چارسو پرس: برخی افراد بهسادگی برای مادر بودن ساخته نشدهاند. این ایده، که خلاف انتظارات اجتماعی در اغلب فرهنگهای جهان است، الهامبخش آثار جسورانهای در سینما بوده؛ از «I Am Love» و «The Lost Daughter» گرفته تا فیلم تلخ «Die, My Love» از لین رمزی. در این دسته از فیلمها، کارگردانانی با دیدگاه فمینیستی، زنانی را به تصویر میکشند که به دلایل مختلف مسئولیتهای مادری را کنار میگذارند.
فیلم فرانسوی «Out of Love» به نویسندگی و کارگردانی ناتان آمبروزیونی نیز در همین مسیر قدم میگذارد، اما با زاویه دیدی متفاوت. در حالی که آثار کارگردان ژاپنی هیروکازو کورئدا مانند «Nobody Knows» بیشتر بر کودکان تمرکز دارند، آمبروزیونی تمرکزش را بر بزرگسالانی قرار میدهد که در نبود مادر، ناچار به ایفای نقش والد میشوند.
در یک بازی دراماتیک و متمایز، ستاره سریال Call My Agent، کمیل کوتن، در نقش ژان ظاهر میشود؛ زنی مجرد و حرفهای که در میانهسن بهتازگی از شریک زندگیاش نیکول (مونیا شوکری) جدا شده. علت جدایی؟ نیکول خواهان فرزند بود و ژان نبود.
بیشتر بخوانید: نقد فیلم «Madea’s Destination Wedding» | بازگشت مادرِ شلوغ تایِر پری به سبک همیشگی
در سوی دیگر داستان، خواهر کوچکتر ژان، سوزان (با بازی ژولیت آرمانه)، زندگی متفاوتی دارد. او با شوهرش دو فرزند به نامهای گاسپار (۹ ساله) و مارگو را بزرگ کرده، اما حالا پس از مرگ ناگهانی همسرش، کاملاً درمانده به نظر میرسد. فیلم با صحنهای نگرانکننده در یک توقفگاه بینراهی آغاز میشود؛ جایی که بچهها بیقرار منتظر مادرشان هستند، اما او بازنمیگردد. از همان لحظه، مخاطب حس میکند سوزان قصد رها کردن فرزندانش را دارد.
ابهام، کلید روایت فیلم
آمبروزیونی بدون آنکه به احساسات مخاطب فشار بیاورد، بهخوبی تعلیق و ابهام را در بطن داستان تزریق میکند. همچون آثار فرانسوا اوزون، پاسخ قطعیای برای این پرسش مهم ارائه نمیدهد: چرا سوزان ناپدید شد؟ و مهمتر اینکه، وقتی او از داستان کنار میرود، انگیزهاش دیگر اهمیتی ندارد. حتی عنوان انگلیسی فیلم نیز بر این ابهام تأکید دارد. آیا سوزان «از روی عشق» فرزندانش را ترک کرد؟ یعنی چون آنقدر آنها را دوست داشت که فکر کرد خواهرش بهتر میتواند از آنها مراقبت کند؟
فیلم بیش از آنکه به دلایل غیبت بپردازد، به پیامدهای آن توجه دارد. حالا که مادر از صحنه کنار رفته، چه کسی مسئول نگهداری از بچههاست؟ ژان، که همیشه از مادری اجتناب کرده، ناچار میشود در تابستان — زمانی که کارش بهعنوان کارشناس بیمه سبکتر است — نقش مادر را بر عهده بگیرد. اما این تنها یک راهحل موقت است؛ او هیچ قصدی برای نگهداری دائمی ندارد و حتی نمیتواند بدون قیمومت رسمی آنها را در مدرسه ثبتنام کند.
بیشتر بخوانید: نقد فیلم Saint Clare | بلا تورن در نقش قاتلی مرموز در تریلری پرزرقوبرق اما سردرگم
پیچیدگی روابط خانوادگی، بدون سانتیمانتالیسم
پلیس تا زمانی که ژان مسئولیت نپذیرد، نمیتواند مداخلهای کند، و اگر هم دخالت کند، ممکن است بچهها از یکدیگر جدا شوند. از طرف دیگر، تردید ژان در تماس با مقامات، اگر روزی سوزان برگردد، همهچیز را پیچیدهتر میکند. خوشبختانه ژان با شریک سابقش همچنان در ارتباط است و گاهی از او کمک میگیرد. اما شرایط مدام فشار بیشتری وارد میکند.
فیلم از نمایش کودکان بهعنوان ابزار احساساتبرانگیز خودداری میکند. گاسپار گاهی شبادراری دارد و مارگو در مقابل ژان مقاومت میکند، اما همه اینها کاملاً طبیعی است. کارگردان از کودک بازیگر، بهویژه مانوآ واروا در نقش گاسپار، بازیهایی فوقالعاده گرفته است.
در یکی از تأثیرگذارترین صحنهها، ژان فرو میریزد، اما آمبروزیونی از کلوزآپهای کلیشهای استفاده نمیکند و با فاصلهای محترمانه، اجازه میدهد احساسات بازیگر بهصورت طبیعی جاری شود.
گذشتهای که هنوز در زندگی جاریست
ناپدید شدن سوزان تنها یکی از زخمهای گذشته است. مرگ زودهنگام مادرشان و ناتوانی پدرشان در ایفای نقش پدر، تأثیری بلندمدت بر خواهران گذاشته است. ژان شاید به همین دلیل تصمیم گرفت که هرگز مادری نکند. اما حالا که ناخواسته با این مسئولیت مواجه شده، مخاطب امید دارد شاید این تجربه، فرصتی برای ترمیم رابطه او با نیکول باشد.
پایان فیلم، درخشانترین بخش آن است. Out of Love با نگاهی واقعگرا نشان میدهد که برخی تصمیمها غیرقابل بازگشتاند، اما در عین حال، انسان همیشه میتواند دوباره آغاز کند.
منبع: variety
نویسنده: نسرین پورمند