پایگاه خبری تئاتر: افزایش نمایش‌های لاکچری و استقبال مردم از تئاترهای پرهزینه با بازیگران سلبریتی موضوعی است که مدت‌هاست در مجامع تئاتری و رسانه‌ها مطرح می‌شود، اما هنوز به جایی نرسیده و روز به روز نیز این نوع آثار در عرصه تئاتر فزونی می‌یابد و جایگزین خیلی از نمایش‌های باکیفیت با بازیگران حرفه‌ای تئاتر می‌شود.
آراز بارسقیان نویسنده و مترجم بیش از ۱۰ رمان و نمایشنامه و برنده جایزه کتاب سال ۹۲ در بخش تئاتر عنوان کرد: آخری کاری که من در عرصه تئاتر انجام دادم سال ۹۶ در تالار محراب به صحنه رفتیم، کار بزرگ و پر بازیگری بود، سال گذشته هم قرار بود نمایشی داشته باشیم که به دلیل شرایط تئاتر اجرا نکردیم، در عوض آن به نگارش کتاب و چاپ رمان و ترجمه اکتفا کردم.
نویسنده نمایشنامه‌های «گام زدن بر یخ‌های نازک» و «باسگا» اظهار داشت: دو هفته پیش در دانشگاه هنر دانشجویان همایشی به نام «نئوآتراکسیون» برگزار کردند در حالیکه این واژه را در زبان فارسی بازتولید کردیم، منتها اینها هیچ ارجاعی به ما در این زمینه نشد و جای تأسف دارد که اصلا مشخص نیست در این همایش چه چیزی مطرح شد!
بارسقیان درباره تجاری و لاکچری شدن تئاتر گفت: خیلی‌ها امروز می‌آیند و می‌گویند که تئاتر تجاری شده است. یکی نیست به اینها بگوید که علت ناراحتی‌تان دقیقا چیست؟ مگر خودتان نبودید که تئاتر را تجاری کردید و دوست داشتید تئاترتان فروش بیشتر کند و وضع معیشتی‌تان بهتر شود!؟ نتیجه این خواسته‌ها و تمایلات در کنار سوءمدیریت خانه تئاتر هم همین می‌شود.
وی همچنین اظهار داشت: ایراد این دست نمایش‌های تجاری و لاکچری حرکتشان به سمت مبادله و کالایی سازی بازار است. وقتی در بازار نقش مبادله بالا می‌رود، ارزش‌های دیگر کمرنگ می‌شوند همین هم باعث می‌شود که تئاتر امروز ما به سمت ارزش‌های مبادله‌ای حرکت می‌کند در صورتی که زیرساخت‌هایش دچار مشکل است.
بارسقیان با بیان اینکه منظور از زیرساخت‌ها مسائلی چون نمایشنامه نویسی خوب است، مدعی شد: الان قهرمان نمایشنامه‌نویسی ما محمد چرمشیر است که من بارها گفته‌ام در این حد و اندازه نیست که قهرمان باشد و بر اساس مأموریتی که در تئاتر تعریف می‌شود، خوب عمل نکرده است.
مترجم فیلمنامه «درخشش ابدی ذهن بی‌آلایش» عنوان کرد: تئاترهای لاکچری المان‌های پوچ و تهی دارند، شاید کسانی که اینها را تولید می‌کنند خیلی هم آدم‌های خوبی باشند ولی در عمل رویه‌شان متفاوت باشد و هیولاهایی می‌سازند که اصلا مشخص نیست داخلی است یا خارجی؟
وی افزود: همین کسانی که امروز نمایش‌های لاکچری را در فلان هتل و سالن تولید می‌کنند، نفرات اولی شاکی از این وضعیت موجود بوده‌اند. ته همین شکایت‌ها، بینوایان و الیور توئیست و عروس مردگان شده که صفر تا صد این کارها کپی‌برداری شده است!
* اخلاق این روزها در تئاتر فدا شده است
بارسقیان در پاسخ به این سؤال که برای برون رفت از وضعیت موجود چه کاری می‌توان کرد، گفت: این ایستادگی و مدیریت را باید خانه تئاتر انجام دهد، هر چند خانه تئاتر توانایی تغییر به سمت امری عدالت‌مدار را ندارد، بنابراین خود هنرمندان در یک حرکت جمعی می‌بایست اتفاقاتی را رقم بزنند و اخلاق را به تئاتر برگردانند که متأسفانه این روزها فدا شده است. الان شرایط طوری شده که صدایی شنیده می‌شود فلان سالن یا فلان هتل عده‌ای پول پارو می‌کنند و سپس همه به همین سمت می‌دوند تا ببینند چه خبر است؟!
وی درباره وضعیت نمایشنامه‌نویسی نیز توضیح داد: امروز ادبیات نمایشی و نمایشنامه‌های ما مخاطب ندارند، به عبارتی این فرهنگ‌سازی برای آن‌ها نشده که نمایشنامه را به عنوان یک گونه ادبی قابل مطالعه بشناسند. به همین دلیل هم وقتی تقاضا برای کالایی از نوع فرهنگی آن هم نباشد، دیگر عرضه قوی هم شکل نمی‌گیرد.
بارسقیان، اساسی‌ترین مسئله امروز تئاتر را ترجمه‌های ضعیف این عرصه به شمار آورد و گفت: مترجم یک نمایشنامه باید خود را با تئاتر عجین کند. فاصله او با تئاتر روی نگاهش برای ترجمه هم اثر می‌گذارد و باعث می‌شود که در این عرصه با ترجمه‌های قوی مواجه نباشیم. ترجمه، فنی است که زحمت بسیار، مطالعه دقیق و آگاهی نسبت به زمینه متن می‌خواهد.
این کارگردان و نویسنده گفت: به احتمال زیاد انتهای سال نمایشی تک پرسوناژ را خودم به صحنه می‌برم، منتها چون هنوز سالن و زمان و مکانش مشخص نشده درباره‌اش صحبت نکنم، بهتر است.
