پایگاه خبری تئاتر: مجید سرسنگی شامگاه 19 آبان‌ماه در جمع خبرنگاران درباره تعامل تماشاخانه ایرانشهر و خانه هنرمندان ایران با دبیرخانه سی و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر گفت: جلسه خوبی با آقای اسماعیل عالی‌زاد دبیر جشنواره داشتیم. به دلیل اینکه جدول برنامه‌های ایرانشهر را به صورت سالانه می‌بندیم، حدود 2 ماه پیش نامه‌ای را به آقای قادر آشنا مدیرکل هنرهای نمایشی ارسال کردم تا اگر جشنواره تئاتر فجر قصد استفاده از سالن‌های تماشاخانه ایرانشهر را دارد به ما اعلام کنند اما هیچ خبری نشد و در نهایت با دبیر جشنواره جلسه‌ای برگزار کردیم و مانند سال گذشته که با وجود نبود حمایت وزارت ارشاد از خانه هنرمندان به تئاتر فجر کمک کردیم، امسال هم از جشنواره حمایت می‌کنیم.
این مدیر هنری با بیان اینکه علیرغم وجود اختلاف سلیقه میان مدیران هنری و تئاتری باید همه در جایی که منافع ملی مطرح است از کمک کردن دریغ نکنند، متذکر شد: نمی‌توان از حالا درباره کیفیت جشنواره تئاتر فجر قضاوت کرد. برخی نگران این بودند که چون آقای عالی زاد سابقه تئاتری ندارد جشنواره با مشکل مواجه می‌شود اما باید منتظر ماند و به جشنواره و دبیر آن کمک کرد زیرا حکمی زده شده و باید آن را پذیرفت و حمایت کرد.
مدیرعامل خانه هنرمندان ایران درباره شرایط فعلی حاکم بر تئاتر و نپذیرفتن مدیریت بر اداره‌کل هنرهای نمایشی توسط افراد و چهرههای گوناگون مدیریت تئاتر، یادآور شد: حضور به عنوان مدیرکل هنرهای نمایشی از سوی افراد مختلف پذیرفته نمی شود زیرا اداره‌کل هنرهای نمایشی اشکالات ساختاری دارد و تا این اشکالات حل نشود کاری از دست هیچ مدیری ساخته نیست. هر کدام از افرادی که حضور در اداره‌کل هنرهای نمایشی به آنها پیشنهاد می‌شود سرنوشت حداقل چند مدیرکل اخیر هنرهای نمایشی را دیده‌اند.
سرسنگی با اشاره به قول‌هایی که از سوی وزیر ارشاد دولت یازدهم و معاون هنری وی در روزهای اولیه به هنرمندان داده شد، گفت: سه ماه است از دادن آن قول‌ها گذشته ولی هیچکدام عملی نشده‌اند. سه مرکز موسیقی، تئاتر و تجسمی معاونت هنری بلاتکلیف هستند و این بلاتکلیفی به اشکالات ساختاری وزارت ارشاد بر می‌گردند. البته با وجود این اشکالات هر کسی وزیر یا معاون هنری شود نمی‌تواند کشتی طوفان زده فرهنگ و هنر را به ساحل برساند.
این مدیر فرهنگی و هنری حوزه هنر را نیازمند یک جراحی دانست و گفت: هنر نیازمند کسی است که شجاعت این جراحی را داشته باشد. البته این جراحی برای هنرمندان و مدیران و مسئولان هنری و تئاتری درد و رنج دارد ولی برای بهبود شرایط باید درد و رنج جراحی را تحمل کرد.
وی با اشاره به اینکه ما فرهنگ گلخانه‌ای داریم، تصریح کرد: تا کی به این کارهایی که سودی برای فرهنگ و هنر ندارند، ادامه خواهیم داد؟ تا کی به برگزاری جشنواره‌های آماری ادامه خواهیم داد؟ یک مسئول فرهنگی تا به امروز پیدا نشد تا جلوی این اقدامات را بگیرد. ما همه عمل‌زده شده‌ایم و باید جایی این عمل‌زدگی را متوقت کنیم. در کشور ما وارونه‌گی فرهنگی به وجود آمده است. چیزهایی که در چارچوب نظام جمهوری اسلامی ارزش نیست در هنر ارزش است. آیا این فرهنگ و هنری است که جامعه اسلامی ایران می‌خواست به سمت‌اش حرکت کند؟
سرسنگی افزود: در همه حوزه‌ها ضعیف عمل کرده‌ایم. چرا بعد از داشتن این همه ابزار تبلیغاتی و رسانه‌ای و شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی در صدا و سیما، باید پرمخاطب‌ترین برنامه در بین مردم برنامه یک شبکه بیگانه باشد؟ قطعا بی توجهی به کارهای قابلی که انجام شده و می‌شود، نمی‌کنم ولی برآیند فرهنگ و هنر ما آن چیزی نیست که از فرهنگ و هنر انقلاب اسلامی ایران انتظار می‌رود.
وی با تأکید بر اینکه عوام فریبی فرهنگی و نپرداختن به کارهای بنیادین را از عوامل اصلی روند ضعیف فرهنگ و هنر می‌داند، گفت: آموزش فرهنگ و هنر ما به کجا می‌رود؟ همه جای تئاتر ما ضعف دارد و همه از هنرمند، مدیر و مخاطب تئاتری به عنوان سه ضلع تئاتر، می‌نالند. این چه جور کار فرهنگی است که همه در آن ناله می‌کنند؟ تجربه ثابت کرده که هر مدیر به اداره‌کل هنرهای نمایشی می‌رود با نامی خراب‌شده از آنجا خارج می‌شود.
این مدیر تئاتری معتقد است مدیران و مسئولان تئاتری با بالا بردن سطح مطالبات هنرمندان وابسته شده‌اند و با بند نافی با نام بودجه فرهنگی که با نام عدالت بین همه هنرمندان تقسیم می‌شود، استقلال و روی پای خود ایستادن هنرمندان از آنها گرفته شده است.
سرسنگی تأکید کرد: بودجه تئاتر باید روی آدم‌های تئاتری سرمایه‌گذاری شود؛ افرادی که در آینده وزنه‌ای برای تئاتر ایران باشند. در 20 سالی که به عنوان مدیر فعالیت کرده‌ام افرادی را دیده‌ام که در مقطعی بودجه‌ای کلان را برای تولید اثیر مناسبتی گرفته‌اند و دیگر هیچ اثری از آنها در تئاتر نیست.
رئیس تماشاخانه ایرانشهر با اشاره به راه‌اندازی طرح "مدرسه تئاتر ایرانشهر" یا طرح تولید "فیلم‌تئاتر" در این تماشاخانه تئاتری یادآور شد: انجام این امور وظیفه وزارت فرهنگ و ارشاد است اما چون این وزارتخانه این کارها را انجام نمی‌دهد، ما انجام می‌دهیم. پیام مدرسه تئاتر ایرانشهر این است که اگر نسل آینده تئاتری می‌خواهیم باید به سراغ کشف استعدادها برویم. به عوض اینکه پول‌ها را صرف جشنواره‌ها و کارهای سطحی رنگارنگ کنیم، باید صرف آموزش نسلی کنیم که در آینده جایگاهی در تئاتر ایران و جهان به خود اختصاص دهند. ما تا به امروز چند نمایشنامه نویس تربیت کرده‌ایم که آثارشان در سطح جهانی ترجمه و اجرا شده باشند؟
وی روند مدیریت و برنامه ریزی تئاتر ایران را به مانند مدیریت و برنامه ریزی در زمان قاجار توصیف کرد و متذکر شد: ما چه زمانی به تئاتر ملی می‌رسیم؟ کاتاکالی و کابوکی که هم‌رده نمایش‌های سنتی ما هستند جایگاهی جهانی پیدا کرده‌اند اما نمایش‌های سنتی ما تنها در قالب جشنواره‌ای با نام جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی که برازنده‌شان نیست، جا گرفته‌اند. ما چه زمانی برای تعزیه، خیمه شب‌بازی و سیاه‌بازی آکادمی و پژوهشگاه تأسیس خواهیم کرد؟ یکی از کشورهای کوچک آسیای شرقی وزارت تئاتر دارد ولی ما چه کاشته‌ایم که حالا درو کنیم؟
سرسنگی با اشاره به طرح اعزام اساتید تئاتری به شهرستان‌های مختلف جهت آموزش هنرمندان تئاتر توسط اداره‌کل هنرهای نمایشی، گفت: آیا این آموزش‌ها ثمری داشته یا اتفاقی در تئاتر شهرستان‌ها افتاد؟ این همه کتاب تئاتری بدون هیچ نیازسنجی منتشر می‌شوند. ما در پایان‌‌نامه‌های دانشجویی به شیر مرغ تا جان آدمیزاد می‌پردازیم اما هنوز درباره تئاتر کشور خود یک مرجع نداریم و تنها مرجع‌مان دو کتاب جنتی عطایی و بهرام بیضایی است که سال‌ها پیش منتشر شده‌اند.
وی درباره برنامه ریزی برای اجراهای تماشاخانه ایرانشهر توضیح داد: می‌خواهم سالن‌های ایرانشهر را در طول سال به چند کارگردان بسپارم که به صورت دائمی روزها تمرین و شب‌ها نمایش اجرا کنند نه اینکه همه هنرمندان بخواهند در تماشاخانه ایرانشهر حضور داشته باشند. سال آینده "فصل جوان" را به مدت 40 شب در تماشاخانه ایرانشهر خواهیم داشت که طی آن چند کارگردان جوان آثار خود را اجرا خواهند کرد و از میان آنها بهترین انتخاب و به کارگردان‌های دائمی تماشاخانه ایرانشهر افزوده خواهد شد.
رئیس تماشاخانه ایرانشهر تأکید کرد: امکانات تئاتری باید در اختیار هنرمندان تئاتری قرار گیرد نه اینکه هر کسی توقع داشته باشد که امکانات در اختیارش قرار گیرد.
