امیدوارم هیچ فرصتی را به خاطر ندانستن زبان انگلیسی از دست ندهیم

پایگاه خبری تئاتر: حورا پاکیزه‌دل در فیلم تئاتر من ترامپ نیستم هم مربی زبان انگلیسی بود هم یکی از نقش‌های فرعی را بازی می‌کرد. او پیش از این تجربه بازي در چند اثر نمايشي را دارد که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به نمايش‌هاي اليزابت باتوري به كارگرداني حسام منظور، دربي به كارگرداني بهرام برخورداري و فيلم كوتاه ماجراي شب يلدا به كارگرداني بهزاد زهرايي اشاره کرد. با او درباره‌ی نوع مشاوره دادن زبان انگلیسی به بازی‌گران و چه‎گونگی این کار در نخستین تجربه‌ی تولید فیلم تئاتر به زبان انگلیسی برای پخش جهانی گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

چه‌طور شد كه با گروه توليد فيلم‌تئاتر من ترامپ نيستم آشنا شديد و شروع همكاري شما چه‌گونه شكل گرفت؟
من سال‌هاست که معلم زبان انگلیسی هستم؛ تحصیلاتم در این زمینه بوده اما ‌‌بنا به علاقه‌ی شخصی‌ام به تئاتر و بازی‌گری، چند سالی‌ست که در این زمینه هم فعالیت می‌کنم. از طریق دستیار کارگردان، آقای بهرام برخورداری که قبلن با هم همکاری داشتیم، به این پروژه معرفی شدم تا مربی زبان انگلیسی بازی‌گران در هنگام تمرین و ضبط باشم. تجربه در این فیلم‌تئاتر یکی از بهترین فرصت‌ها بود تا از تخصص خودم برای کار در دنیای بازی‌گری و تئاتر استفاده کنم.

شما در اين فيلم‌تئاتر هم بازي كرده‌ايد و هم مربي زبان انگليسي بوده‌ايد. آيا پيش‌تر چنين تجربه‌اي داشتيد؟
خیر، این اولین تجربه‌ای من به این شکل بود. در اواسط روزهای تمرین، به من اطلاع دادند که نقشی را به من محول کنند تا بازی کنم که هم باعث خوش‌حالی من بود هم باعث اضطراب، چون باید علاوه بر مسئولیت قبلی به چه‌گونگی ایفای نقش خودم هم فکر می‌کردم و روی بازی خودم کار می‌کردم. در واقع تجربه در این اثر، تجربه‌ای هیجان انگیز و چالش برانگیز برای من بود که سعی کردم هر چه در توان داشتم، نشان دهم؛ البته این کار بدون کمک آقای خرم امکان‌پذیر نبود، چون اعتماد ایشان به من باعث شد کار با بازی‌گران حرفه‌ای برایم راحت‌تر شود. هم‌چنین بازی‌گران در تمام لحظات برای بیان درست کلمات انگلیسی و حس درست دیالوگ‌ها فوق‌العاده تلاش کردند.

تجربه‌ي بازي كردن در كنار بازي‌گران تراز اول سينما و تئاتر را چه‌گونه ارزيابي مي‌كنيد؟
باورنکردنی بود برایم. با خودم فکر می‌کردم آیا به اندازه‌ی کافی تلاش کردم؟ آیا لایق بازی در کنار چنین بازی‌گرانی هستم؟ به خصوص جناب آقای رضا فیاضی که جزئی مهم از خاطرات کودکی نسل من هستند و در این کار من جلوی ایشان بازی کردم. باید بگویم که نه فقط بازی‌گرها، بل‌که تمام عوامل کار که افراد درجه یک، با سابقه و کاربلدی بودند و حضورم در کنارشان برای من بی‌نهایت باعث افتخار بود.

با توجه به اين‌كه متن نمايش‌نامه ترجمه شده، در تمرين متن و ديالوگ‌ها چه‌قدر به متن وفادار بوديد و آيا در اين فرآيند، متن تغيير نكرد؟
یکی از مهم‌ترین نکات در این کار، رسیدن به روان‌خوانی متن انگلیسی بود. کاری که کارگردان به دنبال آن بود؛ و این‌که می‌‌بایست کمدی بودن کار برای مخاطب خارجی مشخص باشد. با توجه به آن‌که هر متنی در هنگام ترجمه به زبان دیگر، دست‌خوش تغییراتی می‌شود، تمام تلاش‌مان را کردیم تا با کم‌ترین تغییرات، به محتوای متن اصلی وفادار باشیم. گاهی هم ناچار بودیم، تغییرات را انجام بدهیم چرا که مخاطب ما خارجی هست و دارای فرهنگ، طرز فکر و عقبه‌ی ذهنی متفاوتی‌ست. برای مثال بعضی اصطلاحات یا شوخی‌ها ممکن هست در زبان فارسی و در فرهنگ ما خنده‌دار باشند، اما وقتی به زبان دیگری برگردانده می‌شود، برای مخاطب خارجی خیلی معنادار نباشد. پس سعی کردیم با جایگزین کردن اصطلاحات و جملات درست، موقعیت‌های کمدی را بازسازی کنیم تا درک مخاطب از کار تغییر نکند. البته تمام تغییرات با نظر و با هماهنگی نویسنده و کارگردان انجام می‌شد.

 مي‌دانيم كه همگي بازي‌گران اين اثر فارسي‌زبان هستند و شما احتمالن با تك تك ايشان در خصوص لهجه‌ها و آكسان‌ها بسيار تمرين کرده‌ايد. چه مشكلاتي در اين مسير داشتيد؟
احتمالن که نه؛ باید بگویم قطعن همین‌طور بوده. در انتخاب بازی‌گران این پروژه دقت شده بود که از سطح زبان مناسبی برخوردار باشند؛ با این حال نباید فراموش کنیم که آن‌ها عادت به بازی به زبان فارسی داشتند و بازی به زبان دیگری علارغم تسلط کافی که ممکن بود داشته باشند، نیازمند تمرین و تکرار و تمرکز مضاعف است. خوش‌بختانه همه‌ی بازی‌گران چه در زمان پیش‌تولید و تمرین و چه در زمان فیلم‌برداری نهایت همکاری را با من داشتند و با هم تمرینات زیادی را انجام می‌دادیم برای حفظ دیالوگ‌ها و ادای صحیح کلمات و جملات با لهجه‌ی قابل قبول هر کاراکتر؛ بارها با تک تک بازی‌گرها متن انگلیسی را خواندیم و تکرار کردیم، تلفظ‌ها و آکسان‌ها را بارها و بارها مرور کردیم. تا جایی که می‌شد بعضی از کلمات را که ادای آن‌ها سخت‌تر بود، با کلمات ساده‌تر جایگزین کردیم. حتا گاهی به صورت غیر حضوری و از طریق تماس‌های تصویری با بعضی از بازی‌گرها متن را می‌خواندیم تا مطمئن شویم در بیان دیالوگ‎ها به زبان انگلیسی برای‌شان مشکلی وجود ندارد.

برای همه‌ی بازی‌گران و شخصیت‌ها به یک صورت روی لهجه‌ی انگلیسی کار می‌کردید؟
بعضی از کاراکترهای این اثر آمریکایی نبودند و مهاجر بودند؛ پس برای این‌ها باید وقت مجزایی می‌گذاشتیم تا علاوه بر انگلیسی صحبت کردن بازی‌گران به لهجه‌ی کشور مبدأ، این لهجه‌ها را به آن‌ها اضافه کنیم. برای مثال برای کاراکتر پوتین ویدئوهایی از انگلیسی صحبت کردن پوتین را نگاه می‌کردیم و سعی می‌کردیم بازی‌گر ما آقای دل‌افکار تا جای ممکن شبیه به ایشان صحبت کند، برای بازی‌گر نقش سیاه‌پوست همین‌طور بود که‌ آقای کهوری‌نژاد نقش آن را بازی کرد.

چه‎قدر در هنگام تمرين‌ها و ضبط از كمك‌هاي كارگردان و ساير عوامل بهره می‌برديد؟
تمام روزهای تمرین و روزهای ضبط برای من پر از درس و تجربه بود و از همه‌ی عوامل کار یاد گرفتم. پیش از این، تجربه‌ی چندانی در بازی جلوی دوربین نداشتم که هم آقای خرم به عنوان کارگردان خیلی راهنمایی‌ام می‌کرد، هم آقای فیاضی عزیز نکاتی رو بهم گوشزد می‌کرد که این ‎راهنمایی‌ها خیلی به کارم کمک می‌کرد. هم‌چنین باید بگویم که سایر عوامل مانند تصویربردار و صدابردار با توجه به این‌که کم‌تجربه بودم و کمی مضطرب، سعی کردند راهنمایی‌ام کنند تا به بهترین نحو، کارم را انجام بدهم چه در مورد نظارت بر زبان انگلیسی چه در مورد بازی جلوی دوربین. بارها با صدابردار محترم، صداها را چندین ‌باره گوش کردیم تا حتا حرفی یا واژه‌ای از قلم نیفتاده باشد. باید این را هم اضافه کنم که وقتی قرار بر این شد که برای سه کاراکتر این کار از دوبلور استفاده کنیم، همراه آقای خرم نزدیک به شصت دوبلور آمریکایی را در نظر گرفتیم، صداهای‌شان را گوش دادیم تا در نهایت بتوانیم به صدایی برسیم که از هر نظر مناسب این سه کاراکتر باشد.

اگر حرف ديگري داريد لطفن بفرماييد...
متأسفانه در کشور ما اهمیت آموزش و یادگیری زبان انگلیسی هنوز برای همه‌ی افراد جامعه به درستی مشخص نشده و بازی‌گران، کارگردان‌ها و نویسندگان هم از این قائده مستثنا نیستند. در صورتی که با دانستن این زبان در وهله‌ی اول می‌توانند به منابع به روز دنیا برای مطالعه در مورد حرفه‌ی خود دسترسی داشته باشند و در وهله‌ی دوم، این مهارت می‌تواند زمینه‌‌ی پیش‌رفت آن‌ها و همکاری‌های بین‌المللی‌شان را فراهم کند. چه چیزی بهتر از این‌که بتوانیم به این طریق خودمان و هنرمان را به جهان نشان بدهیم؟! امیدوارم روزی برسد که دانستن زبان خارجی را به عنوان یکی از استانداردهای فرد حرفه‎ای بشناسیم و هیچ فرصتی را به خاطر این موضوع از دست ندهیم.

برای مشاهده دیگر اخبار تئاتر اینجا کلیک کنید