چارسو پرس: اگنیشکا هولند، کارگردان برجسته لهستانی و سازنده آثار شناختهشدهای چون Europa Europa و In Darkness، جدیدترین پروژه سینمایی خود را با عنوان «فرانز» (Franz) به پایان رسانده است. این فیلم که یک بیوگرافی غیرکلاسیک از فرانتس کافکا، نویسنده بزرگ اتریشی-چکی است، قرار است در یکی از جشنوارههای معتبر سینمایی پاییز امسال به نمایش درآید.
هولند در گفتوگویی اختصاصی با وبسایت Variety در حاشیه جشنواره کارلووی واری، درباره دیدگاه متفاوت خود نسبت به کافکا گفت:
«من هیچوقت با این کلیشه که کافکا نویسندهای تاریک، افسرده و منزوی بود، موافق نبودم. کافکا شخصیتی چندوجهی و حتی شوخطبع داشت. در فیلم تلاش کردهام او را زنده کنم، نه صرفاً تفسیر کنم.»
کافکا، فراتر از کلیشهها
در فیلم «فرانز»، اگنیشکا هولند تلاش کرده تا با نگاهی انسانیتر و مدرنتر، زندگی و ذهنیت نویسندهی آثاری همچون مسخ، محاکمه و قلعه را بررسی کند.
وی افزود:
«کافکا خیلی از رفتارهایی را داشت که امروز در میان جوانان رایج است؛ ترس از ارتباط مستقیم، کشمکش بین میل و ترس از عشق، و حس بیگانگی با جامعه. او بیشتر از آنکه افسرده باشد، شکننده و حساس بود.»
ساختاری موزاییکی و تجربهگرا
فیلم «فرانز» بهجای روایت خطی و سنتی، از ساختاری موزاییکی و تداعیگرانه بهره میبرد و داستان زندگی کافکا را از زوایای مختلف و گاه متناقض روایت میکند.
علاوه بر رابطه پیچیدهاش با پدر، فیلم به روابط عاطفی کافکا با فیلیسه باوئر و میلنا یسنکا و همچنین دوستیاش با ماکس برود، ناشر آثار او، میپردازد.
بازیگری با اصالت یهودی-آلمانی
در نقش اصلی، ایدان وایس، بازیگر یهودی-آلمانی، ایفاگر شخصیت کافکاست. هولند تأکید میکند که انتخاب بازیگری با پسزمینه فرهنگی مشترک با کافکا، برای او اهمیت زیادی داشته است.
«هیچکس بهتر از او نمیتوانست این شخصیت پیچیده را زنده کند.»
فضای تاریخی و پیام امروزی
گرچه فیلم در دوران امپراتوری اتریش-مجارستان اتفاق میافتد، اما دغدغههای آن، مانند بیگانگی، بحران هویت، فروپاشی فرهنگی و ترس از نظامهای بروکراتیک، کاملاً به دنیای امروز نزدیکاند.
«ما نمیخواستیم فیلم بیش از حد روشنفکرانه یا صرفاً برای مخاطبان ادبیات باشد، اما در عین حال نمیخواستیم آن را سادهسازی کنیم. تلاش کردیم تعادل درستی پیدا کنیم.»
پروژه بعدی: زندگی و سقوط یرژی کوشینسکی
هولند در ادامه خبر داد که پروژه بعدی او فیلمی درباره یرژی کوشینسکی، نویسنده لهستانی-آمریکایی آثار بحثبرانگیزی همچون پرنده رنگارنگ است. فیلمی با عنوان Rabbit Garden دربارهی سقوط حرفهای کوشینسکی پس از افشای استفاده از نویسندگان پشتپرده و خودکشی تراژیک او در دهه ۹۰ میلادی.
منبع: variety
نویسنده: نسرین پورمند