تئاتر یزد در مسیر «پررونق‌تر از همیشه»؛ تکذیب آمار «سقوط» و ارائه مستندات رشد

چارسو پرس:  استان یزد، با پیشینه غنی فرهنگی و تاریخی، همواره یکی از خاستگاه‌های هنرهای نمایشی در ایران بوده است. با این حال، تئاتر در این منطقه با چالش‌ها و فرصت‌های منحصر به فردی روبه‌رو است. این گزارش به بررسی وضعیت کنونی تئاتر در یزد، مشکلات پیش‌رو و اقدامات انجام‌شده برای احیای این هنر اصیل می‌پردازد.

تئاتر در یزد ریشه در آئین‌های کهن مانند تعزیه، نقالی و نمایش‌های مردمی دارد.گروه‌های تئاتری یزد اغلب به موضوعات اجتماعی، تاریخی و مذهبی می‌پردازند و برخی از آن‌ها در جشنواره‌های ملی نیز خوش درخشیده‌اند.

یزد با وجود جمعیت هنردوست خود، از کمبود سالن‌های مجهز و ظرفیت‌های اجرایی رنج می‌برد. بسیاری از گروه‌ها مجبور به استفاده از فضاهای غیرتخصصی هستند.

نبود حمایت‌های مالی کافی از تولیدات تئاتری، باعث کاهش انگیزه هنرمندان شده است.

با وجود قدمت فرهنگی یزد، تئاتر نتوانسته جایگاه مناسبی در برنامه‌های شهری پیدا کند.

جشنواره‌هایی مانند تئاتر فجر یزد و جشنواره تئاتر آئینی سنتی فرصتی برای معرفی هنرمندان محلی فراهم کرده‌اند.

برخی نهادهای فرهنگی مانند حوزه هنری و دانشگاه یزد دوره‌های آموزشی برای پرورش نیروهای جوان برگزار می‌کنند.

پروژه‌هایی مانند احداث سالن‌های جدید در دست بررسی است، اما نیاز به سرعت بخشیدن به این اقدامات احساس می‌شود.

با وجود تمام مشکلات، روحیه هنرمندان یزدی و استقبال مردم از نمایش‌های محلی، نوید آینده‌ای روشن برای تئاتر این استان می‌دهد. اما تحقق این امر مستلزم حمایت جدی‌تر نهادهای دولتی و مشارکت بخش خصوصی است. تئاتر یزد در میانه سنت و مدرنیته به سر می‌برد. این هنر نیازمند توجه بیشتر، سرمایه‌گذاری و ایجاد زیرساخت‌های مناسب است تا بتواند همچون گذشته، به یکی از قطب‌های فرهنگی ایران تبدیل شود.

اخیراً در ارتباط با وضعیت تئاتر استان یزد با توجه به آمارهای ارائه شده مرکز آمار ایران خبری مبنی بر سقوط آزاد یزد در حوزه تئاتر و نمایش منتشر شد که نشان می‌داد بر اساس این آمار یزد در سال ۱۴۰۰ در شاخص وضعیت تعداد نمایش‌های (تئاتر) تولید و اجرا شده در جایگاه شانزدهم کشور قرار داشته اما در سال ۱۴۰۲ با سقوط عجیب به رتبه ۲۶ کشور رسیده است.

در همن رابطه احسان عابدی، در واکنش ادعای برخی کانال‌های خبری مبنی بر سقوط استان در حوزه تئاتر عنوان کرد: به اذعان هنرمندان طی سه سال گذشته شاهد دوران بسیار پرکار و پررونقی در حوزه تئاتر استان یزد بوده ایم. طبق آمار از ۶۰ اجرا در سال ۱۴۰۰ به ۱۱۰ اجرا در سال ۱۴۰۳ رسیده‌ایم.

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد ادامه داد: از سوی دیگر جشنواره‌های مختلف استانی، ملی و بین المللی در حوزه تئاتر استان یزد هم به لحاظ کمی و هم به لحاظ کیفی افزایش چشمگیری داشته است. یکی از این موارد جشنواره بین المللی تئاتر کودک بوده که در اردکان برگزار شد و به عنوان یکی از بزرگترین رویدادهای هنری چند دهه اخیر یزد از آن یاد می‌شود.

وی افزود: در حوزه برگزاری جشنواره‌ها در شهرستان‌های استان نیز شاهد تحول بزرگی بودیم. به گونه‌ای که دو سالی است که شهرستان مهریز میزبان جشنواره تئاتر مونولوگ است. در میبد چهارمین دوره جشنواره تئاتر خیابانی و در اردکان جشنواره تئاتر خانواده برگزار گردید.

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد تاکید کرد: هنرمندان یزدی برای نخستین بار در جشنواره تئاتر بین‌المللی فجر حائز رتبه شده و در بخش‌های نمایش نویسی، کارگردانی و در بخش تئاتر خیابانی موفق به کسب جایزه شدند فلذا تعبیر سقوط برای تئاتر یزد درست نیست.

وی تاکید کرد: مستندات نشان می‌دهد که تئاتر استان یزد رو به جلو بوده است. هفته گذشته نیز اولین جشنواره تئاتر کافه‌ای را در یزد داشتیم که در سطح کشور بی‌نظیر است و نمونه مشابهی برای این جشنواره نداریم.

عابدی بیان داشت: در حوزه زیرساخت در شهرستان‌های بافق، بهاباد و اردکان پلاتو ایجاد شده است. در شهر یزد نیز شهرداری پلاتویی را راه‌اندازی کرده است. افتتاح تالار مرکزی یزد نیز باعث شد آثار پرمخاطب کشوری در یزد اجرا شود.

وی عنوان کرد: مجموعه این پیشرفت‌ها نشان می‌دهد که به همت هنرمندان استان دوران پرباری را شاهد هستیم و آماری که اخیراً منتشر شده را نمی‌توان به لحاظ کمی معیار قرار داد. اتفاقات خوبی در استان رقم خورده است ولی این آمارها در مقایسه با استان‌های دیگر لحاظ شده که شاید اگر با گذشته فعالیت‌ها در استان مقایسه می‌شد شاهد این تخریب‌ها نبودیم.

عابدی تصریح کرد: زمانی که دچار رکود، بی‌عملی و انفعال باشیم می‌توانیم از تعبیر به سقوط کنیم اما در شرایطی که می‌بینیم نسل جوان و پیشکسوت هر دو مشغول فعالیت هستند نمی‌توانیم این تعابیر را به کار ببریم.