اسکار نادیده گرفته میشد. شخصیت او، مارگریت دو کاروژ، در مرکز تناقضات فیلم قرار دارد، اما بسیار بیشتر از یک قربانی به نظر میرسد؛ آن هم در داستانی که تمرکزش بر روی مردان است. پردهی آخر فیلم از نقطه نظر کاروژ روایت میشود و او را تبدیل به نقش اصلی بیرقیب فیلم میکند. کار کومر در اینجا خیرهکننده، پیچیده، تاثیرگذار و احتمالا نقطهی قوت یک فیلم جسورانه است و شاید بهتر بود تبدیل به یک نقشآفرینی قدرنادیده نمیشد.
۶. اسکار ایزاک در نقش لوین دیویس در «درون لوین دیویس» (Inside Llewyn Davis)
- سال تولید: ۲۰۱۳
- کارگردان: برادران کوئن
- سایر بازیگران: کری مولیگان، جان گودمن
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۲ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۹۳ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۴ از ۱۰
تنها در بدترین دنیای قابل تصور، «درون لوین دیویس» میتوانست بدون نامزدی در مراسم اسکار، فصل جوایز را به پایان برساند. در دنیای نه خیلی ایدهآل ما، این فیلم تنها در دو بخش نامزد اسکار شد؛ بهترین تصویربرداری و بهترین ترکیب صدا. با اینحال در دنیایی بهتر، این فیلم باید حداقل در پنج رشتهی دیگر هم نامزد دریافت اسکار میشد و یا در بدترین حالت، برای نقشآفرینی درخشان اسکار ایزاک به عنوان بازیگر نقش اصلی، به رقابت در اسکار میپرداخت.
«درون لوین دیویس» یک درام شخصیتی است با مقداری کمدی؛ البته کمتر از آن مقدار کمدیای که از فیلمی ساخته شده توسط برادران کوئن انتظار میرود. پیشبرندهی فیلم ایزاک است. او نقش یک خوانندهی فولک آسیبدیده، افسرده و ورشکسته را بازی میکند که زندگیاش طی کمتر از دو ساعت، از یک بدبختی به سوی بدبختی دیگر پیش میرود. این همان فیلمی بود که اسکار ایزاک و تواناییاش برای بازی در نقش اصلی را به همه نشان داد، اما تا به امروز، اسکاری که ایزاک برای این نقشآفرینی قدرنادیده باید میگرفت، توسط آکادمی به او اهدا نشده و ایزاک تا به امروز حتی نامزد اسکار هم نشدهاست.
۵. گلن هاوتون در نقش جیم بالسیل در «بلکبری» (BlackBerry)
- سال تولید: ۲۰۲۳
- کارگردان: مت جانسن
- سایر بازیگران: جی باروشل، مت جانسن
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۸ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۴ از ۱۰
ژانر زندگینامه، همین حالا هم یکی از ژانرهای سینمایی شناختهشده است و فیلمهای زیادی طبق قوانین مخصوص خودشان، توانستهاند داستانهای زندگینامهای موفق و متفاوتی را تعریف کنند، به اندازهای که امروزه اگر یک فیلم زندگینامهای بخواهد دیده شود، باید کار جدیدی انجام دهد و حتی انجام دادن کار جدید هم شاید کافی نباشد. یکی از مثالهای این چنینی، «بلکبری» است. فیلمی که ساختاری شبیه به «شبکهی اجتماعی» (The Social Network) را برمیدارد و آنرا تبدیل به یک کمدی تراژیک میکند.
این فیلم دربارهی ظهور و سقوط یک محصول پیشرو است. تلفن همراه هوشمندی که زمانی در اوج بود؛ پیش از این که یک سری اشتباهات مرگبار، همهچیز را به نابودی بکشاند. گلن هاوتون در این فیلم در نقش جیم بالسیل میدرخشد و اگرچه بخشهای کمدی شخصیت با توجه به تجربهی حضور هاوتون در سریال «فیلادلفیا همیشه آفتابی است» (It’s Always Sunny in Philadelphia) به راحتی درست از آب درمیآیند، این شخصیت چیزی متفاوتتر از سایرین است و علاوه بر کمدی، نیازمند تواناییهایی متفاوت است. تواناییهایی که هاوتون نشان میدهد آنها را، در حد کمال، دارد. متاسفانه «بلکبری» نتوانست به اندازهی کافی برای رقابت در فصل جوایز بدرخشد، اما یکی از قدرنادیدهترین فیلمهای سال ۲۰۲۳ است و نقشآفرینی هاوتون یک نقشافرینی قدرنادیده.
۴. پارک سو-دام در نقش کی-جانگ در «انگل» (Parasite)
- سال تولید: ۲۰۱۹
- کارگردان: بونگ جون-هو
- سایر بازیگران: سونگ کانک-هو، لی سون کیون
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۹ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۹۵ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۵ از ۱۰
یکی از دلهرهآورترین و بهترین برندگان برندهی اسکار بهترین فیلم تاریخ اسکار «انگل» است که توانست هنگام اکران، مورد ستایش بسیاری از منتقدان و مخاطبان قرار بگیرد. «انگل» فیلمی پرتنش، گاهی بامزه و در نهایت تراژیک است با داستانی دربارهی دو خانواده که به دنبال تفاوتهای طبقاتی دچار درگیری میشوند و در آن تمام بازیگران به بهترین شکل ممکن مقابل دوربین حاضر میشوند.
بدون اغراق، تمام بازیگران این فیلم دیدنی هستند و همهی آنها لایق برجستهشدن و دریافت نامزدی اسکار. بنابراین، سانگ کانگ-هو، لی سان-کیان، چو یو-جیانگ، چویی وو-شیک، پارک سو-دام، لی جانگ-ایون، جانگ هی-جین، پارک میون-هون، جانگ جی-سو و جانگ هیون-جان، میتوانند در این لیست قرار بگیرند و با این حال، اسکار، هیچ جایزهای به تیم بازیگری این فیلم نداد. اگر قرار باشد یکی از اعضای این تیم بازیگری را برای حضور در این لیست ۱۰ نقشآفرینی قدرنادیده برتر به نمایندگی از سایرین، جدا کنیم، آن یک نفر باید پارک سو-دام باشد. پارک، نقش دختر یکی از خانوادهها را ایفا میکند و موفق میشود سطح مشخصی از پیچیدگی و انسانیت را به شخصیت تراژیک خودش وارد کند.
۳. کالین فارل در نقش دیوید در «خرچنگ» (The lobster)
- سال تولید: ۲۰۱۵
- کارگردان: یورگوس لانتیموس
- سایر بازیگران: ریچل وایز، الیویا کولمن
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۷ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۲ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۱ از ۱۰
یورگوس لانتیموس با فیلمهای بعدی خود، «سوگلی» (The Favourite) و «بیچارگان» (Poor Things) توانست در اسکار موفقیتهای بیشتری کسب کند، اما «خرچنگ» احتمالا اولین فیلمی است که باعث شد او در سطح بینالمللی شناخته شود، اگرچه این فیلم هرگز نتوانست به اندازهی فیلمهای بعدی این کارگردان به موفقیت دست پیدا کند. این فیلم یک کمدی عاشقانه و علمی-تخیلی است که داستانش حول محور جامعهای میگردد که در آن، افراد مجرد مجبور هستند، طی مدت زمانی مشخص، برای خود یک شریک عاطفی پیدا کنند و اگر موفق به چنین کاری نشوند، مجازاتشان این است که تبدیل به حیوانی شوند که خودشان انتخاب میکنند.
نقشآفرینی کردن در چنین فیلم عجیبی، وظیفهای دشوار است و بازی کالین فارل در این فیلم، شاید بهترین نقشآفرینی کارنامهی هنری اوباشد. او در این فیلم پرترهی مردی احمق و غمگین که میتوان به آسانی با او همذاتپنداری کرد را ایفا میکند که مجبور میشود بخشی از جامعه باشد و به خواستههای آن تن دهد. وقتی هفت سال بعد، با فیلم «بنشیهای اینیشرین» شاهد مورد تقدیر قرار گرفتن او توسط اسکار شدیم، باعث خوشحالی بود، اما او میبایست برای نقشآفرینی قدرنادیده در فیلم «خرچنگ» هم مورد توجه رای دهندگان اسکار قرار میگرفت.
۲. آدام سندلر در نقش هاوارد رتنر در «جواهرات تراشنخورده» (Uncut Gems)
- سال تولید: ۲۰۱۹
- کارگردان: برادران سفدی
- سایر بازیگران: کوین گارنت، ایدینا منزل
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۱ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۹۲ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۴ از ۱۰
فیلمهای بد زیادی وجود دارند که آدام سندلر در آنها به ایفای نقش پرداخته و هیچکس نمیتواند چشمهایش را بر روی این حقیقت ببندد. سندلر در فیلمهای کمدی ضعیف زیادی بازی کردهاست؛ فیلمهایی که در گیشه موفق بودهاند، اما از نظر مخاطبان ارزش نداشتند. با این حال، سندلر اگر در محیط مناسب قرار بگیرد، بازیگری مستعد و توانا است؛ مانند درخشش در «عشق پریشان» (Punch-Drunk Love) و بعدتر، درخشش بیشتر در نقش اصلی فیلم برادران سفدی که سال ۲۰۱۹ اکران شد.
«جواهرات تراشنخورده» فیلمی است با سرعت بالا، استرسزا، جنایی، درام، دلهرهآور و یک کمدی تلخ از برادران سفدی که داستان هاوارد را دنبال میکند؛ در حالی که او سعی دارد از طریق قمار، کلاهبرداری و بالاکشیدن چند تکه جواهر، پول زیادی به جیب بزند. در نهایت اما با پیش رفتن فیلم، هاوارد بیشتر و بیشتر با افراد خطرناک درگیر میشود و در خطر فرو میرود. تعهدی که سندلر در ایفای نقشاش دارد خیرهکنندهاست و یکی از اصلیترین دلایل موفقیت فیلم برادران سفدی، نقشآفرینی درخشان اما قدرنادیده توسط اسکار آدام سندلر است. نقشآفرینی قدرنادیده توسط سندلر در این فیلم، شاید یکی از بهترین نقشآفرینیهای دههی ۲۰۱۰ میلادی باشد.
۱. جوزف گوردون لویت در نقش نیل در «پوست رازآمیز» (Mysterious Skin)
- سال تولید: ۲۰۰۴
- کارگردان: گرگ آراکی
- سایر بازیگران: بردی کوربت، میشل تراکتنبرگ
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۷ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۶ از ۱۰
این فیلم ابتدا سال ۲۰۰۴ اکران شد و بعدتر، سال ۲۰۰۵، به صورت گستردهتر، دوباره به اکران درآمد و تبدیل به یکی از بهترین فیلمهای آن سال شد. «پوست رازآلود» یک فیلم چالش برانگیز و درامی درگیرکننده است دربارهی دو مرد جوان با گذشتههای دردناک که به یکدیگر میرسند و برخی از حقایق عجیب را دربارهی زندگی خود کشف میکنند. بخش زیادی از زندگی گذشتهی این دو مرد جوان، از طریق بازگشت به گذشتهها، طی فیلم، به مخاطب نمایش داده میشود.
جوزف گوردون لویت، برای نقشآفرینیاش در «پوست رازآلود» به شهرت رسید و بعدها مشخص شد که این نقشآفرینی باعث شدهاست او بتواند تمام توان خود را به این فیلم عرضه کند. نقشآفرینی او در این فیلم بود که او را از دنیای بازیگران خوب، به دنیای بازیگران عالی منتقل کرد. لویت در این فیلم بینظیر است و اگرچه شاید خود فیلم به شهرتی که برای موفقیت در فصل جوایز به آن نیاز داشت، دست نیافت، اما به نظر میرسد نقشآفرینی لویت باید بیش از این مورد ستایش قرار میگرفت تا تبدیل به یک نقشآفرینی قدرنادیده نشود.
///.
منبع: دیجیمگ