سعید رجبی فروتن از مدیران سابق سینما درباره صحبت های اخیر وزیر فرهنگ در نشست مطبوعاتی نکاتی را یادآور شد.
چارسو پرس: سعید رجبی فروتن در روزنامه اعتماد نوشت:
سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی شاید اولین وزیر دولت چهاردهم است که در یک نشست مطبوعاتی با تعداد زیادی خبرنگار شرکت کرد و به سوالات آنها پاسخ داد. بعضی از وزرا از گذشته تا حال پاسخگویی سرپایی به خبرنگاران در حیاط دولت را کافی دانسته و به زعم خود دنبال دردسر بیشتر نمی‌گردند!

در این نوشتار به نکاتی از این گفت‌وگوی انجام شده اشاره می‌کنم.

سیدعباس صالحی در ابتدای جلسه به اینکه از جنس رسانه‌ است، از علاقه‌اش به پاسخگویی و شفافیت حرف زد. او از این امر به ایمن بودن در پشت دیوار شیشه‌ای تعبیر کرد.

لحن و بیان صادقانه و بدون لفافه دکتر صالحی امتیاز مثبتی برای او است. او بدون بزرگ‌نمایی کارهای انجام شده، به کاستی‌ها و نواقص نیز تصریح کرد و در جایی بدون پنهانکاری از وجود لیست سیاهی خبر داد که تعداد محدودی از اهالی فرهنگ و هنر را در برمی‌گیرد.

البته او به این مطلب اشاره نکرد که ممنوع از فعالیت کردن برخی سلبریتی‌ها به استناد کدام ماده قانونی است و اگر محاکم قضایی رایی در این باره صادر کرده‌اند، استناد آنها به کدام نصوص قانونی است.

صالحی در جای دیگر درباره جا ماندن برخی فیلم‌ها به جشنواره فیلم فجر از مقررات آیین‌نامه‌ای حرف زد که به موجب آن، فیلم‌های فاقد پروانه‌ای که در جشنواره‌های جهانی شرکت کرده‌اند، حق شرکت در جشنواره پیش رو را ندارند.

این در حالی است که تعدادی از فیلم‌های راه‌ یافته به بخش مسابقه، پیش از این در جشنواره‌های خارجی حضور داشته‌اند. البته از اینکه چنین فیلم‌هایی با پروانه نمایش یا بدون پروانه در مجامع سینمایی شرکت کرده‌اند، بی‌خبر هستم.

به این خاطر ضرورت حکم می‌کند که بیش از وزیر ارشاد، معاونان او به ویژه در حوزه‌های سینما، هنر، کتاب و مطبوعات با خبرنگاران نشست‌های پرسش و پاسخ را امتداد بخشند. به عنوان مثال در نشست اخیر وزیر پیرامون سانسور و ممیزی کتاب به نکته درستی اشاره کرد که جهان تغییر کرده است و با تیراژ بسیار پایین کتاب شاید نیاز به ادامه ساز و کارهای موجود ممیزی نباشد.
 
ایشان از گفت‌وگوی چهره به چهره «بررسان کتاب» با مولفان سخن گفت تا نویسنده فرصت دفاع از متن کتاب خود را داشته باشد. این اطلاعات کلی برای خبرنگاران کنجکاو حوزه کتاب قانع‌کننده و کافی به نظر نمی‌رسد. آنها مایل هستند بدانند با توجه به اینکه پدیده بارگذاری و انتشار کتاب‌های بدون مجوز در اینترنت پاسخی به فشارها و ممیزی ارشاد است، تمهیدات اجرایی معاونت فرهنگی ارشاد برای سهولت کار ناشران و نویسندگان چیست؟ تاثیر تغییرات دامنه‌دار جهان ارتباطی در فرآیند صدور مجوز چگونه لحاظ شده است؟

متاسفانه آنچه فعلا مشاهده می‌شود، تداوم نارضایتی نویسندگان و عیب و ایرادات بنی‌اسراییلی برخی  بررسان کتاب است که بعضا مضحک جلوه می‌کند.

این مساله در قلمروی سینما نیز مشهود است و روال صدور پروانه فیلمسازی و نمایش به سیاق 40 سال گذشته ادامه دارد و جز بحث‌های موردی، برنامه خاصی تاکنون برای اصلاح و تغییر رویه‌ها به اقتضای خواست سینماگران و تحولات رخ داده در فناوری سینما اعلام نشده است. بر این اساس نشست‌های رسانه‌ای معاونان فرصت مغتنمی است تا آنها به جای مواضع کلی و تکراری، از جزییات برنامه‌های اجرایی خود صحبت کنند.
 
به فراز دیگری از سخن وزیر فرهنگ بپردازم؛ جایی که او از تشدید شکاف و کاهش سرمایه اجتماعی بین هنرمندان و حکومت در سال‌های اخیر گفت:  «در کل حاکمیت چالش سرمایه اجتماعی داریم و همه پیمایش‌ها روند و سرعت نزول اعتماد به حکمرانان و نظام حکمرانی را نشان می‌دهند. در حوزه فرهنگ و هنر شتاب بیشتری پیدا کرد.

قهر، فاصله، اعتراض و نفرت قالب‌های مختلف این واقعیت اجتماعی بود. نباید سرمان را مثل کبک زیر برف کنیم. در اصحاب فرهنگ و هنر این اتفاق مضاعف شد. مهم‌ترین مساله این است. اگر اعتماد ذی‌نفعان را نداشته باشیم هیچ کاری درست اتفاق نمی‌افتد.» این نگرش واقع‌بینانه و در اصل طبیبانه باید در حوزه‌های امنیتی و قضایی نیز درک شود تا یک ‌بار برای همیشه به حل پاره‌ای از محدودیت‌های شغلی هنرمندان بینجامد و متقابلا آنها نیز دست از سرسختی و مواضع رادیکال بردارند. (مگر آنکه آگاهانه این مسیر را انتخاب کرده باشند) در چند ماه گذشته وزیر ارشاد در این خصوص پاسخ روشنگری نداده‌اند و از سخنان ایشان استنباط می‌شود که ظاهرا تصمیم‌گیرنده مراجع دیگری هستند و درخواست وزیر چندان نافذ نیست. وزیر ارشاد دولت سیزدهم یکی از دستاوردهای خود را جهش بی‌سابقه بودجه وزارتخانه می‌دانست. در جلسه مطبوعاتی برگزار شده، این واقعیت آشکار شد که بودجه وزارت ارشاد نسبت به سال قبل فقط افزایش ۱۷ درصدی داشته است که با در نظر گرفتن تورم سالانه افزایشی محسوب نمی‌شود. دکتر صالحی یادآور شد از ۳۶ همت بودجه مصوب تاکنون فقط ۶ میلیارد و 200 میلیون تخصیص یافته که احتمالا منظور ایشان ۶ همت بوده است.

در اینکه رابطه صمیمی و سابقه دوستی وزیر سابق با مرحوم رییسی باعث شده بود تا اعتباراتی احتمالا خارج از شمول یا از منابع دیگری به وزارتخانه تزریق شود، شکی نیست، اما افزایش اعتبار رسما در بودجه سال جاری دیده نشده بود تا وزیر وقت به روش گذشته درصدد جذب بودجه برآید. اما تقدیر براین بود که دولت سیزدهم پس از سه سال جای خود را به دولت منتخب بعدی بدهد. نکته آخر اینکه معلوم شد وزیر ارشاد هم از سپردن نظارت بر محتواهای نمایشی به صدا و سیما رضایت ندارد و توجیهی برای آن پیدا نکرده است. به اعتقاد او شبکه یکپارچه‌ای باید به این گونه امور بپردازد و تقسیم کار و تفکیک وظایف در آن معنا ندارد. وی با اشاره به اینکه تابع قانون است، گفت: «در حال حاضر مسیر روشنی برای این نظام شبکه‌ای متصل نمی‌بینم و نمی‌دانم تا چه زمانی این امر به سرانجام می‌رسد.»