پایگاه خبری تئاتر: نسیم خادم عباس: فریدون سورانی، یکی از پیشکسوتان تئاتر اصفهان است که در جشنواره استانی تئاتر اصفهان، حضوری پررنگ داشت و در کنار تماشای همه آثار شرکت کننده، به نقد و بررسی آن ها نیز پرداخت. درباره جشنواره امسال صحبت کوتاهی با او داشتیم.
شما در جشنواره امسال حضور داشتید و تمامی کارها را از نظر گذراندید. ارزیابی شما از آثار جشنواره چه بود؟
از مقایسه تئاتر کنونی اصفهان با آنچه که پیش تر و در سال های قبلی اجرا می شد، می توانم بگویم، تئاتر اصفهان ضعیف شده؛ از نمایشنامه هایی که برای اجرا انتخاب می شد، تا خود اجراها، در گذشته، مقام های بیشتری می آوردیم. حتی در اجراهای عموم نمایش ها، وضعیت بسیار متفاوت بود و اجراهای عمومی بسیار بهتری را شاهد بودیم. در جشنواره امسال، البته نمایش های خوبی را هم دیدم که لذت بردم که بعضا جزء برگزیده ها هم بودند. اما صحبت من، صحبت یک قرن سابقه تئاتری این شهر است. نمایش تا به مرحله کیفیت اجرای عموم نرسد، در حد همین جشنواره ها خواهد ماند.
برای خروج از این وضعیت چه باید کرد؟
زمانی در نمایش های ارحام صدر، یک سال می گذشت تا یک نفر بتواند بلیط تهیه کند. حتی در اجراهای آقای ایزدی و اکلیلی هم شرایط به همین شکل بود. شیوه ها و سبک های مختلفی در نمایش کار می شود که در تمامی آن ها باید مخاطب لحاظ گردد؛ چه در نمایش های کلاسیک، کارگاهی و حتی کمدی. به نظر من در آنچه که پیش آمده، همه به نوعی مسئولند. از مسئولین امر گرفته تا کسی که تئاتر کار می کند، و حتی مردمی که برای خرید بلیط اقدام می کنند، در اتفاقی که اکنون برای تئاتر افتاده سهیم هستند.
داوری جشنواره را در چه سطحی دیدید؟
داوری جشنواره نسبتاً متوسط بود. "قصه بگو یا بمیر" و "خیال بی خیال" استحقاق آنچه به دست آوردند را داشتند. در مورد "سندباد به روایت شبانه های شهرزاد" کمی تردید وجود داشت. البته جوایزی که اهدا شد در حد افراد نبود. مشکلی که وجود دارد این است که بعضاً داوران، سلیقه ای برخورد می کنند؛ این درحالی است که یک سری تکنیک و چارچوب برای داوری وجود دارد.
درباره اشکالی که به یکی از آثار شرکت کننده پیرامون تقلید و کپی وارد شده، چه صحبتی دارید؟
من اثری که می گویند از آن تقلید شده را ندیدم؛ اما قطعا هیئت داوری آنقدر اطلاعات و آگاهی دارند که متوجه این گونه مسائل شوند.
و اما صحبت هایی که امید نیاز در طول جشنواره و بعد از آن انجام داده و مخاطبش شما بودید؟
در جلسه نقد، من درباره نمایش ایشان صحبت کردم و انتظار جواب هایی درباره نمایش را داشتم. اما متاسفانه ایشان برخوردی غیر منطقی داشتند. در این نمایش محتوایی ساده و دیدگاهی سطحی نگر به دنیا انتخاب شده بود و مسأله عرفانی یا اجتماعی هم مطرح نشد. حتی از منظر کمدی، آنچه برای خنداندن مخاطب استفاده شده بود، سطحی بود و حتی نمایش های پنجاه سال پیش هم مردم را با چنین جملاتی به خنده وانمی داشتند.
در همین جلسه صحبتی درباره نمایش کودک داشتید؛
گفتم نیاز در کار کودک موفق تر بوده و همین متن را هم اگر برای کودکان اجرا می کرد، بهتر می توانست عمل کند. قصد پایین آوردن تئاتر کودک را ندارم، اما نوع آموزه هایی که در این نمایش استفاده شد برای کودکان مناسب تر بود: بدی نکنیم چون عاقبتش اینچنین است و ...
به نظر می رسد امید نیاز از صحبت شما برداشت دیگری داشته؛
ایشان گفتند که من تئاتر کودک را قبول ندارم. من مشکلی با تئاتر کودک ندارم. این روزها جشنواره کودک در حال برگزاری است و من هم به تماشای آثار می نشینم؛ بعضاً اجراهای کودک خود نیاز را هم دیده ام. صحبت من درباره دید کودکانه در نمایش بود.
شاید به این دلیل باشد که نیاز، فعال تئاتر کودک است و حتی در این زمینه تدریس می کند؛
به واسطه تبلیغات زیاد و نام های بزرگی که در همین آموزشگاه مطرح می شوند، توقع و انتظار مخاطب از کارگردان اثر بیشتر می شود.
فکر می کنید، مشکل صحبت های پیش آمده درباره "مردگان مشغول کارند" همین باشد؟
صحبت درباره این نمایش یا یک فرد خاص نیست. مشکل تئاتر اصفهان این است که اکثرا فراموش کرده اند تئاتر گفت و گو و فرهنگ است؛ نه پول درآوردن. امیدوارم مسئولین دلسوزانه و مسئولانه به این مسائل توجه کنند. تمامی این روبدادها در تاریخ تئاتر اصفهان ثبت خواهد شد؛ و چه بهتر که نام آدمی به عنوان فردی مسئول به یادگار بماند.
