پایگاه خبری تئاتر: با درخواستی که به تازگی سیدعباس صالحی برای بازگشایی سالن‌های سینما، تئاتر و کنسرت مشروط به رعایت مسائل بهداشتی از ستاد ملی مقابله با کرونا داشته، در این جلسه مشخص شد که با حداکثر 50 درصد ظرفیت از ابتدای تیر ماه سالن‌های سینما، تئاتر و کنسرت بازگشایی خواهند شد و بلافاصله پس از آن نیز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اطلاعیه‌ای برای بازگشایی سالن‌ها منتشر کرد.
در ارتباط با ابلاغیه اخیر و بازگشایی سالن‌های تئاتر اول تیر ماه تصمیم داریم با کارشناسان عرصه نمایش گفت وگو کرده و نظرشان را در ارتباط با اعتماد سازی مردم، امنیت جانی هنرمندان و مردم و تمهیدات این عرصه بپرسیم که در شماره چهارم با سیروس همتی، بازیگر و کارگردان تئاتر، سینما و تلویزیون گفت‌وگو کردیم.
سیروس همتی در سال‌های اخیر به صورت پیوسته در سینما و تلویزیون و تئاتر در رفت‌وآمد بوده است و در عین حال بازیگر بسیار پرکاری در صحنه بوده است و در جشنواره چند سال قبل به خاطر بازی در نمایش «بوقلمون» بهترین بازیگر جشنواره تئاتر فجر شد. بازی در نمایش‌های «خروسک پریشان» (داود کیانیان)، «بازی تابلوی آخر» (نصرا… قادری)، «مسافران مرو» (سید جواد هاشمی)، «رؤیاهای خلیج فارس» (امیر دژاکام)، «بهرام چوبینه» (شکرخدا گودرزی)، «بلوط‌های تلخ» (شهرام کرمی)، «حریم» (آرش دادگر)، «اسب‌های پشت پنجره»(روح ا… جعفری)، «بسه دیگه خفه شو»، «بحرالغرایب» و «کالیگولا شاعر خشونت» (اتیلا پسیانی)، «خانمچه ومهتابی و مومیا» (هادی مرزبان)، «نامه» (گلاب آدینه)، «در چهارسو خبری نیست» و «روز سرباز» (حسن باستانی)، «طلسم صبحگل» (دکتر قطب الدین صادقی)، «ترن» (نیما دهقان)، «معمای مطربان پریشان» (کوروش زارعی)، «روشان» (فریدون محرابی)، «طروپ طرب و بوقلمون» (خیرا…تقیانی) و نویسندگی و کارگردانی نمایش‌های مثل «مونی و کاروان‌هایش»، «غروب تا غروب»، «جایی میان خوک‌ها»، «برگ‌ریزان»، «محال هم ممکن است»، «مجلس برادرکشی»، «قربانی»، «ح دو چشم» از جمله فعالیت های مهم کاری همتی در سه دهه فعالیتش در تئاتر هستند. او بارها برنده جوایز متعددی برای نویسندگی شده است .
*آقای همتی این روزها شاهد هستیم که به ابلاغیه دولت قرار است از ابتدای تیر ماه سالن‌های فرهنگی هنری از جمله تئاتر بازگشایی شوند که البته با رعایت پروتکل‌های بهداشتی قرار است این اتفاق بیافتد. چه نظری در ارتباط با این امر با گذشت بیش از چهار ماه دارید و فکر می‌کنید چه شرایطی در این رابطه پیش بیاید.
به نظر من که با حمایت مالی از گروه‌ها و هنرمندان ان شاء الله هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد و با بازگشایی هم شرایط بهتر می‌شود. متأسفم این را می‌گویم اما باید مطرح کنم که مسئولان ما درست است که این روزها به وضعیت بهداشت و سلامتی و بیماری مردم توجه داشتند ولی آنقدر که به این امر توجه دارند، به ارتزاق مردم بی توجه هستند.
شما حساب کنید برای هر فرد بیمار ناقل کرونا چقدر هزینه از سوی دولت از بیمارستان گرفته تا سلامتی و خدایی نکرده مرگ و میر وجود دارد که اولا خود وزارت بهداشت هزینه‌های تخت و بیماستان و دارو و زبانم لال هزینه‌های فوت را باید برعهده بگیرد تا مردم هزینه کمتری تقبل کنند ، بنابراین یک بیمار کرونایی الان به تنهایی کلی هزینه گردن دولت دارد . حال شما فرض کنید که اگر دولت برای خیلی از افراد هزینه ماهیانه یا شرایط ویژه در این ایام کرونایی در نظر بگیرد ، خب خیلی از این هزینه‌ها دیگر می‌شود و خود به خود رفت و آمد افراد در مناطق شلوغ و عمومی نیز کمتر خواهد شد.
پروتکلی که برای پُر کردن 50 درصد سالن ها اعمال شده، برای رعایت بهداشت خوب است اما بهتر این است که دولت هزینه‌های 50 درصد دیگر را تأمین کند
الان این روزها هم هنرمندان سینما ، موسیقی، تئاتر خیلی‌هایشان در شرایط بد مالی قرار دارند و نیاز به کار دارند پس یا باید کار کنند یا اینکه هزینه‌هایشان توسط دولت تأمین شود که در صورتی که اتفاق دوم نیافتد پس باید با رعایت موازینی کارها را شروع کنیم که البته خود همین هم باز ریسک برای مردم و دولت دارد.
به هرحال هیچ کس بدش نمی‌آید که در خانه بنشیند و حقوق ماهیانه بگیرد یا در مناطق شلوغ تردد نکند اما گاهی امکانش نیست.
*شما در این راستا پیشنهادی دارید؟
ببینید همین پیشنهادی که برای 50 درصد پر کردن سالن‌های تئاتر مطرح شده می‌تواند اینطور باشد که 50 درصد باقی‌مانده توسط دولت به هنرمندان پرداخت شود به‌هرحال پول این بلیت‌ها را می تواند دولت تقبل کند ،گذشته از این حمایت به هرحال بودجه چندین میلیاردی خیلی کارهای فرهنگی هنری این روزها می‌تواند به گروه‌های نمایشی در سراسر کشور برسد که خود کمکی در این راستا به مردم فرهنگی و هنرمند باشد.
بنابراین نظر و پیشنهاد من نخست خرید صندلی‌های خالی و دوم هم حمایت مدت دار از گروه‌های نمایشی است.
*به استثنای تعطیلی نمایش‌ها،این روزها مهمترین چالش‌های تئاتر را در چه عرصه‌هایی می‌بینید؟
ببینید بحث مدیریت‌های هنرهای نمایشی هم معضل دیگری است چرا که مدام در چند سال اخیر تغییر کرده است، قبل از آقای قادر آشنا، آقای شهرام کرمی و قبل‌تر هم آقای شفیعی بودند اینطور چگونه می‌توان نگاه مدت دار و کلان به عرصه تئاتر یا هر عرصه مدیریتی دیگری داشت؟ چرا سلیقه‌ها جایگزین مدیریت‌های منطقی و درست و کلان می‌شوند و برنامه‌ها همه بعد از مدتی فراموش شده و کسی بدان‌ها توجه نمی‌کند.
حال امیدوار هستیم با فعالیت مجدد آقای آشنا در عرصه سکانداری هنرهای نمایشی کشور چون در گذشته هم او حضور داشته، باز هم شاهد دوران طلایی باشیم تا در این شرایط کرونایی بتوانیم چرخه هنر کشور را در زمینه تئاتر بچرخانیم و اتفاقات خوبی رقم بزنیم.
*آقای همتی شنیدیم قرار است یک نمایش جدید در تئاتر شهر به صحنه ببرید حال و در ایام پسا کرونایی آیا هنوز هم قرار است این اتفاق بیافتد یا خیر و اینکه چه کاری را تصمیم داشتید به صحنه ببرید؟
بله من از قبل با مدیریت مجموعه تئاتر شهر، آقای اسدی صحبت‌هایی کرده بودیم که اگر برنامه‌ها به دلیل کرونا بهم نمی‌خورد با تعاملی که کردیم امسال در چارسو به صحنه برویم. تصمیم داشتم و دارم نمایش «تردست» را اجرا کنم ، همه چیز هم آماده است، متن هم خوانده شده و مشخص است. آقای اقسامی هم مدیر هماهنگی متون و مدیر اجرایی ما هستند که با سالن به تعامل رسیدند.
اما در نهایت همه این صحبت‌های ما برای قبل از کرونا بود که به زودی قرار بود ماه اجرایمان هم مشخص شود که با این وضعیت باید منتظر بمانیم و بعد از مذاکرات مجدد و اجرای گروه‌های معوق، ببینیم چه تاریخی به ما پیشنهاد می‌شود.
*نمایشنامه «تمساح» به کجا رسید و قرار است امسال برای آن چه برنامه‌ای داشته باشید؟
خب بعد از نمایش طنز «مزا مزا» که در تماشاخانه ایرانشهر به صحنه رفت که دو سال پیش بود تصمیم گرفتم نمایش طنز دیگری راه آماده کنم که رسیدیم به «تمساح» و تا این لحظه که با شما صحبت می‌کنم جزو طرح‌های پذیرفته شده ایرانشهر شده است. نمایشنامه طنز است تا اینکه کمدی باشد و همچنین برگرفته از فضاهای طنز است. این متن را با نگاهی آزاد به داستان «کروکودیل» داستایوسکی نوشته‌ام و داستان آن درباره عکاسی دو خانم از یک خانه است که تمساح یکی از آنها را می‌خورد. داستان فضایی کمدی با ساختاری رئال _فانتزی دارد و یکی از ویژگی‌های متن استفاده از بازیگری است که نقش تمساح را بازی می‌کند.
اعتقاد خود من این است که قصه جذابیتش می‌تواند مخاطب را جلب کند امیدوارم برخلاف سال قبل که گروه نمایش ما هیچ کاری را روی صحنه نبرد، امسال بتوانیم 2 نمایش روی صحنه ببریم در صورتی که مشکلی به لحاظ کرونا و تعطیلی سالن‌ها دو مرتبه پیدا نشود.
علاوه بر همه اینها قرار است در یک نمایش جدید دیگر هم بازی کنم که البته فعلا صحبت‌های مقدماتی کردیم و به قطعیت نرسیدیم کارگردان هم جزو دوستان صمیمی من است ، تا هفته آینده فکر می‌کنم کار نهایی شود و بتوانم درباره آن در صورت قبول پروژه ،صحبت کنم.
*با این اوصاف فکر می‌کنید یکی از کارها یا اولین اجرا به تابستان برسد؟
بعید می‌دانم. تا قبل از این تصورم این بود که این اتفاق می‌افتد اما با این کرونا و عزیزانی که زودتر از من در نوبت بودند یا آنها که اجرایشان لغو شده، مطمئنا جلوتر از ما خواهند بود و حقشان است . وگرنه اگر کرونایی نبود نیمه اول سال حتما اجرا می‌رفتیم الان دیگر تصورم این است که پاییز به صحنه ببریم چرا که نیاز به زمان برای تمرین و آماده سازی برای رسیدن به اجرا هم داریم.
*آقای همتی شنیدیم که مجموعه نمایشنامه ننه کاراته را هم تجدید چاپ کردید درباره این اثر برایمان صحبت کنید که چه محتوایی دارد؟
این مجموعه داستان انتشار نشر نیستان چند پیشینه قبلی دارد شامل مجموعه نمایشنامه ریحان،الهه از نشر نیستان، مجموعه نمایشنامه مجلس برادرکشی از نشر افراز که به چاپ دوم و سوم رسیدند و انتظارش را هم داشتیم که این اتفاق بیافتد چرا که دغدغه من همیشه نمایشنامه نویسی بوده و هست و مطمئن بودم که این قلم و این نمایش‌ها می‌تواند جلب مخاطب کند.
با انتشار «ننه کاراته» حس خیلی خوبی داشتم زمانی هم که دیدم از آن استقبال شده واقعیت این است که این اندازه تصورش را نداشتم اما الان خیلی خوشحال تر شدم چرا که می‌بینم یک مجموعه داستان به زبان فارسی ساده و ملموس است و همین محاوره بودنش نوشته شدن آن روی کاغذ تأثیر گذار بود. من تکلیفم با خودم مشخص است. اگر بخواهم یک نمایشنامه بنویسم، مشخص می‌کنم که طنز است، هجو است، کنایه است، انتقادی است یا .... اگر مشخص کنم که می‌خواهم یک کار طنز بنویسم، از بین این نویسنده های ایده‌آل مدنظر خودم به دنبال یونسکو خواهم رفت چون یک طنز انتقادی و یک گروتسک هم در آثارش وجود دارد.
همچنین اگر بخواهم متنی بنویسم که دیالوگ‌نویسی در آن اهمیت دارد، حتما کتاب دیالوگ‌نویسی رابرت گیلمر که حوزه هنری چاپ کرده می‌خوانم. یا اینکه آثار مک‌کی هم در ایران چاپ شده که طرز نوشتن داستان، فیلمنامه و نمایشنامه را در آ» آموزش داده و آثار خیلی خوبی است. بعضی وقت‌ها هم یک نمایشنامه باعث می‌شود یک نمایشنامه بر اساس آن و یا با الهام از آن بنویسم، هر چیزی برای من جایگاه خودش را دارد و به وقتش به سراغش می‌روم.
شمارگان کتاب «ننه کاراته» در چاپ ول 1200 تا و در چاپ دوم 1000 نسخه است که به لحاظ کیفیت و کمیت سطح بالایی دارد جنس فیزیکی کتاب مرغوب است اما قیمت تغییری نکرده (همان 12 هزار تومان) و ملاحظه جیب مردم صورت گرفته است. البته من با دکتر احمد موذن مدرس و دکترای زبان انگلیسی نیز تعامل کردم و قرار شد اگر همه شرایط مهیا شود،کتاب ننه کاراته در آینده نه چندان دور در چاپ آتی به زبان انگلیسی هم منتشر شود و امیدوارم که در این عرصه هم خود نشر نیستان همکاری کند چرا که از همکاری با این انتشارات خیلی راضی هستم و نسبت به سایر نشرهایی که قبلا کار کردم و مسائل پیش می‌آمد،الان شرایط خیلی بهتری برای ادامه همکاری با این انتشارات دارم.
*چه ویژگی‌های خاصی کتاب ننه کاراته دارد؟ نسبت به سایر نمایشنامه‌ها نقطه قوت آن چیست؟
اول این قطع کتاب جیبی و کوچک است و راحت می‌توان حمل و نقل کرد و در هر مکانی از سفر و ماشین و مترو و ... آن را مطالعه کرد، بنابراین حمل و نقل‌اش آسان است، هر چند که 80 صفحه هم بود و طرح روی جلد کتاب هم احساس خوبی به مخاطب دست می‌داد، بهرحال طرح جلد بر فروش کتاب هم اثر دارد، چرا که برای خود من که اینطور بود و فکر می‌کنم این بر فروش‌اش هم تأثیر بگذارد.
یکی دیگر از ویژگی‌هایش کوتاه بودن داستان‌های کتاب است و اینکه تنوع داستان‌ها زیاد است همه از جنگ شروع شده به آموزش و پرورش و مباحث طنز دیگر و اتفاقات بحرانی حتی در سال های اخیر کشورمان می‌پردازد ، همه مباحث هم ملموس و قابل دسترس و درک است.
منبع: خبرگزاری فارس
