چارسو پرس: فیلمهای دبیرستانی، سفر در زمان و شرورهای خندهدار، تنها در دههی ۸۰ میلادی میتوانستند به فیلمهایی پرطرفدار تبدیل شوند و در هیچ زمان دیگری نمیتوانستند تا این اندازه برجسته و ماندگار گردند. دههی ۸۰ میلادی سرشار از فیلمهایی است که با نگاه هنری مخصوصشان اگر ده سال زودتر یا ده سال دیرتر منتشر میشدند، نمیتوانستند تا این اندازه به شهرت برسند. بیشتر فیلمهای جان هیوز در همین دستهبندی قرار می گیرند، همانند چندین فیلم کالت با طرفداران دوآتیشهی مخصوص که حول محور آهنگها، مدلها و داستانهای همیشگی دههی ۸۰ ساخته شدهاند.
همانطور که انتظار میرود، بعضی از جنبههای این فیلمها با گذشت زمان، جذابیت خود را از دست دادهاند؛ بعضی جنبهها مانند جلوههای ویژهی ضعیف و شخصیتهای تکراری. با این حال بعضی از این فیلمها سعی کردند چهارچوب همیشگی را بشکنند و متفاوتتر از سایرین باشند. دههی ۸۰ میلادی عصر کودکان و ماجراجوییهای مستقل آنها بود. عصری که در آن نوجوانان به خودباوری و عشق میرسیدند. هواداران «جان سخت» (Die-hard) میتوانند به این نکته که فیلم محبوبشان زمانی اکران شد که بیشتر مورد توجه قرار گرفت، ببالند.
۱۰. بچههای شهر گونی (The Goonies)
- سال تولید: ۱۹۸۵
- کارگردان: ریچارد دانر
- بازیگران: جاش برولین، شان آستین، جف کوئن، کوری فلدمن
- امتیاز راتن تومیتوز: ۷۷ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۲ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۷ از ۱۰
داستان اصلی گروهی از بچههای متفاوت در یک ماجراجویی. وقتی که ساکنین یک شهر کوچک توسط یک مشکل دادگاهی تهدید میشوند و چیزی نمانده است خانههای خود را از دست بدهند، گروهی از بچهها که خودشان را میسفیتس مینامند وارد یک سفر ماجراجویانه میشوند تا بتوانند گنجینهی باستانی را پیدا کنند و شهر خود را نجات دهند. فیلمنامهی این فیلم را کریس کلومبوس بر اساس داستانی کوتاه از استیون اسپیلبرگ نوشته است. «بچههای شهر گونی» ریچارد دانر یکی از به یادماندنیترین فیلمهای ماجراجویانهی دههی ۸۰ میلادی است با گروهی از بازیگران با استعداد.
داستان عجیب «بچههای شهر گونی» به قدری با دههی ۸۰ مرتبط است که هر فیلم دیگری که بخواهد از این فیلم الهام بگیرد هم وقایعش باید در دههی ۸۰ میلادی رخ دهد؛ فقط کافی است نگاهی به سریال «چیزهای عجیبتر» (Stranger Things) بیندازید. به نظر میآید والدین وجود ندارند. بچهها آزادانه این طرف و آن طرف میروند و با استفاده از یک نقشهی گنج قانعکننده وارد یک ماجراجویی عجیب میشوند. شرورهای انیمیشنی امروز هم میتوانند در بافت مناسب، کارایی داشته باشند. این محتوا شاید در یک دورهی دیگر مورد انتقاد بسیاری قرار میگرفت، اما در دههی ۸۰ باعث به وجود آمدن یک کمدی ماجراجویانه شد. در واقع باید گفت خود دههی ۸۰ میلادی «بچههای شهر گونی» را تبدیل به یکی از بهترین فیلمهای دههی ۸۰ کرد.
۹. هذرها (Heathers)
- سال تولید: ۱۹۸۸
- کارگردان: مایکل لمان
- بازیگران: وینونا رایدر، کریستین اسلیتر، گلن شادیکس، شانن دورتی
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۳ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۷۲ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۲ از ۱۰
نقشآفرینی درخشان وینونا رایدر، واقعیتهای تلخ دبیرستان را به تصویر میکشد. برای خروج از دردسری که در حال نابود کردن شهرت او به عنوان یک دختر خوب است، یک نوجوان باهوش با یک روانی عجیب هم تیمی میشود تا بچههای باحال را بکشد. دختران بدی که با قتل سروکار دارند یکی از داستانهای اصلی فیلمهای دههی ۸۰ را تشکیل میدهند؛ در حالی که شخصیتهای رجینا جورج و کدی هرون بعضی از مد روزترین لباسهای آن دهه را پوشیدهاند.
در این دهه به کودکان و نوجوانان استقلالی داده شد که بتوانند به تنهایی با قلدرها مبارزه کنند و «هذرها» این رویکرد را به داستان پرتنشتری تبدیل میکند. داستانهایی با محوریت خشونت در دبیرستان، امروزه بحث برانگیز هستند، اما وینونا رایدر توانست با نقشآفرینی خیرهکنندهاش در «هذرها» خودش را به همه بشناساند. «هذرها» یکی از فیلمهای خوب دههی ۸۰ میلادی است که اگرچه شاید دیگر تاریخ مصرفش گذشته باشد، با این حال میتواند هنوز مخاطب را سرگرم کند.
۸. کابوس در خیابان الم (A Nightmare on Elm Street)
- سال تولید: ۱۹۸۴
- کارگردان: وس کریون
- بازیگران: جانی دپ، جان ساکسون، رونی بلکلی، هدر لنگنکمب
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۵ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۷۶ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۴ از ۱۰
فردی کیوگر با این فیلم به عنوان ترسناک ترین هیولای دههی ۸۰ به مخاطبان معرفی شد. «کابوس در خیابان الم» به عنوان یک فیلم اسلشر توانست دههی ۸۰ و حتی دههی ۹۰ میلادی و به عقیدهی بعضی، تمام تاریخ سینما را تحت تاثیر قرار دهد. این فیلم داستان هیولایی را روایت میکند که از رویای کودکان تغذیه میکند. اگرچه فیلم «جیغ» (Scream) چند سال بعدتر توانست با هیولایی غیرماورایی یکبار دیگر معادلات ژانر اسلشر را به هم بزند، با این حال «کابوس در خیابان الم» ترسناکترین و وحشیانهترین جنبههای یک هیولای ماوراالطبیعه که نویسندگان میتوانند به آن فکر کنند را در بر میگیرد. ژانر اسلشر از دههی ۸۰ میلادی به بعد در جهات مختلفی برای همیشه تغییر کرد و اگرچه بعضی فیلمها با داستانهای غیرمنطقی خود که از دل فشن و مد بیرون زده بود سعی کردند شرورهایی عجیب بیافرینند، اما «کابوس در خیابان الم» توانست خودش را در دل تاریخ ماندگار کند و تبدیل به یکی از بهترین فیلمهای دههی ۸۰ میلادی شود.
۷. کافهی کنار جاده (Road House)
- سال تولید: ۱۹۸۹
- کارگردان: رودی هرینگتون
- بازیگران: پاتریک سوویزی، بن گازارا، کلی لینچ، سام الیوت
- امتیاز راتن تومیتوز: ۴۱ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۳۶ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۷ از ۱۰
فیلم اکشن پرطرفدار پاتریک سوویزی. فیلمنامهی این فیلم را دیوید لی هنری نوشته است. سوویزی در این فیلم نقش محافظی را ایفا میکند که مدیر کافه برای تامین امنیت کسب و کارش او را استخدام کرده است. «کافهی کنار جاده» داستان محافظی را دنبال میکند که کمربند مشکی کاراته و دکترای فلسفه دارد. به زودی قرار است نسخهی جدیدی از این فیلم با بازی جیک جیلنهال منتشر شود.
نسخهی جیلنهال قرار است یک مبارز بازنشستهی امامای باشد، بدون مدرک دکترا در فلسفه؛ به نظر میرسد از همین حالا جیک جیلنهال بازی را به سوویزی باخته است. «کافهی کنار جاده» بدون توانایی مدیتیشن شخصیت اصلی نبدیل به یک فیلم اکشن بیروح خواهد شد؛ چرا که شخصیت اصلی فیلم است که این داستان اکشن را به یک فیلم پرطرفدار تبدیل کرده. شاید تهیهکنندگان فکر میکنند شخصیت سوویزی فقط مناسب دههی ۸۰ بوده است.
۶. هرچی خواستی بگو (Say Anything)
- سال تولید: ۱۹۸۹
- کارگردان: کامرون کرو
- بازیگران: جان کیوسک، آیونی اسکای، جانی ماهونی، لیلی تیلور
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۸ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۶ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
عاشقانهی اساسی دههی ۸۰ میلادی جان کیوسک و آیونی اسکای. یکی از پرطرفدارترین فیلمهای دههی ۸۰ میلادی که به ماجراجوییهای نوجوانان در مسیر کشف خویشتن میپردازد. دیانا کورت متوجه فعالیتهای اقتصادی اختلاسگرانهی پدرش میشود و در حالی که چیزی نمانده است به لندن نقل مکان کند، عاشق لوید دابلر میشود؛ این عشق باعث میشود که او تمام زندگی خود را زیر سوال ببرد.
دههی ۸۰ همیشه دوست داشت به مردمی که عاشق پایان خوش هستند، پاداش دهد، حتی اگر پایانهای خوش معنادار نباشند. بعد از گذشتن تنها یکی دو ماه از آشنایی، لوید همراه با دیانا به لندن نقل مکان میکند. اگر آنها چند روز بعد از هم جدا شوند، مخاطبان هرگز نمیفهمند. مردم امروز این تصمیم لوید را زیر سوال میبرند. نکتهی دیگر این که هیچ کدام از نقشههای دیانا با دستگیرشدن پدرش به هم نمیریزند و نامزدش میخواهد با تمام وجود از او حمایت کند.
۵. کلوپ صبحانه (The Breakfast Club)
- سال تولید: ۱۹۸۵
- کارگردان: جان هیوز
- بازیگران: امیلیو استیوز، پال گلیسون، آنتونی مایکل هال، جود نلسن
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۹ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۶ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۸ از ۱۰
زندگی گروهی پنج نفره از نوجوانان با دستگیرشدن، برای همیشه تغییر میکند. گروهی پنج نفره از بچههای دبیرستانی بعد از این که دستگیر میشوند، در مییابند با وجود این که هر کدامشان گروه دوستان مختفی دارند، اما شباهتهای زیادی هم با یکدیگر دارند. با وجود این که ۳۵ سال از عمر «کلوپ صبحانه» میگذرد، این فیلم هنوز هم یکی از ضروریترین فیلمهای دههی ۸۰ میلادی است که هر سینمادوستی باید ببیند و بیشک «کلوپ صبحانه» یکی از بهترین فیلمهای کارنامهی هنری جان هیوز هم میباشد.
بیشک هیچ فیلم دههی ۸۰ دیگری به اندازهی «کلوپ صبحانه» تحت تاثیر درونیات نوجوانان قرار ندارد. این درام جان هیوز هر شخصیت را به خوبی واکاوی میکند و نشان میدهد که هر کدام آنها چگونه به دیگری کمک میکنند تا از برچسبهای همیشگی دبیرستان بگریزند. بدون توجه به زمان اکران، «کلوپ صبحانه» فیلمی است با فیلمنامهای درخشان، اما شاید بتوان گفت که دههی ۸۰ هم کمک شایانی به دیده شدن این فیلم کرد. علاوه بر این، پایانبندی «کلوپ صبحانه» هرگز بدون ذهنهای سادهی دههی ۸۰ که گروههای موسیقی راک را به راحتی میپذیرفتند، کارآیی نمیداشت.
۴. پسران گمشده (The Lost Boys)
- سال تولید: ۱۹۸۷
- کارگردان: جوئل شوماخر
- بازیگران: جیسون پاتریک، کیفر ساترلند، کوری هایم، جیمی گرتز
- امتیاز راتن تومیتوز: ۷۷ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۳ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۲ از ۱۰
داستانی ماجراجویانه شبیه به «گونیز»، اما با حضور خونآشامها. «پسران گمشده» داستان مایکل امرسون، با بازی جیسون پاتریک و برادر کوچکترش، با بازی کوری هایم است بعد از این که به شهر ساحلی کوچک سانتا کارلا در کالیفرنیا نقل مکان میکنند و درمییابند که این شهر پر است از خونآشانهای نوجوان. وقتی که مایکل تبدیل به یکی از قربانیان یکی از این گروههای خلافکار میشود، سم با کمک شکارچیان خونآشام جوان عضوی از گروه برادران قورباغه، با بازی کوری فلدمن و جیمسون نیولندر میشود، تا بتواند برادر خود را از رئیس خونآشامها دیوید، با بازی کیفر ساترلند نجات دهد.
«پسران گمشده» تمرکز خود را بر روایت داستان گروهی دیگر از جوانهای متفاوت میگذارد و ماجرایی حتی عجیبتر از همیشه را بر سر راه آنها قرار میدهد؛ شکار خون آشامها. این خونآشامها بخششناپذیرند و از هر طرف که نگاهشان کنی، درمییابی که از دههی ۸۰ میلادی بیرون زدهاند. «پسران گمشده» موفق میشود کمدی وحشت دههی ۸۰ را با مد روز فراموشنشدنی آن دوره ترکیب کند، در حالی که همزمان خودش را به ژانر خونآشام هم مربوط میکند. زمانی قرار بود این فیلم را بازسازی کنند، اما به نظر نمیرسد هرگز بتوانند فیلمی به درخشانی قسمت نخست خلق نمایند
۳. زیبا در لباس صورتی (Pretty in Pink)
- سال تولید: ۱۹۸۶
- کارگردان: هاوارد دویچ
- بازیگران: مالی رینگوالد، هری دین استنتون، جان کرایر، آنی پاتس
- امتیاز راتن تومیتوز: ۷۵ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۵۶ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۷ از ۱۰
بالاخره همهچیز برای نوجوان بدشانس، اندی، جور در میآید. «زیبا در لباس صورتی» فیلم دیگری است دربارهی یک به هم رسیدن عاشقانهی ساده و دختری جوان که اعتمادبهنفس به دست میآورد. اندی در حالی که یک علاقهی مخفیانه به پسر معروف مدرسه ریچ دارد، سعی میکند پدر خود را تشویق به پیدا کردن شغل کند و همهی اینها در حالی است که دوست عجیب اندی عاشق او است. تا زمانی که اندی خودش لباس جشن آخر دبیرستان خود را آماده میکند، هیچچیز کار نمیکند و بعد از این که اندی لحظهی سیندرلایی خودش را خلق مینماید، ناگهان همهچیز درست میشود. «زیبا در صورتی» تبدیل به یک کمدی-رمانتیک دههی ۸۰ میلادی برای نوجوانانی شد که خودشان را هم سن وسال اندی میدانستند و به دنبال راهی برای فرار از دبیرستان بودند.
۲. مرخصی فریس بولر (Ferris Bueller’s Day Off)
- سال تولید: ۱۹۸۶
- کارگردان: جان هیوز
- بازیگران: متیو برودریک، آلن راک، چارلی شین، میا سارا
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۲ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۱ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۸ از ۱۰
فریس، سلوان و کامرون مدرسه را میپیچانند تا وارد یک ماجراجویی خفن شوند. فیلم کلاسیک «مرخصی فریس بولر» جان هیوز، داستان یک بچه دبیرستانی جذاب و با اعتماد به نفس را دنبال میکند که میخواهد یک روز مرخصی بگیرد و مطمئن میشود که یک روز مرخصی به او، نامزدش و بهترین دوستش داده میشود. او برای این که همه بتوانند با هم از مدرسه بگریزند یک نقشهی هوشمندانه طراحی میکند، اگرچه مدیر مدرسه و خواهر او مطمئن هستند که او به هیچ دردی نمیخورد و مدیر به دنبال بهانهای است تا بیلیاقتی او را به خودش هم اثبات کند.
«مرخصی فریس بولر» داستانی دربارهی یک نوجوان دبیرستانی را با کمک نقشهکشیهای عجیب و جذاب فریس برای مخاطب به یادماندنی میکند. از این فیلم معمولا به عنوان فیلمی یاد میشود که به خوبی یادآور دههی ۸۰ میلادی است. در دههای که ساختن درامهای دبیرستانی یک عادت شده بود، ماجراجویی فریس و دوستانش فیلمنامهی رویایی بود. فریس در مدرسه شناخته شده است و یک نامزد زیبا دارد. او میتواند از زیر بار همهچیز شانه خالی کند. در پایانبندی «مرخصی فریس بولر»، بزرگسالان به خواستهی خودشان میرسند؛ فریس همانند سایر بچه دبیرستانیها دربارهی آیندهی خودش فکر میکند. در انتها اما فریس به همه ثابت میکند که نیازی نیست این دغدغهی فکری تمام زندگی را به سلطهی خودش دربیاورد.
۱. بازگشت به آینده (Back to the Future)
- سال تولید: ۱۹۸۵
- کارگردان: رابرت زمکیس
- بازیگران: مایکل جی. فاکس، کریستوفر لوید، لی تامپسن، کریستین گلاور
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۳ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۷ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۵ از ۱۰
ماجراهای سفر در زمان مارتی و دکتر در دههی ۸۰ میلادی. مارتی مکفلای، یک نوجوان ۱۷ سالهی دبیرستانی است و به طور تصادفی توسط ماشینی که دوستش یک دانشمند به نام دکتر براون ساخته است، ۳۰ سال در زمان به عقب سفر میکند. او سال ۱۹۵۵ با والدینش ملاقات میکند، وقتی که آنها هم سن و سال او بودهاند. مارتی باید مطمئن شود که والدینش عاشق یکدیگر میشوند و به هم میرسند و پس از آن باید راهی پیدا کند تا به خانه و سال ۱۹۸۵ بازگردد.
اجرای درخشان «بازگشت به آینده» بینظیر است، اما دههی ۸۰ میلادی به بهتر شدن آن کمک میکند. ۱۹۸۵ بهترین سال برای به اکران درآمدن این فیلم بود؛ «بازگشت به آینده» در این زمان میتوانست نگاهی به دههی ۵۰ دوستداشتنی بیاندازد و همزمان تصوراتی هم دربارهی دههی ۲۰۱۰ میلادی به مخاطب نشان دهد. این فیلم لحظات ماندگار زیادی خلق کرده است؛ از جمله لحظهای که در دورانی که هنوز موسیقی راک ان رول متولد نشده بود، مارتی نقش یک خوانندهی راک را ایفا میکند و لحظهای که دکتر در آن بالاخره راز جوک رونالد ریگان را کشف میکند. این فیلم مهمترین فیلم دههی ۸۰ میلادی است که گذشته، حال و آیندهی این دهه را به تصویر میکشد.
///.
منبع: دیجیمگ