پایگاه خبری تئاتر: نویسنده روس، سوتلانا الکسویچ، در سال 2015 جایزه نوبل ادبیات را دریافت کرد. این کتاب درباره چرنوبیل نوشته شده و برگرفته از خاطرات شفاهی مردم است. او در توضیح نگارش کتابش گفت افرادی که در منطقه تحتتأثیر فاجعه بودند میدانستند به طور دقیق چطور باید درباره آن صحبت کنند. این کتاب در سال 1997 در روسیه منتشر شد، اما نکته قابلتوجه در نگارش آن این است که سالها صحبتنکردن درباره این فاجعه خود تبدیل به یک خلأ شده بود. قبل از اینکه به اشتباهات سریال اشاره کنم، باید تصدیق کنم که سریال وفادار به واقعیت است. در این سریال اتحاد جماهیر شوروی به درستی بازآفرینی شده است، متفاوتتر از چیزی که پیش از آن کمتر در فیلم یا سریالهای غربی یا حتی فیلمهای روسی دیده شده است.
لباسها و اشیا، اوکراین و بلاروس قرن نوزدهم را یادآوری میکنند. (هرچند که اشتباهات خیلی کوچکی مثلا در لباس دانشآموزانی که در روزهای غیرتعطیلات بر تن آنهاست میبینیم) آمریکاییهای متولد شوروی یا درواقع روسهای متولد شوروی با ثبت خاطراتشان به بازتولید این سریال و دقت در تصویر جزئیات کمک کردهاند. یک اشتباه قابلتوجه در این سریال آگاهینداشتن کامل سازندگان در تقسیم وسیع طبقات اجتماعی و اقتصادی در اتحاد جماهیر شوروی است؛ بهطورمثال در قسمت اول، در یک جلسه اضطراری، شورای شهر و یک مددکار باسابقه، نحوه مهارتش و خنکشدن تأسیسات را ارائه میدهد. ژارکوف میگوید: «ایمان داشته باشید که شهر را مهروموم میکنیم. هیچکس اینجا را ترک نمیکند و تمامی خطوط تلفن قطع شوند».
همین نکته حاوی اطلاعات غلطی است. چطور مردم را از ماحصل کار خودمان حفظ کنیم و درواقع این موضوع بیتوجهی به زندگی انسانی است. اپیزود آخر سریال چرنوبیل شامل صحنهای است که سیستم قضائی شوروی را به خوبی نمایش میدهد. در طول محاکمه سه مرد که در دادگاه حضور دارند و مسئولیت فاجعه با آنهاست، یک عضو کمیته مرکزی حکم قاضی را نمیپذیرد؛ کسی که توصیه میکند میتوان طور دیگری به این قصه نگاه کرد و این صحنه نشان داد که کمیته مرکزی به مراتب قدرت بیشتری از قاضی دارد. درواقع فارغ از نوع روایت چرنوبیل، سازندگان سریال فاجعه و بحران را به خوبی تصویر کردهاند؛ مردانی که فاجعه را پدید آوردهاند و کسانی که با شجاعت با این حادثه برخورد میکنند. چرنوبیل درواقع مبارزه با آتش بود. این نبرد بیش از معنای سیاسی آن دیده شد.
این روزها تصاویر بسیاری از مردمانی که از اطراف آن منطقه بازدید میکنند وجود دارد؛ شهری که در دورهای از تاریخ توسط ساکنانش رها شد و آسیبهای این فاجعه همچنان ادامه دارد. چرنوبیل یک فاجعه بود؛ رویدادی بسیار خاص در دورهای از تاریخ.