چارسو پرس: 1- درحالی که فقط دو ماه به برگزاری چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر مانده، کمترین شور و نشاط و هیجان از این رویداد سینمایی ساطع نمی‌شود، چه از سوی سینماگران، چه از جانب اهالی رسانه و چه حتی خود برگزار‌کنندگان جشنواره انگار هیچ انگیزه‌ای برای برگزاری جشنواره ندارند.
مروری بر دوره‌های پیشین جشنواره فیلم فجر نشان می‌دهد در همین بازه زمانی این رویداد سینمایی و اخبارش مدام ازسوی اهالی رسانه رصد می‌شد و گزارش‌های مختلفی در این باب نوشته می‌شد و بازار گمانه‌زنی‌ها داغ بود، سینماگران هم با تمام انتقادات تند و تیزی که به سیاست‌های این رویداد داشتند در سایه حرکت نمی‌کردند و برای پرزنت فیلم‌شان هم که شده، از جشنواره حرف می‌زدند و خبرآماده‌سازی فیلم‌شان را رسانه‌ای می‌‌کردند، اصلا بحث و کشمکش بر سر کاخ جشنواره داغ بود، دبیر جشنواره هم در دسترس و با رسانه‌ها در تعامل بود و... خلاصه اینکه جشنواره فیلم فجر تنها با یک بخش ملی و با تمام انتقادات سر پا بود و کار خودش را می‌کرد.
اما از سال گذشته به این طرف به اذعان بسیاری از کارشناسان و سینماگران این رویداد سینمایی دچار یک انزوای خودخواسته شد و چراغ خاموش اموراتش رسیدگی می‌شود. سال گذشته فضای ناآرام جامعه و حواشی آن با جشنواره همخوانی نداشت و سینماگران اوضاع و احوال خوبی برای حضور در این رویداد نداشتند و از پارسال می‌گذریم، اما وضعیت امسال جشنواره چرا این‌گونه است؟ ناسلامتی جشنواره در دو بخش ملی و بین‌المللی ادغام شده و جهانی برگزار می‌شود نه حرف خاصی از آن می‌شود، نه خبر قابل بحثی از بخش بین‌المللی منتشر می‌شود.
دبیر جشنواره که با مسوولیت سنگین دو بخش ملی و بین‌المللی، مشغول ساخت سریالی با نام «ترور» است، مدیر روابط عمومی جشنواره که بعد از دو ماه (تازه آن‌هم با مصاحبه وزیر ارشاد) معرفی می‌شود، بعد از معرفی دیرهنگام مدیر روابط عمومی، یک گزارش کلی از روند برگزاری جشنواره داده می‌شود با این موضوع که ۱۰۶ اثر متقاضی حضور در بخش سودای سیمرغ فجر چهل و دوم هستند، گزارشی که این پرسش را در ذهن به وجود می‌آورد در سالی که سینماگران از کاهش تولیدات سینمایی گلایه داشتند 106 فیلم سینمایی چطور تولید شده است؟ اصلا 51 اثر ثبت‌نامی از جانب فیلمسازان اول چه کسانی هستند؟
بعد از این گزارش کلی روابط عمومی، دوباره چراغ‌های جشنواره خاموش می‌شود.
این وسط تک و توک هم که گزارش یا گمانه‌زنی در رسانه‌ها نوشته می‌شود، اغلب از جانب رسانه‌های اصولگراست که آن‌هم فراگیر نیست و سر و صدا و موج ایجاد نمی‌کند، کانال جشنواره را هم اگر ببینید بیشتر به آگهی تسلیت و فراخوان اختصاص دارد نه اینکه دربر گیرنده جشنواره فیلم فجر باشد. خلاصه اینکه مشخص نیست در ادامه و در دو ماه آینده مهم‌ترین رویداد سینمایی کشور چه وضعیتی پیدا می‌کند و قرار است مثل سال گذشته با چه اتفاقاتی روبه‌رو باشیم.
2- اگر خاطرتان باشد سال‌های قبل یکی از ملاک‌های مهم حضور فیلم‌های ایرانی در بخش سودای سیمرغ جشنواره فیلم فجر رونمایی فیلم‌ها برای اولین‌بار بود به این معنی که فیلم‌های سینمایی به جز جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان نباید در هیچ یک از رویدادها و جشنواره‌های سینمایی داخلی و خارجی به نمایش درمی‌آمدند. همین تبصره باعث می‌شد که فیلم‌های ایرانی اولین نمایش را در داخل کشور داشته باشند و اول بار کیفیت و موضوع و قصه فیلم توسط مخاطب ایرانی دیده شود و مخاطبان و اهالی رسانه بدانند فیلمسازان ایرانی مورد علاقه‌شان چه فیلمی ساخته‌اند و آثارشان چه کیفیت و چه داستانی دارد؟ به عنوان نمونه وقتی صحبت از درخشش فیلم‌های فرهادی، مجیدی، میرکریمی در جشنواره‌های معتبر جهان می‌شد ما می‌دانستیم داستان فیلم از چه قرار است. اما امسال این تبصره از جشنواره حذف شده است و همین نکته باعث شده در چند وقت اخیر خبرهایی از موفقیت فیلم‌ها را در رسانه‌ها بشنویم بی‌آنکه اصلا بدانیم داستان فیلم از چه قرار است؟ یا اینکه این فیلم‌ها چه کیفیتی دارند.
به عنوان نمونه از خبرهایی که درباره موفقیت فیلم‌ها در جشنواره‌های خارجی می‌شنویم؛ می‌توان به فیلم «رُکسانا» جدیدترین ساخته پرویز شهبازی اشاره کرد که نخستین نمایش جهانی خود را در بخش مسابقه سی و ششمین جشنواره معتبر فیلم توکیو تجربه کرد و بازیگر فیلم یسنا میرطهماسب برای بازی در این فیلم برنده جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره شد. یا فیلم «عزیز» که در پنجاه و چهارمین جشنواره فیلم هند در گوآ با استقبال مردم و منتقدین همراه شد و نماینده دبیر جشنواره، لوح تقدیر ویژه فستیوال هند را به توکلی اهدا کرد.
این اواخر هم اخبار فیلم «من فروغ هستم» به کارگردانی جهانگیز کوثری و با بازی باران کوثری در نقش فروغ فرخزاد منتشر شده که قرار است اولین اکرانش را در شهر تورنتو تجربه کند.
نتیجه
در اینکه تعداد زیادی از فیلمسازان شناخته شده ظرف چند سال اخیر و خاصه در شرایط حاضر گزیده‌کار شده‌اند یا اغلب بیکار هستند که شکی نیست و اصلا محل این گزارش نیست و اینکه در شرایط فعلی فیلم‌های بدون مجوز زیادی ساخته می‌شوند و در جشنواره‌های خارجی نمایش داده می‌شوند هم محل این بحث نیست، اما پرسشی که وجود دارد اینکه چرا رویکرد جشنواره و مسوولان سینما در قبال فیلمسازان به گونه‌ای باید باشد که همین تعداد محدود فیلمساز هم که با پروانه ساخت و مجوز، کار می‌کنند و فیلم ساخته‌اند، نخستین نمایش و رونمایی فیلم‌شان نه برای مخاطب داخلی که فستیوال‌های خارجی باید باشد؟ آیا این موضوع نشان‌دهنده این نیست که بعضی سینماگران آشکارا عدم تمایل نمایش فیلم‌شان را در جشنواره اعلام می‌کنند؟ اصلا چرا خود مسوولان جشنواره به این نتیجه رسیده‌اند که تبصره اولین حضور فیلم‌های ایرانی در این رویداد را حذف کنند؟ آیا از این پس قرار است موفقیت فیلم‌های کارگردانان ایرانی را نخست در جشنواره‌های خارجی بشنویم بی‌آنکه این فیلم‌ها را دیده باشیم؟ اشتباه نشود توقع اینکه برای اولین‌بار مخاطب ایرانی محصول فیلمساز ایرانی را در ایران ببینید از سر نگرانی بابت موضوع و طرح قصه نیست، این صحبت ناظر بر اشتیاقی است که مخاطب ایرانی برای کارگردانان شناخته شده‌اش دارد.
///.
منبع: روزنامه اعتماد
نویسنده: تینا جلالی
