بهترین سریال‌های گانگستری تاریخ تلویزیون: از «سوپرانوز» تا «پیکی بلایندرز»

چارسو پرس: با اینکه سریال‌های گانگستری از زمانی که شبکه ABC برای اولین بار در سال ۱۹۵۹ سریال The Untouchables را پخش کرد، وجود داشتند، اما تنها از آغاز قرن جدید به عنوان یک ژانر جدی در تلویزیون مورد توجه قرار گرفتند. دلیل اصلی کمبود سریال‌های باکیفیت در این زیرژانر تلویزیونی جنایی، تسلط بی‌چون‌وچرای فیلم‌های گانگستری بود؛ آثاری که توسط کارگردانانی مانند فرانسیس فورد کاپولا، مارتین اسکورسیزی و برایان دی پالما ساخته شده بودند.

اما زمانی که بودجه سریال‌های تلویزیونی افزایش یافت و خالقان نوآورانه‌ای همچون دیوید چیس، دیوید سایمون و استیون نایت وارد میدان شدند، این عرصه برای تولید پروژه‌های گانگستری سطح بالا در تلویزیون باز شد.

در واقع، تقریباً تمام فیلم‌های گانگستری بی‌نقص ساخته شده بودند، و حتی اسکورسیزی نیز به کار در تلویزیون روی آورد، همراه با برخی از همکاران همیشگی‌اش. ورود سریال تاثیرگذار The Sopranos به شبکه HBO در سال ۱۹۹۹ نقطه عطفی برای این ژانر محسوب می‌شود؛ چرا که نشان داد می‌توان سریالی درباره مافیا ساخت که از لحاظ کیفیت با فیلم‌های بلند سینمایی برابری کند.

از آن زمان، شاهد گسترش سریال‌های گانگستری در تلویزیون، به‌ویژه با ظهور پلتفرم‌های استریم بوده‌ایم. در واقع، برخی از بهترین سریال‌هایی که امروزه در دسترس هستند، متعلق به همین زیرژانر گانگستری‌اند.

۱۰. Snowfall

(۲۰۱۷–۲۰۲۳)

سریال «اسنوفال» با تصویربرداری چشم‌نواز و بازی‌های خارق‌العاده، نگاهی واقع‌گرایانه به ظهور کوکائین کراک در لس‌آنجلس دهه ۱۹۸۰ دارد. این سریال سرشار از دیالوگ‌های ماندگار، تعلیق‌ بالا و سکانس‌های اکشن مهیج است.

شخصیت اصلی سریال، فرانکلین سینت، جوانی ماجراجو و خرده‌فروش کراک است که هنوز از نوجوانی بیرون نیامده، اما ویژگی‌هایی دارد که معمولاً از یک سلطان مواد مخدر باتجربه انتظار داریم. با این حال، او و گروهش با نام «خانواده»، بسیار سخت‌جان‌تر از آن‌اند که ظاهرشان نشان می‌دهد.

شدت روایت در «اسنوفال» ـ که با بازی‌های قوی دامسون ادریس و کارتر هادسون تقویت می‌شود ـ به‌حدی بالاست که بیننده را کاملاً درگیر می‌کند. این پیش از آن است که حتی وارد داستان‌های پیچیده و آرام‌سوز آن شویم؛ داستان‌هایی که از دیدگاه‌های مختلف ذی‌نفعان بحران کراک در لس‌آنجلس روایت می‌شوند.
این سریال شاید خشن‌ترین درام مواد مخدر پس از The Wire باشد و همچنین یکی از شیک‌ترین آثار تولیدشده در این ژانر است.

۹. Godfather of Harlem

(۲۰۱۹–۲۰۲۱، ۲۰۲۳–تاکنون)

تنها سریالی در این فهرست که همچنان در حال پخش است، Godfather of Harlem پتانسیل رشد و تبدیل شدن به یکی از بهترین‌ها را دارد. این سریال بر اساس داستان واقعی بامپی جانسون، رئیس مافیای محله هارلم، ساخته شده و با بازی فارست ویتاکر جان تازه‌ای به افسانه‌های جنایت‌کاران نیویورکی می‌بخشد.

در کنار جانسون، مجموعه‌ای از بازیگران شناخته‌شده ژانر جنایی آمریکایی نیز نقش‌آفرینی می‌کنند. پل سوروینو و چاز پالمنتری به ترتیب در نقش فرانک کاستلو و جوزف بونانو در دو فصل اول ظاهر می‌شوند و آرتور جی. ناسکارلا در نقش کارلو گامبینو حضور دارد.

منتظر هستیم ببینیم فصل پنجم سریال چه چیزی برای ما به همراه خواهد داشت، اما بدون شک، مخاطبان وفاداری برای این روایت گسترده از رقابت‌های مافیایی وجود دارد.

۸. Giri/Haji

(۲۰۱۹)

محصولی بریتانیایی با دیالوگ‌هایی عمدتاً به زبان ژاپنی، سریال Giri/Haji داستانی درباره یاکوزا است که دنیای جنایی لندن و توکیو را به هم پیوند می‌دهد. این سریال شباهت‌هایی به سریال آمریکایی Tokyo Vice دارد ـ از جمله حضور بازیگر ژاپنی یوسوکه کوبوزوکا ـ اما از نظر بصری چشم‌نوازتر و از لحاظ فیلمنامه نیز بهتر نوشته شده است.

با وجود اینکه فقط یک مینی‌سریال ۸ قسمتی است، Giri/Haji در مدت زمان نسبتاً کوتاه خود، داستانی غنی و پیچیده ارائه می‌دهد؛ این مهم به لطف بازی‌های دقیق تاکه‌هیرو هیرا و کِلی مک‌دونالد در نقش‌های اصلی و همچنین حضور بازیگران مکملی همچون جاستین لانگ و آنا ساوای حاصل شده است.

بیشتر بخوانید: 20 سریال برتر کره‌ای ۲۰۲۴ که باید تماشا کنید

۷. Sons of Anarchy

(۲۰۰۸–۲۰۱۴)

اگرچه این سریال در مفهوم سنتی، یک اثر «مافیایی» نیست، اما بدون شک یکی از بهترین سریال‌های گانگستری تاریخ است. Sons of Anarchy شبکه‌ای پیچیده از جنگ‌های گروهی، فساد سیاسی و تجارت اسلحه را از دریچه یک باشگاه موتورسواری به نمایش می‌گذارد.

در مرکز داستان، جکس تلر قرار دارد؛ یکی از اعضای اصلی باشگاه موتورسواری Sons of Anarchy، بخش Redwood Original (یا همان SAMCRO)، که در عین حال تلاش می‌کند خانواده‌اش را هم حفظ کند. با این حال، شخصیت برجسته سریال، کِلِی مورو با بازی ران پرلمن است؛ یکی از ۹ عضو اولیه SAMCRO که به "نخستین ۹ نفر" معروف‌اند.

این سریال بازتاب دقیقی از نقش واقعی گروه موتورسواری Hells Angels در جرایم سازمان‌یافته غرب آمریکاست. در عین حال، داستان شخصی مردی را نشان می‌دهد که در مرکز این جهان تاریک گرفتار شده، اما از درون با آن در تضاد است. داستان جکس تلر شباهت‌هایی با مایکل کورلئونه در فیلم The Godfather دارد؛ با این تفاوت که روایت آن، بر زین یک موتور هارلی دیویدسون و در غرب آمریکا جریان دارد.

۶. Narcos

(۲۰۱۵–۲۰۱۷)

اگر سریال Sons of Anarchy از عناصر واقعی Hells Angels الهام گرفته، سریال Narcos به‌طور مستقیم بر اساس زندگی واقعی پابلو اسکوبار، بدنام‌ترین سلطان مواد مخدر جهان ساخته شده است.

این سریال با حال‌وهوایی نزدیک به یک زندگی‌نامه مشهور و بازی خیره‌کننده واگنر مورا، تصویری پرانرژی از دنیای مواد مخدر ارائه می‌دهد. با اغراق در شخصیت‌پردازی اسکوبار و افزودن لحظاتی طنزآمیز و تئاتری، Narcos پرتره‌ای امپرسیونیستی خلق می‌کند که به‌خوبی هدف خود را ـ یعنی تبدیل‌شدن به بزرگ‌ترین سریال گانگستری میانه دهه ۲۰۱۰ ـ محقق می‌سازد.

تن صدای بلند و ساختار پرزرق‌وبرق آن باعث می‌شود Narcos از سایر سریال‌های هم‌رده خود متمایز باشد؛ به‌عنوان یک درام جنایی که به‌اندازه‌ای که گیراست، سرگرم‌کننده نیز هست.

بیشتر بخوانید: ۶ فیلم و سریال برتر رابرت دنیرو که همین حالا می‌توانید در نتفلیکس ببینید

۵. Peaky Blinders

(۲۰۱۳–۲۰۲۲)
سریال بریتانیایی Peaky Blinders با فضای تاریخی و جنایی خود، به‌راحتی در زمره بهترین سریال‌های تلویزیونی تمام دوران ـ در هر ژانری ـ قرار می‌گیرد. این درام سریالی، تصویری پرزرق‌وبرق و پرتنش از خانواده‌ای ایرلندی‌تبار از گانگسترها در اوایل قرن بیستم ارائه می‌دهد و داستان آن از گروه واقعی «پیکی بلایندرز» در شهر بیرمنگام الهام گرفته شده است.

این سریال خشونت و سنگینی آثار اسکورسیزی را با تنش‌های درونی خانواده‌ای مافیایی در سبک سه‌گانه پدرخوانده ترکیب می‌کند. در قلب داستان، شخصیت تامی شلبی حضور دارد؛ ضدمرد قهرمانی تراژیک، زیرک و بی‌رحم که می‌توان او را مایکل کورلئونه دنیای «پیکی بلایندرز» دانست. تامی ابتدا به‌ناچار رهبری خانواده جنایت‌کار خود را بر عهده می‌گیرد، اما به‌تدریج وابستگی بیمارگونه‌ای به قدرت پیدا می‌کند؛ موضوعی که برای عزیزانش نتایج فاجعه‌باری به همراه دارد.

«پیکی بلایندرز» نزدیک‌ترین چیزی است که تلویزیون تاکنون به «جانشین شایسته سوپرانوز» تولید کرده؛ یک درام خانوادگی حماسی در دنیایی مافیایی که به‌شکلی باشکوه و کاملاً فراگیر به تصویر کشیده شده است. اگرچه همه جزئیات تاریخی آن دقیق نیستند، اما طراحی لباس، صحنه، و شخصیت‌پردازی‌ها چنان بی‌نقص‌اند که دنیای منحصر به‌فرد سریال را از تمام آثار مشابه متمایز می‌کنند.

نکته جالب دیگر، استفاده از موسیقی متن مدرن با فضایی استیم‌پانکی است که با حال‌وهوای گانگستری سریال هماهنگی فوق‌العاده‌ای دارد.

۴. Breaking Bad

(۲۰۰۸–۲۰۱۳)
شاید سریال Breaking Bad در نگاه اول یک اثر گانگستری به‌معنای کلاسیک نباشد، اما نباید فراموش کرد که تمام شخصیت‌های منفی بزرگ در این سریال، در اصل گانگسترهایی تمام‌عیار هستند ـ از جمله خود والتر وایت.

این سریال در سال ۲۰۰۸ به‌عنوان اولین پروژه مهم شبکه AMC پخش شد و عملاً استانداردهای تلویزیون را تغییر داد. «برکینگ بد» قصه‌ای جنایی را با چنان جسارت، کامل بودن و خلاقیتی روایت کرد که به تنهایی اعتبار تلویزیون را به‌عنوان یک مدیوم هنری بالا برد.

تنها دلیل اینکه این سریال در رتبه‌ای بالاتر قرار نمی‌گیرد، این است که دقیقاً در چهارچوب کلیشه‌های ژانر گانگستری نمی‌گنجد. اما این اتفاق نه نقطه‌ضعف، بلکه نشانه‌ای از گستره هنری و بی‌مرز بودن آن است.

سریال در واقع یک تریلر جنایی درباره خانواده‌ای معمولی در آمریکا است که نقش‌های اصلی آن را بازیگرانی با سابقه در کمدی ایفا می‌کنند. روی کاغذ، چنین ترکیبی غیرممکن به نظر می‌رسد، اما نبوغ وینس گیلیگان، برایان کرنستون، باب ادنکرک و دیگر عوامل، باعث شد این مجموعه به یکی از تأثیرگذارترین فرنچایزهای تاریخ تلویزیون تبدیل شود.

۳. Boardwalk Empire

(۲۰۱۰–۲۰۱۴)
Boardwalk Empire نخستین تجربه واقعی مارتین اسکورسیزی در دنیای تلویزیون است و می‌توان آن را شاهکاری کمتر شناخته‌شده در ژانر گانگستری دانست. شاید توصیف «کمتر شناخته‌شده» برای سریالی که هنگام پخش تقریباً همه جوایز معتبر تلویزیونی را کسب کرد، عجیب به نظر برسد، اما این سریال هنوز هم آن‌طور که باید، قدر دیده نشده است.

Boardwalk Empire با دقت و جزئیات فوق‌العاده، روند شکل‌گیری باندهای جنایت‌کار سازمان‌یافته در آمریکا را به تصویر می‌کشد. برای درک داستان‌هایی مانند ال کاپون، لاکی لوچیانو، قاچاق مشروبات الکلی در دوران ممنوعیت، و تولد صنعت شرط‌بندی، نیازی به تماشای آثاری چون «دست‌نایافتنی‌ها» یا «روزی روزگاری در آمریکا» نیست؛ چرا که این سریال تلویزیونی از تمام آن‌ها فراتر می‌رود.

با بازی درخشان استیو بوشمی، تیم بازیگری بی‌نظیر، و طراحی صحنه‌های چشم‌گیر، سریال تجربه‌ای سینمایی در قالب تلویزیون خلق می‌کند که کمتر نظیر آن را دیده‌ایم. بخشی از بهترین کارهای اسکورسیزی در این سریال نمایان است.

بیشتر بخوانید: ۱۰ سریال انیمیشنی اورجینال برتر نتفلیکس که باید تماشا کنید

۲. The Wire

(۲۰۰۲–۲۰۰۶)
شش سال پیش از «برکینگ بد»، سریال The Wire سطح جدیدی از روایت را برای آثار گانگستری تعریف کرد. این سریال با واقع‌گرایی بی‌نظیر، دیالوگ‌های سریع، و داستان‌هایی پیچیده و چندلایه، تمام کلیشه‌های قدیمی را کنار زد.

The Wire نه‌تنها آغازگر دوران جدیدی در تلویزیون بود، بلکه تأثیرات فرهنگی گسترده‌ای هم بر جای گذاشت. این اثر، الهام‌بخش فیلم‌هایی چون «شوالیه تاریکی» از کریستوفر نولان و سریال‌هایی مانند «Narcos» شد.

فراتر از سبک نوآورانه‌اش، سریال به بررسی روابط پیچیده یک شهر با دنیای تبهکارانش می‌پردازد: از سیاستمداران فاسد تا خبرنگاران و کارگران ساده. ادریس البا و دامینیک وست با این سریال به شهرت جهانی رسیدند، اما بزرگ‌ترین موفقیت «The Wire» این بود که نشان داد می‌توان درباره جنایت، قدرت، فساد و بوروکراسی داستانی نوشت که هم جذاب باشد و هم تفکر برانگیز.

۱. The Sopranos

(۱۹۹۹–۲۰۰۷)
پیش از آنکه ژانر گانگستری در تلویزیون تعریف شود، سریال The Sopranos وجود داشت. بی‌تردید، تمام سریال‌های جنایی مهمی که بعد از آن ساخته شدند، به نوعی وام‌دار این شاهکار ماندگار هستند.

از قدرت بی‌نظیر در روایت گرفته تا شباهت‌های زیرمتنی آن با فیلم‌های «پدرخوانده»، و جهان‌سازی واقع‌گرایانه و جذاب، تمام اجزای «سوپرانوز» در سطحی فراتر از استانداردهای آن زمان تلویزیون قرار داشتند. اما مهم‌ترین ویژگی این سریال، شخصیت‌پردازی عمیق و بی‌نظیر آن است؛ عاملی که آن را از همه آثار جنایی پیش از خود جدا می‌سازد.

با ورود «سوپرانوز»، دوران شخصیت‌های کلیشه‌ای و داستان‌های سطحی به پایان رسید. از آن زمان، تمام سریال‌های گانگستری که قصد داشتند جدی گرفته شوند، مجبور بودند خود را با استانداردهای بی‌سابقه این مجموعه تطبیق دهند.