طبیعی است مرور آنچه در سینمای کمدی ایران اتفاق افتاده و همچنان در جریان است، نیاز به آسیب‌شناسی دارد. اینکه اساسا چرا کمدی، گونه مورد علاقه اکثریت مخاطبان سینماروی ایرانی است؟ و چرا در غیاب یا کم‌رنگ‌شدن سایر گونه‌های سینمایی، اغلب کمدی‌ها در سطحی‌ترین شکل ممکن پذیرای علاقه‌مندان سینما هستند؟
حقیقتش را بخواهید، باید گفت پارادوکس غریبی را در تاریخ معاصر کشورمان تجربه می‌کنیم. در موقعیتی که سیر فزاینده شرایط بد اقتصادی باعث افسرده‌حالی جامعه و طبقات مطرح آن شده است، شاهد یکه‌تازی سینمای کمدی و فروش استثنائی فیلم «فسیل» (کریم امینی/ ۱۴۰۱) هستیم که تا تاریخ نوشتن این مطلب از مرز ۳۱۳ میلیارد تومان گذشته و در کنارش می‌بینیم که گرایش سینمادار و تولید‌کننده به فیلم کمدی است.
مهر ۱۳۷۶ کیانوش عیاری در شماره ۲۴ مجله «سینماتئاتر» یادداشتی کوتاه با عنوان «دچار تشویش شدم» نوشت درباره نگاهش به کمدی و نگرانی‌اش از بابت ساخت «روز باشکوه» که فیلمی کمدی بود. خواندن این یادداشت در این روزها که کمدی «ویلای ساحلی» از او روی پرده است، بسیار تأمل‌برانگیز است.
بهنام بهزادی با اشاره به اینکه تقلیل سینمای فرهنگی به کمدی، سخیف است گفت: آن‌هایی که سینما را به یکسری "عدد" تقلیل داده‌اند حتما از وضعیت سینما خوشحالند در حالی که غفلت از سینمای فرهنگی می‌تواند به اندازه دیگر ابربحران‌ها همچون محیط زیست و آب خطرناک باشد.
یکی از ریشه‌های وضع موجود را می‌توان در منفعت‌انگاری فارغ از کیفیت بسیاری از تهیه‌کنندگان سینما در موقعیت کنونی دانست. سال‌هاست که بحران مخاطب تبدیل به یکی از معضلات جدی اکران در سینمای ایران شده و در این باره احتمالا اساسی‌ترین راه نزد سازندگان و تهیه‌کنندگان این جور فیلم‌ها، آن بوده که رونق بخشیدن به بازار ساده‌پسندی می‌تواند فروش کم فیلم‌ها و عدم استقبال مخاطب از سینما را جبران کند. از همین رو با بهره‌گیری از موضوعات پیش‌پاافتاده خانوادگی مانند ازدواج و طلاق و حسادت هوو‌ها به یکدیگر یا مایه‌های نازلی مانند انداختن قهرمان داستان در حوض و با زیرشلواری راه رفتن و دیالوگ‌پردازی‌های سخیف که معمولا هم ایهامی دال بر معانی کنایی جنسی داشت، تلاش شد تا پای تماشاگر گریزان از سینما، به این بهانه هم که شده، دوباره به سینما باز شود.
مدیر پردیس سینمایی آزادی با اشاره به اینکه جدول اکران سینماها تا آخر سال با تعداد زیادی فیلم کمدی وضع خوبی خواهد داشت، از ادامه این شرایط و احتمال پس زدن مخاطب ابراز نگرانی کرد.
در طول تاریخ، چندین فیلم موفق شدند تا با درخشش خود، علاوه‌بر فروشی فوق‌العاده، گیشه سالانه سینمای ایران را با تراز بالاتری مواجه کرده و در مقام ناجی، عملکرد موفقی داشته باشند که در ادامه به چند مورد از این آثار خواهیم پرداخت.
جلالی فخر: اساسا سینمای کمدی در ایران بازتاب آینه‌گونِ مسیر تحولات اجتماعی و روانشناسی جامعه است. اینکه در دهه‌های اخیر، فیلم‌های کمدی به شکل اغراق‌آمیزی به سمت ابتذال گرایش پیدا کرده نتایج روح غم‌انگیز یأس و ناامیدی در میان مردم جامعه است.
شانزدهمین قسمت از برنامه نقد سینما شامگاه گذشته ۸ اردیبهشت‌ماه از شبکه چهار سیما روی آنتن رفت و حمزه صالحی فیلمنامه‌نویس درباره ضعف سینمای کمدی ایران گفت: مهمترین ضعف سینمای کمدی ایران روایت است.
اکبر عبدی بازیگر کمدی سینما، تلویزیون و تئاتر ایران از عبارت "نوستالژیک‌ترین فیلم کمدی تاریخ سینمای ایران" که در تبلیغات فسیل آمده است انتقاد کرد.
چگونگی ساخت فیلم سیاسی در سینمای ایران و اینکه آیا اساسا در تمام سالیان گذشته فیلم‌هایی صرفا سیاسی در سینمای ما ساخته شده، پرسشی است که سینماگران ایرانی پاسخ‌های متفاوتی برای آن دارند. محمدمهدی عسگرپور تهیه‌کننده و کارگردان سینما معتقد است موضوعات سیاسی در خوانش‌های رسمی خیلی به رسمیت شناخته نمی‌شوند. او در صحبت‌هایش به گونه‌های دیگر سینمایی اشاره کرد که سعی کرده‌اند نگاهی به برخی موضوعات سیاسی هم داشته باشند.
سینمای امروز ایران، بیش از آن‌که تشنه برنامه‌ریزی در مسیر یک اکران درست باشد، نیازمند کمدی‌های پرمخاطب در این فصل پرچالش است.
در سال‌هاي گذشته يكي از مهم‌ترين موضوعاتي كه سرفصل مشترك اكثر رسانه‌هاي هنري بوده و تقريبا بيشتر منتقدان در نوشته‌هاي خود به اين موضوع پرداخته‌اند، بحث به ابتذال كشيده شدن فيلم‌هاي كمدي در سال‌هاي اخير است. اينكه چرا فيلم‌هاي كمدي ايران دچار چنين سرنوشتي شده و چگونه به ابتذال تن داده موضوع اين ميزگرد است؛ ميزگردي كه امير پوريا و كيوان كثيريان دو منتقد و كارشناس سينما به بحث و تبادل نظر درباره اين موضوع پرداخته‌اند.
ابوالحسن داوودی ، نویسنده، کارگردان و تهیه کننده سینما معتقد است سطح سلیقه مردم به شدت نازل شده و در همین راستا تاریخچه سینمای کمدی ایران، سینمای ابتذال و دلایل آن پرداخته است.
