چارسو پرس: «الیزا» ساخته لئوناردو دی کوستانزو، داستان زنی را روایت می‌کند که به جرم قتل خواهرش به ۲۰ سال زندان محکوم شده و طی جلساتی با یک جرم‌شناس، به تدریج با مسئولیت و انگیزه‌های خود مواجه می‌شود. فیلم که بر اساس پرونده‌ای واقعی ساخته شده، از وسوسه‌های جنجال‌آفرینی فاصله می‌گیرد و با رویکردی محتاطانه و دقیق، تمرکز خود را روی روانشناسی مقتضی یک قاتل قرار می‌دهد.
داستان و شخصیت‌ها
الیزا (باربارا رونچی) نیمه‌ی محکومیت خود را سپری می‌کند و نه بی‌گناهی خود را ادعا می‌کند و نه انگیزه‌هایش را به‌طور کامل به یاد می‌آورد. او تحت نظارت پروفسور آلاوی (روشدی زم) جلساتی یک‌به‌یک دارد که در آن کم‌کم، اما آهسته، دیوارهای روانی‌اش فرو می‌ریزند و دلیل پنهان خشونت و انفجار خشم او روشن‌تر می‌شود.
خانواده الیزا به‌مراتب پیچیده‌اند: مادرش چهره‌ای سرد و بی‌محبت دارد، پدرش با وفاداری محدود، هزینه‌های خود را پرداخته و برادرش فرانک خودخواه و بی‌توجه است. تنها پناه الیزا در زندان، محیط پیشرفته و انسانی آن است؛ او در کافی‌شاپ زندان کار می‌کند، کارکنان نگران رفاه او هستند و آزادی نسبی در فضای باز، تصویری آرام و البته تلخ از جهان محدود یک قاتل فراهم می‌آورد.
کارگردانی و سبک
دی کوستانزو با دوربین لوکا بیگاتزی، زندان را با نورپردازی نرم و قاب‌بندی دقیق ثبت می‌کند و صحنه‌های دو نفره گفتگو میان الیزا و آلاوی، به سبک تئاتری نزدیک می‌شوند. موسیقی ملایم و متفکرانه نیز بر پس‌زمینه حاکم است و بدون اینکه مزاحم جریان دیالوگ‌ها شود، حس تأمل و سکون را تقویت می‌کند.
فیلم به جای تمرکز روی هیجان قتل یا انگیزه‌های بیرونی، تغییرات روانی تدریجی شخصیت اصلی را دنبال می‌کند؛ تجربه‌ای که کمتر در ژانر «جرم واقعی» دیده می‌شود و به مخاطب نشان می‌دهد که دنیای یک قاتل چه زندانی، چه آزاد، به‌شدت محدود و بسته است.
بیشتر بخوانید: نقد فیلم «دختر»؛ روایتی صادقانه و تلخ از خشونت خانگی در تایوان دهه ۸۰
نقاط قوت و ضعف
از نقاط قوت «الیزا» می‌توان به بازی درخشان باربارا رونچی، پرداخت دقیق روابط روانشناسانه و محیط تدافعی زندان اشاره کرد. با این حال، تمرکز بیش از حد بر جلسات گفتگو و فلاش‌بک‌های پراکنده، گاهی روایت را کند و بعضاً مردد می‌کند. فیلم، با وجود ظاهر صیقل‌یافته، کمتر از ظرفیت داستانی خود بهره می‌برد و ممکن است برای علاقه‌مندان هیجان و تعلیق در ژانر جرم واقعی کمی کمتر جذاب باشد.
«الیزا» در نهایت یک مطالعه روانشناسانه آرام و دقیق است؛ درامی که با احتیاط و توجه به جزئیات، نشان می‌دهد جرم و جنایت چقدر محدود و عاری از جذابیت‌های اغراق‌آمیز است. این فیلم بیش از هر چیز یادآور می‌شود که حتی قاتلان بزرگ، جهانشان کوچک و بسته است و هرگونه آزادی و گشایش، به‌اندازه‌ای محدود و محتاطانه خواهد بود.
منبع: variety
نویسنده: نسرین پورمند
