در این گزارش به بررسی بازیگرانی که جشنواره فیلم فجر سبب تغییر مسیر بازیگریشان شد و بازیگرانی که برای اولینبار در جشنواره فیلم فجر دیده شدند؛ پرداخته شد. بازیگران دیگری نیز هستند که در جشنواره فیلم فجر طی سالیان مختلف برگزاری این رویداد سینمایی شناختهتر شدند.
تور بزرگ تئاتر از شمال غرب تا جنوب شرق کشور را درنوردید. یک تجربه حرفه ای که از ۱۶ دی ماه، طی ۱۰ روز مسیری حدفاصل شمال غرب تا جنوب شرق کشور را در نوردید به ایستگاه آخر رسید.
در شرایطی که انتقادهای زیادی نسبت به تقسیم بودجه در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و تخصیص آن به مجموعههایی که انگار فقط قدرت بیشتری درگرفتن پول دارند، وارد است، ۱۰ ماه از شروع سال میگذرد و هنوز هیچ پولی برای تعهدهای نمایشی امسال پرداخت نشده است.
در سیوهفتمین دوره جشنواره بینالمللی تئاتر فجر، شاهد رقابت پررنگ هنرمندان جوان و البته حضور کم رنگ بانوان کارگردان در بخشهای مختلف مسابقه تئاتر صحنهای جشنواره هستیم.
تئاتر در کشور ما به جهات مختلفی وضعیت بغرنج و نابسامانی دارد. این نکته روشن را از هر منظری که به قضیه نگاه کنیم، میبینیم. تکثر رسانههای دیجیتال که اقبال عمومی نسبت به هنر و ادبیات را در دنیا تحت تأثیر خود کاهش داده از یک سو و چالشهای داخلی هنر نمایش از جمله بحران معیشت هنرمندان تئاتر، وابستگی بیواسطه این هنر به نهاد دولت و عدم تطابق بودجه دولتی با نیاز واقعی این هنر از سوی دیگر، وضعیت تئاتر ایران را تقریباً بغرنجتر از بسیاری از هنرها کرده است.
نخستین جشنواره تئاتر اکبر رادی در حالی به پایان رسید که حاشیههایی در جریان برگزاری مراسم پایانی آن اتفاق افتاد؛ از کمبود جا برای نشستن مهمانان حاضر در مراسم تا اشکالات فنی و تقدیرنامهای که به دلیل برخی ایرادات به فرد تقدیر شده، داده نشد و برخی بخشها که برگزیده نداشت.
آمار و اطلاعات نشان میدهد یک دایره بسته داوری و قضاوت جشنوارههای تئاتر کشور را برعهده دارد. برخی معتقدند این دایره بسته مسیر هنری و آثار اجرایی در تئاتر ایران را تعیین میکند.
فرهاد مهندسپور در نشست تخصصي نمايشنامهنويسي جشنواره تئاتر فجر از يك اتفاق جذاب در اواسط دهه هشتاد خبر داد. خبري كه نشان ميدهد شرايط انحلال انجمن نمايش و تشكيل انجمن هنرهاي نمايشي به عنوان گامي براي خصوصيسازي تئاتر، چندان هم به شكل قانوني رخ نداده است. فرهاد مهندسپور كه طبق گفته خودش از تير 83 تا ارديبهشت 84 مسووليت انجمن نمايش را برعهده داشته است، ميگويد اين انجمن طبق فرآيند قانوني مصوب در آييننامه انجمن منحل نشده است.
محمد چرمشیر در حالی وضعیت ادبیات نمایشی را بغرنج ارزیابی میکند که تاریخ نشان میدهد حداقل در پنج سال گذشته او مهمترین نقش در وضعیت کنونی تئاتر ایران داشته است.
دغدغه های هنرمندان و اصحاب عرصه هنرهای نمایشی این روزها در زمینه مسائل مالی نسبت به گذشته بیشتر شده است این درحالی است که کسری های بودجه و عدم تخصیص اعتبارات به مشکلات این عرصه دامن زده است.
بودجه سینما و تئاتر در سال 98 در حالی با مقداری کاهش نسبت به سال گذشته تنظیم شده که کمبود اعتبار، یکی از مشکلات اساسی این دو حوزه بویژه در تئاتر در سال 97 بوده است.
یکی از مدیران فرهنگی در حالی برای سودآوری نمایشهایش برای تئاتریها اتفاقات ناگواری رقم زده است که حتی پس از انتقاد دادستان تهران از نمایش اخیر وی، هیچ اقدامی از سوی ارشاد رخ نداده است.
افزایش تعداد تئاترهای موزیکال، کنسرت نمایشها و حضور چهرهها در تئاتر، از جمله علل افزایش استقبال از این هنر زنده است. اما آیا اقبال به تئاتر در همه کشور پراکندگی مناسبی دارد؟
دلخواه: جاي تاسف دارد كه بگويم همين حالا اگر در خيابان جلو يك رهگذر را بگيريد و او از قضا مايل به كارگرداني تئاتر باشد در صورت داشتن پول اين امكان برايش فراهم است. فقدان قدرت اجرايي در صنف موجب اين امر شده و دست همه را براي ايستادگي در برابر افرادي كه اعمال خلاف انجام ميدهند، بسته است.
منزل استاد عزتالله انتظامی در سال ۱۳۹۰ به شهرداری تهران واگذار شد تا تبدیل به مرکزی فرهنگی شده و درهای آن به روی شهروندان گشوده شود. در سال ۱۳۹۳ خانهموزهی استاد انتظامی توسط شرکت توسعهی فضاهای فرهنگی شهرداری تهران آمادهی بهرهبرداری شد و در ابتدا زیر نظر این شرکت و با مدیریت مهدی رفیعزاده فعالیت میکرد. این مجموعه شامل موزه در ساختمان اصلی، یک سالن تئاتر بلکباکس با ظرفیت حدوداً ۸۳ نفر تماشاچی در زیرزمین و یک کافه در طبقهی فوقانی بود. در سال ۱۳۹۵ با همان مدیریت و با تغییراتی جزئی در کارکنان آن، مستقیماً زیرمجموعهی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و به عنوان بخشی از فرهنگسرای ملل واقع در بوستان قیطریه قرار گرفت. نوشتار حاضر گزارشی است از مشاهدات و تجربهی مداوم سه ساله و ده اجرای صحنهای گروه تئاتر اگزیت در این مجموعه تا به امروز .
طبق اطلاعات انتشاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بنیاد رودکی تنها دو دهم درصد از بودجه حمایتی حوزه تئاتر و موسیقی خود را هزینه تئاتر کرده است.
در نوشتار زیر تلاش میکنم به عنوان مخاطبی که در دو دههی اخیر به طور پیگیرانه تئاتر تماشا کرده، اعتراضم را نسبت به فریبکاری در تئاتر و به شرایط و سیاستگذاریهایی که منجر به زوال تئاتر متفکر در این سالها شده، ابراز کنم. از اواسط دهه هفتاد شمسی شروع به تماشای تئاتر کردم. از دورانی که به تحولات عمیق در تئاتر بعد از انقلاب معروف شد. شروع شکوهمندانهای بود. تجربه تماشای تئاتر روایتی پرویز ممنون که شیرین و فرهاد را با برداشتی متفاوت و نو از هنر نقالی حکایت میکرد. بانو آئویی و کارنامه بنداربیدخش بهرام بیضایی بزرگ.. دایرهگچی قفقازی و بازی استریندبرگ استاد سمندریان.. عروسی خون و شکار روباه علی رفیعی.. پوف، زندهیاد هوشنگ حسامی و کارهای تکرارنشدنی گروه نرگس سیاه از آنتیگونه و سیاها تا خانه گذشته ما است و ...
بودجه سی و هفتمین جشنواره تئاتر فجر امسال تغییری نسبت به سال گذشته نداشته، این درحالی است که برگزاری بخش بینالملل جشنواره به دلیل نوسانات ارزی در هالهای از ابهام است.
۵۱ سال پیش مرکز فرهنگی در تهران افتتاح شد که یک جهش فرهنگی در این شهر به وجود آورد و حتی روی سلیقه موسیقیایی و پوشش شهروندان آن اثر گذاشت. مرکز فرهنگی که تا آن زمان بین روشنفکران و اهالی فرهنگ به این اندازه محبوبیت نداشت.
درآمدزايي و بازگشت سرمايه ميتواند يكي از علل ورود تهيهكنندگان و گاهي سرمايهگذاران ناآشنا به تئاتر باشد؛ اما اين ورود از دیدگاه برخي از كارگردانان تئاتر، ميتواند آسيبهايي را هم براي بدنه تئاتر بهدنبال داشته باشد. رفتن به سمت تئاتر تجاري، پايينآمدن كيفيت نمايشها، تحت سيطره قرارگرفتن گروه نمايشي و حتي كارگردان، خارجشدن تئاتر از مسير فرهنگسازي از جمله اين آسيبهاست.
بسياري از گروههاي تئاتري همواره متقاضي اجرا در مجموعه تئاترشهر هستند و اين حضور را همچون افتخاري در كارنامه كاريشان تلقي ميكنند؛ البته اينكه با در نظر گرفتن وضعيت آشفته و بيضابطه معمول اين مجموعه در طول سه دهه گذشته، تئاترشهر در اذهان همچنان به عنوان يكي از جديترين و معتبرترين سالنهاي تئاتري پايتخت و كشور باقي مانده نكتهاي قابل تامل است. بيشك مرور تاريخ نمايشها و اسامي كارگردانان صاحبنامي كه آثار خود را در اين مكان به صحنه بردهاند از جمله دلايل فرونپاشيدن اين برند و اعتبار است.