چارسو پرس: در میان هنردوستان و فوتبال‌دوستان کمتر کسی را می‌توان یافت که خاطره خوشی از مرتضی احمدی نداشته باشد؛ بازیگری که با وجود رنج‌ها و تلخی‌های زندگی، همواره تلاش کرد لبخند بر چهره مردم بنشاند و در کنار آن، گوشه‌ای از فرهنگ و هویت تهران قدیم را زنده نگه دارد.
مرتضی احمدی و روز ملی بازیگر
امروز، ۱۴ اردیبهشت، روز ملی بازیگر است و به این مناسبت، یادی می‌کنیم از مردی که نه تنها در عرصه هنر درخشید، بلکه در برابر سختی‌های زندگی هرگز سر خم نکرد و با قامتی استوار، تا واپسین روزهای عمر در کنار مردم ماند.
آغاز راه از دبیرستان شرف
مرتضی احمدی در گفت‌وگویی که پس از درگذشتش در مجله «پاراگراف» منتشر شد، درباره نخستین تجربه‌اش در تئاتر چنین گفته:
«دبیرستان شرف تنها مدرسه‌ای بود که در آن زمان تئاتر داشت. سال ۱۳۱۸ اولین تئاترم را همان‌جا اجرا کردم.»
سینما روی دیوار؛ نخستین مواجهه با تصویر
او از نخستین برخوردش با سینما نیز با شیرینی یاد می‌کند:
«نزدیک میدان شاپور، دیوار خیابان را سفید کرده بودند و از آن طرف با آپارات فیلم می‌انداختند روی دیوار. ما هم لب جوی می‌نشستیم و تماشا می‌کردیم.»
پیش‌پرده‌خوانی؛ دروازه ورود به دنیای نمایش
در سال ۱۳۲۲ تصمیم گرفت تئاتر را حرفه‌ای دنبال کند. اما مسیرش از پیش‌پرده‌خوانی آغاز شد. احمدی می‌گوید با تلاش زیاد و کمی زیرکی، اولین اجرای موفقش را در سالن تئاتر «فرهنگ» روی صحنه برد و به سرعت مورد توجه قرار گرفت.
«لباس فروشنده دوره‌گرد پوشیدم و پیش‌پرده خواندم. آن‌قدر استقبال شد که همان شب با من قرارداد بستند.»
بیشتر بخوانید: مطالب و اخبار سینمای ایران
طنز سیاسی و تاوان‌هایش
او می‌دانست که پیش‌پرده‌خوانی فقط سرگرمی نیست؛ بلکه محملی برای نقد اجتماعی است. می‌گوید:
«مضمون بیشتر پیش‌پرده‌ها، طنز سیاسی تندوتیز بود. به خاطر اجرای یکی از آن‌ها در پاییز ۱۳۲۳، تا آستانه تبعید به کرمان رفتم. چند بار هم به‌خاطرشان کتک خوردم.»
خداحافظی با صحنه، کوچ به اهواز
پس از کودتای ۲۸ مرداد و آتش زدن سالن‌های تئاتر، احمدی تصمیم گرفت بازیگری را کنار بگذارد و به اهواز منتقل شود. اما این تصمیم هم نتوانست او را از هنر دور کند.
«روز دوم هنوز پستم را تحویل نگرفته بودم که از رادیو اهواز آمدند سراغم. ۷ سال برایشان کار افتخاری کردم.»
صدای ماندگار، چهره خاطره‌ساز
پس از بازگشت به تهران، همان داستان همیشگی تکرار شد. اما احمدی بار دیگر درخشید. او نه تنها به یکی از صداهای ماندگار دوبله ایران بدل شد، بلکه در رادیو، تلویزیون و سینما نیز آثاری فراموش‌نشدنی خلق کرد.
پژوهشگر فرهنگ عامه؛ وجه کمتر دیده‌شده
اگرچه در این مجال نمی‌توان به تفصیل به دیگر جنبه‌های فعالیت‌های احمدی پرداخت، اما بی‌تردید آثار پژوهشی و کتاب‌های او درباره فرهنگ کوچه‌بازاری تهران و پیش‌پرده‌خوانی، بخشی مهم و کمتر دیده‌شده از کارنامه‌اش است که شایسته پرداختی جداگانه است.
منبع: ایسنا
.gif)
