پایگاه خبری تئاتر: فوتبال جزو آن دسته از ورزشهای تیمی است که بینندگان بسیاری دارد و طرفداران آن از برد تیمها شادی سردادهاند و از باختشان گریه... اما گاهی برد این بازی تیمی، منجر به یک شادی عمومی در سطح جامعه میشود و به تاریخ میپیوندد. تاریخی که برای همه یادآور آن شادی دسته جمعی است. این بار این بازی دسته جمعی و این خوشحالی دسته جمعی ایده اصلی نمایش "ایران استرالیا" به کارگردانی سجاد افشاریان شده که از 12مرداد به روی صحنه رفته است.
سجاد افشاریان کارگردان نمایش "ایران استرالیا" درباره ایده اصلی این نمایش و نحوه شکلگیری آن به خبرنگار هنرآنلاین، گفت: اصولا زمانی که میخواهم نمایشی را به روی صحنه ببرم، ابتدا فکر میکنم به اینکه جامعه درحال حاضر چه شرایطی دارد و به چه چیزی نیازمند است. از آنجایی که نیاز نمایش را نیز در نظر میگیرم شرایط، روزگار فرهنگی و اجتماعی برایم بسیار مهم است. زمان نگارش این نمایش نیز به خاطر غم عمومی که بین همنسلان خودم حس کردم با تیمی از نویسندگان جوان شروع به فکر کردن درباره شادیهای عمومی مردم کردیم. در این بین به هیچ گزینهای نرسیدیم، بجز فوتبال ایران و استرالیا که به نوعی شادی دسته جمعی به همراه داشت. در طی این سالها نه این که مردم شاد نباشند، نه، اما آنچه که برای ما شاخص بود، شادی دسته جمعی بود. در واقع این بازی به شادی عمومی، شکل دیگری داد و اولین بار بود که مردم با هم از یک اتفاق شاد بودند. این مبنای نگارش ما بود که به آن میگوییم کم کردن وزن زمین، چرا که 60 میلیون ایرانی از شادی گل خداداد عزیزی به استرالیا به هوا پریدند.
او ادامه داد: کار نگارش این نمایشنامه توسط گروه جوان و پر انرژی که دوره آموزشی از "ایده تا اجرا" را با من گذراندهاند انجام شد. در واقع با تشکیل یک تیم روی ایدههای مختلف کار کردیم تا به این متن رسیدیم. درباره قصه و ایدهپردازی تا امروز به شکل تاریخی آن وفادار نیستیم چرا که این بازی بهانهای است، برای روایت قصههای ما.
کارگردان نمایش "ننه دلاور بیرون پشت در" مهمترین ویژگی این کار را استفاده از بازیگران جوان خواند و افزود: در روزگاری که تمامی سالنهای تئاتر ما دچار شرایط مختلف هستند و پیش شرطشان استفاده از بازیگران چهره است، من با بازیگران جوان نسل امروزی به روی صحنه میروم. ضمن این که دراین گروه بچههایی حضور دارند که برای اولین بار است، صحنه را تجربه میکنند و همنفس با تماشاچی هستند. در کنار آنها بازیگران حرفهای و درجه یک تئاتر نیز کار میکنند.
افشاریان درباره این نمایش توضیح داد: این نمایش، اجتماعی است و دغدغه اجتماع و زمان خودش را دارد، اپیزودیک است و مثل کارهای قبلی من تماشاگر بخشی از اجراست. 10 اپیزود برای این نمایش طراحی شده و براساس زمان بازی فوتبال پیش میرویم. یعنی تئاتر ما دو نیمه دارد و 8 دقیقه وقت اضافه. بین دو نیمه، اپیزودی است که خودم بازی میکنم و 8 دقیقه وقت اضافه نیز، تعلق به گروههای موسیقی مجاز و جوان ایرانیمان دارد.
او ادامه داد: انتخاب گروهها و طراحی موسیقی جزیی از اجرا به حساب میآید. موسیقی ما آهنگ تیتراژ نیست، بلکه یک اپیزود است. در واقع صدایی را میشنویم که صدای نسل، زمانه و اجتماع خودش است.
این کارگردان تئاتر با تاکید بر اپیزودیک بودن این نمایش درباره شیوه روایی آن نیز اظهار کرد: هر یک از اپیزودها، شیوه روایی خاص خودشان را دارند. یعنی ما در این نمایش هم از سورئال و هم از رئال بهره بردیم و هر کدام بر مبنای خاص خود موقعیتی دارند و با توجه به شکل و فرم اجرا به گونهای طراحی شدهاند تا همه بطور یکسان از بستر نمایشی بهره ببرند.
افشاریان درباره انتخاب نام این نمایش و این که چقدر از آن به عنوان یک جنبه تبلیغاتی بهره برده است گفت: خانواده تئاتربین، خانواده محدودی است. سعی کردیم به این خانواده افزوده شود. ما برد تبلیغات رسانهای درستی نداریم و در کل پایتخت شاید به زحمت بتوان 5 بیلبورد برای تبلیغات تئاتر دید. اساسا تبلیغات این کار دهان به دهان بود و در ادامه کسانی که تئاتر بین هستند میآیند. در پوستر نیز من از عکس یا اسم بازیکنان ایران استرالیا استفاده نکردم تا اسم نمایش وضعیت تبلیغاتی به همراه داشته باشد؛ بلکه طراحی به شکلی است که گرافیک خاص و مفهوم خودش را در پی دارد. متاسفانه سالن ارسباران جزو سالنهای متمرکز تئاتر نیست و خانواده تئاتر به چیزی عادت میکنند که ما به عنوان فعالان این عرصه به آنها عادتشان میدهیم. یک جاهایی ارزشگذاریهایمان نیز جابه جا میشود. در هفتهای که گذشت با استقبال خوبی رو به رو شدیم. من از مخاطبان دعوت میکنم، بیایند و کار را ببینند، چرا که بازتابی از وضعیت روزگار خودشان است و با داستانهای خود مواجه میشوند و تا مدتها به این موضوع فکر میکنند.
کارگردان نمایش "ایران استرالیا" در پاسخ به این سوال که فکر میکند تئاتری که این روزها به عنوان خوراک فرهنگی در اختیار تماشاگر قرار میگیرد چقدر درست و مفید است و آیا گامی که بر میدارد درست است یا نه، عنوان کرد: تئاتر نیز مانند هر هنر دیگری به همان اندازه که یک علم است، به سرعت نور درحال تغییر و پیش روی است و ما خیلی در جریان این تغییر و تحولات قرار نمیگیریم و یا نمیخواهیم و بیشتر به داشتههای خود بسنده میکنیم. آنچه وجود دارد خیلی وقتها در سالنهای قشقایی، چهارسو، تئاترشهر، که سالنهای متمرکز کشور هستند با ظرفیت 100 تا 120 نفر، تئاترهایی میبینیم که خالی از تماشاگر است و این بیدلیل نیست. من فکر میکنم مهمترین دلیلش این است که، وقتی ما به دغدغه تماشاگر فکر میکنیم و با او واقعی مواجه میشویم و خود را جدا از این شرایطی که او زندگی میکند، نمیبینیم با یک صداقت از سوی او مواجه میشویم. چرا که با حال و روز و شرایط اجتماعی خود و با توجه به شرایط تماشاگر، تئاتر تولید میکنیم. وقتی به تماشاگر اهمیت داده شود و او این را احساس کند و بفهمد که دغدغههایش مهم است، او نیز به کار شما اهمیت میدهد و سالن خالی نمیماند و اتفاقا استقبال نیز میشود. اما این روزها بیشمار، آثاری دیده میشود که هدف و انگیزه مشخصی در تولید نمایش ندارند. متاسفانه تئاتری که با فرمول درآمدزایی پیش میرود و تجاری است، بخش غالب شده است. وقتی که بیشمار آدمهایی میبینیم که از انجمن هنرهای نمایشی بابت کارهای قبلی خود طلبکار هستند و برای بقای خود مجبورند به سمت کارهای تجاری بروند و این باعث میشود تئاتر مسیر خود را اشتباهی طی کند. وضعیت اقتصادی بخش مهمی از شکلگیری تئاتر است، چرا که گذران زندگی آن گروه تئاتری و دوامشان به این امر وابسته است. من یک رویاپردازم و زمانی که برای نمایش این رویا، نیازمند هزینه و تامین مادی هستم و از این بابت تامین نمیشوم، انگار رویاهایم را از من میگیرند و این بسیار غم انگیز است.
نویسنده برنامه تلویزیونی "خندوانه" درباره بهره گرفتن از ایدههای روانشناسانه برنامهای مانند "خندوانه" در تئاتر اظهار کرد: برنامههایی مانند "خندوانه" ساختار جدیدی در تلویزیون دارد و از خیلی از جهات برای اولین بار است که اتفاق میافتد. این برنامه قطعا تیم قابل پردازش و قوی دارد و اجراکننده قوی و قابل اطمینانی نیز به همراه دارد و میتواند پربیننده باشد. با نگاهی آسیبشناسانه و تحلیلی میببینیم درکمترین شکل ممکن، مغز انسان تفاوت خنده مصنوعی و طبیعی را تشخیص نمیدهد و شما میتوانید مصنوعی بخندید؛ چرا که خنده فواید زیادی به لحاظ فیزیکی و زندگی روزمره دارد.
او ادامه داد: در تئاتر ما میتوانیم سوالهایی طرح کنیم و سعی کنیم برای آنها پاسخهای مشخصی داشته باشیم. چرایی کاری که انجام میدهیم، حال خوبی که میخواهیم به وجود آوریم، فکرهایی که میخواهیم درگیرکنیم، مهم است. متاسفانه فرهنگ، دغدغه فراموش شده این روزهای ماست و با چراییها و گفتن این مسائل چیزی درست نمیشود. مگر آنکه متولیان فرهنگی دغدغه فرهنگی هم داشته باشند، آن وقت میتوانیم امیدوار به جامعه متمدنی باشیم.
آبان آل حجت، سجاد افشاریان، علی باقری، نکیسا بهشتی، مهرنوش پور موسوی، سجاد تابش، زهره تجاری، مهتاب ثروتی، جواد خورشاه، محمد خوشبختیان، مرتضی درویشزاده، حسین رحمتی، امید سلیمی، عباس شجاع، آنالی شکوری، نیوشا شهیدیان، پگاه عابد، محبوبه عباسی، صالح علویزاده، فرزین فولادپنجه، فائزه قدمی، مهتاب کرکوندی، سهیل کرمیار، فریما کهنمویی، کیمیا محدث، محمد حسین محمدیان، عبد مستجابی و علی مشایخی بازیکنان نمایش "ایران استرالیا" هستند که تا 15 شهریور ماه هر شب راس ساعت 20 در فرهنگسرای ارسباران به روی صحنه میرود.
منبع: هنرآنلاین