پنجشنبه , ۲۷ دی, ۱۴۰۳
نقد- تئاتر | صفحه 18
درباره نمایش «شهربازی» به کارگردانی نوید محمدزاده؛ پناه بردن به فانتزی رهایی‌بخش

درباره نمایش «شهربازی» به کارگردانی نوید محمدزاده؛ پناه بردن به فانتزی رهایی‌بخش

نوید محمدزاده در پروژه کارگردانی خویش، مسیر دشواری را پیش گرفته که به نظر می‌آید در بعضی صحنه‌ها، بیش از اندازه معطوف به حضور او شده و به گنگی اجرا دامن زده است. به دیگر سخن، نمایش شهربازی سیاست اجرایی پر ابهامی را در پیش گرفته و مخاطبان پرشمارش را گرفتار سرگشتگی نالازمی کرده است.

به‌ بهانه مواجهه با پرسشی که «لانچر ۵» مطرح می‌کند/ آخرش می‌فهميم؟ پنجشنبه 14 آذر 1398 19:57

به‌ بهانه مواجهه با پرسشی که «لانچر ۵» مطرح می‌کند/ آخرش می‌فهميم؟

«لانچر ۵» با به‌کارگيري بسته‌هاي ظريف و دقيق طنز در لا‌به‌لاي قصه‌اي سياه، مخاطب را به مدت دوساعت‌ونيم، بدون آنکه حتي براي لحظه‌اي با استيصال به ساعت نگاه کند بي‌حرکت روي صندلي نگه مي‌دارد.

سگدو/ من سیاسی نیستم، پس نیستم پنجشنبه 14 آذر 1398 00:00

سگدو/ من سیاسی نیستم، پس نیستم

محمد چرمشیر در نمایش «سگدو» به سراغ جهان مهاجرت و پناهندگی رفته‌اند؛ اما با لحن محافظه‌کارانه‌ای نسبت به این مقوله بشری آن را از جهان واقع منتزع می‌کنند.

نگاهی به نمايش «آن ديگری»/ هاله‌های نامريی يك اقتباس سه شنبه 12 آذر 1398 00:00

نگاهی به نمايش «آن ديگری»/ هاله‌های نامريی يك اقتباس

ما به عنوان ناظران بيدار، به نمايش مي‌نگريم بدون آنكه صداي خداي داستان را بشنويم؛ خدايي كه مبهمات داستان را روشن مي‌كند.از همين رو نمايش براي مخاطب گنگ مي‌شود. نمي‌تواند هضمش كند. خبري از آن چراغ كم‌نور در رمان نيست.

درباره نمايش پارتی/ شب‌نشینی‌های تكرار شونده طبقه متوسط سه شنبه 12 آذر 1398 00:00

درباره نمايش پارتی/ شب‌نشینی‌های تكرار شونده طبقه متوسط

پارتي به ميانجي نوع روايت و آدم‌هايي كه بازنمايي مي‌كند، نشان از اتميزه‌شدن آدم‌ها و فرصت‌طلبي تمام‌عيارشان دارد. نه از آرمان جمعي خبري است و نه از شادي‌هاي حقيقي. هر چه هست، سقوط اخلاقي و دروغگويي است.

به بهانه اجرای نمایش «سکوت سفید» / امکان کناره‌گرفتن از جهان شنبه 9 آذر 1398 00:00

به بهانه اجرای نمایش «سکوت سفید» / امکان کناره‌گرفتن از جهان

«سکوت سفید» در قلمرو پیشنهادی استوپارد حرکت می‌کند و واجد تخطی و حاشیه‌روی نمی‌شود. اجرائی کمینه‌گرایانه که حتی در طراحی صحنه هم تلاش دارد با نوعی کنار هم قرار‌دادن مکان‌هایی مثل دفتر بیمارستان و اتاق خصوصی جان براون، سکوت و فاصله صحنه‌ها را به حداقل رسانده و ریتم مناسبی را به‌کار بندد.

نقد نمایش «سوختن» به کارگردانی علیرضا آرا و علیرضا اولیایی/ پشت به استبداد یا رو به آن؟! شنبه 9 آذر 1398 00:00

نقد نمایش «سوختن» به کارگردانی علیرضا آرا و علیرضا اولیایی/ پشت به استبداد یا رو به آن؟!

نمایش سعی دارد که قدرت عشق را نشان دهد اما سرآخر آن را به اسارت می‌گیرد. در صحنه‌ای از نمایش سوگل خلیق با پارچه‌ای دراز و سفید به پدرجوان متصل است. او به آرامی از خطوط قرمز کلیسا فاصله گرفته و در آوانسن رو به تماشاگران ترانه می‌خواند. در نهایت پارچه سفید را به دور خود پیچیده و این بار کت‌وبال بسته به داخل محوطه و در کنار پدرجوان کشیده می‌شود. نمایشی که باید راوی نجات ژان (پدرجوان) از چنگال خرافه باشد، مدلی دیگر از اسارت را به نمایش می‌گذارد که در شرایط فعلی نه امیدبخش است و نه فرهنگ‌ساز.

نقد نمایش «پینوکیو» به کارگردانی محمدرضا محمودی/ مقتولی به نام فروپاشی شنبه 9 آذر 1398 00:00

نقد نمایش «پینوکیو» به کارگردانی محمدرضا محمودی/ مقتولی به نام فروپاشی

در نمایش محمودی نه پینوکیویی هست و نه انسان‌هایی چوبی اما مؤلفه‌های آن روایت در اثرش کارساز شده اند.

در شیب تند یک وضعیت اضطراری چهارشنبه 6 آذر 1398 00:00
به بهانه اجرای نمایش «صدای آهسته برف» در تئاتر مستقل تهران

در شیب تند یک وضعیت اضطراری

در اجرای ایرانشهر، توضیح کوتاهی در رابطه با مکان و زمان وقوع نمایش نوشته شده بود: ترکیه، آناتولی، زمستان 2013، این ‌بار حتی این تعین مادی هم کنار گذاشته شده و وضعیت جهانشمول‌تری مفروض است. حال با انسان‌هایی روبه‌رو هستیم که در کلبه‌ای بنا شده بر شیب کوهستانی برفی، روزگار می‌گذرانند و «برف آنقدر سنگین است که کوچک‌ترین صدایی باعث ایجاد بهمن می‌شود».

نگاهی به نمایش «آشپزخانه» / در میان جماعت خشمگین دوشنبه 4 آذر 1398 00:00

نگاهی به نمایش «آشپزخانه» / در میان جماعت خشمگین

«آشپزخانه» نیز همانند «شهر ما»، نشان از تمایل انتقادی حسن معجونی دارد. او در این نمایش هم تلاش می‌کند ساده‌ترین کنش‌های انسانی را نقد کند.

نگاهی به نمایش «برگشتن» / آذرنگ‌بودگی یکشنبه 3 آذر 1398 00:00

نگاهی به نمایش «برگشتن» / آذرنگ‌بودگی

شیوه نوشتاری حمیدرضا آذرنگ در ادبیات نمایشی جنگی جذابیت‌هایی دارد که در این سال‌ها به کرات بازآفرینی شده‌اند، «برگشتن» نمونه متأخر این تکرار است.

نقد نمایش «صدای آهسته برف» به کارگردانی جابر رمضانی / کوچولو اما پرمدعا... جمعه 17 آبان 1398 00:00

نقد نمایش «صدای آهسته برف» به کارگردانی جابر رمضانی / کوچولو اما پرمدعا...

ایده‌ای که می‌توانست بسترساز تعلیق‌های فراوان شود، نه در میان برف و کولاک‌ها بلکه در فضاسازی طراح و کارگردان اثر دفن شده است. کارگردان آن‌قدر مست ایده است که از یاد برده که نباید همه چیز را فدای فضاسازی کرده و باعث تقلیل و کوچک کردن تئاتر شود.

نوشته‌ای برنمایش «اسلو» به کارگردانی یوسف باپیری/ «دهلیزهای متعفن» دوشنبه 6 آبان 1398 00:00

نوشته‌ای برنمایش «اسلو» به کارگردانی یوسف باپیری/ «دهلیزهای متعفن»

اسلوی باپیری، گرچه نگاهی به متن راجرز دارد اما، رایحه‌ی استهزاء این مناسبات و ژست‌های صلح‌پذیر را می‌توان از آن استشمام کرد. وحتی بویِ پسماند انسانی را. حرف‌ها هم مانند مواد زائد بدن، بیرون ریخته می‌شوند اما به جایی نمی‌رسند. دولتمردان، در ضیافت‌های شام ، گیلاس‌های شراب‌شان را بهم می‌زنند و برای آینده‌اشان مصونیت‌های جانی و مالی، تبادل می‌کنند اما پشت تریبون‌های رسمی، برای هم خط و نشان می‌کشند.

تحليلی انتقادی بر آسيب‌های تاريخی تئاتر ايرانی/ از نشاط «کريملوژی» تا ملال «جمعه‌‌کُشی» شنبه 4 آبان 1398 00:00

تحليلی انتقادی بر آسيب‌های تاريخی تئاتر ايرانی/ از نشاط «کريملوژی» تا ملال «جمعه‌‌کُشی»

از يکي از مسئولان موسيقي پرسيدند چرا موسيقي فعلي ايران با آن سابقه خوب، دچار چنين ابتذالي شده است؟ او هم پاسخ داد که موسيقي ايران در حال تجربه همه سبک‌هاي موسيقايي‌ است تا شايد از درون اين بلبشو بتواند راه خودش را پيدا کند. چنين پاسخ غيرعقلاني و توجيه‌گرايانه‌اي گويا براي روزوحال اين روزهاي تئاتر کشور هم پاسخ راضي‌کننده‌اي به نظر برسد، اما نمي‌تواند شکستي را پنهان کند که جريان شکل‌گيري تئاتر ايراني با آن روبه‌روست.

درباره نمايش «پنجاه پنجاه» به کارگردانی مرتضی اسماعیل کاشی / موزه و اردوگاه؛ روايت مرگ و زندگانی شنبه 4 آبان 1398 00:00

درباره نمايش «پنجاه پنجاه» به کارگردانی مرتضی اسماعیل کاشی / موزه و اردوگاه؛ روايت مرگ و زندگانی

«پنجاه پنجاه» دور شدن از اين روايت كردن‌هاي كليشه‌اي از طبقه متوسط و رفتن به ساحتي مهلك اما لذت‌بخش است؛ جايي كه مردگان بازگشته‌اند تا اميدهاي فراموش ‌شده را بار ديگر زنده كنند، حتي در اتاق‌هاي گاز و در انتظار مرگ، در مقابل ايبرين‌هاي اسلحه به دست، در همان فرا رفتن از دوگانه‌هاي كاذب و بدل شدن به يك كليت صددرصدي سياسي.

نقد نمایش «رومئو و ژانت» به کارگردانی پویان احمدی / نمایشی آغشته به صداقت و سادگی... شنبه 4 آبان 1398 00:00

نقد نمایش «رومئو و ژانت» به کارگردانی پویان احمدی / نمایشی آغشته به صداقت و سادگی...

اقتباس سارا احمدی که منتسب است به «رومئو و ژانت» ژان آنوی، به شکلی کاملا تولیدی دراماتورژی شده است. این نگاه تولیدی بنا به شرایط نابسامان اقتصاد تئاتر ما دور از انتظار نیست. البته این نگاه تولیدی خودش را در کارگردانی پویان احمدی نیز نشان داده و نه به یک نقطه ضعف بلکه به یک عنصر مثبت در اجرا بدل گشته است.

نگاهی به نمایش «در انتظار ماهی سیا متوسط»/ در دریا باید زود عادت کنی جمعه 3 آبان 1398 00:00

نگاهی به نمایش «در انتظار ماهی سیا متوسط»/ در دریا باید زود عادت کنی

ماهی سیا اما قصه‌ای است که مادری در روزگارانی دور برای کودکانش تعریف می‌کرده و آنان را در این تکرار قصه به این باور رسانیده است که انتظار دیدن ماهي سيا متوسط روزی به‌سر خواهد آمد. در این هیاهوی زندگی اما همه گویی مجنون شده‌اند؛ جنونی فراگیر که همه آن را باور دارند.

درباره نمایش «شیهیدن» به کارگردانی عباس جمالی / شیهه‌ای در متن آشفتگی شنبه 27 مهر 1398 00:00

درباره نمایش «شیهیدن» به کارگردانی عباس جمالی / شیهه‌ای در متن آشفتگی

شیهیدن فیگور، ژست و طراحی حرکت و فرم نیست . بلکه تاثیر حرکت و پویایی بر بدن‌های بی‌حرکت و رخوت‌زده‌ای‌ست که اگرچه از خفقان و فقدان‌ها آماسیده‌اند، اما از کار نیفتاده‌اند. اجازه‌ی مونتاژهای قدرت را در سلسله مراتب استاد_شاگری، نمی‌دهد. جا خالی نمی‌کند. تحت تاثیرِ ژستِ فرهیختگیِ جبری استاد قرار نمی‌گیرد. تجربه می‌کند، می‌سازد، ویران می‌کند تا به آگاهی دست یابد. در میدان‌ها، در تجمعات، در عبور از ایستاییِ اِعمال شده با وجودِ عواقبِ ستاره‌دارشدن، اخراج، حذف و طرد، مقاومت می‌کند. برخلاف نسل محافظه‌کاری که در حاشیه‌ی سکوت و بی کنشی، پناه گرفته‌است.

نقد نمایش «تالاب هشیلان» به نویسندگی و کارگردانی نوشین تبریزی / فقیر در شخصیت‌پردازی شنبه 27 مهر 1398 00:00

نقد نمایش «تالاب هشیلان» به نویسندگی و کارگردانی نوشین تبریزی / فقیر در شخصیت‌پردازی

همان‌طور که می‌بینید تبریزی وضعیت و بستر مناسبی را برای خلق و بروز یک بحران تدارک دیده است. این یک‌سوم ابتدایی نمایش به بهترین شکل ممکن وضعیت را شرح داده و زمینه ورود مخاطب به جهان اثر را فراهم می‌کند. ورود مخاطب به اثر فرصت برای انتقال تجربه حسی  به وی را شکل می‌دهد. درگیری بین سالومه و شوهرش و افشای سقط جنین او پیش از ازدواج با یوسف، خانواده را در وضعیتی بحرانی قرار داده و شیرازه آن را از هم می‌پاشد. در کلیشه‌ای‌ترین حالت ممکن، می‌شد تصور کرد که این نقطه بحران باید در انتهای نمایش شکل می‌گرفت اما نه در اواسط نمایش.

نوشته‌ای برای نمایش امشب اینجا / «عبور از نظام گفتمانی» شنبه 27 مهر 1398 00:00

نوشته‌ای برای نمایش امشب اینجا / «عبور از نظام گفتمانی»

در نمایش «امشب اینجا» ما با یک جریان سیالی مواجه هستیم که نه تنها از دیدگاه روایتی و گفتمانی دارای اهمیت است بلکه از دیدگاه نشانه ای و معنایی و حتی روانشناختی بسیار حائز اهمیت می باشد و علی رغم همه ی پیچیدگی هایی که دارد؛ ما آن را به عنوان یک جریان یا یک تئاتر مدرن، به سبک خاص و ویژه یعنی سبکی که راوی را جایگزین بازیگر بر روی صحنه می کند می شناسیم.

درباره نمایش «مشق شب» به کارگردانی  امیر نجفی/ گناه پدر و عذاب پسر سه شنبه 23 مهر 1398 00:00

درباره نمایش «مشق شب» به کارگردانی امیر نجفی/ گناه پدر و عذاب پسر

چرا باید هنوز در یک نمایش مدرن به مفاهیمی حاکم بر «مشق شب» رجوع کرد؟ به نظر می‌رسد تئاتر ایران با جهان علم میانه خوبی ندارد و کماکان اسطوره، مذهب و فلسفه منابع خلق و آفرینش اثر است.