نقد فیلم The Goonies | ماجراجویی فراموش‌نشدنی نسل دهه هشتادی

چارسو پرس: جمله معروف «گونیز هیچ‌وقت نمی‌میرند!» بار دیگر با اکران مجدد فیلم The Goonies در سال ۲۰۲۵ زنده شده است. فیلمی به نویسندگی کریس کلمبوس، تهیه‌کنندگی استیون اسپیلبرگ و کارگردانی ریچارد دانر که در سال ۱۹۸۵ عرضه شد و حالا، با گذشت ۴ دهه، هنوز همان‌قدر پرانرژی و دوست‌داشتنی است.

داستان فیلم درباره گروهی از بچه‌های محله‌ای کارگری به‌نام «گون داکس» در شهر آستوریا، اورگان است. این کودکان تلاش می‌کنند خانه‌های خود را از خطر تخریب نجات دهند. در اتاق زیرشیروانی یکی از خانه‌ها سکه‌ای اسپانیایی (دوبلون) پیدا می‌کنند که آن‌ها را به نقشه گنجی زیرزمینی و در نهایت به کشتی دزدان دریایی هدایت می‌کند. یک کشتی کامل و قابل کشتیرانی در دل غاری پنهان شده است؛ صحنه‌ای که بیشتر به داستان‌های ژول‌ورن شباهت دارد تا فیلم نوجوانانه. اما گنج تنها چیزی نیست که آن‌ها را تهدید می‌کند؛ خانواده تبهکار و بامزه فراتلی‌ها نیز در پی گنج هستند.

بیشتر بخوانید: نقد فیلم Zero – هیجان بمب ساعتی در خیابان‌های داکار

روایت ماجراجویانه‌ای از جنس اسپیلبرگ و جادوهایش

فیلم The Goonies ترکیبی از ماجراجویی، طنز و حس برادری است که در آثار اسپیلبرگ بارها دیده‌ایم. فضایی که یادآور فیلم‌های ایندیانا جونز است و حتی از نظر داستانی، شباهت‌هایی به رمان ترسناک «It» نوشته استیون کینگ دارد – هرچند The Goonies یک سال پیش از آن منتشر شد.

جالب این‌جاست که سبک قصه‌گویی فیلم، به سنت داستان‌نویسی کودکانه بریتانیایی هم شباهت دارد؛ از جمله فیلم‌هایی که توسط Children’s Film Foundation و آثار کلاسیک مثل Hue and Cry تولید می‌شدند.

میان نوجوانی و بزرگسالی؛ نگاهی جسورانه به بلوغ

یکی از ویژگی‌های خاص The Goonies این است که شخصیت‌ها از سنین کودکی تا نوجوانی را شامل می‌شوند. همین موضوع باعث شده فیلم، با وجود فضای کودکانه‌اش، لحظاتی نسبتاً بزرگسالانه نیز داشته باشد. برای مثال، شخصیت تشویق‌گر مدرسه جمله‌ای می‌گوید که در فیلم‌های امروزی شاید بدون فیلترهای کنایه‌آمیز قابل استفاده نباشد: «من بدن زیبایی ندارم؟»

این تعادل ظریف بین معصومیت و بلوغ، چیزی است که باعث می‌شود The Goonies از یک اثر صرفاً کودکانه فراتر رود و به فیلمی برای تمام سنین تبدیل شود؛ فیلمی درباره شجاعت، کشف، دوستی و وفاداری.

بیشتر بخوانید: نقد فیلم Amadeus – شکوه شرارت آرام آنتونیو سالیِری در شاهکار میلوش فورمن

میراثی فراتر از گنج؛ از کد داوینچی تا سینمای مدرن

این فیلم نه تنها روی سینمای نوجوانانه تأثیر گذاشت، بلکه در بازتاب‌هایی غیرمستقیم، آثار جدی‌تری چون کد داوینچی را هم تحت‌تأثیر قرار داده است؛ هرچند لحن The Goonies به‌مراتب سبک‌تر و شادتر است. شاید از نظر روایت پیچیده به پای آن فیلم‌ها نرسد، اما بدون شک از نظر تأثیرگذاری فرهنگی، جایگاه ویژه‌ای در حافظه‌ی جمعی دارد.

جمع‌بندی: گونیز هنوز زنده‌اند

The Goonies یادگاری شیرین از دهه ۸۰ میلادی است؛ فیلمی پر از انرژی، شوخ‌طبعی و هیجان کشف دنیایی مخفی زیر پای ما. اگر به آثار ماجراجویانه نوجوانانه، رفاقت‌های بی‌پایان و داستان‌هایی پر از جادو و خطر علاقه‌مندید، گونیز را از دست ندهید – چه برای اولین بار، چه برای تجدید خاطره.