پایگاه خبری تئاتر: افراد بسیاری هستند که فارغ از جنسیت، طبقه اجتماعی، تفکر خانوادگی و خصایص و ویژگیهای فردی و اجتماعی دوست دارند بازیگر شوند. البته از بین خیل عظیم علاقهمندان به بازیگری که بیشترشان بازیگری را تنها نقش آفرینی در مقابل دوربین سینما یا تلویزیون میدانند، تعداد کمی وارد این حرفه و گرایش هنری میشوند.
وقتی قرار است فردی به صورت تخصصی بازیگری را تجربه کند باید طی طریق مناسب برای رسیدن به هدف مدنظر داشته باشد. سپری کردن آموزشهای آکادمیک (البته در برخی موارد استثنایی بازیگرانی هستند که بدون تجربه این مرحله وارد عرصه حرفهای شدهاند)، تجربه بازیگری و کسب تجربه در عرصه تئاتر، حضور در عرصه حرفهای تئاتر و بازی در مقابل دوربین تلویزیون یا سینما روندی است که بازیگران مختلف در اکثر موارد طی میکنند تا به خاستگاه مدنظر خود دست پیدا کنند.
در این بین بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران هنرهای نمایشی و عرصه بازیگری معتقد هستند که جایگاه بازیگری تئاتری ویژهتر از جایگاه بازیگری سینما و تلویزیون است، برخی نیز بر این باورند که فرقی بین بازیگری تئاتری، تلویزیون و سینما وجود ندارد و تنها مدیومهای مدنظر با هم تفاوت دارند. برخی بازیگران تلاش میکنند تا هر چه زودتر در مقابل دوربین سینما و تلویزیون قرار بگیرند و محبوبیت و شهرت پیدا کنند و برخی بازیگران نیز بر این باورند که باید در عرصه تئاتر آزموده شوند و حضور در مقابل دوربین در اولویت بعدی آنها قرار دارد.
البته در تئاتر ایران وضعیت به دلیل شرایط مالی تئاتر متفاوت است و برای تأمین مخارج زندگی و گذران امور بازیگر نمیتواند تنها دلخوش به فعالیت در عرصه تئاتر باشد. شرایط ضعیت مالی در تئاتر باعث میشود که بازیگران مستعد و توانا جذب سینما و تلویزیون شوند و کمتر در عرصه تئاتر حضور پیدا کنند. برخی از این بازیگران هم هر از چندگاهی به صحنه تئاتر میآیند و حضور زنده در مقابل مخاطب را تجربه میکنند.
طی سالهای اخیر حضور بازیگران تئاتر در مقابل دوربین و حضور بازیگران سینما بر صحنه تئاتر بیش از پیش دیده میشود که البته نباید این واقعیت را نادیده گرفت که تعداد زیادی از این بازیگران فعالیت حرفهای خود را در عرصه بازیگری از تئاتر آغاز و تجربه کردهاند و پس از آن در سینما و تلویزیون هم به ایفای نقش پرداختهاند.
این روزها بازیگران جوان و مستعد تئاتر بر صحنههای نمایش نقش آفرینی میکنند و محبوبیت و شهرت خاص خود را در بین مخاطبان هنرهای نمایشی کسب کردهاند. ضمن اینکه نقش آفرینی در مقابل دوربین نیز به فعالیتهای آنها افزوده شده است. همچنین بازیگران تئاتری هم که سالها از صحنهها دور بودند حال که از محبوبیت لازم برخوردارند به خانه اصلی خود بازگشته و نقش آفرینی بر صحنه تئاتر را دوباره و دوباره تجربه میکنند.
مهران احمدی و هوتن شکیبا دو بازیگر حرفهای هستند که این روزها هر دو در کنار هم و به همراه سایر چهرههای حرفهای بازیگری همچون فریده سپاهمنصور، سیامک صفری، الیکا عبدالرزاقی، مهدی بجستانی و بهرام افشاری در نمایش «دن کامیلو» به کارگردانی کوروش نریمانی از چهرههای شناخته شده نمایشنامه نویسی و کارگردانی تئاتر تمرینات لازم را برای اجرای عمومی این اثر سپری میکنند.
مهران احمدی که از بازیگران تئاتر است سالها از این عرصه فاصله داشته و در سینما و تلویزیون به ایفای نقش پرداخته که بازیهای او در فیلم سینمایی «هیچ» و «روز روشن» و مجموعه «پایتخت 3» قابل توجه بوده است. این بازیگر شناخته شده بعد از سالها دوری به صحنه تئاتر بازگشته و با کوروش نریمانی که در عرصه کمدی کارگردانی موفق است، همکاری میکند.
احمدی در مجموعه «پایتخت 3» ساخته سیروس مقدم که در ایام نوروز از شبکه یک سیما پخش شد، نقش «بهبود فریبا» را به عنوان محیطبانی که برای حفاظت از گونه نادر پلنگ مازندران آسیب دیده بود ایفا کرد. این نقش کمدی با بازخورد خوبی میان مخاطبان و علاقهمندان مجموعههای تلویزیونی روبه رو شد و حال مهران احمدی در نقشی کمدی در نمایش «دن کامیلو» نقش شهرداری را بازی میکند که در خلق موقعیتها و لحظات کمدی این نمایش نقش مؤثری دارد.
هوتن شکیبا نیز که از بازیگران جوان و مستعد تئاتر است و طی سالهای اخیر حضور موفقی بر صحنه هنرهای نمایشی داشته و در آخرین تجربه همکاری خود با کوروش نریمانی در نمایش «هیپوفیز» به همراه بهرام افشاری حضور داشت، از دیگر بازیگرانی است که حضورش بخصوص در سال گذشته در عرصه تصویر پر رنگ بوده است. او نیز یکی از بازیگران نمایش «دن کامیلو» است و در حال حاضر فیلم «طبقه حساس» به کارگردانی کمال تبریزی با بازی او در حال نمایش بر پرده سینماهای کشور است و تجربهای متفاوت را هم به عنوان صداپیشه «دیبی» در مجموعه «کلاهقرمزی 93» داشته است. او در نمایش «دون کاکیلو» نقش مردی لال را باز میکند.
حضور این دو بازیگر که یکی بعد از سالها دوری به صحنه تئاتر بازگشته و دیگری که سال گذشته در عرصه تصویر حضور موفقی را تجربه کرده، از جمله بخشهای جذاب نمایش «دن کامیلو» به کارگردانی کوروش نریمانی در کنار دیگر ویژگیها و جذابیتهای این اثر نمایشی است.
مهران احمدی دلیل حضور خود را در نمایش «دن کامیلو» به عنوان اثری کمدی پس از نقش آفرینی در مجموعه طنز «پایتخت 3»، تنها ایفای نقشی کمدی در عرصه تئاتر بعد از نقش آفرینی موفقی که در طنزی تلویزیونی داشته، نمیداند. وی در این باره به خبرنگار مهر میگوید: بیشترین دلایل حضور من در نمایش «دن کامیلو» اول متن قوی و درجه یک نمایش و دوم حضور کوروش نریمانی به عنوان کارگردان است. من سالها پیش با نریمانی همکاری داشتم و وقتی که به من پیشنهاد بازی در «دن کامیلو» را داد، پذیرفتم.
این بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون درباره اینکه آیا ذهنیت مخاطبی که با تصویر مهران احمدی در سریال «پایتخت» به تماشای نمایش «دن کامیلو» مینشیند و شاید دنبال نقاط مشترک بازی احمدی در دو نقش مدنظر باشد، تأثیری در سخت شدن فضای بازی او بر صحنه تئاتر میشود یا نه؟ تأکید میکند: من هیچگاه به اینکه مخاطب چه فکری درباره نقشهای من میکند، فکر نمیکنم و فقط کارم را انجام میدهم و سعیام این است که اتفاق خوبی برای مخاطبم رخ دهد. من بیشتر از هر چیز دیگری از خودم توقع دارم و اینکه بازیام شسته و رفته باشد. حساسیتهای من همیشه برای خود نقش است نه چیز دیگری.
وی ادامه میدهد: البته برای هر بازیگری حضور و ایفای نقش بر صحنه تئاتر و بازی در مقابل تماشاگر سخت است و این سختی برای من هم وجود دارد و در عین حال بسیار هیجان انگیز است. بعد از سالها دوری اینکه میخواهم بار دیگر روی صحنه تئاتر بیایم خیلی برایم شوقآور است.
هوتن شکیبا نیز معتقد است به دلیل اینکه مخاطب ذهنیتی از او در مجموعه «کلاه قرمزی 93» و فیلم «طبقه حساس» دارد، کارش را سختتر میکند. وی در این باره میگوید: بخشی از انرژی ما صرف این میشود که ذهنیت مخاطب را نسبت به بازی خودمان تغییر دهیم. اگر جادوی صحنه رخ دهد به این معنی که موقعیتهای نمایشی مدنظر به خوبی روی صحنه شکل بگیرند فکر نمیکنم مخاطب بازی مشابهی را ببیند.
این بازیگر جوان در ادامه صحبتهای خود مثالی میزند و میگوید: وقتی دوستان بازیگری که با هم رفت و آمد هم داریم در نمایشی بازی میکنند و من هم تماشاگر آن میشوم، در ابتدا به دلیل رفت و آمدهای شخصی و آشنایی با خصوصیات و ویژگیهای آنها، در ابتدا دوست خود را در صحنه میبینم و این کار بازیگر را سخت میکند چون او باید روی صحنه نقش را به گونهای ایفا کند که من از این ذهنیت فاصله بگیرم و نقش روی صحنه را تماشاگر باشم.
بازیگر نمایشهای «باغ آلبالو» و «هیپوفیز» یادآور میشود: تمام تلاش من این است که بازی با کیفیتی به مخاطب ارائه دهم و تماشاگر وقتی در سالن مینشیند، بازی و کاری که شایستهاش است به او نشان داده شود.
بر خلاف هوتن شکیبا، فریده سپاهمنصور، بهرام افشاری، مهدی بجستانی، سیامک صفری و الیکا عبدالرزاقی دیگران بازیگران نمایش جدید نریمانی که بیشتر در عرصه تئاتر فعالیت میکنند، مهران احمدی سالها از حضور بر صحنه نمایش دور بوده است. وی درباره چرایی این فاصله و دوری از صحنه تئاتر طی سالهای گذشته یادآور میشود: دلیل عمده این فاصله وضعیت مالی تئاتر است. تئاتر جایی نیست که فرد بتواند از طریق فعالیت در آن مخارج زندگی خود را تأمین کند. اما حالا که تا حدی به لحاظ اقتصادی تأمین هستم به تئاتر بازگشتم و به خودم هم ثابت کردم که به خاطر پول در تئاتر فعالیت نمیکنم.
وی تأکید میکند: عشق من تئاتر است و اینکه نفس به نفس مخاطب روی صحنه بازی کنم برایم موضوعی جذاب و دوستداشتنی است. علاوه بر این ویژگیهایی که تئاتر برای من دارد، معتقدم که تمرینات و تحلیلهایی که برای تولید یک اثر نمایشی وجود دارد در عرصه سینما و تلویزیون وجود ندارد. در تئاتر طی یک یا دو ماه تمرین مدام، بازیگر مدام نقش و موقعیتها را تحلیل میکند و این باعث میشود که بازیگر بتواند توانایی خود را بازیابی کند.
احمدی درباره تجربه همکاری با کوروش نریمانی و اینکه این کارگردان شناخته شده تئاتر تا چه حد موقعیتهای نمایشی مدنظر را به بازیگر تحمیل میکند و تا چه حد اجازه خلاقیت به بازیگر را برای نقش آفرینی و خلق موقعیتهای مورد نیاز را میدهد، تصریح میکند: بدون اغراق کوروش نریمانی کارگردانی است که هر دو نکته و موقعیت را مدنظر قرار میدهد. به بازیگر اجازه میدهد که خلاقیت و ابداع را روی صحنه داشته باشد و در عین حال نظارهگر فعالیتهای بازیگر است و در پایان روتوش مورد نیاز را انجام میدهد. نریمانی با سکوت معناداری در تمرینات کارهای ما را نگاه میکند و بعد با تحلیل و منطق با ما صحبت میکند تا به موقعیت مدنظر برسیم. به همین خاطر است که نام کوروش نریمانی در بین چند کارگردان مطرح تئاتر ایران دیده میشود و اعتبار هنری ویژهای دارد.
هوتن شکیبا که در چند نمایش کوروش نریمانی با او همکاری داشته درباره بازی خود در نمایش «دن کامیلو» و نقشی که در اجرای موفق اول این نمایش به کارگردانی نریمانی توسط امیررضا دلاوری ایفا شده بود و قیاسی که مخاطب بین بازی او بازی دلاوری انجام میدهد، یادآور میشود: این موضوع کار من را صد در صد سختتر میکند. چون آن اجرا از نمایش «دن کامیلو» اجرای بسیار موفقی بوده و مخاطبانی که آن اجرا را دیده بودند از آن به عنوان اجرایی قدرتمند و موفق یاد میکنند. ضمن اینکه امیررضا دلاوری که از بازیگران حرفهای تئاتر هست نقشی را که من بازی میکنم ایفا کرده بود.
وی ادامه میدهد: یکی دیگر از سختیهایی که برای بازی من وجود دارد این است که اجرای قبلی نمایش «دن کامیلو» در سالن اصلی تئاتر شهر نبوده ولی اجرای ما در سالن اصلی است. هر چه هست حالا ما نباید تنها به فکر این باشیم که کار در حد و اندازه اجرای قبلی «دن کامیلو» باشد بلکه باید اجرایی موفقتر و بالاتر را به لحاظ کیفی روی صحنه ببریم چون بخش اعظم گروه بازیگری «دن کامیلو» نسبت به اجرای پیشین تغییر کرده و در عین حال نگاه و نگرش کوروش نریمانی هم نسبت به جامعهاش در قیاس با نگاهی که در اجرای اول «دن کامیلو» داشت، متحول شده است. باید مخاطب در این اجرا شاهد این تغییرات و بالاتر رفتن سطح کیفی اثر باشد.