جمعه , ۲۶ اردیبهشت, ۱۴۰۴
نقد- تئاتر | صفحه 14
یادداشتی درباره «بی‌پدر» به کارگردانی محمد مساوات؛ خود بیگانگی یا بازگشت به خشونت

یادداشتی درباره «بی‌پدر» به کارگردانی محمد مساوات؛ خود بیگانگی یا بازگشت به خشونت

نمایش بی‌پدر به نویسندگی و کارگردانی سیدمحمد مساوات در سالن لبخند در حال اجراست. این نمایش برگرفته از داستان آشنای شنگول، منگول و حبه‌انگور است ولی با پیکربندی متفاوت. این پیکربندی داستانی به موضوع از خودبیگانگی می‌پردازد، موضوعی که در چندین وضعیت قابل تعمیم است.

درباره نمایش «صامت»/ روایت‌هایی که کنش نمی‌شوند سه شنبه 13 اردیبهشت 1401 06:04

درباره نمایش «صامت»/ روایت‌هایی که کنش نمی‌شوند

در «صامت» کنشی خارج از چارچوب قابل‌رویت نمایش وجود ندارد. بلکه آن کنش توسط یک راوی روایت می‌شود. همانند پایان نمایش و آنچه در سر سه خواهر می‌گذرد. ما عملاً هیچ چیزی نمی‌بینیم. ما گویی با یک آزمایش رو‌به‌روییم که پیش از دیدن نمایش ما را از اجرا کردنش آگاه نکرده‌اند. ما در یک سردرگمی گرفتار می‌شویم که روی صحنه چه رخ می‌دهد.

بچه؛ بحران هویت و گناهی که گردن نمی‌گیریم سه شنبه 13 اردیبهشت 1401 05:49

بچه؛ بحران هویت و گناهی که گردن نمی‌گیریم

نمایشنامه نغمه ثمینی و اجرای افسانه ماهیان تلاشی است برای بازنمایی زن در بستر مهاجرت‌های یک دهه گذشته مردم خاورمیانه به اروپا، عبور از مسیری مشابه شامل ترکیه، یونان، مجارستان، لهستان و آلمان، در جست‌وجوی آرمان‌شهری که در آن نه بمبی منفجر می‌شود و نه بیگانه‌ای تجاوز می‌کند.

نگاهی به نمایش «کریم لوژی» به کارگردانی رضا بهرامی/ قبرنگاری جمعه 9 اردیبهشت 1401 13:27

نگاهی به نمایش «کریم لوژی» به کارگردانی رضا بهرامی/ قبرنگاری

نمایش «کریم لوژی» به نویسندگی «مهران رنج بر»، کارگردانی «رضا بهرامی» و بازی «مجید رحمتی» در پردیس تئاتر «شهرزاد» به صحنه آمده که نگاهی به نمایش‌های سنتی ایرانی دارد. کارگردان و بازیگر این نمایش با کیفیت بالایی ظاهر می‌شوند؛ اما نویسنده چیزی نوشته که اصلا تئاتری نیست. متن «کریم لوژی» به طور کلی خالی از مضمون محوری، امر دراماتیک، مسئله‌سازی و تاریخ اکنون ‌است.

درباره نمایش‌های «بودن»، «ساختن» و «کشیدن دایره» / بودن یا نبودن، ساختن مساله است چهارشنبه 31 فروردین 1401 22:40

درباره نمایش‌های «بودن»، «ساختن» و «کشیدن دایره» / بودن یا نبودن، ساختن مساله است

به نظر می‌آید بیش از آنکه نام‌ها و فیگورها مد نظر باشند، کنش‌ها و وضعیت‌ها اهمیت یافته‌اند. این را می‌توان یک تغییر استراتژی فرض کرد و به میانجی آن به اجراها از یک منظر تازه نظر کرد. نسل تازه تئاتر در ایران تمنای امر نو دارد و در این باب گاهی از واقعیت صلب اجتماع فاصله گرفته و به ترکیب خلاقانه امر انتزاعی با امر انضمامی میدان می‌دهد.

نگاهی به نمایش «آن سوی آینه»/ حیرت و دیگر هیچ چهارشنبه 31 فروردین 1401 17:29

نگاهی به نمایش «آن سوی آینه»/ حیرت و دیگر هیچ

«آن سوی آینه» احتمالا به هدف اصلی‌اش که فروش بالا و جذب مخاطب است، خواهد رسید و این برای تیم تولید آن موفقیت است. اما نمی‌توان از آن، به عنوان تجربه‌ای موفق در کارنامه علی سرابی اشاره کرد.

نگاهی به نقد تئاتر در ایران اکنون؛ واکاوی متافیزیک نقد روشمند سه شنبه 30 فروردین 1401 15:30

نگاهی به نقد تئاتر در ایران اکنون؛ واکاوی متافیزیک نقد روشمند

برخی از روزنامه‌نگاران و روابط‌عمومی‌ها که در سالن‌های خصوصی کار می‌کنند در زمینه نوشتن نقد‌ و گزارش‌های انتقادی نیز فعالیت می‌کنند که قطعا محافظه‌کارند و ‌بیشتر در حال تبلیغ آثار روی صحنه.

درباره نمایش «فرآیند» به کارگردانی علی ‌کرسی ‌زر/ ما همه در این ابزورد زیستی شریکیم پنجشنبه 25 فروردین 1401 06:08

درباره نمایش «فرآیند» به کارگردانی علی ‌کرسی ‌زر/ ما همه در این ابزورد زیستی شریکیم

نمایش علی کرسی زر نمونه‌های آشنایی در ادبیات دراماتیک شرق اروپا دارد. آثار نویسندگانی چون هاول و مروژک نمونه‌های موفقی بودند برای بازنمایی زیستی که با پارازیتی به نام کمونیسم از وضعیت عادیش خارج شده بود و این بی‌منطقی ابزوردگونه توسط مردم زیست می‌شد.

درباره نمایش «سگ سورتمه»/ با پلشتی‌ها برقص پنجشنبه 25 فروردین 1401 05:49

درباره نمایش «سگ سورتمه»/ با پلشتی‌ها برقص

جهان امروز برای نصراللهی دیگر آن جهان واقع‌گرای دهه شصت میلادی در آلمان نیست. تقابل میان کمونیسم و کاپیتالیسم فرصتی برای تولید خیال فراهم نمی‌کرد. واقعیت چیزی بود که در زیست آدم‌ها تجربه می‌شد؛ اما در عصر نصراللهی واقعیت جای خود را به وانموده‌ها داده است.

درباره نمایش «خماری» به نویسندگی و کارگردانی امین بهروزی/ تک‌گویی‌های یک روانشناس تعلیق‌شده شنبه 20 فروردین 1401 18:55

درباره نمایش «خماری» به نویسندگی و کارگردانی امین بهروزی/ تک‌گویی‌های یک روانشناس تعلیق‌شده

امین بهروزی و گروه اجرایی‌اش با رویکردی مینی‌مالیستی و کمینه‌گرا به اجرای یک نمایش، توانسته‌اند از سانتی‌مانتالیزم شایع این سال‌ها تا حدود زیادی فاصله گرفته و در دام مهیب احساسات‌گرایی نیفتند. شخصیت‌ها به اندازه احساسات خویش را مصرف می‌کنند و از مهلکه احساسات‌گرایی پرهیز دارند. اما به هر حال در بعضی از صحنه‌ها این تناسب از کنترل خارج شده و اجرا علیه منطق روایی خویش در قبال احساسات عمل می‌کند.

بچه؛ روایتی اصیل از زن بودگی، مادری و خوشبختی در نگاه سوژۀ خاورمیانه‌ای بر زمینه‌ای از مهاجرت اجباری شنبه 13 فروردین 1401 22:13

بچه؛ روایتی اصیل از زن بودگی، مادری و خوشبختی در نگاه سوژۀ خاورمیانه‌ای بر زمینه‌ای از مهاجرت اجباری

نغمه ثمینی هوشمندانه از تعابیر شعارزده در نقد مرزهای سیاسی و اقتضائات بین­ المللی پرهیز کرده است در عین اینکه به زیبایی از مصائبی که انسان در جهانی فزاینده در هم­پیچیده با آن روبروست و سیاست در رفع آن بیش از پیش ناتوان است سخن می­ گوید.

درباره «بک تو بلک»/ درخشندگی فرم در تاریکیِ محتوا جمعه 12 فروردین 1401 09:03

درباره «بک تو بلک»/ درخشندگی فرم در تاریکیِ محتوا

بک تو بلک، امر سیاسی را به امری رمانتیک تقلیل داده است. زندانی سیاسی فقط یک قالب است که مبتنی بر آن، احساسات و دلتنگی ­های یک محبوسِ جداافتاده از جامعه روایت می­ شود؛ به جای آن می ­توان یک بدهکار مالی یا یک بی­گناهِ به اشتباه به زندان افتاده را قرار داد و آب از آب تکان نخورَد. تلقی رمانتیک افشاریان از کنش و کنش­گر سیاسی بیشتر متناسب با فضای دهه­ های چهل و پنجاه است نه ایران امروز که آگاهی سیاسی از ویژگی­ های آشکار آن است. این فعال سیاسی دهه چهلیِ متاثر از رمانتیسیسم سیاسی است که از شور پر است و در شعور سیاسی پر از خالی.

 نگاهی به نمایش «ارور ۴۰۴»/ وقتی خودمان را به کوچه علی‌چپ می‌زنیم شنبه 6 فروردین 1401 11:08

نگاهی به نمایش «ارور ۴۰۴»/ وقتی خودمان را به کوچه علی‌چپ می‌زنیم

جمالی نشان می‌دهد سانسور به‌سبب ذات خشنش، نمی‌تواند سازنده باشد و خشونت درنهایت به امری تخریب‌گر بدل می‌شود.

درباره «بک‌ تو بلک» سجاد افشاریان/ وای بر کم‌فروشان جمعه 5 فروردین 1401 22:05

درباره «بک‌ تو بلک» سجاد افشاریان/ وای بر کم‌فروشان

«بک‌ تو بلک» قرار است بازنمایی از یک وضعیت انسانی در انفرادی باشد، جز مضمحل کردن بدن فروپاشیده از ستم رواشده بر بشر محبوس، چیز دیگری نیست. مرد خوش‌چهره با صدایی که تلاش می‌کند آمیزه‌ای از سعید راد و بهروز وثوقی و فردین با لحن لاتیش باشد – و شاید انتخاب علی [بی‌غم] از توهم فردین‌بودگی باشد – زندان را جایی برای شبه‌رومانتیسیسم شخصی می‌کند. آن را با نوعی شامورتی شبه‌سیاسی آغشته می‌کند و آن را تحویل ما می‌دهد. یکی از تلخ‌ترین تجربه‌های بشری را با فانتزی آمیخته و در بسته‌بندی زیبای یک چیپس صددرصد جانک تحویلمان می‌دهد.

نگاهی به نمایش «ژپتو» به نویسندگی و کارگردانی اوشان محمودی/ انسان به پایان خود می‌رسد دوشنبه 23 اسفند 1400 01:25

نگاهی به نمایش «ژپتو» به نویسندگی و کارگردانی اوشان محمودی/ انسان به پایان خود می‌رسد

آیا اقتباس محمودی، اثری فرمالیستی شده‌ یا مفاهیمی وابسته به زمان اکنون دارد؟ چرا فرایند تحول آدمک چوبی به انسان را ببینیم با خود نویسنده داستان-«کارلو کلودی»- مواجه می‌شویم که می‌خواهد به عروسک تبدیل شود؟ چه منطقی در این اقتباس واکاوانه حاکم است؟

نگاهی به تئاتر «اسرار کوهپایه» کاری از فرشید قلی پور/ ناکجاآبادی پر‌تعلیق سه شنبه 12 بهمن 1400 13:06

نگاهی به تئاتر «اسرار کوهپایه» کاری از فرشید قلی پور/ ناکجاآبادی پر‌تعلیق

اسرار کوهپایه در عین سادگی در نمایشنامه و نیز کارگردانی موفق در ساختار کلی آن، اثری قابل‌توجه و تماشایی است که تماشاگر را خسته نمی‌کند و ریتم پرکشش آن، ساعتی را در ذهن مخاطب می‌سازد که رویدادها را از پس هم دنبال نماید و با جریال سیال ذهنی نویسنده و کارگردان اثر همراه و همسو شود.

نگاهی به نمایش «برنده سهمی نمی برد»/ هجوم به حجم انباشت تاریخ هنر چهارشنبه 6 بهمن 1400 10:40
كاری از كیهان پرچمی

نگاهی به نمایش «برنده سهمی نمی برد»/ هجوم به حجم انباشت تاریخ هنر

اثر نمایشی «كیهان پرچمی» علاوه بر زیبایی‌شناسی مدرنش در مدیوم تئاتر، به دلیل سنگینی محتوای چند وجهی‌ای كه پیش كشیده، مخاطب را بر سر دو راهی از بدفهمی یا عدم اتصال به آنچه در ذهن كارگردان تدقیق شده قرار می‌دهد، لذا اثر نمایشی پیش روی ما برای عمده مخاطبانش اثری نامفهوم و گنگ باقی می‌ماند.

درباره نمایش «شب شک» / شک ما به نفر سوم بود! چهارشنبه 6 بهمن 1400 10:35
به كارگردانی امیرحسین بریمانی

درباره نمایش «شب شک» / شک ما به نفر سوم بود!

«شب شک» تركیبی است از «شب» و «شک»، از یاد نبریم كه چگونه در طول تاریخ «شب» میل آن داشته كه از مناسبات عرصه نمادین شانه خالی ‌كند و از دیگر سو «شك» را در نظر آوریم كه به مثابه فقدان اعتماد و نگاه پرسشگر، سوژه مدرن دكارتی را برساخته است. تركیب این دو ساحت در نمایش «شب شك»، به فضایی منتهی می‌شود كه مستعد فعالیت جنایتكاران، خلافكاران و مطرودان جامعه است.

نگاهی به نمایش «شترمرغ»/ چند شخصیتی! چهارشنبه 6 بهمن 1400 10:29
به نویسندگی و كارگردانی محمد لهراسبی

نگاهی به نمایش «شترمرغ»/ چند شخصیتی!

«شتر‌مرغ» مانند اكثر نمایش‌های ابزورد در روایت‌پردازی از یك الگوی دایره‌واری تبعیت می‌كند ولیكن از همان جایی كه بازی‌اش را شروع كرده، نمی‌خواهد قصه‌اش را به پایان برساند. یعنی زیست اجتماعی كاراكتر مارگارت كه زن است را با تعیش سوسیالیستی كاراكتر ماركوس كه مرد است جابه‌جا می‌كند و به نحوی مقر آنها را كه شناسه و شناسنامه آنها بوده است را با یكدیگر جابه‌جا می‌كند ولو اینكه خلاف قانون بازی باشد.

درباره نمایش «پنگوئن های افسرده»/ بحرانی‌شدن شکاف طبقاتی در ایران شنبه 25 دی 1400 19:59
به نویسندگی و کارگردانی محمد میرعلی اکبری

درباره نمایش «پنگوئن های افسرده»/ بحرانی‌شدن شکاف طبقاتی در ایران

نویسنده می‌خواهد فضای نوآر فیلم‌های هالیوودی را روی صحنه تئاتر ایرانی زنده‌کند. تاثیرفیلم‌های ژانر نئونوآر -مثل آثار «رومن پولانسکی»- مشهوداست. علی‌اکبری به سریال «بریکینگ بد» هم اشاره کرده‌است: «روی تاریکی پشت سرت تمرکز نکن». او ریسک کرده‌ و متن سنگینی با ۱۶ شخصیت و ۳۵صحنه را با کمی جرح‌وتعدیل اجرا کرده‌است.

«شترمرغ»/ ابزورد اتفاقی! شنبه 25 دی 1400 19:34

«شترمرغ»/ ابزورد اتفاقی!

جهان نمایش لهراسبی جایی است که تو از هر راهی بروی باز به همان نقطه سابق بازمی‌گردی. هر بار سناریو را دستخوش تغییر کنی، درنهایت هم بازی ادامه پیدا می‌کند. بازی چیزی جز همین زیست ما نیست. لهراسبی در حالی این زیست را به تصویر می‌کشد که گویی ما برای چیزهای مهمی در حال نبردیم. مفاهیم پیچیده‌ای که زیست ما را گویی شما می‌دهند و هیچ پاسخی برای آن هم نداریم.