پایگاه خبری تئاتر: این کارگردان و نمایشنامهنویس درباره نمایش «آخرین نامه» که چند سال پیش در "خانه نمایش" اداره تئاتر به صحنه رفته بود و قرار است تا چند روز آینده بار دیگر اجرای خود را در مجموعه تئاتر شهر آغاز کند، توضیح داد: ما قبل از این نمایش قرار بود، نمایش دیگری را به نام «عزاریل» در همین مقطع زمانی اجرا کنیم بنابراین تمرینات آن کار را شروع کردیم اما با توجه به اینکه باکس سالنهای دولتی محدود است و همه چیز کاملا از پیش تعیین شده است به نظرمان رسید که هزینههایمان از طریق اجرا در سالن «سایه» تئاتر شهر تأمین نمیشود.
وی ادامه داد: برای همین با رئیس مجموعه تئاتر شهر صحبتهایی را مطرح کردیم و چند پیشنهاد هم دادیم که از جمله میتوان به دو اجرایی شدن کار، بالا بردن قیمت بلیت و یا اجرا در تعداد شبهای بیشتر اشاره کنم، اما به هرحال هیچ یک از این موارد اتفاق نیافتاد و در نهایت آقای اتابک نادری به ما پیشنهاد کرد که نمایشمان را عوض کنیم و کاری را اجرا کنیم که هزینه کمتری برایمان داشته باشد و در آن زمان بود که به فکر اجرای دوباره «آخرین نامه» افتادیم.
این کارگردان درباره چگونگی شکلگیری نمایشنامه «آخرین نامه» توضیح داد: من چند سال پیش سفارشی برای نوشتن نمایشنامهای با مضمون جنگ داشتم اما من به آنها گفتم که من این نمایشنامه را با سلیقه خودم مینویسم و زمانی که نمایشنامه به پایان رسید، متوجه شدم که متن جذابی شده است.
او ادامه داد: اولین چیزی که درباره این متن به ذهنم رسید این بود این نمایشنامه ویژگیهای اجرایی بیشتری پیدا کند تا اینکه بتوانیم آن را اجرا کنیم. در این کار شخصیتها دارای هویت مشخصی هستند و زمان و مکان در اجرا تعیین شده است. به لحاظ اجرایی میتوانستیم این نمایش را کاملا رئالیستی اجرا کنیم اما دیدیم که اگر چنین کاری را انجام دهیم دیگر هیچ نوآوری نخواهیم داشت بنابراین تصمیم گرفتم طراح صحنهای در کار حضور داشته باشد که با کمک او بتوانیم فضای کار را مقداری متفاوتتر و معاصرتر اجرا کنیم. پس پیشنهاد همکاری برای این کار را به آقای آروند دشتآرای دادیم و ایشان هم چند جلسه به همراه بازیگران کار را پیش بردند. من فکر میکنم آقای دشتآرای در این کار نه به عنوان طراح صحنه بلکه به عنوان طراح کار حضور دارند.
کوروشنیا اضافه کرد: به عقیده من یک نمایش زمانی موفق است که بازیگران آن بعد از پایان اجرا از کارگردان بخواهند که اجرای کار را بار دیگر ادامه دهد که این اتفاق ظرف سه سال گذشته برای این نمایش افتاد و بازیگران به من میگفتند که چرا دوباره این نمایش را اجرا نمیکنی؟
همچنین آروند دشتآرای طراح صحنه نمایش «آخرین نامه» درباره فضای طراحی این نمایش توضیح داد: آقای کوروشنیا در این کار یک خطر کردند، برای اینکه این نمایش را از یک فضای ذهنی متفاوت به یک فضای انتزاعی منتقل کردند. در این کار اشیاء مدام در حال تغییر و تصویرسازی خودشان هستند و در حال تولید کردن معناهای متفاوت هستند.
وی افزود: وقتی این نمایشنامه را خواندم متوجه شدم که پتانسیلی دارد که میتوان آن را به شکل چند لایه اجرا کرد و همین فضاسازی به بازیگران کار این امکان را میدهد که با هم بازیهایی داشته باشند. اساسا این کار برای من در حوزه طراحی صحنه تجربه موفقی بود. البته من فکر میکنم طراحی صحنه من به درد کارگردانها نمیخورد چون طراحی صحنه با خودش شکلی را میآورد که کارگردان و گروه باید در آن فضا قرار بگیرند اما خوشبختانه من با مهرداد کوروشنیا تجربه موفقی در این زمینه داشتیم.
دشت آرای تصریح کرد: به اعتقاد من تمام متنهایی که به نوعی آبشخور رئالیسم و ناتورالیسم را دارند، میتوانند ابعاد چند وجهی داشته باشند. در سفرهایی که این کار را در کشورهای دیگر اجرا کردیم از نگاه عموما افراد «آخرین نامه» دارای نگاه جهانی بود.
نویدمحمدزاده از بازیگران این اثر نمایشی درباره این کار توضیح داد: من ابتدا جزو مخالفان صددرصد این نوع طراحی صحنه بودم و به آقای کوروشنیا گفتم که با این شکل نمیتوانیم اجرا کنیم و باید براساس میزانسنهای رئال پیش برویم، اما کارگردان به من گفت که مهلتی بدهید. بعد از چند جلسهای که با این شیوه کار کردیم واقعا متوجه شدیم که شیوه بسیار خوبی است و میتواند موفق باشد.
بازیگر فیلم "عصبانی نیستم" افزود: البته در این شیوه اگر یک قدم اشتباه برداریم همه چیز خراب میشود، یعنی دقیقا مثل هندسه است. من خیلی خوشحالم که در این مقطع این نقش را بازی میکنم و واقعا با این تئاتر خیلی حالم خوب است. البته خیلی هم برای اجرای دوباره این کار استرس دارم.
پوریا رحیمی سام بازیگر دیگر نمایش در صحبتهایی عنوان کرد: «آخرین نامه» بدون این طراحی صحنه میتوانست اجرای موفقی داشته باشد اما ایده آروند دشتآرای این شانس را بوجود آورد که این نمایش اثر خاصی بشود، چون دیگر کار صرفا رئالیستی نیست و تصاویر آن در نوع خودشان حاوی معنای مختلفی شدهاند.
او درباره بازتولید نمایشهایی که در گذشته با استقبال روبرو شدهاند، گفت: به نظرم اجرا شدن دوباره کارهایی مثل «آخرین نامه» میتواند تحرک خوبی برای تئاتر باشد و باعث میشود که ما از این رخوت خارج شویم.
مهرداد کوروشنیا که در نشست خبری نمایش«آخرین نامه» امروز 24 اردیبهشت در تئاتر شهر سخن میگفت، درباره اجرای دوباره این نمایش اظهار کرد: واقعا چرا تئاتر ما در شرایط اقتصادی فعلی که با آن روبرو است، باید نمایشهایی تولید کند که فقط 20 شب اجرا بروند؟ کجای دنیا وقتی کالایی را تولید میکنند، 20 شب آن را تعطیل میکنند؟ وقتی یک اثری تولید میشود باید امکانی پیدا کند که بتواند شش ماه یا یک سال در مکانهای مختلف اجرا برود.
وی ادامه داد: تمام تجهیزات و وسایل ما در نمایش «آخرین نامه» در یک پراید جا میشود، چون ما خواستیم این نمایش را به شکل پرتابل و قابل حمل کار کنیم به طوری که آن را به راحتی در جاهای مختلف به سفر ببریم. ما یک روز این نمایش را در بجنورد دو سانس اجرا کردیم که در هر اجرا 700 مخاطب داشتیم. واقعا چرا نباید امکان چنین اتفاقی وجود داشته باشد.
کوروشنیا ادامه داد: چرا امکانی فراهم نمیکنیم تا کارهای خوبی که در تهران اجرا میشوند به شهرهای دیگر بروند. بازتولید نمایشها باعث میشود که ریسکپذیری تولید پایین بیاید و همچنین بخشی از هزینههای تولید کاهش یابد.
او با بیان اینکه فرهنگ امری کمی نیست، توضیح داد: فرهنگ موضوع کیفی است. ما هیچ وقت نمیگوییم که در قرن هشتم، هزار شاعر داشتیم بلکه میگوییم یک حافظ داشتیم. مسئولان باید به جایی برسند که به جای آنکه بگویند در سال، هزار نمایش تولید کردیم، بگویند که در طول یک سال، 10 کار تولید کردیم اما یک میلیون مخاطب را پوشش دادیم.
نمایش «آخرین نامه» به نویسندگی و کارگردانی مهرداد کوروشنیا از 28 اردیبهشت در تالار «سایه» مجموعه تئاتر شهر اجرای خود را آغاز میکند.