۱۰ فیلم هنرهای رزمی که شاهکارهای سینما هستند

چارسو پرس: سینمای جهان در طول دهه‌ها بارها شاهد درخشش فیلم‌های رزمی بوده است؛ آثاری که با تلفیقی از طراحی مبارزات بی‌نظیر، داستان‌هایی حماسی و ستارگانی ماندگار، توانسته‌اند مرز میان هنر و هیجان را از میان بردارند. از بروس لی افسانه‌ای تا شاهکارهای مدرن آسیایی، در این گزارش از چارسو پرس با ۱۰ مورد از به‌یادماندنی‌ترین فیلم‌های هنرهای رزمی تاریخ آشنا می‌شوید—آثاری که نه تنها سرگرم‌کننده‌اند، بلکه بر فرهنگ عامه و تاریخ سینما نیز تأثیرگذار بوده‌اند. 

اندک ژانرهایی می‌توانند با شدت سریع و جذابیت خاص فیلم‌های هنرهای رزمی رقابت کنند، و تنها تعداد محدودی از فیلم‌ها توانسته‌اند عنوان شاهکار واقعی را به خود اختصاص دهند. چه آثار کلاسیک سینمای هنگ کنگ باشند و چه فیلم‌های مدرن‌تر که با تماشاگران غربی ارتباط برقرار کرده‌اند، کارهای نمایشی، هماهنگی مبارزات و حس اسرارآمیز در فیلم‌های کونگ فو و هنرهای رزمی در یک کلاس مخصوص به خود قرار دارند. این سبک از فیلم‌سازی که می‌تواند بین آثار هنری و سرگرمی هیجان‌انگیز خط مرزی دقیق کشیده و عبور کند، شگفت‌انگیز است که چطور همه این فیلم‌ها به عنوان شاهکارهای واقعی شناخته شده‌اند.

بسیاری از بزرگترین ستارگان کونگ فو در طول تاریخ فیلم‌های مبارزاتی شگفت‌انگیزی را رهبری کرده‌اند که آزمون زمان را پشت سر گذاشته‌اند. ستارگانی همچون بروس لی و جکی چان که سینمای شرقی کونگ فو را به تماشاگران جهانی معرفی کردند، همچنین کارگردانان هالیوودی را الهام بخشیده‌اند تا حس و زیبایی خاص خود را به این ژانر اضافه کنند و شاهکارهای مدرن و تحسین‌شده‌ای خلق کنند. چه فیلم‌های دوره‌ای ووکیا، چه داستان‌های انتقام‌جویانه هیجان‌انگیز و چه زندگی‌نامه‌های شخصیت‌های تاریخی، فیلم‌های هنرهای رزمی شگفت‌انگیزی برای تماشاگران وجود دارند که باید تماشا کنند.

۱۰. Ip Man (2008)
کارگردان: ویلسون یپ

هر کسی که می‌خواهد اطلاعات بیشتری درباره اینکه چگونه بروس لی به یک شخصیت تعیین‌کننده در سینمای هنرهای رزمی تبدیل شد، کافیست فیلم Ip Man را تماشا کند، داستان بیوگرافی مربی آینده او. به عنوان نخستین فیلم از یک مجموعه بزرگ هنرهای رزمی، Ip Man داستان استاد وینگ چون را روایت می‌کند که لی زیر نظر او آموزش دید. این فیلم که بر مشکلات دوران ابتدایی زندگی ایپ در شهر فوشان در زمان جنگ چین و ژاپن تمرکز دارد، بیوگرافی جذاب و به‌خوبی طراحی‌شده‌ای است که هم از نظر سرگرمی و هم از نظر داستان‌گویی بسیار غنی است.

شخصیت‌پردازی فوق‌العاده دانی ین از قهرمان اصلی، عامل موفقیت شگفت‌انگیز این فیلم بود و مجموعه به شهرت زیادی رسید که شامل سه دنباله و یک فیلم اسپین‌آف شد. در حالی که مرز بین واقعیت و افسانه در Ip Man گاهی مبهم است، اما پیام استقامت در برابر سختی‌های شدید همچنان در دل داستان باقی مانده و وفادار به میراث شگفت‌انگیز این مرد واقعی است.

۹. The Raid 2 (2014)
کارگردان: گرت ایوانز

کارگردان ولزی، گرت ایوانز، قبلاً با فیلم اکشن شدید خود The Raid که در اندونزی ساخته بود، تماشاگران را شگفت‌زده کرده بود، بنابراین وقتی او موفق شد با دنباله‌ای ماهرانه‌تر، The Raid 2، خود را از قبل هم فراتر ببرد، تعجب‌آور بود. این فیلم هنرهای رزمی پرهیجان و مملو از اکشن به شدت سریع و بدون توقف، واقعاً همه چیز را وارد مرحله‌ای جدید کرد.

 ایکو اویس که دوباره در نقش راما ظاهر می‌شود، به‌طور مخفیانه به قصد از بین بردن یک باند جنایتکار در داخل نیروی پلیس خود به میدان می‌رود.

The Raid 2 دارای تم‌های قوی در مورد سوءرفتار و فساد در پلیس است، اما جذابیت اصلی این فیلم در شدت فوق‌العاده choreographed fight sequences (سکانس‌های مبارزه طراحی‌شده) آن است. با توجه به اینکه تماشاگران فرصتی برای نفس کشیدن نداشتند و به‌سرعت به تماشای انفجارهای خشونت و خونریزی پرداخته می‌شدند، The Raid 2 بزرگ‌تر، بهتر و وحشی‌تر از نسخه قبلی خود بود.

بیشتر بخوانید: معرفی فیلم‌های سینمایی

۸. Kill Bill (2003/2005)
کارگردان: کوئنتین تارانتینو

در حالی که برخی از سینماگران خودشان را از علاقه‌مندان به آثار کوئنتین تارانتینو به‌دلیل تقلید آشکار او از سبک کارگردانان دیگر و تکیه بر کلیشه‌های ژانری کنار می‌کشند، باید این نکته را هم اذعان کرد که Kill Bill (کشتن بیل) یک اثر مهم در معرفی سینمای هنرهای رزمی به تماشاگران غربی بوده است. با وجود اینکه بسیاری از طرفداران قدیمی کونگ‌فو در دوران بروس لی به دوران بلوغ خود رسیدند، این فیلم نامه‌محور با موضوع انتقام که توسط تارانتینو ساخته شد، بسیاری از تماشاگران بیشتر را به خود جذب کرد.

تارانتینو با این داستان دو قسمتی انتقامی، فیلم خود را پر از ارجاعات به سینمای کلاسیک کونگ‌فو کرد و بسیاری از بازیگران برجسته هنگ کنگی را در فهرست بازیگران خود قرار داد. حقیقت این است که Kill Bill تمام ویژگی‌های برتر سینمای هنرهای رزمی را به‌گونه‌ای درهم آمیخت که برای تماشاگران عمومی هم قابل‌درک باشد. با بازی بی‌نظیر اُما تورمن در نقش «عروس» که رهبری داستان را بر عهده دارد و سبک خاصی که در فیلم حاکم است، این داستان در مورد زنی که برای انتقام از گروهی از آدمکش‌ها و رهبرشان قسم می‌خورد، یادآور فیلم‌های کلاسیکی همچون Five Fingers of Death و Lady Snowblood است. تارانتینو قطعاً درک عمیقی از سینمای هنرهای رزمی دارد و از این دانش استفاده کرد تا یک شاهکار مدرن در ژانر کونگ‌فو خلق کند.

۷. The 36th Chamber of Shaolin (1978)
کارگردان: لاو کار-لئونگ

استودیو شاو برادرز در دهه ۱۹۷۰ برخی از بهترین فیلم‌های کونگ‌فو را تولید کرد و از تمام آثارشان در این دوره، The 36th Chamber of Shaolin (اتاق ۳۶م شائولین) برجسته‌ترین آن‌ها است. این فیلم که شاید بهترین اثر سینمای هنرهای رزمی باشد که در آن راهبان شائولین نقش‌آفرینی می‌کنند، اولین قسمت از یک سه‌گانه تحسین‌شده با بازی افسانه هنرهای رزمی گوردون لیو بود. با داستانی منحصر به فرد و میراثی که کمتر فیلمی در این ژانر توانسته به آن برسد، این فیلم، به همراه Enter the Dragon، حتی الهام‌بخش گروه هیپ‌هاپ Wu-Tang Clan برای آلبوم نخستشان به نام Enter the Wu-Tang (36 Chambers) بود.

The 36th Chamber of Shaolin در این فیلم، گوردون لیو در نقش «سان ته» یک راهب شائولین افسانه‌ای به تصویر کشیده می‌شود که برای مبارزه با حکومت مستبد منشوی در قرن ۱۸ آموزش می‌بیند. هر چه سان ته بیشتر در مسیر خود از اتاق‌های معبد پیش می‌رود، شدت و هیجان هر صحنه افزایش می‌یابد، و دیدن رقص رزمی شگفت‌انگیز او در حالی که سریع‌تر از هر دانش‌آموز دیگری پیشرفت می‌کند، هیجان‌انگیز است. این فیلم که یکی از کلاسیک‌های هنرهای رزمی به شمار می‌آید و برای هر عاشق واقعی سینمای هنرهای رزمی یک فیلم ضروری است، به‌عنوان یک شاهکار سینمایی در ژانر خود شناخته می‌شود.

۶. Fearless (2006)
کارگردان: رونی یو

شاهکار سینمایی هنرهای رزمی Fearless (بی‌باک) از هنگ کنگ-چین به‌دلیل صحنه‌های اکشن خیره‌کننده، عمق احساسی و اهمیت تاریخی‌اش شناخته شده است. این فیلم به‌عنوان یک بیوگرافی از هوا یوانجیا، استاد افسانه‌ای هنرهای رزمی چین ساخته شده و در آن جت لی نقش این نماد برجسته ملی‌گرایی چین را ایفا می‌کند که در رویدادهای ملی بزرگ به مبارزه با جنگجویان خارجی می‌پردازد. این فیلم که به‌شدت سیاسی است و به تمایل برای بازگرداندن غرور و ملی‌گرایی به چین در زمان‌هایی که امپریالیسم غربی در حال نفوذ به این کشور بود، می‌پردازد، ممکن است برای تماشاگران غربی با زمینه‌های اجتماعی و سیاسی این فیلم ناآشنا باشد.

با برخی از زیباترین تصاویر سینمایی که تاکنون در یک فیلم هنرهای رزمی مشاهده شده، هر صحنه از Fearless خود یک نمایش بصری بود و این فیلم همچنان یکی از تأثیرگذارترین فیلم‌های رزمی قرن ۲۱ به‌شمار می‌آید. به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین فیلم‌های جت لی، Fearless اکشن پرسرعت را با تصاویری شگفت‌انگیز ترکیب می‌کند به‌گونه‌ای که جذابیت پایدار ژانر ووشیا را به‌طور کامل به نمایش می‌گذارد.

۵. Fist Of Fury (1972)
کارگردان: لو وی

در حالی که بروس لی با فیلم The Big Boss به موفقیت‌های بزرگی دست یافت، این فیلم Fist of Fury بود که او را به‌عنوان ستاره‌ی اصلی کنگ‌فو در دهه 1970 معرفی کرد. با مضامین ملی‌گرایی چینی، در این فیلم لی نقش چن ژن، شاگرد هوا یوانجیا، را بازی می‌کند که باید از افتخار چین در برابر تهدید نیروهای مهاجم خارجی دفاع کند. با بسیاری از گروه‌های مبارز که در برابر یکدیگر قرار می‌گیرند، عزم چن برای پیروزی پس از قتل استادش تنها قوی‌تر می‌شود و او سوگند انتقام می‌خورد.

با موضوعات کلاسیک کنگ‌فو، Fist of Fury یک شاهکار واقعی در دنیای هنرهای رزمی بود که تنها با شاهکار بعدی لی، یعنی Enter the Dragon، قابل مقایسه است. در حالی که فیلم‌های پی‌درپی مانند The New Fist of Fury که جکی چان در آن نقش‌آفرینی کرد تلاش کردند تا جذابیت این فیلم کلاسیک را تکرار کنند، هیچ‌کدام نتواستند به ارتفاعات خلاقانه اولین فیلم بزرگ لی برسند. با ساختار کلاسیکی که در آن شاگرد باید از افتخار استاد مرحومش دفاع کند، فیلم‌های بی‌شماری تلاش کرده‌اند تا جذابیت Fist of Fury را تقلید کنند. 

۴. Hero (2002)
کارگردان: ژانگ ییمو

فیلم Hero ساخته کارگردان چینی ژانگ ییمو، بینندگان را به دوران دولت‌های جنگ‌جو در چین باستان برد. این فیلم که نامزد جایزه بهترین فیلم خارجی زبان در جوایز اسکار شد، در کمال تعجب نتواست این جایزه را بدست آورد و به‌خاطر ارائه داستان تاریخی‌اش به‌طرز خیره‌کننده‌ای بصری، مورد تحسین قرار نگرفت. با حضور ستارگانی چون جت لی، تونی لیانگ و دانی ین در جمع بازیگران، هر چیزی در این فیلم در بالاترین سطح بود و این فیلم شایسته آن است که به‌عنوان یک شاهکار در دنیای هنرهای رزمی شناخته شود.

Hero اولین فیلم چینی بود که توانست در گیشه ایالات متحده صدرنشین شود (بر اساس گزارش Daily China)، که این موفقیت نشان‌دهنده جذابیت این فیلم نه تنها در آسیا بلکه در بازارهای اصلی سینمای غربی است. بخشی از این موفقیت به دلیل فشار کارگردان کوئنتین تارانتینو به شرکت میراماکس بود تا این حماسه هنرهای رزمی را در سینماهای آمریکا به اکران درآورد. در حالی که فیلم‌های چینی معمولا در ایالات متحده توزیع نمی‌شوند، موفقیت Hero نشان داد که وقتی یک فیلم به‌اندازه کافی خوب باشد، بینندگان غربی نیز برای تماشای آن خواهند آمد.

بیشتر بخوانید: اخبار و مطالب سینمای جهان

۳. Police Story (1985)
کارگردان: جکی چان

جکی چان بدون شک یکی از بزرگترین ستارگان هنرهای رزمی تاریخ است، هرچند که این جایگاه بدون فیلم‌های استادانه‌ای مانند Police Story به دست نمی‌آمد. این فیلم که هم‌نوشت، هم‌کارگردانی و هم‌بازیگری آن بر عهده چان بود، به دلیل نارضایتی او از برخی نقش‌های قبلی‌اش، تصمیم گرفت تا کنترل کامل خلاقانه را برای این فیلم افسانه‌ای و در عین حال متمرکز بر پلیس به‌دست گیرد. با برخی از شگفت‌انگیزترین صحنه‌های بدلکاری که تاکنون در فیلم‌ها به نمایش درآمده‌اند، Police Story تمام ویژگی‌های برجسته چان به‌عنوان یک ستاره سینما را به‌طور کامل به نمایش گذاشت.

از تماشای چان که از کنار یک اتوبوس در حال حرکت آویزان می‌شود تا نمایش مهارت‌های رزمی‌اش در صحنه مشهور مرکز خرید، Police Story قطعاً بزرگترین فیلم چان بود و نقطه شروع یک فرانچایز بزرگ با دنباله‌ها، اسپین‌آف‌ها و بازسازی‌ها شد. به‌عنوان یک فیلم که هنر و سرگرمی شگفت‌انگیز را از طریق توجه دقیق به جزئیات و بدلکاری‌های عجیب و غریب خود متعادل می‌کند، Police Story همچنان معیاری است که همه فیلم‌های کمدی پلیسی-هنرهای رزمی دیگر بر اساس آن سنجیده می‌شوند.

۲. Crouching Tiger, Hidden Dragon (2000)
کارگردان: انگ لی

فیلم هنری Crouching Tiger, Hidden Dragon ساخته انگ لی، شاهکار هنرهای رزمی، ژانر ووشیا را به مخاطبان غربی معرفی کرد و موفقیتی جهانی و شگفت‌انگیز به‌دست آورد. با سبکی که نظر تماشاگران سراسر جهان را جلب کرد، داستان، تصویربرداری و صحنه‌های مبارزه این فیلم به‌عنوان برخی از برجسته‌ترین‌ها در تاریخ سینما شناخته می‌شوند. این فیلم داستان یک جنگجوی چینی را روایت می‌کند که میشل یئو در نقش او ظاهر می‌شود. Crouching Tiger, Hidden Dragon یک ماجراجویی عاشقانه گسترده است که پر از جادو و نبردهای شمشیری است.

این فیلم که داستانی فانتزی‌تر از آنچه که مخاطبان غربی معمولاً از فیلم‌های هنرهای رزمی انتظار داشتند، به‌تصویر کشید، فلسفه و اساطیر چینی را برای روایت داستانی مرموز و جذاب از مبارزه و استقامت به‌کار برد. به‌عنوان اولین فیلم غیرانگلیسی‌زبان که بیش از ۱۰۰ میلیون دلار در ایالات متحده به‌دست آورد و دریافت‌کننده ده نامزدی جایزه اسکار، این فیلم بزرگترین فیلم هنرهای رزمی تمام دوران به‌حساب می‌آید که چیزی ویژه و خاص را به‌نمایش گذاشت.

۱. Enter the Dragon (1973)
کارگردان: رابرت کلاوز

وقتی صحبت از شاهکارهای هنرهای رزمی می‌شود، نمی‌توان فیلم تعیین‌کننده بروس لی و یکی از تأثیرگذارترین فیلم‌های کونگ فو تمام دوران‌ها، Enter the Dragon را نادیده گرفت. این فیلم نمادین به‌عنوان نقطه آغازگر تب و تاب کونگ فو در دهه 1970 شناخته می‌شود و به‌عنوان آخرین فیلم لی قبل از مرگ زودهنگامش در ۳۲ سالگی، اوج کارنامه سینمایی کوتاه او در هالیوود را نمایان می‌کند. با ترکیبی کامل از جاسوسی، تریلرهای کارآگاهی و درگیری‌های کلاسیک کونگ فو، جذابیت بصری Enter the Dragon در بیش از ۵۰ سالی که از اولین اکرانش می‌گذرد همچنان پابرجا باقی مانده است.

با هماهنگی مبارزات رزمی سطح بالا و زیبایی‌شناسی فوق‌العاده‌ای که در آن به‌کار رفته، صحنه‌هایی مانند مبارزه در اتاق آینه‌ها بارها پارودی شده‌اند و حتی برای تماشاگرانی که فیلم اصلی را ندیده‌اند، آشنا به نظر می‌رسند. Enter the Dragon به‌خاطر نحوه ارائه هیجان‌های سریع که برای تماشاگران غربی جذاب بود و در عین حال هیچ‌کدام از سنت‌های هنرهای رزمی شرقی که لی به‌شدت به آن‌ها ارادت داشت، از دست نداد، متمایز بود. با وجود فیلم‌های بزرگ زیادی که در طول سال‌ها ساخته شده، Enter the Dragon همچنان به‌عنوان یک شاهکار تعیین‌کننده در این ژانر شناخته می‌شود.