۷۰ سالگی دنزل واشنگتن و۲۰ نقش به یادماندنی

چارسو پرس: در زیر نگاهی خواهیم داشت به ۲۰ نقش آفرینی به یادماندنی دنزل واشنگتن که شامل حضور او به عنوان بازیگر در آثار سینمایی طی حدود چهار دهه فعالیت هنری می‌شود.

دنزل واشنگتن با کاراکتر کاریزماتیک و لهجه‌ای قابل‌قبول از آفریقای جنوبی، اولین نامزدی از ۱۰ نامزدی اسکار خود را برای بازی در نقش استیو بیکو، فعال ضد آپارتاید، به دست آورد. 

این فیلم به کارگردانی ریچارد اتنبرا در نوامبر سال ۱۹۸۷ منتشر شد و از دیگر بازیگران آن می‌توان به کوین کلاین، پنه‌لوپه ویلتون و کوین مک‌نالی اشاره کرد. البته این فیلم بیشتر بر سرنوشت روزنامه‌نگار سفیدپوست (کوین کلاین در نقش دونالد وودز) که این فیلم بر اساس کتاب او ساخته شده بود، تمرکز دارد.

اولین تجربه کارگردانی واشنگتن یک زندگینامه تأثیرگذار است که توسط خود فیشر از زندگی‌نامه‌اش اقتباس شده است. درک لوک نقش یک ملوان نیروی دریایی آمریکا را بازی می‌کند که درگیر گذشته‌ای پر از سوءاستفاده در دوران کودکی است، در حالی که دنزل نقش روان‌پزشکی را دارد که تلاش می‌کند او را به صحبت کردن وادارد. فیلمی ساده اما سخاوتمندانه و مؤثر.

بازسازی شگفت‌انگیز آنتوان فوکوا از وسترن سال ۱۹۶۰، که خود بازسازی فیلم «هفت سامورایی» بود، هرچند یک شاهکار نیست اما بسیار سرگرم‌کننده است. دنزل وانشگتن، در تنها تجربه وسترنش، به‌خوبی نقش یول برینر را ایفا کرده است.

واشنگتن و وایولا دیویس هر دو برای بازی در نسخه برادوی نمایش‌نامه نوشته آگوست ویلسون درباره مشکلات یک زباله‌جمع‌کن در دهه ۱۹۵۰ در پیتسبورگ، جوایز تونی بردند. آن‌ها همین نقش‌ها را در نسخه سینمایی که توسط واشنگتن کارگردانی شد، بازسازی کردند و دیویس برای این فیلم برنده اسکار بازیگری شد.

دنزل که در نقش فرانک لوکاس، ارباب مواد مخدر شیک هارلم در دهه ۱۹۷۰ ظاهر شده است، نقش مقابل راسل کرو را به‌عنوان کارآگاه خسته و بدخلق بازی می‌کند. فیلم، به کارگردانی ریدلی اسکات، تلاشی جذاب برای رسیدن به سبک حماسی «پدرخوانده» است که به آن سطح نمی‌رسد، اما لحظات درخشانی دارد.

هرچند خشونت‌های انتقام‌جویانه قابل دفاع نیستند، اما دیدن واشنگتن که خلاف‌کارها را در نقش رابرت مک‌کال، تفنگدار سابق، در بازسازی جدید سریال تلویزیونی دهه ۱۹۸۰ توسط فوکوا از بین می‌برد، سخت است که جذاب نباشد. اولین قسمت، که در آن رابرت مک‌کال با مافیای روسیه روبه‌رو می‌شود، واقع‌گرایانه‌تر است.

در یک تریلر اکشن که از رویدادهای واقعی الهام گرفته شده است، واشنگتن نقش یک مهندس با تجربه را بازی می‌کند که سعی می‌کند از انفجار یک لوکوموتیو خارج از کنترل در نیمی از پنسیلوانیا جلوگیری کند. این پنجمین و آخرین همکاری او با تونی اسکات است، که با صحنه‌های نفس‌گیر و فضایی واقعی ارائه شده است.

واشنگتن در نقش یک برده سابق حیله‌گر و پرزرق‌وبرق، چنان هنرنمایی می‌کند که دوست دارید داستان فیلم بیشتر درباره او باشد تا شخصیت پل مسکال که به نظر می‌رسد اشتباه انتخاب شده است.

دومین همکاری واشنگتن با تونی اسکات یکی از بهترین بازی‌های او را رقم می‌زند و نگاهی خشن به انتقام‌جویی دارد. او نقش کریسی، محافظ سابق و الکلی سازمان سیا را بازی می‌کند که با یک کودک بامزه (داکوتا فانینگ) ارتباط برقرار می‌کند. اما وقتی کودک ربوده می‌شود، او به شکلی خشن انتقام می‌گیرد.

واشنگتن نقش رئیس پلیسی در فلوریدا را بازی می‌کند که تلاشش برای کمک به معشوقه‌اش اشتباه پیش می‌رود و او را درگیر پرونده‌های آتش‌سوزی و قتل می‌کند. در همین حال، کارآگاه مسئول پرونده (اوا مندس) همان همسری است که در حال طلاق گرفتن از او است. اگرچه این فیلم را به سختی بتوان یک نوآر واقعی محسوب کرد، اما واشنگتن، طبق معمول، نقش را جذابیتی متناسب ایفا کرده است.

در این فیلم تام هنکس نقش پرزرق‌وبرق و برنده اسکار خود را به‌عنوان یک وکیل مبتلا به اچ‌آی‌وی که توسط شرکتش اخراج شده است، بازی می‌کند. اما این دنزل واشنگتن است که با بازی ظریف خود در نقش وکیلی به نام گراهراس که او را به‌عنوان موکل می‌پذیرد، شخصیت را کامل می‌کند. این فیلم، نخستین اثر بزرگ هالیوود درباره ایدز، به کارگردانی ماهرانه جاناتان دمی بود که به‌عنوان یک پیام عمومی قدرتمند عمل کرد.

او در این فیلم نقش یک پلیس درستکار در فیلادلفیا بازی می‌کند که با موجودی شیطانی دست‌وپنجه نرم می‌کند که از میزبانی به میزبانی دیگر  منتقل می‌شود و مردم را وادار می‌کند که این فیلم را به ترکیبی سرگرم‌کننده از ماجراهای شیطانی تبدیل کرده است.

پس از شش فصل بازی در سریال تلویزیونی «سنت السور» و نقش‌های اصلی در چند فیلم کم‌هزینه، واشنگتن با بازی در نقش سیلاس تریپ، یک برده فراری که به هنگ ماساچوست پنجاه‌وچهارم در حماسه جنگ داخلی آمریکا به کارگردانی ادوارد زویک می‌پیوندد، اولین اسکار خود را به دست آورد.

واشنگتن و جین هکمن در تریلر زیردریایی ساخته تونی اسکات با هم رودررو می‌شوند و نتیجه‌ای پر از هیجان خلق می‌کنند. دنزل در نقش صدای عقل و منطق، در برابر هکمن که به‌عنوان یک کاپیتان جنگ‌طلب قرار می‌گیرد که برای آغاز جنگ جهانی سوم آماده می‌شود.

تعقیب بمب‌گذار یک کشتی در نیواورلئان به سفر در زمان کشیده می‌شود، اما واشنگتن در نقش مأمور این ماجراهای عجیب را باورپذیر می‌کند. او بین گذشته و حال حرکت می‌کند تا جان قربانی یک بمب‌گذاری را نجات دهد. گیج شدید؟ خواهید شد، اما در ماجراجویی علمی‌تخیلی و اکشن ساخته «تونی اسکات» هیچ لحظه کسل‌کننده‌ای وجود ندارد.

نورمن جویسون این فیلم زندگی‌نامه خوش‌ساخت را درباره روبن کارتر، بوکسور اهل نیوجرسی که تقریباً ۲۰ سال به‌خاطر قتل‌هایی که مرتکب نشده بود زندانی شد، کارگردانی کرده است. و چه کسی بهتر از دنزل، که در صحنه‌های بوکس سیاه‌وسفید فوق‌العاده ظاهر شد و برای این نقش نامزد اسکار معرفی شد.

واشنگتن با شکسپیر روی صحنه غریبه نیست، اما پس از یک نقش مکمل در نمایش «هیاهوی بسیار برای هیچ»، در یکی از بزرگ‌ترین شخصیت‌های تراژیک، در اقتباسی مینیمالیستی و سیاه‌وسفید جوئل کوئن از «تراژدی مکبث» نقش‌آفرینی کرد. دنزل واشنگتن قرار است سال آینده در برادوی نقش اتلو را نیز بازی کند.

واشنگتن به‌گونه‌ای شما را قانع می‌کند که انگار برای بازی در نقش ایزی راولینز در این فیلم نوآر که از رمان والتر موزلی اقتباس شده است، متولد شده است. این اثر، با داستان یک کارآگاه خصوصی که در دهه ۱۹۴۰ لس‌آنجلس به‌دنبال یک زن گمشده می‌گردد، تمام عناصر یک اثر معمایی کلاسیک را دارد، با این تفاوت که رنگ پوست قهرمان به کلیشه‌ها تازگی می‌بخشد.

واشنگتن در اولین همکاری از پنج همکاری خود با آنتونی فوکوا، در نقش یک شخصیت شرور جذاب هنرنمایی می‌کند و برای این نقش برنده جایزه اسکار شد. آلونسو هریس، پلیسی خیابانی و مغرور، به یک تازه‌کار (ایتن هاوک) راه و رسم کار را آموزش می‌دهد، اما نقشه‌های پنهانی دارد. هرچند داستان بیش از حد به اتفاقات تصادفی وابسته است، اما حضور واشنگتن چنان هیجان‌انگیز است که می‌توان این نکته را نادیده گرفت.

زندگی‌نامه حماسی اسپایک لی و اثری پرشور، آموزنده و سرگرم‌کننده، مسیر زندگی این فعال حقوق بشر را از یک خلافکار شیک‌پوش تا سخنگوی الهام‌بخش ملت اسلام دنبال می‌کند. واشنگتن فیلم را  پیش می برد و تمام ریزه کاری‌های نقش را ایفا می‌کند، اما در نهایت رقابت اسکار را به یکی از بازی های نه چندان چشمگیر آل پاچینو واگذار کرد.