چارسو پرس در روزگاری که روایتهای تند و پرهیاهو بازار داغی دارند، فیلمی آرام و بیادعا سر برمیآورد تا از طبقهای سخن بگوید که سالهاست صدای بلند ندارد. «بیسروصدا» ساخته مجیدرضا مصطفوی، نه با شعار، که با نگاهی انسانی به زندگی کارگری میپردازد که در سکوت، در حال فروپاشیست. در گفتوگوی پیشرو، مصطفوی و مهیار حمیدیان (یکی از نویسندگان فیلم) از دغدغههایشان برای پرداختن به طبقه کارگر و نوجوانان امروز ایران میگویند؛ دو قشری که کمتر دیده میشوند اما ستونهای اصلی جامعهاند.
فیلمی در ستایش طبقه کارگر و نوجوانان فراموششده
حمیدیان: قصهای درباره نسلی که دیده نمیشود
«نوجوانها در سینمای ایران تقریباً غایب هستند یا سطحی تصویر میشوند. ما خواستیم نسلی را نشان بدهیم که شجاعتر از نسل قبلیست. نوجوان فیلم ما، کاری را انجام میدهد که پدرش هرگز نکرد. او مرزهایی را جابهجا میکند.»
«اگر دست ما بازتر بود، شخصیت نوجوان فیلم میتوانست جلوهای جسورتر و رادیکالتر داشته باشد، چون واقعیتهای امروز نوجوانان ایران، عمیقتر و پیچیدهتر از چیزی است که در قاب رسمی میبینیم.»
مصطفوی: نوجوانان و طبقه کارگر، دو ستون فراموششده جامعهاند
«نوجوانان امروز نه آموزش مناسبی میبینند، نه کسی برایشان برنامه دارد. ما همچنان با سیستم آموزشی شصت سال پیش کار میکنیم. از طرفی، طبقه کارگر که ستون اقتصاد جامعه است، در وضعیت نامناسبی بهسر میبرد. بخش زیادی از آنها زیر خط فقر زندگی میکنند و حتی امید به تغییر ندارند.»
«او یک مرد معمولیست. قهرمان فیلم من، کسیست که سالها مقاومت کرده، همه راههای قانونی و اخلاقی را امتحان کرده، اما وقتی همه درها بسته میشود، به لبه پرتگاه میرسد. این داستان، برای خیلیها آشناست.»
قهرمانی در سکوت؛ وقتی تحمل از طغیان مهمتر میشود
«در اغلب روایتها، قهرمان در برابر یک اتفاق واکنش نشان میدهد. اما سیامک از همان ابتدا در بحران است. تمام فیلم، تلاش میکند سقوط نکند. و همین سکوت، همین تحمل، به قهرمانی پنهان او معنا میدهد.»
سینما برای من هنوز میدرخشد
«میدانم فیلمساز پرکاری نخواهم بود. از فیلمنامهنویسی تا تولید، همه کارها را خودم انجام میدهم. هر فیلم برایم چند سال زمان میبرد. در عوض، برایم مهم است چیزی بسازم که سالها بعد هم از آن دفاع کنم.»
«پیشنهاد زیاد بوده، اما من هنوز به سینما وفادارم. سینما برای من مرواریدیست که هنوز میدرخشد. اگر روزی حس کنم دیگر نمیشود فیلم ساخت، شاید به پلتفرمها فکر کنم، اما نه با رضایت.»
سینمایی بدون قهرمان، جامعهای بدون امید
«وقتی در جامعه، قهرمانان واقعی سرکوب میشوند، در هنر هم دیگر کسی به سراغ آنها نمیرود. ما آینهایم. اگر قهرمانها نباشند، سینما هم بیقهرمان میشود. این فیلم تلاشی است برای به یاد آوردن آدمهایی که باید دیده شوند، حتی اگر صدایی نداشته باشند.»
«بیسروصدا» فیلمیست درباره آدمهایی که فریاد نمیزنند اما رنج میکشند؛ درباره قهرمانانی که در هیاهوی بحرانهای اقتصادی و اجتماعی، فقط تلاش میکنند انسانی بمانند. مصطفوی و حمیدیان با این اثر، نه فقط به سینمای اجتماعی جان تازهای دادهاند، بلکه تصویری صادقانه از شکافهای عمیق جامعه ایران ترسیم کردهاند. تماشای این فیلم فرصتیست برای دیدن کسانی که هر روز از کنارشان عبور میکنیم، بیآنکه صدایشان را بشنویم.