«هتل پناهجویان» نشان میدهد که چگونه دیکتاتوری میتواند اخلاق مبارزه را زوال بخشیده و نیروهای سیاسی تحت فشار را نسبت به یکدیگر بدگمان کند. گفتگویی که مابین مانوئلیا و خوزهلیتو در باب پدر و مادرشان، یعنی جورجچاقه و فِلاکا درمیگیرد حقیتاً بصیرتافزا است.
جهانی را که استیون آدلی گِرگِس آفریده، واکنشی خلاقانه به دورانی دانست که سیاستمداری چون ترامپ آن را نمایندگی میکند. زمانهای که ناسیونالیسم هویتگرای افراطی، با شعار «اول امریکا» ارزشهای جهانشمول دموکراسی را کنار گذاشته و بیش از پیش همبودگی نژادهای مختلف در کنار یکدیگر را دشوار میکند.
نمایشنامهنویسی چون نینا رین این حقیقت را گوشزد میکند که همگی ما به درجاتی ناشنوا هستیم و پذیریش این واقعیت میتواند اولین گام برای آموختن زبانی باشد که فهم «دیگری» را ممکن سازد. میباید از قبیلههای زبانی و هویتی خویش بیرون بیایم و به گفتگوی عادلانه و برابر با دیگران مشغول شویم.
«بارانداز غربی» استعارهای است از ممالک توسعهیافتهای که در گذر زمان، مامن و ملجای بیپناهان بودهاند. آن طردشدگانی که به امید زندگانی بهتر، خطر میکنند و با ترک دیار، به هر طریق ممکن تلاش دارند آرمانشهر موعود خویش را در جایی دیگر بیابند. اما اغلب این مسافران ناخوانده این امکان را نمییابند که در سرزمین تازه ادغام شوند و احساس تعلق کنند.
آنی بیکر نویسندهای است توانا. زنی با گرایشهای سوسیالیستی که در آثارش به مسائل نژادی و جنسیتی میپردازد و گرفتار تقلیلگرایی فمینیسم لیبرال نمیشود. او که جهان محدود شخصیتهایش را در اتصال با سیاست و تاریخ به امر کلی پیوند میزند، روایتگر تضادهای نسلی این روزهای امریکاست.
نمایشنامه «اثبات» اثر «دیوید آبرن» یک نمایشنامه چند وجهی است که به طرز ماهرانهای عناصر درام، ریاضیات و روانشناسی را با هم ترکیب میکند. این نمایشنامه پرسشهای عمیقی را در مورد نبوغ، سلامت روان، پویایی فضای خانواده و تلاش برای شناخت ایجاد میکند. شخصیتهای غنی و طرح پیچیده این نمایشنامه، کاوشی عمیق و البته برانگیزنده از وضعیت انسانی را ارائه میکند و آن را به اثری برجسته در تئاتر معاصر تبدیل میکند.
سم شپرد که روایتگر تصویری تاریک از زندگی معاصر در آمریکاست، در نمایشنامه «رد ترس» با اقتباس از یکی از معروفترین نمایشنامههای تاریخ جهان؛ «اویدیپوس شهریار» و بهمدد شکل و فرم هنر مدرن آمریکایی، داستانی جذاب و پیچیده خلق کرده است. این اثر مدرن با درونمایهای اساطیری، در قالب داستان پلیسی-جنایی و گاه با حسوحالی شاعرانه، مخاطب را به سفری درونی، پرکشش و فلسفی میبرد
نمایشنامههای ناتج چنان طیف موضوع گستردهای دارند که خودش آثارش را «شیزوفرنیک» توصیف میکند. «با این همه، این نمایشنامهها نقاط اشتراکی دارند که مثل نواری باریک آنها را به هم متصل میکند؛ همگی بر پایه تحقیق نوشته شدهاند و درباره نیمه تاریک جامعهاند. آدمهایی که دیده نمیشوند.»
خواننده این اثر با شنیدن روایت «پائولینا» و همچنین اعترافات «میراندا» در رابطه با معنا و مفهوم عدالت، حقوق بشر و بخشش، دچار شك و تردید میشود. به راستی عدالت توسط چه كسی اجرا میشود؟! «دورفمن» نمایشنامه «مرگ و دختر» كه برنده جایزه «لارنس آلیویه» شد را با الهام از قطعهای به همین نام، اثر «شوبرت» نوشته است. نسخه سینمایی این اثر هم در سال 1994 به كارگردانی «رومن پولانسكی» ساخته شد و روی پرده رفت.
برخلاف متون گذشته آرش عباسی، مسیر نمایشنامه «خواب میبینیم» به سوی آشکارسازی پیش نمیرود.
سیدحسین رسولی در یادداشتی، به نمایشنامه جدید محمد میرعلیاکبری نگاهی داشته و مینویسد: میرعلیاکبری در «پنگوئنهای افسرده» به خوبی به طبقات اجتماعی و زندگی روزمره آنان توجه و از ساختار روایی و شکل تعلیقی درستی استفاده کرده است.
بابك پرهام، از منظر مضمونی در نمایشنامه شنا در حوض زالو همان كاری را با تاریخ میكند كه یك كارگردان كه میخواهد امروز، هملت یا مكبث یا نمایشنامههای یونان باستانی را بر صحنه بیاورد.
نمایشنامههای «نیلوفرهای آبی» و «گرگ عاشق» نقد میشوند.
نمايشنامه هوشمندانه باسدن، بيش از آنكه اقتباس مستقيم از رمان «محاكمه» نوشته فرانتس كافكا باشد، از آن الهام گرفته است. براي كساني كه ترجيح ميدهند خيال خودشان را اينطور آسوده كنند كه رمان كافكا تصويري ديستوپيايي از آينده يك كشور توتاليتر، به دور از سبك زندگي ما را نشان ميدهد، باسدن [در مقابل] يك جهان نگرانكننده آشنا و در عينحال ديوانه ارايه ميدهد كه معتقد است جنونِ زندگيِ معاصر همه را ديوانه ميكند.
چيزي كه در سراسر نمايشنامه «چهار دقيقه» و «همان چهار دقيقه» نوشته نغمه ثميني موج ميزند همين است. روياها و خيالهاي خوشي كه دود شدهاند و ما حالا با وضعيت كابوسوار شخصيتها مواجه هستيم. اشارههاي هوشمندانه نويسنده به آنچه زير موشك باران و جنگ ايران گذشت تا وحشت از شنيده شدن و امروزي كه به تعداد مهاجران افزوده ميشود.
اسكار وايلد در تصويري كه ترسيم ميكند مرز بين آنچه درست و مهم است و آنچه درست و مهم نيست مبهم است و وايلد در واقع به اين شكل، جامعه مخاطبان معاصر خود يعني جامعه عصر ويكتوريا را زير سوال ميبرد.
دهمین نشست تئاتر کاغذی با معرفی، نمایشنامه خوانی و بررسی نمایشنامه «تلخی ته گلو» نوشته امیر امجد برگزار می شود.