پایگاه خبری تئاتر: نمایش "پینوکیو" نوشته آزاده دستمالچی است و مریم آشوری، علی باروتی، محمد برهمنی، محمدعلی حسینعلیپور، میلاد رمضانی، سعید عابدی و مروارید مهر به عنوان بازیگر با هدایت محمدرضا مالکی آن را از 2 شهریورماه تا 10 مهرماه هر شب در تالار هنر به روی صحنه میبرند.
محمدرضا مالکی کارگردان نمایش پینوکیو در گفتگو با هنرآنلاین گفت: برای نوشتن نمایشنامه پینوکیو با آزاده دستمالچی همکاری داشتهام. داستان پینوکیو با نام "آدمک چوبی" نوشته کارلو کلودی است که صادق چوبک آن را ترجمه کرده است. داستان "پینوکیو" دارای داستانکهای زیادی است چرا که کارلو کلودی این قصه را به صورت هفتگی در پاورقی روزنامه ادامه میداد. ما از داستانکهایی از این کتاب که به هم مربوط بودند برای نشان دادن سیر تحول پینوکیو از عروسک تا زنده شدن به واسطه دعاهای پدر ژپتو که آرزو داشت بچهای داشته باشد، استفاده کردیم.
مالکی در خصوص تفاوتهای نمایش پینوکیو و کتاب آدمک چوبی که پیش از این به صورت انیمیشن به نمایش درآمده است، اظهار کرد: سعی کردهایم به داستان وفادار بمانیم، اما از لحاظ شخصیتپردازی کمی با اصل داستان متفاوت است به عنوان مثال به جای جیرجیرک، شخصیت دیگری به نام "آبجی خانم" داریم که یک عروسک دستکشی است و پدر ژپتو آن را برای پینوکیو ساخته است تا احساس تنهایی نکند. اما آبجی خانم همان نقش جیرجیرک را دارد یعنی وجدان پینوکیو است و با او صحبت میکند و همچنین او را نصیحت میکند و هر زمان که پینوکیو از حرفهای آبجی خانم خسته میشود، او را درون کیف خود میگذارد و زمانی که دلتنگش میشود او را از کیف درآورده با او صحبت میکند.
کارگردان پینوکیو در ادامه گفت : یک شخصیت را هم به نمایش اضافه کردهایم به نام "هوش لاک"؛ در واقع هوش لاک،لاک پشت پیری است که کارهای پری مهربان را انجام میدهد و مباشر اوست. از آنجا که بسیار کند است خیلی اعصاب پینوکیو را خرد میکند. نقش پری مهربان هم متفاوت است. او در این نمایش به جز چند صحنه کوتاه که صحبت میکند، در بقیه قسمتهای نمایش حرفهای خود را با ساز به بقیه منتقل میکند و پری مهربان ما ویولون مینوازد. اما در مورد دروغگویی پینوکیو، ما به اصل قصه وفادار بودیم و مانند داستان اصلی فقط در صحنهای که پینوکیو به پری دروغ میگوید، دماغش بزرگ میشود.
او درباره ویژگی این نمایش عنوان کرد: مهمترین ویژگی این نمایش خود قصه است و مسیری که پینوکیو طی میکند، آنقدر بزرگ هست که نخواستیم ذهن تماشاچی را با مسائل دیگر از اصل موضوع منحرف کنیم. پینوکیو بسیار داستان جذابی دارد هم برای بچهها و هم برای بزرگها و هرگز کهنه نمیشود. اینکه یک شی بی جان تبدیل به انسان میشود مهم است. یعنی یک شی بی ارزش تبدیل به موجودی میشود که بسیار ارزشمند و گرانبهاست در حالی که ما گاهی این مسیر را بر عکس طی میکنیم. به قصه حس نوستالژی داشتیم و فکر میکنم این قصه کهنگی ندارد. بچههای نسل امروز این قصه را ندیده یا نشنیدهاند. آنقدری که برای ما بزرگ بود برای آنها نیست و الان قهرمانهای دیگری دارند که جای پینوکیوها را گرفته است. جای داشت که داستان بزرگی چون پینوکیو که سرشار از پندهای انسانی است برای نسل جدید یادآوری شود.
این کارگردان درباره شیوه اجرایی این نمایش نیز افزود: روایت قصه همان است و تفاوتی با قصه واقعی ندارد. آنچه در نمایش ما متفاوت است این است که شخصیتهای این نمایش از نیم ماسک استفاده میکنند. ما در این نمایش 10 شخصیت داریم با 7 بازیگر؛ در این نمایش بازیگران لباسهای عادی پوشیده و تنها ماسک دارند. در واقع بازیگران نمایش لباسهایشان لباس انسان است و ماسکهایشان معرف نقشی است که بازی میکنند. روباه و گربه نره این قصه خیلی شبیه روباه و گربهای که در نمایشهای دیگر دیده میشود نیستند و همان ماسک کافی است. ما به ازای این کاراکترها میان جامعه بسیار دیده میشود و ما برای این که مخاطب راحتتر ارتباط برقرار کند این سبک را انتخاب کردیم. آدمهایی که در اطراف ما هستند با این نیم ماسک کاراکترشان به مخاطب نشان داده میشود.
مالکی با اشاره به عدم حمایت مسئولان از نمایشهای کودک و نوجوان و نادیده گرفته شدن نوجوانان گفت: به نظر من این نمایش از 7سال تا 70 سال مخاطب دارد، چرا که ما متاسفانه سالنی که مخصوص کودکان و نوجوانان باشد نداریم و بچهها با خانوادههایشان در سالن حضور دارند. بنابراین باید نمایش به گونهای اجرا شود تا هر دو لذت ببرند، اما به طور کلی این نمایش در ردهبندی سنی کودکان قرار میگیرد. ما تئاتر نوجوان نداریم، در واقع نوجوان این وسط گم شده است. انتظار داریم که مسئولین از ما حمایت کنند، چرا که سن نوجوانی سن بسیار حساسی است. کودک در این سن به بلوغ رسیده و افکارش شکل میگیرد و این مقطع متاسفانه رها شده است. ما نباید نوجوان را نه در سن کودکی قرار دهیم و نه در سن بزرگسالی؛ اتفاقی که رخ داده این رده سنی با سایر ردههای سنی دیگر درآمیخته است درحالی که باید جداسازی شود، چرا که مقطع سنی بسیار حساس و مهمی است.
محمد رضا مالکی در خصوص مشکلات اجرای نمایش "پینوکیو" بیان کرد: دو سال پیش بعد از اجرای نمایش "پریماه در آسمان" متنی به نام "آرزوی بزرگ" را که طرح کردم که ایدهاش از طرف خودم بود و یکی از دوستانم متن را نوشته بود. کار را برای تصویب جهت اجرا به تالار هنر ارائه کردم اما گفتند چون کار بزرگسال است اجازه اجرا نمیدهیم.
او درباره حمایت از این گونه تئاترها اظهار کرد: باید به تئاتر سوبسید داده شود، چرا که یک کار فرهنگی است و درهمه جای دنیا اینگونه است. از کار هنری نمیشود گذشت و کم کاری کرد؛ بنابراین باید برای این عرصه فرهنگی هزینه شود و بخشی از برگشت این هزینه نیز از طریق تبلیغات میسر است. همچنین باید این نکته را نیز در نظر داشت که مهمترین اتفاق در این عرصه فرهنگی حمایت مالی و معنوی از سوی مدیران و مخاطبان است.
مالکی در پایان به موسیقی این نمایش اشاره کرد و گفت: برای موسیقی این نمایش آلبومی داشتم که از آن استفاده کردم. فضای آن کاملا فضای ذهنی ما را تداعی میکند و متناسب با فضای شرقی است. به نظرم روی کار نشسته است. ضمن این که در بخشی از کار نیز از تک آهنگهایی استفاده شده که به صورت زنده توسط پری نواخته میشود.