نمایش مارمولک از شبکه چهار که اساسا دخلی به تغییر نگرش کلی مدیران رسانه ملی ندارد و در واقعیت امر آنچه می‌توان به دلایل و انگیزه پخش فیلم اشاره کرد، بیشتر معطوف به نگرانی از بایکوت رسانه ملی از طرف مردم و در خوش‌بینانه‌ترین حالت تغییر نگرش مدیران فعلی نسبت به پیام فیلم و به تعبیری تلاش برای بازسازی اعتبار و اعتماد عمومی از روحانیت است که در ذهنیت مردم به درست یا غلط مسبب معضلات و مشکلات و بحران‌های ریز و درشت اجتماعی و سیاسی می‌دانند.
فیلم سفارشی لزوما قرار نیست اثر بدی باشد که به شعور مخاطب توهین کند. البته «بدون قرار قبلی» از این جمله تبعیت نمی‌کند. از آن فیلم‌های سفارشی‌ساز است که حتی فکر نکرده چطور بتواند مخاطب را به سوژه‌ی سفارشی‌اش جلب کند چه برسد به اینکه سفارشی بودنش را لااقل در لایه‌ای از زرورق بپیچاند که توی ذوق نزند.
عصبیت بیشتر از غم و رنج این زنان در دل این فضای سخت، ملتهب و رنج‌آور، برای نگارنده توجیه‌پذیر نبود مگر اینکه کارگردان قصد آن داشته که با رویکردی جنسیت‌گرایانه به عصبیت آن زنان به خاطر موانع ایجاد شده بر سر راه‌شان توسط مردان بپردازد.
از نیمه فیلم بیننده آنقدر درگیر ماجراهای مختلف شده که شوقی برای تماشای بقیه ماجرا ندارد و عملا حوصله‌اش سر می‌رود. فضای همیشه بارانی هم معلوم نیست قرار است چه پیامی را به بیننده انتقال دهد و اگر قرار بوده فضای تیره و تار پرونده را به بیننده منتقل کند و در مجموع در پی نزدیک شدن به سبک نوآر باشد هم باید بگویم که در دستیابی به این موضوع ناموفق بوده است.
نگهبان شب فیلمی است که زمان ساخته شدنش کمی دیر بود، هرچند بی‌موقع نبود. این بازگشت بی‌سر و صدا و آرام رضا میرکریمی به سینمایی که از معمولی‌ترین آدم‌ها به‌واسطه شرافت‌شان قهرمان می‌ساخت، در زمانه‌ای اتفاق می‌افتد که تقریبا همه فهمیده‌اند چاره‌ای جز بازگشت به شرافت نداریم.
به رخ کشیدن تنهایی و حتی غربت آدمی در فیلم‌های میرکریمی قرار نیست منجر به تحقیر شود اما می‌خواهد به خودش و انسان‌ها یادآوری کند که زندگی شبیه همان راه یا جاده‌ای است که در اکثر فیلم‌هایش حضور جدی دارد و گریزی نیست جز رفتن و راندن در این مسیرها و جاده‌ها.
برخلاف آنچه «نگهبان شب» را فیلمی با ریتم تند می‌نامند، اتفاقا مسیر داستانی، روی ریتم کندی از یک‌سری اتفاق‌های کلیشه‌ای و غیرجذاب در حرکت است. شاید اگر گفته می‌شد ریتم این فیلم در قیاس با دیگر ساخته‌های کارگردان، از سرعت بیشتری برخوردار است، مفهوم درست‌تری را منتقل می‌کردند اما نه ریتم «نگهبان شب» تند است و نه فرآیندی که برای تصویرگری از دو قطب داستانی خود انتخاب کرده، در مسیری داستانی و دغدغه‌مند پیش می‌رود.
اکران فیلم تازه رضا میرکریمی با تحسین و تمجیدهای بسیاری همراه است. برایم مشهود است که چرا فیلم تحسین می‌شود. قاب‌های زیبا، بازی‌های هایپررئالیستی و آرامش ساده‌دلانه شخصیت‌ها به‌همراه اتمسفری که شما را به خود نزدیک می‌کند؛ اما همه این زیبایی‌های محبوب بازنمایی چه چیزی است!؟ شاید در نگاه نخست، همه‌چیز به ذهنیت ساده‌لوحانه شخصیت رسول بازگردد.
تمرکز فیلم بر شخصیتی است که در قامت یک نفوذی مجاهد خلقی در دستگاه حراستی حزب جمهوری اسلامی ظاهر می‌شود. شخصیت اصلی، در شمای فردی مذهبی و به‌اصطلاح حزب‌اللهی، چنان اعتماد حزب را به خود جلب می‌کند که شرایط برای ترور و انفجار را مهیا می‌کند؛ اما چطور و چگونه، خدا می‌داند.
هناس تنها فیلم امنیتی کشور است که به نقش خانواده تا این اندازه اشاره می‌کند. تا جایی که اول‌شخص داستانی را «شهره پیرانی» (مریلا زارعی) برعهده دارد و حال آنکه در عموم فیلم‌هایی از این‌دست، یا زاویه روایت در دست دانشمند هسته‌ای است یا فرآیند فیلم، با استانداردهای پرریتم تریلر، در نشان دادن طراحی و نقشه برای ترور خلاصه می‌شود.
فیلم بدون حاشیه در یک خط مستقیم پیش می‌رود و بین روایت‌های گوناگون، خود را سرگردان نمی‌کند. مانند سایر فیلم‌های شعیبی، کودکان جزء شخصیت‌های مهم فیلم هستند، گرچه در اصل قصه تاثیری ندارند.
بی مادر نه‌تنها نتوانسته باتوجه به موضوع فیلم یک داستان مادرانه آرام و عاطفی را به تصویر بکشد بلکه در نقطه مقابل و بدون کارکرد منطقی، صحنه‌های خفگی دختر بچه‌ای در آب یا مردن فرزند را نشان می‌دهد و این مقدار سیاه‌نمایی کارکردی در فیلم ندارد و نقطه طلایی یا ایجاد اتفاقی خاص نیست و تنها بار مصیبت‌زدگی و تلخی آزاردهنده‌ای را به بیننده منتقل می‌کند و به‌طور کلی توازن تلخی و شیرینی یا بهتر است بگوییم مادرانگی را در اثر از بین می‌برد.
میرکریمی در هدایت بازیگر آنچنان از خود توانمندی نشان می‌دهد که از بازیگران ناآشنا در سینما، بازی‌هایی می‌گیرد که به شدت اعجاب‌آور و قابل باور است. برای مثال تورج الوند، بازیگر نقش اول فیلم که پیش از این کارنامه‌ای جز بازی در فیلم‌های کوتاه نداشته، آنچنان در نقش خود جا افتاده که از آغاز تا پایان فیلم، مخاطب با او همراه می‌شود.
هم‌ترین مشکل «خائن کشی» روایت مخدوش فیلمنامه است، فیلم نه قصه‌گوست و نه ضد قصه و باید گفت شخصیت‌ها در این فیلم همگی بی‌شناسنامه‌اند.
سینمای سیاسی یکی از گونه های مهم و مطرح سینمایی در جهان است که متاسفانه در سینمای ایران نادیده گرفته شده و کمتر به آن پرداخته شده است و اگر هم هر از چندگاهی یکبار فیلمسازی به سراغ موضوعی سیاسی در تاریخ معاصر کشورمان رفته متاسفانه با واکنش های متناقض و بازدارنده مواجه شده است.
«خائن کشی» با تاکیدات فراوان تلاش دارد نشان دهد یک برهه خاص تاریخی را مورد بازسازی قرار داده است و در نهایت همه چیز به دکتر مصدق ختم می‌شود.
برف آخر بر دوش یک نفر سوار است و از این بابت فیلمساز و البته بازیگر نقش اول انتخاب سختی انجام داده‌اند. انتخابی که به نظر هر دو تا حد زیادی در به سرانجام رسیدن آن موفق بوده‌اند.
ساختار فیلم یادآور «تنگه ابوقریب» (بهرام توکلی) است؛ در آنجا دسته‌ای از پسران، در اینجا دسته دختران! فیلم با توجه به شلوغی صحنه‌های پرجمعیت و فراوانی جلوه‌های میدانی، در نهایت قابل قبول است اما به کلیت سینمای دفاع مقدس چیزی اضافه نمی‌کند.
موضوع رحم اجاره‌ای بارها در ملودرام‌های یکی، دو دهه اخیر دیده شده‌اند؛ از «شهرت/ایرج قادری» گرفته تا «دعوت/ ابراهیم حاتمی‌کیا» و از «با دیگران/ناصر ضمیری» تا «بهت/ عباس رافعی» و «تمشک/ سامان سالور». همه آنها هم یک پیرنگ واحد دارند؛ زوج ثروتمندی که حسرت داشتن بچه خودشان را دارند و متعاقبا عقد قرارداد رحم اجاره‌ای با زنی مفلوک و درمانده.
نقطه قوت فیلم میرکریمی نگاه راوی‌گونه و فارغ از سانتی‌مانتالیسم به طبقه کم‌برخوردار ایران است. نه اینکه نگاه سانتی‌مانتالیسم یکسره بد و بی‌ارزش باشد، بلکه از این بابت که نگهبان شب به این سمت نرفته است که با نشان دادن تصویر افراطی از فقر و بدبختی سعی در درگیر کردن مخاطب کند.
ویژگی عمده فیلم شهرک این است که مضمون و درونمایه‌اش نیز چند لایه و مانند داستانش درمرز تلقی‌های مختلف است و تأویل‌های مختلفی هم می‌توان از این لحاظ از آن کرد؛ شاید از این رو بتوان حضرتی را موفق دانست چون درخلق نوعی چندلایگی مضمونی و برلبه تیغ قرار دادن مخاطب درست عمل کرده است.
