دقت دارید که از ادبیات تهدیدآمیز و قلدرمآبانه، تنش‌ها و لجبازی‌ها دیگر خبری نیست؟ می‌بینید که فضای حاکم بر سینما، آرام شده؟ حالا در این گزارش به اتفاقات خوب و صحبت‌های امیدبخشی که در چند وقت اخیر در سینما در جریان بوده نگاهی می‌اندازیم.
1- اهالی سینما نیک می‌دانند یکی از مهم‌ترین شاخه سینما، بخش تولید است و در واقع حیات سینما با تولید فیلم تداوم پیدا می‌کند، آن چیزی که در حال حاضر در سینما اهمیت دارد و به وضوح مشخص است این است که سینماگران و فیلمسازان مشتاق‌تر از یکی، دو سال اخیر برای تولید تلاش می‌کنند، یا شاید بهتر است بگوییم برای ساخت فیلم با آنها همکاری لازم می‌شود، بهمن فرمان‌آرا، مسعود کیمیایی کارگردانان قدیمی هستند که قرار است تا سال آینده اثری از آنها راشاهد باشیم و در تدارک ساخت فیلم جدیدشان هستند، به غیر از این، خبرهایی که از گوشه و کنار می‌شنویم فیلمسازان زیادی هستند که در دوره جدید تلاش می‌کنند و می‌خواهند که فیلم بسازند.
2- یکی از انتقادهایی که کارشناسان و سینماگران در یکی، دو سه سال اخیر به‌کرات مطرح می‌کردند این بود که به فیلمسازان فرصت طرح موضوعات اجتماعی داده نمی‌شد و فیلم اجتماعی جذاب و پرکششی که مباحث تند و تیز را مطرح کند نداشتیم، اما در این دولت به سعید روستایی برای ساخت فیلم اجتماعی مجوز داده شد و به اذعان مسوولان قرار است در فیلم‌ها نکات روز و انتقادات مطرح شود. اینجا بد نیست به جشنواره سینما حقیقت که همین چند روز پیش برگزار شد، اشاره داشته باشیم. امسال در این رویداد فیلمی به نمایش درآمد به نام «ضدقهرمان»که این فیلم به تفکرات صادق خلخالی می‌پردازد. به گفته کارگردان، این فیلم قرار بود سال گذشته در جشنواره سینما حقیقت نمایش داده شود اما جلوی آن را گرفتند: ما سال گذشته فیلم را به جشنواره «سینماحقیقت» ارایه کردیم اما همان زمان هم پیش‌بینی می‌کردیم که گاردی مقابل ما باشد. سال گذشته هیات انتخاب بسیار با ما همراه بودند اما از ستاد جشنواره به ما گفتند که از چندجا با حضور فیلم در جشنواره مشکل دارند. ابتدا به صورت غیررسمی به ما اصلاحیه دادند. ما همه اصلاحیه‌ها را انجام دادیم. دوباره به ما اعلام کردند که به هیچ‌وجه نباید این فیلم اکران شود. منبع مخالف ما سازمان سینمایی نبود بلکه یک پله بالاتر از سازمان سینمایی بود و ما دلیل این مخالفت را هم هرگز متوجه نشدیم. حالا امسال با تغییر فضا این فیلم در چند سانس در این جشنواره به نمایش درآمد.
بیشتر بخوانید: مطالب و اخبار سینمای ایران
سه مقام مسوول خواستار باز شدن فضا برای طرح موضوعات جامعه شدند
شاید یکی از اساسی‌ترین نکته قابل اشاره این باشد که در دوره جدید خود مدیران سینما هستند که خواستار باز شدن فضا برای طرح موضوعات اجتماعی هستند. محمد حمیدی مقدم، دبیر این جشنواره در سخنانی گفته: مستندساز باید بتواند در چارچوب قانون، اما صریح، پرسشگر و شفاف فعالیت کند. مستندساز، دیده‌بان و آینده‌نگر است، مسیر را باز می‌کند تا جامعه از آن بگذرد. مستندساز، «اندازه» نگه می‌دارد و هشدار می‌دهد. این عدالتخواهی، تلاش برای رفع تبعیض و محرومیت، فسادستیزی و روایتگری را نباید از او گرفت.
یا رائد فریدزاده، رییس سازمان سینمایی در همین مراسم گفت: «سینمای مستند، سینمای جسور است و سینماگر مستند، جسورانه در پی حل مساله است، با نادیده گرفتن مساله، مشکلی حل نمی‌شود. سینماگر مستند دغدغه‌مند، کنجکاو و پژوهشگر است و از وجه اسنادی سینما آگاه است. سینمای مستند حافظ تاریخ و فرهنگ است. اگر سنگی از پیش پای سینماگران مستند برنمی‌داریم، حداقل مسیر را برای‌شان هموار کنیم.»
دکتر صالحی، وزیر فرهنگ در این مراسم تاکید کرد:
«سینمای ایران پنجره‌ای رو به جهان است، مواظب باشیم این پنجره را نبندیم. باید تحمل‌پذیری‌مان نسبت به سینمای مستند بیشتر و بیشتر باشد.»
3- یکی دیگر از نکات مثبتی که در دو، سه ماه اخیر در سینما شاهد هستیم این است که فرصت اکران به فیلم‌هایی که مدتی توقیف بودند، داده می‌شود، فیلم‌هایی که در دوره قبل در تاریکخانه وزارت ارشاد بایگانی بودند، از آن جمله به «علت مرگ نامعلوم» اشاره کنیم که زمان اکرانش نزدیک است، نکته جالب‌تر اینکه مسوولان سینمایی دولت قبل، با روی کارآمدن دولت آقای پزشکیان در مدت باقی مانده مسوولیت‌شان از فرصت استفاده کرده بودند و فیلم‌ها را رفع توقیف کردند، آن‌هم فیلم‌هایی که در دو، سه سال اخیر حرفی از اکران آنها نبود.
4- در پی اتفاقات و اعتراض‌های سال 1400، هنرمندان شناخته شده زیادی قید بازیگری سینما را زدند و از این حرفه خداحافظی کردند، به‌طوری‌که بازگشت بعضی از آنها در فیلم‌ها و سریال‌ها نامعلوم است (باران کوثری، ترانه علیدوستی، هنگامه قاضیانی، کتایون ریاحی و...)، اما هنرمندان زیادی هم از همان زمان ممنوع‌الکار شدند، اینجا یادی کنیم از تلاش‌های صورت گرفته از سوی سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و تیم او در رفع ممنوع‌الکاری عده زیادی از هنرمندان. از همان روزهای ابتدایی دولت چهاردهم، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت این نوید را داده بود که درباره ممنوع‌الکاری هنرمندان در دولت جدید قرار است وفاق ملی صورت بگیرد. مهاجرانی همچنین درباره رویکرد دولت به هنر و سینما آن‌هم وقتی که نوعی افتراق میان هنرمندان و دولت به وجود آمده است، بیان کرده بود: سینما هم در بسیاری از اوقات صدای بی‌صدایان است. نگاه دولت در حوزه سینما، حمایت از سینمایی است که حامی جامعه باشد. در واقع نگاه دولت نسبت به رسانه‌ای که واقعیت‌های زندگی و نیز آرزوها و آمال انسان را به تصویر می‌کشد حمایتی خواهد بود.
حالا در فاصله این چند ماه، وزیر ارشاد بارها و بارها در مصاحبه‌هایش از رفع ممنوع‌الکاری هنرمندان صحبت کرده و شواهد هم نشان می‌دهد که مشکلات اکثر آنها رفع شده، مهم‌ترین آن توماج صالحی خواننده است که در اردیبهشت امسال در دولت سیزدهم، اعلام شده بود که اعدام می‌شود اما درحال حاضر این هنرمند آزاد است.
منبع: روزنامه اعتماد
نویسنده: تینا جلالی
